Her hakkı saklıdır. Parayla Satılmaz ISBN 978 975 19 4468 9 Baskı : Matus Basımevi 2009
Avrupa Birliği Terimleri Sözlüğü, Mustafa DÖNMEZ (TC Avrupa Birliği Genel Sekreter Yardımcısı) Prof. Dr. Tuğrul ARAT (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Avrupa Toplulukları Ana Bilim Dalı Başkanı), Prof. Dr. Ayfer ALTAY (Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı Başkanı), Prof. Dr. Berrin AKSOY (Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi) Doç. Dr. Sanem BAYKAL (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Avrupa Hukuku Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi) tarafından kontrol edilerek nihai hale getirilmiştir.
İÇİNDEKİLER 1. SUNUŞ. VII 2. ÖNSÖZ.. IX 3. AÇIKLAMALAR. XI 4. SÖZLÜK 1 5. EK 1: KISALTMALAR. 343 6. EK 2: AVRUPA BİRLİĞİNİN İDARİ YAPISI 379 7. EK 3: AVRUPA KOMİSYONU YARDIMCI KOMİTELERİ. 389 8. EK 4: AB ÜLKELERİ.... 411 9. EK 5: ÜLKELER LİSTESİ.. 413 10.EK 6: LATİNCE TERİMLER 425 11.KAYNAKLAR 435
SUNUŞ Cumhuriyetimizin ilanından sonraki en önemli çağdaşlaşma projesi olan Avrupa Birliği katılım süreciyle ülkemiz ekonomik, sosyal ve siyasi birçok alanda dönüşüm gerçekleştirmektedir. Çoğu zaman dikkatlerden kaçsa da, Avrupa Topluluğu müktesebatının Türkçeye ve ilgili Türk mevzuatının İngilizceye çevirisi başarılı bir katılım sürecinin en önemli unsurlarından birisidir. Bir kere, Avrupa Birliğine Katılım Antlaşmasının imzalanabilmesi için Topluluk müktesebatının Türkçeye çevirisinin tamamlanmış olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, çok dillilik üzerine kurulu Avrupa Birliğine katılan üye ülkelerin resmi dilleri Topluluk resmi dili olmaktadır. Dolayısıyla güzel Türkçemiz, ülkemizin Avrupa Birliğine üye olmasıyla beraber resmi dillerden biri olacak, Avrupa Birliği mevzuatı diğer resmi dillerin yanısıra Türkçe olarak da Avrupa Birliği Resmi Gazetesinde yayımlanacaktır. Avrupa Birliği müktesebatının Türkçeye çevirisine ilişkin çalışmaların eşgüdümünü Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Çeviri Eşgüdüm Birimi yürütmektedir. Bu birimdeki arkadaşlarımız özverili bir çalışmayla Avrupa Birliği Terimleri Sözlüğü gibi son derece değerli bir eseri nihai hale getirmişlerdir. Avrupa Birliğine üyelikle beraber hukuk düzenimizin bir parçası olacak yaklaşık 120,000 sayfalık Topluluk müktesebatının çevirilmesi konusunda en önemli hususlardan biri terminoloji birliğini sağlamaktır. Genel Sekreterliğimiz tarafından hazırlanan sözlüğün Avrupa Birliği uyum sürecinde çalışan uzmanlar tarafından kullanılmasıyla terminoloji birliği de önemli ölçüde sağlanmış olacaktır. VII
Bu eserin ortaya çıkmasında emeği geçen uzmanlar sadece tarihi bir dönüşüm sürecine tuğla eklemekle kalmamışlardır. Onlar, titiz çalışmalarıyla güzel Türkçemizin doğru ifadesine de katkıda bulunmuşlardır. Unutmayalım ki Türkçe, ulusal kimliğimizin en temel unsurudur. Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ın dediği gibi bu temiz dille medeniyetler inşa ettik, şiirler söyledik, fermanlar yazdık, devletler kurduk, şehirler inşa ettik ve bu dil sayesinde başka medeniyetlerle temasa geçtik. Siyasete atılmadan önceki mesleki deneyimlerimden çevirinin ne kadar zahmetli bir iş olduğunu çok iyi biliyorum. Çeviri bir bilim olduğu kadar bir sanattır. Çeviri ustalık ister, sabır ister. Bu meziyetleriyle, sözlüğün ortaya çıkmasını sağlayan tüm yetkililere teşekkür ediyorum. Bu çalışmanın, Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki bütünleşmeye katkı sağlayacak küçük fakat önemli bir adım olduğu düşüncesiyle, ortak geleceğimiz olan Avrupa Birliği projesi yolunda emek harcayan herkese en derin şükranlarımı sunuyorum. Egemen Bağış Devlet Bakanı Başmüzakereci VIII
ÖNSÖZ Türkiye Avrupa Birliği (AB) ilişkilerinin geldiği aşamada AB mevzuatının Türkçeye çevirisinin önemi artmıştır. Esasen Türkiye de AB Müktesebatını Türkçeye çevirme çalışmaları uzun zamandan beri yapılmaktadır. 27.6.2000 tarih ve 4567 sayılı Kanunla Genel Sekreterliğimizin kurulmasından sonra söz konusu çalışmaların eşgüdümü Genel Sekreterliğimizce üstlenilmiştir. Bu çerçevedeki çalışmalar ilgili kamu kurum ve kuruluşlarımız ile işbirliği halinde sürdürülmektedir. Çeviri çalışmalarında karşılaşılan sorunların başında terminoloji sorunu gelmektedir. Eldeki çeviriler incelendiğinde, çeşitli kurum ve kuruluşlarca yapılmış çevirilerde aynı kavramlar için farklı terimlerin kullanıldığı görülmüştür. Bu farklılıkların giderilmesi ve terminolojide birlik sağlanması amacıyla bir terminoloji sözlüğü hazırlanması öngörülmüştür. Genel Sekreter Yardımcımız Sn. Mustafa DÖNMEZ başkanlığında Genel Sekreterliğimiz uzmanları Hezar TANRISEVER, Bahar UYSAL ve Osman DÜZEL tarafından hazırlanan ve AB temel terimlerine karşılık gelen 2.600 civarında kavram içeren AVRUPA BİRLİĞİ TEMEL TERİMLER SÖZLÜĞÜ Aralık 2003 tarihinde yayımlanarak kamu kurum ve kuruluşlarına, üniversitelere ve kütüphanelere dağıtılmıştır. Sözlüğün elektronik versiyonu, Genel Sekreterliğimizin Web sayfasında yer vermek ve diğer sözlük sitelerine bağlantı sağlamak yoluyla kullanıma sunulmuştur. Bir yandan 2003 yılında yayımlanan sözlüğe ilişkin olarak kamu ve özel sektörden, akademik çevrelerden alınan olumlu ve yapıcı değerlendirmeler, diğer yandan sözlüğün çevirilerde terimsel tutarlılığın ve birliğin sağlanması yönünde sağladığı yararlar, Genel Sekreterliğimizi yeni ve daha kapsamlı bir AB terimler sözlüğü hazırlamaya yöneltmiştir. Genel Sekreterliğimiz Çeviri Eşgüdüm Birimi tarafından, AVRUPA BİRLİĞİ TEMEL TERİMLER SÖZLÜĞÜ esas alınarak 10.000 in üzerinde kavramın yer aldığı AVRUPA BİRLİĞİ TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ hazırlanıp kamu kurum ve kuruluşlarımıza görüşleri alınmak üzere gönderilmiştir. Başta Türk Dil Kurumu olmak üzere kamu kurum ve kuruluşları sözlüğe büyük ilgi göstermiş ve kendi görev alanlarına giren konularda görüş ve önerilerini düzeltmeleri Genel Sekreterliğimize bildirmişlerdir. Daha sonra, Genel Sekreter Yardımcımız Sn. Mustafa DÖNMEZ başkanlığında Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Avrupa Toplulukları Ana Bilim Dalı Başkanı Sn. Prof. Dr. Tuğrul ARAT, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı Başkanı Sn. Prof. Dr. Ayfer ALTAY, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Sn. Prof. Dr. Berrin AKSOY, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Avrupa Hukuku Ana Bilim Dalı Öğretim üyesi Sn. Doç Dr. Sanem BAYKAL ve Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Çeviri Eşgüdüm Birimi Mütercimleri Burcu BİRCAN, Ercan ERTÜRK, Mustafa ÇAYLAK ve Yeşim SORAN dan oluşan Komisyon, sözlük üzerinde altı ay boyunca özverili bir şekilde çalışarak AVRUPA BİRLİĞİ TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ nü nihai hale getirmiştir. Uzun ve zahmetli bir sürecin sonunda sizlere sunmaktan mutluluk duyduğumuz sözlüğün AB Müktesebatının çevirilerinde bir örnekliğin ve tutarlılığın sağlanması için, sadece kamuda değil, akademik çevrelerde, özel çeviri merkezlerinde, başka bir deyişle, AB müktesebatının çevirisine gerek duyulan her yerde yararlı olacağını umuyor ve sözlüğün AB ye aday bir ülke olarak yerine getirmemiz gereken Avrupa Müktesebatının tümünün Türkçeye çevrilmesi gibi dev boyutlu bir çalışmanın başarıyla yürütülmesine katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Ülkemiz ile Avrupa Birliği arasında sürdürülen müzakereler bağlamında Türk mevzuatının İngilizceye çevirisi de gündeme geleceğinden ve bu çevirilerde de tutarlılığı ve bir örnekliği sağlamak amacıyla benzer şekilde bir Türkçe İngilizce Avrupa Birliği Terimler Sözlüğü de hazırlanmaktadır. Söz konusu sözlüğün mümkün olan en kısa sürede bitirilmesi amaçlanmıştır. Başta, sözlüğü ayrıntılı bir şekilde inceleyen Türk Dil Kurumu olmak üzere görüş ve düzeltmelerini bize ileten tüm kamu kurum ve kuruluşlarına, üniversitelerimize ve büyük özveriyle çalışıp, değerli katkılarını esirgemeyerek sözlüğün nihai hale gelmesini sağlayan Komisyon üyesi saygıdeğer öğretim üyelerine içten teşekkürlerimi ve saygılarımı sunmayı bir borç biliyorum. M. Oğuz DEMİRALP Büyükelçi Avrupa Birliği Genel Sekreteri
SÖZLÜĞÜN KULLANIMINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1. Sözlük hazırlanırken Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan Yazım Kılavuzunun 2005 yılında yapılan 24 üncü baskısı esas alınmıştır. Ancak, özellikle bazı hukuk terimlerinin daha iyi anlaşılması için ^ kullanılmıştır. 2. Sözlükte, kavramların karşılıkları verilirken, ana kavramlar büyük harflerle, ana kavramalarla ilgili ibareler küçük harflerle yazılmıştır. Örnek: ABSTENTION: çekimserlik abstention vote: çekimser oy 3. İngilizce terimlerin karşılıkları mümkün olduğu ölçüde tek sözcükle karşılanmıştır. Ancak, bazı durumlarda, aynı anlama gelen fakat küçük farklılıklar içeren karşılıklar virgülle, farklı anlama gelen karşıklıklar ise noktalı virgülle ayırılmış, ayrıca eş anlamlı kavramlar / ile gösterilmiştir. Örnek: önlem / tedbir 4. Genelde anlamları birbirine yakın ve karıştırılan İngilizce sözcükler ve Türkçe karşılıkları toplu olarak bir kutu içinde verilmek suretiyle bu kavramların Türkçe karşılıklarının daha düzgün verilmesi ve mümkün olduğunca yerli yerinde kullanılması amaçlanmıştır. Örnek: bilateral: iki taraflı multilateral: çok taraflı plurilateral: çoklu (tarafları değişken sayıda olan çok taraflı) unilater al: tek taraflı 5. Türkçe karşılıkların verilmesinde açıklama ihtiyacının gerektiği düşünüldüğü durumlarda (...) kullanılmıştır. Kavram karşılığında bazen sözcük ilave edilmesi gerekmiştir. Bu durumda ilave edilen sözcük [...] içine alınmıştır. Örnek: affiliate membership: afiliye üyelik, güçlendirilmiş ortak üyelik (Batı Avrupa Birliğinde) Accession Partnership: Katılım Ortaklığı [Belgesi] 6. Bazı durumlarda özellikle hukuk kavramlarının Türkçe karşılıklarının verilmesinde parantez içinde hangi hukuk alanında kavramın kullanıldığı belirtilmiştir. Örnek: anti trust law / anti tröst hukuk (rekabet hukuku) XI
7. Birbiriyle yakın anlam taşıyan bazı kavramların karşılaştırılması istenildiğinde (cf. ve krş.) verilmiştir. Örnek: substantive law (cf. procedural law) maddi hukuk (krş. usul hukuku) 8. Bazı durumlarda kurum ve program isimlerinin kısaltmaları madde başlığı olarak verilmiş, kısaltmanın açılımı parantez içinde abbrv. of ve kısalt. olarak verilmiştir. Örnek: Euratom ( abbr. of European Atomic Energy Community) Euratom (kısalt. Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu ) 9. Sözlüğün, Kısaltmalar Eki nde yer alan kısaltmalar içinde Fransızca kelimelerin birinci harflerinin yan yana getirilmesiyle oluşturulmuş olanlar, yanlarına (fr.) koyulmak suretiyle belirtilmiş ve bu kısaltmaların açılımları, Fransızca olarak da verilmiştir. Örnek: BEUC (fr.): Bureau Européen Désunions Consommateurs European Bureau of Consumers Union / Avrupa Tüketiciler Birliği Bürosu (BEUC) 10. Sözlükte yer alan uluslararası anlaşmalar Avrupa Birliği metinlerinde ve Ulusal Programlarda sıkça geçen anlaşmalarla sınırlı tutulmuştur. 11. Avrupa Birliği terimleriyle bağlantılı olarak, açıklanması gerektiğini düşündüğümüz Kısaltmalar Ek 1 de; Avrupa Birliğinin İdari Yapısı Ek 2 de; Avrupa Komisyonuna Yardımcı Komiteler Ek 3 te; Avrupa Birliği Üyesi ve Avrupa Birliğine Aday Ülkelerin, İngilizce ve Türkçenin yanı sıra, kendi dillerindeki isimlerini de içeren listesi Ek:4 te; Dünya Ülkeleri Listesi Ek 5 te ve Avrupa Birliği metinlerinde sıkça geçen Latince hukuk kavramları Ek 6 da verilmiştir. 12. Sözlük Hazırlanırken çeşitli sözlüklerden, AB metinlerinden, bu metinlerin Türkçe çevirilerinden, Ulusal Programdan yararlanılmıştır. Yararlanılan belli başlı kaynaklar, Kaynaklar bölümünde belirtilmiştir. Sözlüğe ilişkin her türlü önerinizi ceb@abgs.gov.tr adresine göndermeniz bizi mutlu edecektir. ABGS Çevir i Eşgüdüm Birimi XII
A ABANDONMENT abandon ABBREVIATION abbreviate abbreviated formulae ABDICATION ABIDE FAITHFULLY ABOLITION abolish abolish customs duties abolition of obstacles to freedom of movement abolition of privileges abolition of restrictions abolition of barriers to trade terk, bırakma, ferağ terk etmek (bırakmak) kısaltma kısaltmak, özetlemek kısaltılmış formüller; kısaltılmış ifadeler yönetimden çekilme, (tahttan) feragat etme sadakatle bağlı kalmak lağvetme, ilga etme, yürürlükten kaldırma, kaldırma lağvetmek, ilga etmek / yürürlükten kaldırmak (bir sistemi veya uygulamayı) gümrük vergilerini kaldırmak dolaşım özgürlüğünü / serbestisini kısıtlayan engellerin kaldırılması imtiyazların kaldırılması kısıtlamaların kaldırılması ticarette engellerin kaldırılması abolish: lağvetmek, ilga etmek / yürürlükten kaldırmak (bir sistemi veya uygulamayı) abrogate: ortadan kaldırmak; iptal etmek; kaldırmak (bir hukuk kuralının veya hukuki, idari düzenlemenin etkisiz kılınması veya yürürlükten kaldırılması) annul: iptal etmek (işlem veya tasarruf) annulment: iptal (evlilik veya sözleşme gibi işlem ve tasarrufların bütün sonuçlarıyla iptal edilmesi) cancel: iptal etmek; etkisiz kılmak (belge, organizasyon, politika, borç); borcun ödeme veya yükümlülükten kurtulma yoluyla sona erdirilmesi ( az kullanılır) dissolve: infisah etmek; lağvetmek (kurum, kuruluş, meclis) lift: kaldırmak (yasaklar, dokunulmazlık) nullify: hükümsüz kılmak (hukuki bir kararı veya usulü) renounce: vazgeçme, feragat repeal: yürürlükten kaldırmak (yasal/idari düzenleme); kanunun açık veya örtülü biçimde sonraki bir kanun tarafından tümüyle ilga edilmesi / yürürlükten kaldırılması rescind: bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırmak (sözleşme /akit); feshetmek (taraflarca); iptal etmek (nispi butlanda); geri alma (az kullanılır) revocation: rücu / cayma, geri alma repudiate: iptal etmek, feshetmek repudiation: fesih; sonuçları ileriye dönük meydana getiren iptal etme terminate: sona erdirmek (dilekçe, yasa teklifi) void: batıl; geçersiz; hüküm meydana getirmemiş olan waiver: feragat, vazgeçme, terk withdraw: geri çekmek, geri almak 1
ABRIDGED ABROGATE (v.) ABSENCE absence of an opinion absence of concurrence absence of customs protection absence of majority ABSENTEEISM accident absenteeism ABSOLUTE absolute majority absolute minority absolute monarchy ABSORPTION absorption capacity ABSTENTION abstain abstain from any measure abstention vote constructive abstention Member States shall abstain from positive abstention ABUNDANCE ABUSE abuse of dominant position abuse of power abuse of right child abuse spousal abuse ACCEDE (v.) accede to an agreement accede to a treaty ACCELERATOR ACCEPTANCE acceptance of appointment acceptance protocol acceptance test prenotified acceptance system 2 kısaltılmış ortadan kaldırmak; iptal etmek; kaldırmak (bir hukuk kuralının veya hukuki, idari düzenlemenin etkisiz kılınması veya yürürlükten kaldırılması) yokluk, bulunmayış, gıyap, gaiplik görüş yokluğu rekabetin / yarışmanın olmaması; bir öneriye katılanların olmaması gümrük korumasının olmaması çoğunluğun olmaması iş günü kaybı, devamsızlık kaza nedeniyle devamsızlık salt / mutlak; kayıtsız şartsız salt / mutlak çoğunluk mutlak azınlık mutlak monarşi emme; hazmetme / sindirme; özümseme hazmetme / sindirme kapasitesi çekimserlik çekimser kalmak; kaçınmak her türlü tedbirden kaçınmak çekimser oy yapıcı çekimserlik Üye Devletler den kaçınırlar lehte çekimserlik zenginlik, bolluk kötüye kullanma, istismar etme, kötü muamelede bulunma hâkim durumun kötüye kullanılması yetkinin kötüye kullanılması; yetki saptırması hakkın suistimali / hakkın kötüye kullanılması çocuk istismarı eşlerin birbirine kötü davranması (aile) katılmak anlaşmaya taraf olmak antlaşmaya taraf olmak hızlandırıcı kabul görevin kabul edilmesi kabul protokolü uygunluk testi ön bildirimli kabul sistemi
ACCESS access to information equal access market access principle of equal access privileged access right to access ACCESSION accession criteria (Copenhagen Criteria) accession negotiations accession of new members to the European Union Accession Partnership (AP) accession to an agreement accession to a convention accession treaty application for accession conditions of accession instrument of accession Special Accession Programme for Agriculture and Rural Development (SAPARD) ACCIDENT accident absenteeism accidental contact accidental exposure accidental exposure dose accidental release accident analysis accident black spot, black spot, hazard spot accident cause accident cost accounting accident costing accident hazard accident insurance fund accident investigation accident notification form accident prevention accident proneness accident report accident report form accident records accident research accident risk accident severity accident statistics erişim, giriş, katılma bilgiye erişim eşit katılma, eşit erişim pazara giriş eşit erişim ilkesi, eşit katılma ilkesi ayrıcalıklı erişim girme hakkı, katılma hakkı, erişim hakkı katılım, taraf olma katılım kriterleri (Kopenhag Kriterleri) katılım müzakereleri Avrupa Birliğine yeni üyelerin katılımı Katılım Ortaklığı [Belgesi] (KOB) anlaşmaya taraf olma sözleşmeye taraf olma katılım antlaşması katılım başvurusu katılım şartları katılım belgesi Tarımsal ve Kırsal Kalkınmaya Yönelik Özel Katılım Programı (SAPARD) kaza kaza nedeniyle devamsızlık arızi / kazara temas arızi maruz kalma kazara maruz kalınan miktar kaçak kaza analizi kazaya sebep olan kör nokta, tehlike noktası kaza sebebi kaza maliyeti muhasebesi kaza maliyeti (çıkarma) kaza tehlikesi, kaza riski kaza sigorta fonu kaza soruşturması kaza bildirim formu kazanın önlenmesi kazaya eğilim, sakarlık kaza raporu kaza bildirim formu kaza kayıtları kaza araştırması kaza tehlikesi, kaza riski kazanın ağırlığı, kazanın ciddiyeti kaza istatistikleri 3
4 European Home and Leisure Accident Surveillance System (EHLASS) occupational accident predisposition to accident susceptibility to accident ACCOMPLISH (v.) ACCOMMODATION accommodate accommodation facility ACCOMPANY (v.) accompanying document Financial and Technical Accompanying Measures (MEDA) ACCORD accorded advantages by common accord common accord in accordance with accord advantages accord a right accord a treatment accord priority treatment alter in accordance with the provisions set out below ACCOUNT account expert account holder account owner annual account brokerage account call account clearance of accounts closure of accounts consolidated account current account current accounts current accounts balance current call account European System of Accounts (ESA) European System of Integrated Economic Accounts European System of National and Regional Accounts in the Community Eur opean Unit of Account (EUA) Avrupa Ev ve Boş Vakit Kazalarını (iş yeri harici) Gözetim Sistemi (EHLASS) meslek kazası kazaya eğilim, sakarlık kazaya maruz kalabilirlik gerçekleştirmek; üstesinden gelmek; başarmak; tamamlamak konaklama yeni koşullara uyum sağlamak; konaklama temin etmek; kapsamına almak, yer vermek konaklama imkânı; konaklama tesisi eşlik etmek ekli belge Mali ve Teknik İlave Tedbirler (MEDA) mutabakat, razı olma, anlaşma, uygunluk tanınan avantajlar, sağlanan avantajlar ortak rızayla, mutabakatla ortak rıza, mutabakat uygun olarak, uyarınca avantaj tanımak, avantaj sağlamak hak bahşetmek muameleye tabi tutmak, işlemden yararlandırmak öncelikle ele almak, öncelikli muamelede bulunmak aşağıda yer alan hükümler uyarınca değiştirmek hesap, mevduat hesap uzmanı hesap sahibi hesap sahibi yıllık hesap, yıl sonu hesabı komisyonculuk hesabı, aracılık hesabı ihbarlı hesap hesapların ibrası, hesapların takası hesapların kapanması konsolide mali tablo, konsolide hesap cari hesap, vadesiz hesap cari işlemler cari işlemler dengesi ihbarlı cari hesap Avrupa Hesaplar Sistemi (AHS) Avrupa Birleştirilmiş Ekonomik Hesaplar Sistemi Avrupa Topluluğu Ulusal ve Bölgesel Hesaplar Sistemi Avrupa Hesap Birimi (AHB)
note on the accounts notional account operating account profit and loss account Public Accounts Bulletin stores account system of national accounts (SNA) trade on own account unit of account ACCOUNTABILITY ACCOUNTANT field accountant financial accountant government accountant International Federation of Accountants (IFAC) public debt accountant ACCOUNTING accident cost accounting accrual based accounting accounting data network accounting officer accounting year cost accounting European Integrated Accounting System fair value accounting Farm Accounting Data Network (FADN) international accounting standards (IAS) International Accounting Standarts Board (IASB) ACCREDITATION accredit accredited institution accredited journalist accrediting state European Cooperation for Accreditation / European Accreditation (EA) international accreditation forum (IAF) International Laboratory Accreditation Cooperation (ILAC) ACCRUAL accr ual based accounting hesap açıklaması sanal hesap işletme hesabı, işletim hesabı, faaliyet hesabı gelir gider tablosu Kamu Hesapları Bülteni stok kaydı; depo hesabı ulusal hesaplar sistemi (UHS) kendi hesabına işlem hesap birimi hesap verebilirlik, hesap verilebilirlik sayman, muhasebeci taşra saymanı finansman muhasebecisi kamu saymanı Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (UMF) kamu borçları saymanı muhasebe kaza maliyeti muhasebesi tahakkuk esaslı muhasebe muhasebe veri ağı sayman, muhasebeci mali yıl maliyet muhasebesi Avrupa Entegre / Bütünleştirilmiş Muhasebe Sistemi gerçek değer muhasebesi, adil değer muhasebesi Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) uluslararası muhasebe standartları (UMS) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) akreditasyon güven belgesi vermek, kabul etmek, güvenmek onaylanmış kurum akredite gazeteci diplomatik temsilci gönderen ülke Avrupa Akreditasyon Birliği (EA) uluslararası akreditasyon forumu (IAF) Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İş Birliği [Örgütü] (ILAC) tahakkuk tahakkuk esaslı muhasebe 5
accruals and deferred income accrue accrued income customs duties accrued on the product ACCUMULATION accumulation of capital ACCURACY ACIDIFICATION ACKNOWLEDGING... ACOUSTIC ACQUIESCENCE ACQUIRED ACQUIS Acquis Communautaire Community acquis employment acquis National Programme for the Adoption of the Acquis (NPAA) Union Acquis ACQUISITION acquisition cost acquisition of shares ACQUITTAL tahakkuklar ve ertelenmiş gelirler tahakkuk etmek, çoğalmak, birikmek, eklenmek tahakkuk eden gelir mala tahakkuk eden gümrük vergileri birikim; toplama, yığılma sermaye birikimi doğruluk asitleştirme, asitleşme kaydederek işitsel, akustik göz yumma; kabullenme; boyun eğme iktisap edilen / edinilen; elde edilen müktesebat / kazanım Topluluk Müktesebatı / Kazanımı Topluluk müktesebatı / kazanımı istihdam müktesebatı / kazanımı Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program (NPAA) Birlik Müktesebatı / Kazanımı edinme / iktisap, kazanma; devralma iktisap maliyeti, edinim maliyeti, elde etme maliyeti hisselerin iktisabı / edinilmesi beraat, ibra, aklanma ACT belge; kanun / yasa, tasarruf, hareket, fiil / eylem; işlem; senet act declared void hükümsüzlüğü açıklanan tasarruf / işlem act of the Council Konsey tasarrufu, Konsey işlemi act of God mücbir sebep act of law hukuki sonuç doğuran eylem veya olay; hukuki fiil act of the Parliament [Avrupa] Parlamentosu tasarrufu / işlemi act of ratification onay işlemi act of state devlet tasarrufu, devlet erki (bkz. act of sovereignty) act of sovereignty hakimiyet tasarrufu; hükûmet tasarrufu action for failure to act hareketsizlik / ihmal davası, menfi işlemin tespiti davası additional act ek senet; ek işlem authentic act resmî senet Acte Clair Theory Sarih / Açık İşlem Teorisi; (Acte Clair Doktrini) capacity to act fiil ehliyeti, hakları kullanma ehliyeti 6
Community act contested act complementary act empowering act fail to act failure to act final act general act legislative act Lend and Lease Act original act provision of the act review the legality of acts of the Council Single European Act (SEA) ACTION Action Committee for a United States of Europe (ACUSE) action for annulment action for compensation action for damages action for failure to act action for infringement action of paternity action plan Action Plan for the Mediterranean action programme administrative action amendment of legal action biotechnology action programme (BAP) bring an action (before the court) bring an action for an infringement blueprint for action cases that require immediate action collective action collective action clause common action concerted action concerted economic action consolidation of legal action Council Joint Action direct action Environmental Action Programme (EAP) file a legal action Financial Action Task Force ( FATF) Topluluk işlemi / tasarrufu itiraz edilen tasarruf, itiraz edilen işlem tamamlayıcı tasarruf, tamamlayıcı işlem yetki veren tasarruf / işlem; yetki kanunu hareketsiz kalmak, savsaklamak hareketsizlik, işlemden kaçınma; olumsuz / menfi işlem nihai / son senet genel senet yasama işlemi, yasama tasarrufu Ödünç Verme ve Kiralama Yasası asıl belge; temel işlem kanun hükmü; yasal hüküm Konsey tasarruflarının / işlemlerinin hukuka uygunluğunu denetlemek Avrupa Tek Senedi (ATS) dava; eylem Avrupa Birleşik Devletleri için Eylem Komitesi (ACUSE) iptal davası tazminat davası tazminat davası hareketsizlik / ihmal davası, menfi işlemin tespiti davası ihlal davası babalık davası eylem planı Akdeniz Eylem Planı eylem programı idari dava; idari eylem davanın ıslahı biyoteknoloji eylem programı (BEP) dava açmak ihlal davası açmak eylem planı acil önlem gerektiren durumlar toplu eylem toplu eylem şartı / kaydı ortak hareket, ortak eylem uyumlu eylem uyumlu ekonomik eylem davanın birleştirilmesi Konsey Ortak Eylemi doğrudan dava, doğrudan eylem Çevresel Eylem Programı (ÇEP) dava açmak Mali Eylem Görev Gücü (FATF) 7
food safety action plan improper action indirect action joint action Mediterranean Action Plan (MAP) national action plan (NAP) national environmental action plan (NEAP) party in a civil action party in an action party of the action social action programme Special Telecommunication Action for Regional Development (STAR) stimulation action programme transfer of legal action waive a right of action ACTIVE active bond active partner ACTIVATE (v.) ACTIVITY activity schedule branch of activity categories of economic activity development activities level of activity monitoring an activity principal activity processing activity sphere of activity subversive activity gıda güvenliği eylem planı uygunsuz eylem / uygunsuz davranış dolaylı dava; dolaylı eylem ortak eylem Akdeniz Eylem Planı (AEP) ulusal eylem planı (UEP) ulusal çevre eylem planı (UÇEP) hukuk davasında taraf davanın tarafı davanın tarafı sosyal eylem programı Bölgesel Gelişme için Özel Telekomünikasyon [Programı] (STAR) özendirme eylem programı davanın nakli dava hakkından feragat etmek etkin / faal / aktif aktif / faal tahvil, hareketli tahvil faal / etkin ortak etkinleştirmek; harekete geçirmek faaliyet / etkinlik faaliyet çizelgesi faaliyet dalı ekonomik faaliyet / etkinlik kategorileri kalkınma faaliyetleri / etkinlikleri faaliyet seviyesi; iş hacmi faaliyeti denetleme asli / temel faaliyet işleme etkinliği; üretim faaliyeti faaliyet / etkinlik alanı yıkıcı faaliyet active: faal, etkin activity: faaliyet / etkinlik effective: etkili, müessir effectiveness: etkililik efficiency: etkili olma, verimlilik efficient: etkili, müessir pr oductive: verimli; üretken ACTUALLY ACTUARIAL PRESENT VALUE fiilen; aslında; gerçekte aktüeryal bugünkü değer 8
21 ADAPTATION ADDITION add added value additional additional act additional listing additional protocol additional tax additive ADDRESS correspondence address notification address This decision is addressed to the Member States. ADDRESSEE ADEQUATE promptly and adequately ADHESION adhere application for adhesion clause of adhesion AD HOC ad hoc arbitration ad hoc assembly ad hoc committee ad hoc working group ADJOURN (v.) adjourn a hearing adjourn a sitting ADJUDICATION adjudicate ADJUSTMENT adjustment of borders rate of adjustment structural adjustment structural adjustment and reform program ADMINISTRATION administer Conference of the European Postal and Telecommunications Administrations (CEPT) uyarlama; uyum sağlama toplama, ekleme, ilave etme katmak, ilave etmek, eklemek, toplamak katma değer katma, fazladan, ek / ilave ek senet; ek işlem ilave kotasyon katma protokol ek vergi katkı maddesi i. adres; f. hitap etmek yazışma adresi tebligat adresi Bu karar Üye Devletlere yöneliktir. muhatap yeterli / kafi; uygun, gerekli niteliklere sahip derhal ve gerektiği gibi katılım bağlı kalmak; katılmak katılım başvurusu (uluslararası anlaşmalar) katılım kaydı / klozu geçici, belirli bir olaya özgü belirli bir olaya özgü tahkim, ad hoc tahkim ad hoc toplantı, ad hoc meclis geçici komite (ad hoc komite) ad hoc çalışma grubu ara vermek; ertelemek duruşmayı ertelemek oturuma ara vermek; oturumu ertelemek yargılama yargılamak düzeltme; düzenleme; ayarlama; uyum sınırların yeniden düzenlenmesi tanzim oranı yapısal uyum yapısal uyum ve reform programı yönetim / idare yönetmek / idare etmek Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Avrupa Konferansı (CEPT) 9
22 Directorate General for Personnel and Administration Integrated Administration and Control System (IACS) interchange of data between administrations (IDA) local administration Office for the Administration and Settlement of Individual Entitlements (Paymaster Office PMO) public administration Personel ve Yönetim Genel Müdürlüğü Entegre İdare ve Kontrol Sistemi (EİKS) yönetimler arası veri alışverişi (IDA) mahalli idare / yerel yönetim Bireysel Görevlendirmeler İdare ve Ödeme Ofisi (Ödeme Ofisi PMO) kamu yönetimi ADMINISTRATIVE idari / yönetsel administrative action idari dava; idari eylem administrative arrangements idari düzenlemeler administrative competence yönetim yetkisi / idari yetki administrative control idari denetim administrative discretion idarenin takdir yetkisi administrative expense yönetim gideri / idari gider administrative reform idari reform Common Transit and Single Ortak Transit ve Tek İdari Belge Administrative Document general administrative expense genel yönetim gideri local administrative personnel yerel yönetim personeli Single Administrative Document (SAD) Tek İdari Belge (TİB) The European Administrative School Avrupa Yönetim Okulu (EAS) (EAS) ADMISSION kabul; izin; giriş; kabul izni; itiraf, ikrar admission of financial instruments to finansal araçların işlem görmeye kabulü (borsa) trading admission of securities to the capital menkul kıymetlerin sermaye piyasasına kabulü markets admission to trading [borsa] işlemine kabul edilme; işlem görme / yapma izni (borsa) temporary admission geçici kabul ADOPTION adopt adopted child has adopted this regulation hereby adopts this resolution When Member States adopt these measures.. ADULTERATION AD VALOREM ad valorem duty ad valorem tariff ad valorem tax kabul etme; benimseme; evlat edinme kabul etmek; benimsemek; evlat edinmek evlat edinilmiş çocuk...işbu tüzüğü kabul etmiştir....işbu ilke kararını kabul eder. Üye Devletler bu önlemleri kabul ettiğinde... tağşiş; içine yabancı madde katarak kandırma değer / kıymet esasına göre ad valorem vergi kıymet esaslı tarife (ad valorem) değer esaslı vergi 10
23 ADVANCE advance fixing certificate fix in advance ADVANCED Advanced Communications Technologies and Services (ACTS) advanced technology advanced treatment advanced vocational training ADVANTAGE accorded advantages mutual advantage accord advantages involve an advantage ADVERTISEMENT advertising spots board of advertisement commercial advertisement comparative advertising misleading advertisement secret advertisement subliminal advertising surreptitious advertising ADVISER Bureau of the European Policy Advisers (BEPA) financial adviser investment adviser legal adviser pre accession adviser (PAA) resident twinning adviser (RTA) statutory adviser ADVISORY advisory commission advisory committee Advisory Committee on Banking Advisory Committee on Customs Matters Advisory Committee on Foodstuffs Advisory Committee on Safety Advisory Committee on Restrictive Practices and Dominant Positions advisory jurisdiction advisory opinion advisory service For eign Investment Advisor y Ser vice avans; ön ödeme; ilerleme; iyileşme; düzelme ön izin belgesi; ön tespit sertifikası önceden saptama ileri, gelişmiş İleri Haberleşme Teknolojileri ve Hizmetleri (ACTS) ileri teknoloji ileri arıtma ileri düzeyde mesleki eğitim fayda, yarar, avantaj tanınan avantajlar, sağlanan avantajlar karşılıklı yarar avantaj tanımak, avantaj sağlamak bir avantaj içermek reklam reklam spotları reklam kurulu ticari reklam karşılaştırmalı reklam aldatıcı / yanıltıcı reklam gizli reklam bilinçaltıyla algılanmak üzere hazırlanan reklam gizli reklam danışman / müşavir Avrupa Politika Danışmanları Bürosu (BEPA) mali müşavir / mali danışman yatırım danışmanı hukuk müşaviri / danışmanı katılım öncesi danışman (PAA) daimî eşleştirme danışmanı (RTA) kanuni müşavir istişari / danışmaya değgin danışma komisyonu danışma komitesi / istişari komite Bankacılık Danışma Komitesi Gümrük Sorunları Danışma Komitesi Gıda Danışma Komitesi Güvenlik Danışma Komitesi Sınırlayıcı Uygulamalar ve Hâkim Durumlar Danışma Komitesi istişari yetki istişari görüş danışmanlık hizmeti Yabancı Yatırımlar Danışmanlık Servisi (FIAS) 11
24 (FIAS) joint advisory committee karma istişare komitesi Regional Advisory Councils Bölgesel Danışma Konseyleri AEGIS himaye under the aegis of koruyuculuğunda, himayesinde veya desteği ile AERIAL hava ile ilgili, havadan aerial photography hava fotoğrafçılığı AEROPLANE uçak civil subsonic jet aeroplanes ses hızının altındaki sivil jet uçakları emission from aeroplane uçaktan kaynaklanan emisyon AEROSPACE uzayla ilgili aerospace industry uzay sanayisi / sanayii AFFAIR Conference of European Affairs Committees (CEAC) Economic and Financial Affairs Council (ECOFIN) employment and social affairs foreign affairs General Affairs Council (GAC) General Affairs and External Relations Council (GAERC) home affairs justice and home affairs (JHA) Justice and Home Affairs Council political affairs committee Union Minister for Foreign Affairs iş; ilişki; olay Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (CEAC) Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi (ECOFIN) istihdam ve sosyal işler dış işleri Genel İşler Konseyi (GİK) Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi (GİDİK) iç işleri adalet ve iç işleri (Aİ) Adalet ve İç İşleri Konseyi siyasi işler komitesi Birlik (AB) Dışişleri Bakanı AFFILIATE (v.) bağlanmak, yakın ilişki kurmak affiliated company yavru şirket, filyal affiliated enterprise bağlı işletme affiliate membership afiliye üyelik, güçlendirilmiş ortak üyelik (Batı Avrupa Birliğinde) political affiliation siyasal bağ AFFORESTATION ağaçlandırma afforested ağaçlandırılmış AGENCE EUROPE Avrupa Ajansı AGENCY kurum; ajans; daire; birim; acenta Agency for the Control of Armament Silahların Denetimi Ajansı (ACA) (ACA) Community Fisheries Control Agency Topluluk Balıkçılık Kontrol Ajansı (CFCA) (CFCA) Education, Audiovisual and Culture Eğitim, Görsel İşitsel ve Kültür İcra Ajansı Executive Agency (EACEA) (EACEA) Euratom Supply Agency (ESA) Euratom Tedarik Ajansı (ESA) Eur opean Agency for the Evaluation of Avrupa Tıbbi Ürünler Değerlendirme Ajansı 12
25 Medicinal Products (EMEA) European Agency for the Management of Operational Cooperation at the External Borders (Frontex) European Agency for Reconstruction (EAR) European Agency for Safety and Health at Work (EU OSHA) European Armaments Agency (EAA) European Aviation Safety Agency (EASA) European Chemicals Agency (ECHA) European Cooperation Agency (ECA) European Defence Agency (EDA) European Environment Agency (EEA) European Medicines Agency (EMEA) European Maritime Safety Agency (EMSA) European Network and Information Security Agency (ENISA) European Nuclear Energy Agency (ENEA) European Productivity Agency (EPA) European Railway Agency (ERA) European Space Agency (ESA) executive agency Federal Information Technologies Agency (FITA) European Union Agency for Fundamental Rights (FRA) Executive Agency for the Public Health Programme (Public Health Executive Agency (PHEA)) implementing agency (IA) Intelligent Energy Executive Agency (IEEA) International Atomic Energy Agency (IAEA) International Development Agency (IDA) International Energy Agency (IEA) intervention agency law enforcement agency paying agency specialised agency Trans European Transport Network Executive Agency AGENDA agenda item (EMEA) Avrupa Dış Sınırlarda Operasyonel İş Birliği Yönetimi Ajansı (Frontex) Avrupa İmar Ajansı (EAR) Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU OSHA) Avrupa Silahlanma Ajansı (EAA) Avrupa Hava Güvenliği Ajansı (EASA) Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA) Avrupa İş Birliği Ajansı (ECA) Avrupa Savunma Ajansı (EDA) Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) Avrupa Tıbbi Ürünler Ajansı (EMEA) Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı (EMSA) Avrupa Ağ ve Bilgi Güvenliği Ajansı (ENISA) Avrupa Nükleer Enerji Ajansı (ENEA) Avrupa Verimlilik Ajansı (EPA) Avrupa Demir Yolu Ajansı (ERA) Avrupa Uzay Ajansı (AUA) yürütme / icra ajansı Federal Bilgi Teknolojileri Ajansı (FITA) Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı (FRA) Genel Sağlık Programı Yürütme Ajansı (PHEA) uygulamadan sorumlu kurum (IA) Akıllı Enerji Yürütme Ajansı (IEEA) Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Uluslararası Kalkınma Ajansı (IDA) Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) müdahale kurumu kolluk kuvveti ödeme kurumu uzman kurum Trans Avrupa Taşımacılık Ağı Yürütme Ajansı gündem gündem maddesi 13
26 14 agenda setting adopted agenda annotated agenda political agenda provisional agenda AGENT biological agent hazardous chemical agent AGGLOMERATION AGGRAVATION aggravating circumstance AGRARIAN agrarian reform agrarian revolution gündemi belirleme kabul edilmiş gündem açıklamalı gündem siyasi gündem geçici gündem görevli; temsilci; acenta; vekil; ajan biyolojik ajan / etmen tehlikeli kimyasal ajan toplama; yığın ağırlaştırma ağırlaştırıcı neden, ağırlaştırıcı koşul tarımsal / zirai, çiftçilik veya toprak sahipliğiyle ilgili tarım reformu tarım devrimi AGREEMENT anlaşma accede to an agreement anlaşmaya taraf olmak accession to an agreement anlaşmaya taraf olma agree anlaşmak, mutabakata varmak; kararlaştırmak agree to a right bir hakkın varlığı konusunda mutabakata varmak Agreement Establishing an Association Between The European Economic Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu Arasında bir Ortaklık Yaratan Anlaşma Community And Turkey agreement on agriculture tarım anlaşması Agreement on Conformity Assessment and Acceptance of Industrial Products Sınai Ürünlerin Uygunluk Değerlendirmesi ve Kabulü Anlaşması (ACAA) (ACAA) Agreement on Pre Shipment Inspection Sevkiyat Öncesi Kontrol Anlaşması Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property (TRIPS Ticaretle Bağlantılı Fikrî Mülkiyet Hakları Anlaşması (TRIPS Anlaşması) Agreement) Ankara Agreement Ankara Anlaşması association agreement ortaklık anlaşması bilateral agreement iki taraflı anlaşma, ikili anlaşma categories of agreements anlaşma kategorileri collective labour agreement toplu iş sözleşmesi conclude an agreement anlaşma yapmak economic agreement ekonomik anlaşma energy sales and treasury guarantee enerji satış ve hazine garantisi anlaşmaları agreements enter into an agreement anlaşma imzalamak, anlaşma yapmak Europe Agreement Avrupa Anlaşması European Monetary Agreement (EMA) Avrupa Para Anlaşması (APA) exclusive distribution agreement tek elden dağıtım anlaşması, münhasır dağıtım anlaşması exclusive purchasing agreement tek elden satın alma anlaşması, münhasır satın alma anlaşması
27 executive agreement franchise agreements free trade agreement (FTA) financing agreement (FA) forward rate agreement General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) gentleman s agreement has agreed as follows:... have agreed on the following provisions: (in international conventions) hire purchase agreement inter enterprise agreement interim agreement international agreement international co production agreement KEYMARK Agreement maintenance of agreement monetary agreement Multi fibre Agreement (MFA) multilateral agreement (MLA) North American Free Trade Agreement (NAFTA) novation agreement open repurchase agreement plurilateral agreement preferential agreement public service concession agreement quadripartite agreement Quadripartite Agreement About West Berlin ratification of an agreement readmission agreement renew agreements repurchase agreement reverse repurchase agreement Schengen Agreement social policy agreement specialisation agreement subsidiary agreement supplementary agreement vertical agreement AGGREGATE aggregate earning aggregation AGGRESSION icra anlaşması franchising anlaşmaları serbest ticaret anlaşması (STA) finansman anlaşması (FA) vadeli kur anlaşması Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) centilmenlik anlaşması aşağıdaki gibi anlaşmıştır: aşağıdaki hükümler üzerinde anlaşmıştır: (uluslararası sözleşmelerde) taksitle satın alma anlaşması işletmeler arası anlaşma geçici anlaşma uluslararası anlaşma uluslararası ortak yapım / üretim anlaşması [Avrupa] Anahtar Marka Anlaşması anlaşmanın yürürlükte kalması parasal anlaşma Çok Elyaflılar Anlaşması (MFA) çok taraflı anlaşma (MLA) Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) tecdit / yenileme anlaşması; borç yenileme anlaşması açık repo çoklu anlaşma (değişken sayılı çok taraflı) tercihli anlaşma (ticaret) kamu hizmeti imtiyaz sözleşmesi dörtlü anlaşma, dört taraflı anlaşma Batı Berlin Hakkında Dörtlü Anlaşma anlaşmanın onaylanması yeniden kabul anlaşması anlaşmaları yenilemek geri satın alma şartıyla satış anlaşması; sürekli repo reverse repo Schengen Anlaşması sosyal politika anlaşması uzmanlaşma anlaşması tali / ek / yan anlaşma ek anlaşma (tamamlayıcı) dikey anlaşma yekûn, toplam, küme, yığın toplam kazanç, toplam gelir küme, topluluk saldırı 15
28 AGRICULTURAL tarımsal / zirai / tarımla ilgili agricultural cooperation tarımsal iş birliği Agricultural Development Programme Tarımsal Kalkınma Programı (ADP) (ADP) agricultural and forestry tractor tarım ve ormancılıkta kullanılan traktör Agricultural Information (AGINFO) Tarımsal Bilgi [Arama] Servisi (AGINFO) agricultural land tarımsal alan agricultural market tarım piyasası / tarımsal piyasa agricultural meteorology tarımsal meteoroloji agricultural price tarım fiyatı / tarımsal fiyat agricultural product tarımsal ürün agricultural research projects tarımsal araştırma projeleri (TAP) (AGREP) agricultural surplus tarımsal ürün fazlası Committee of Agricultural Organisations in the European Avrupa Topluluğu Tarım Kuruluşları Komitesi (COPA) Community (COPA) Common Agricultural Policy (CAP) Ortak Tarım Politikası (OTP) Common Organisation of Agricultural Ortak Tarım Piyasaları Düzeni (COM) Markets (COM) customs and agricultural duty gümrük ve tarım resimleri European Agricultural Guidance and Guarantee Fund (EAGGF / FEOGA) Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu (EAGGF / FEOGA) European Council for Agricultural Avrupa Tarım Hukuku Konseyi (CEDR) Law (CEDR) Fisheries and Agricultural Research Balıkçılık ve Tarım Araştırmaları (FAR) (FAR) General Confederation of Agricultural Co operatives in the European Union Avrupa Birliği Tarım Kooperatifleri Konfederasyonu (COGECA) (COGECA) intervention on the agricultural market tarım piyasasına müdahale non agricultural product tarım dışı ürün processed agricultural product işlenmiş tarım ürünü AGRICULTURE agreement on agriculture Agriculture and Fisheries Council agriculture of mountain agriculture sales cooperative Cooperation in Automation of Data and Documentation for Imports (Exports) and Agriculture (CADDIA) Directorate General for Agriculture and Rural Development European Collaborative Linkage of Agriculture and Industry through Research (ECLAIR) Food and Agriculture Organisation (of the United Nations) (FAO) Special Accession Pr ogr amme for 16 tarım / ziraat tarım anlaşması Tarım ve Balıkçılık Konseyi dağ tarımı tarım satış kooperatifi İthalat (İhracat) ve Tarım Dokümantasyonu ve Verilerinin Otomasyonunda İşbirliği (CADDIA) Tarım ve Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü Avrupa Araştırma Yoluyla Tarım ve Sanayi İş Birliği Bağı (ECLAIR) (Birleşmiş Milletler) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Tarımsal ve Kırsal Kalkınmaya Yönelik Özel
29 AID AIR Agriculture and Rural Development (SAPARD) Special Committee on Agriculture (SCA) sustainable agriculture aid for agricultural development aid in kind aid monitoring aid policy aid recipient aid system aid to employment (employment aid) categories of aid development aid Development Aid Committee (DAC) Directorate General for Humanitarian Aid (ECHO) economic aid financial aid horizontal state aid humanitarian aid / assistance national aid national aid coordinator (NAC) pre accession aid provide non repayable aid public aid public aid for development state aid air base airborne airborne troops airbus industry air contamination air to ground missile air pollutant air pollution air pollution measurement vehicle air raid air sampling airspace air transport ambient air European Organisation for the Safety of Air Navigation (Eurocontrol) International Air Transport Association (IATA) Long Range Tr ansboundar y Air Katılım Programı (SAPARD) Özel Tarım Komitesi (SCA) sürdürülebilir tarım i. yardım; f. yardım etmek tarımsal kalkınma yardımı ayni yardım yardım izleme yardım politikası yardım alan kimse yardım sistemi istihdam yardımı yardım kategorileri kalkınma yardımı Kalkınma Yardım Komitesi (DAC) İnsani Yardım Genel Müdürlüğü (ECHO) ekonomik yardım mali yardım yatay devlet yardımı insani yardım ulusal yardım ulusal yardım koordinatörü (NAC) katılım öncesi yardım geri ödemesi olmayan yardım sağlamak devlet / kamu yardımı kalkınma için kamu yardımı devlet yardımı hava hava üssü havada bulunan, hava yoluyla taşınan hava yoluyla nakledilen birlikler airbus sanayisi / sanayii havanın kirlenmesi havadan karaya füze hava kirletici hava kirliliği hava kirliliği ölçüm aracı hava saldırısı hava numunesi alma hava sahası hava taşımacılığı ortam havası, dış hava Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (Eurocontrol) Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) Uzun Menzilli Sınır Aşan Hava Kirliliği (LRTAP) 17
30 18 Pollution (LRTAP) Convention on Long Range Transboundary Air Pollution AIRCRAFT aircraft carrier air / aircraft fleet aircraft industry marginally compliant aircraft AIRPORT ALARM SYSTEM ALIMONY ALIEN ALIGNED ALIGNMENT legislative alignment level of alignment ALLEGATION allege alleged infringement of an obligation alleged offence ALLEGIANCE ALLERGENIC EFFECT ALLERGY ALLEVIATING POVERTY ALLIANCE Alliance for Europe of the Nations (AEN) Alliance of Independent Democrats in Europe (AIDE) Alliance of Liberals and Democrats for Europe (ALDE) electoral alliance European Democratic Alliance (RDE) European Free Alliance (EFA) ALLOCATION allocate allocated appropriation allocation key allocation of funds allocation of identification number to a notified body allocation of resour ces Uzun Menzilli Sınır Aşan Hava Kirliliği Sözleşmesi uçak uçak gemisi hava filosu uçak sanayisi / sanayii marjinal uygunluğa sahip hava aracı havalimanı / havaalanı uyarı / ikaz sistemi boşanma nafakası yabancı aynı hizada; uyumlaştırılmış uyum, uyumlaştırma mevzuat uyumu uyum düzeyi itham; iddia iddia etmek; itham etmek yükümlülük ihlali iddiası iddia edilen suç mensubiyet; sadakat alerjen etki alerji yoksullukla mücadele ittifak Uluslar Avrupası İttifakı (AEN) Avrupa Bağımsız Demokratlar İttifakı (AIDE) Avrupa Liberal ve Demokratlar İttifakı Grubu (ALDE) seçim ittifakı Avrupa Demokratik Birliği (RDE) Avrupa Özgür İttifakı (EFA) ödenek / tahsisat, dağıtım tahsis etmek, dağıtmak, pay etmek tahsis edilen ödenek dağıtım anahtarı fon tahsisatı, fonların tahsisi (uygunluğu) bildirilmiş kuruluşa kimlik kayıt numarası tahsisi kaynakların tahsisi
31 cost allocation resource allocation ALLOWANCE annual allowance family allowance investment allowance subsistence allowance ALLOW FOR (v.) ALTERATION alter alter the time limit ALTERNATELY AMBASSADOR ambassador at large ambassador designate ambassador plenipotentiary AMBIENCE AMBIENT ambient air ambient atmosphere ambient noise ambient temperature AMBIGUOUS unambiguous AMENDMENT amend amending treaty amendment of a provision amendment of legal action amendment of the founding treaties amendment to a treaty amend provisions maliyet dağıtımı kaynak tahsisi ödenek / tahsisat, nafaka, aylık bağlama; istihkak, tahsis, karşılık yıllık ödenek aile yardımı yatırım indirimi geçinme ödemesi dikkate almak değişiklik değiştirmek, tadil etmek süre sınırını değiştirmek değişimli olarak; bir birinden bir diğerinden büyükelçi / sefir özel elçi, gezici büyükelçi atanmış büyükelçi tam yetkili büyükelçi muhit / çevre, ortam çevreleyen, dış şartlara ilişkin ortam havası, dış hava ortam atmosferi ortam gürültüsü çevre sıcaklığı anlamı belirsiz, muğlak anlamı açık, vazıh değiştirme, tadil; değişiklik, tadilat değiştirmek, tadil etmek tadil antlaşması bir hükümde yapılan değişiklik / tadilat davanın ıslahı kurucu antlaşmaların tadili / değiştirilmesi antlaşmanın tadili / antlaşmanın değiştirilmesi hükümleri değiştirmek / tadil etmek amend: tadil etmek / değiştirmek (anlaşmalar, kanunlar) modify: değiştirmek change: değiştirmek AMICABLE AMNESTY Amnesty International dostane genel af Uluslararası Af Örgütü 19
32 AMOUNT amount of compensation compensatory amount correction amount invoice amount minimal amount monetary compensation amount (MCA) ANALYSIS accident analysis analysis of the objective analysis of the strategies cost benefit analysis depth analysis DNA analysis gender analysis Hazard Analysis and Critical Control Point (HACCP) input output analysis method of sampling and analysis need analysis overall analysis problem analysis stakeholder analysis SWOT (abbr. of Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats) Analysis ANCILLARY ancillary product ANIMAL animal health animal health and surveillance animal health certificate animal holding animal identification code animal identification system animal origin animal passport animal waste animal welfare bovine animal domestic animal epidemic animal disease rearing animals World Organisation for Animal Health (WOAH / OIE) tutar, meblağ, miktar, yekûn tazminat tutarı telafi edici tutar düzeltici tutar fatura bedeli asgari tutar parasal telafi tutarı (MCA) çözümleme / tahlil / analiz kaza analizi hedef çözümlemesi / tahlili stratejilerin çözümlenmesi / tahlili fayda maliyet analizi derinlik analizi / tahlili / çözümlemesi DNA analizi / çözümlemesi cinsiyet analizi / tahlili / çözümlemesi Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktası (HACCP) girdi çıktı analizi / çözümlemesi numune alma ve tahlil yöntemi / örnekleme ve çözümleme yöntemi ihtiyaç analizi kapsamlı analiz / çözümleme problem analizi / sorun çözümlemesi paydaş analizi GZFT (kısalt. Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler) Analizi yardımcı, destekleyici yardımcı ürün hayvan hayvan sağlığı hayvan sağlığı ve gözetimi hayvan sağlığı sertifikası hayvancılıkla uğraşan işletme hayvan tanımlama kodu hayvan kimlik sistemi hayvanın menşesi / kökeni hayvan pasaportu hayvansal atık hayvan refahı büyükbaş hayvan yerli / evcil hayvan salgın hayvan hastalığı besi hayvanları Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (WOAH / OIE) 20
33 ANNOUNCEMENT announce announce a tender commercial announcement ANNUITY ANNULMENT annul action for annulment ANTHRAX ANTI Anti Ballistic Missile Treaty (ABMT) anti dumping anti dumping measure anti European movement Anti Fraud Coordination Unit (UCLAF) anti globalisation movement anti poverty programme anti racism anti terrorism law anti trust law ANXIOUS TO (in resolutions) APPARATUS APPEAL appealing party Board of Appeals court of appeals waive from appeal APPEARANCE original appearance APPELLATE appellate review APPLIANCE appliances burning gaseous fuels gas appliances household appliance duyuru, bildiri, ilan duyurmak, ilan etmek ihale duyurusu yapmak ticari ilan / duyuru yıllık taksit veya gelir iptal (evlilik veya sözleşme gibi işlem ve tasarrufların bütün sonuçlarıyla iptal edilmesi) iptal etmek (işlem veya tasarruf) iptal davası antraks, şarbon karşı, muhalif; karşıt Anti Balistik Füze Antlaşması (ABMT) anti damping anti damping önlem / tedbir Avrupa karşıtı hareket Hileyle Mücadele Koordinasyon Birimi (UCLAF) küreselleşme karşıtı hareket yoksullukla mücadele programı ırkçılık karşıtlığı terörle mücadele hukuku; terörle mücadele kanunu / yasası anti tröst hukuk (rekabet hukuku) amaçlayarak (ilke kararlarında), kaygısıyla, düşüncesiyle cihaz / gereç itiraz ( temyizen veya başka nedenlerle üst merciye başvuru) itiraz / temyiz eden taraf İtiraz İnceleme Kurulu istinaf mahkemesi (temyiz mahkemesi için de istisnaen kullanılmaktadır) temyizden feragat; itirazdan feragat görünme, görünüm, görünüş ilk görünüm istinaf yoluyla; temyize ait / temyizle ilgili itirazın üst yargı organı tarafından incelenmesi (istinaf, temyiz ve benzeri incelemeler) alet gaz yakan aletler gazlı aletler ev aleti 21
34 labelling of household appliances lifting and mechanical handling appliance APPLICABLE applicable international instrument APPLICANT direct applicability APPLICATION application for accession application for adhesion application of procedures apply apply in its entirety apply mutatis mutandis it shall apply from to scope of application APPOINTMENT acceptance of appointment letter of appointment APPRAISAL appraisal phase APPRENTICE apprenticeship apprenticeship training APPROACH balanced approach coordinated approach global approach integrated approach joint approach logical framework approach (LFA) modular approach new approach directive old approach directive precautionary approach APPROPRIATE appropriate supervision if appropriate as appropriate where appropriate APPROPRIATION 22 ev aletlerinin etiketlendirilmesi kaldırma ve mekanik taşıma aleti uygulanabilir uygulanabilir / kabil i tatbik uluslararası hukuki düzenleme aracı / düzenleyici belge doğrudan uygulanabilirlik başvuru sahibi / başvuran uygulama, tatbik etme; başvuru katılım başvurusu katılım başvurusu (uluslararası anlaşmalar) usulün uygulanması uygulamak; soyut kuralı somut duruma / olaya uygulamak; başvurmak bütünüyle (tüm unsurlarıyla) uygulamak kıyas yoluyla (gerekli değişikliklere göre) uygulamak den e kadar uygulanır (uygulamada kalır) uygulama alanı / kapsamı tayin / ata(n)ma görevin kabul edilmesi işe alınma mektubu; tayin beratı değerlendirme; (projelerde ön değerlendirme) değerlendirme aşaması (projelerde değerlendirme aşaması) çırak çıraklık çıraklık eğitimi; staj yaklaşım dengeli yaklaşım koordine / eşgüdümlü yaklaşım küresel yaklaşım bütünsel / entegre yaklaşım ortak yaklaşım mantıksal çerçeve yaklaşımı (MÇY) modüler yaklaşım yeni yaklaşım direktifi klasik yaklaşım direktifi ihtiyatlı yaklaşım uygun, münasip uygun / yeterli denetim (gözetim) gerekli görüldüğü takdirde uygun görüldüğü şekilde uygun olduğu hâllerde ödenek / tahsisat
35 allocated appropriation APPROPRIATIONS APPROVAL approve Approving (in recommendations) certificate of approval prior approval type approval type approval certificate type approval laboratory unanimous approval tahsis edilen ödenek gider / sarf, ödeme emri verilen krediler onama; uygun bulma; onay onamak; uygun bulmak; onaylamak onaylayarak (tavsiye kararlarında) onay sertifikası, onay belgesi ön onay tip onay tip onay belgesi tip onay laboratuarı oybirliği ile uygun bulma approval: onama assent: uygun görüş / muvafakat avis conforme: uygun görüş certification: tasdik (imza ve mühür ile); belgeleme consent: rıza endorsement: tasdik, doğrulama; onaylama r atification: onay (uluslararası an(t)laşmalarda) APPROXIMATION yakınlaştırma / yaklaş(tır)ma approximation of laws kanunların birbirine yakınlaştırılması / yaklaştırılması approximation of legislation mevzuatın yakınlaştırılması approximation of policies politikaların yakınlaştırılması AQUACULTURE su ürünleri yetiştiriciliği ARBITER hakem ARBITRARY keyfi arbitrary arrest keyfi tutuklama arbitrary detention keyfi göz altına alma arbitrary liability keyfi yükümlülük arbitrary regime keyfi yönetim ARBITRATION hakemlik müessesesi / tahkim ad hoc arbitration belirli bir olaya özgü tahkim, ad hoc tahkim arbitral tribunal hakem mahkemesi arbitrate hakem olarak tahkim işlemini yürütmek arbitration award hakem kararı arbitration board hakem heyeti / hakem kurulu arbitration clause tahkim kaydı / tahkim hükmü, tahkim klozu arbitration committee tahkim komitesi (heyeti) arbitration procedure tahkim usulü arbitrator hakem award of an arbitration board hakem heyeti kararı 23
36 compulsory arbitration zorunlu tahkim court of arbitration tahkim divanı; hakem mahkemesi facultative arbitration isteğe bağlı tahkim grant of licences by arbitration tahkim yolu ile lisans verilmesi institutional arbitration kurumsal tahkim international arbitration uluslararası tahkim political arbitration siyasi tahkim pre court settlement body (arbitration) duruşma / yargılama öncesi çözüm organı (tahkim) refer disputes to arbitration ihtilafları hakeme havale etme; tahkime başvurma AREA area of freedom area of freedom, security and justice area of separation Common European Priority Area (CEPA) coastal area cultivated area customs area emergency area European Economic Area (EEA) European Research Area (ERA) favoured Area free trade area harmonised area local area network (LAN) non harmonised area sovereign base area underdeveloped area wildlife protection area ARMED FORCES Conventional Armed Forces in Europe Treaty (CFE) ARMISTICE alan özgürlük alanı özgürlük, güvenlik ve adalet alanı tecrit alanı Avrupa Müşterek Öncelikli Alanı (CEPA) kıyı bölgesi ekili alan gümrük alanı acil durum alanı Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) Avrupa Araştırma Alanı (AAA) kayırılan alan serbest ticaret alanı armonize alan / uyumlaştırılmış alan yerel alan ağı (YAA) uyumlaştırılmamış / armonize edilmemiş alan egemen üs (alanı) az gelişmiş bölge yaban hayatı koruma alanı silahlı kuvvetler Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması (AKKA) mütareke armistice: mütareke, silah bırakma ceasefire: ateşkes truce: mütareke, barış anlaşması ARRANGEMENT administrative arrangement arrangement having equivalent effect arrangement having similar effect autonomous arrangement bilateral arrangement customs arrangement 24 düzenleme / tanzim idari düzenleme eş etkili düzenleme benzer etkili düzenleme özerk / otonom düzenleme iki taraflı düzenleme gümrük düzenlemesi
37 duty relief arrangement exchange arrangement land arrangement legal arrangement legislative arrangement preferential commercial arrangement provisional arrangement security arrangement suspensive arrangement ARREST ART original work of art ARTICLE articles of association articles of incorporation (certificate of incorporation) for the purposes set out in Article X in particular articles thereof interim article sole article the provisions of the Articles X to Y gümrük muafiyet düzenlemesi kambiyo rejimi arazi düzenlemesi / rejimi hukuki düzenleme yasama yoluyla düzenleme; yasal düzenleme tercihli ticaret düzenlemesi geçici düzenleme güvenlik düzenlemesi erteleyici düzenleme tutuklama; haciz sanat; sanat eseri özgün eser, özgün sanat eseri makale; madde, eşya, parça; madde (yasa) dernek tüzüğü; birlik statüsü tüzel kişilik kazandıran statü; tüzel kişiliği olan ticaret şirketi X maddesinde belirtilen amaçlar doğrultusunda özellikle ilgili... nin...numaralı maddelerini geçici madde tek madde X ila Y maddelerinin hükümleri article: madde clause: özel şart; kayıt; kloz condition:koşul provision: hüküm term: şart ARTISAN ARTISTIC ASBESTOS BODY ASBESTOSIS ASPECT ASSEMBLE (v.) disassemble ASSEMBLY ad hoc assembly assembly charge bureau of the assembly The Council of Europe s Parliamentary Assembly freedom of assembly küçük sanatkâr, zanaatkâr sanatsal asbest gövde asbestozis veçhe, yan, yön toplamak; monte etmek ayırma, parçalara ayırma; demonte meclis; toplantı; asamble ad hoc toplantı, ad hoc meclis montaj masrafı başkanlık divanı Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi toplanma özgürlüğü 25
38 26 North Atlantic Assembly (NAA) peaceful assembly reassemble right of peaceful assembly unicameral assembly ASSENT assent of the authorities assent of the European Parliament assent procedure ASSESSMENT Agreement on Conformity Assessment and Acceptance of Industrial Products (ACAA) assessment of expenditure ASSET assessment officer conformity assessment conformity assessment and certification bodies conformity assessment body conformity assessment procedure environmental impact assessment (EIA) environmental impact assessment practices impact assesment mode of assessment regulatory impact assesment (RIA) risk assessment system self assessment Telecommunication Conformity Assessment and Market Surveillance Committee (TCAM) Transport Infrastructure Needs Assessment (TINA) asset item asset management asset management company assets and liabilities cultural asset domestic asset financial asset fixed asset financial fixed asset hidden asset Kuzey Atlantik Assamblesi (NAA) barışçı toplantı tekrar bir araya getirme, birleştirme; remonte barışçı toplanma hakkı tek meclisli parlamento uygun bulma; muvafakat yetkili makamların uygun görmesi / muvafakatı Avrupa Parlamentosunun uygun bulması; uygunluk görüşü uygun bulma usulü değerlendirme Sınai Ürünlerin Uygunluk Değerlendirmesi ve Kabulü Anlaşması (ACAA) harcamaların tespiti / belirlenmesi; gider tahakkuku tahakkuk memuru uygunluk değerlendirmesi uygunluk değerlendirme ve belgelendirme kuruluşları uygunluk değerlendirme kuruluşu uygunluk değerlendirme prosedürü / usulü çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) cevresel etki değerlendirmesi uygulamaları etki değerlendirmesi değerlendirme usulü düzenleyici etki analizi (DEA) risk değerlendirme sistemi öz değerlendirme Telekomünikasyon Uygunluk Değerlendirme ve Piyasa Gözetimi Komitesi (TCAM) Taşıma Altyapısı İhtiyaç Analizi (TINA) varlık; paraya çevrilebilir servet; mal varlığı; aktif aktif kalem varlık yönetimi varlık yönetim şirketi aktifler ve pasifler, varlıklar ve yükümlülükler kültürel varlık iç varlık, yerel varlık mali / finansal varlık sabit / duran varlık finansal sabit / duran varlık örtülü varlık, saklı varlık
39 ASSIGN (v.) intangible asset national financial asset natural asset notional financial asset pension fund asset risk adjusted asset tangible fixed asset task assigned to it by the Commission assign task to the commission ASSISTANCE assist Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation (CARDS) Council for Mutual Economic Assistance (CMEA) Development Assistance Committee (DAC) humanitarian aid / assistance Instrument for Pre Accession Assistance (IPA) mutual assistance Overseas Development Assistance (ODA) social assistance technical assistance (TA) Technical Assistance to the Commonwealth of Independent States and Georgia (TACIS) Technical Assistance and Information Exchange Office (TAIEX) ASSOCIATION Agreement Establishing an Association Between The European Economic Community and Turkey associate associate member (West European Union) associate partner associated institution associated member associated state articles of association Association of the European Journalists (AEJ) maddi olmayan varlık ulusal mali / finansal varlık doğal / tabii varlık gerçek olmayan mali varlık emeklilik fonu varlığı riske uyarlanmış aktif maddi sabit / duran varlık ayırmak, devretmek, temlik etmek, tahsis etmek / tayin etmek / atamak Komisyon tarafından kendisine verilen görev komisyonu görevlendirmek yardım, destek, iane yardımcı olmak, destek olmak (Batı Balkanlarda) Yeniden Yapılanma, Kalkınma ve İstikrara Yönelik Topluluk Yardımı (CARDS) Karşılıklı Ekonomik Yardım Konseyi (CMEA) Kalkınma Yardım Komitesi (DAC) insani yardım Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) karşılıklı yardımlaşma Denizaşırı Kalkınma Yardımı (ODA) sosyal yardım teknik yardım (TY) Bağımsız Devletler Topluluğu ve Gürcistan a Teknik Yardım [Programı] (TACIS) Teknik Yardım ve Bilgi Değişim Ofisi (TAIEX) ortaklık; birlik; dernek Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu Arasında bir Ortaklık Yaratan Anlaşma i.ortak; f. ortaklık yapmak, ortaklık kurmak; bağ kurmak ortak üye (Batı Avrupa Birliği) ortak üye ortak kurum ortak üye ortak devlet dernek tüzüğü; birlik statüsü Avrupa Gazeteciler Birliği (AEJ) 27
40 28 association agreement ortaklık anlaşması association committee ortaklık komitesi association council / council of ortaklık konseyi association association instrument ortaklık aracı; ortaklık belgesi association law dernekler hukuku; dernekler kanunu The Association of European Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği Chambers of Commerce and Industry (Eurochambers) (Eurochambers) Association of the European and Avrupa ve Akdeniz Askerî Statülü Zabıta ve Mediterranean Police Forces and Jandarmalar Birliği (FIEP) Gendarmeries with Military Status (FIEP) Association of South East Asian Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) Nations (ASEAN) employers association işverenler derneği / birliği European Association for International Avrupa Uluslarararası Eğitim Birliği (EAIE) Education (EAIE) European Association for Renewable Avrupa Yenilenebilir Enerji Birliği Energies (EUROSOLAR ) (EUROSOLAR) European Association of Teachers Avrupa Öğretmenler Birliği (EAT /AEDE) (EAT /AEDE) European Bureau of Library, Kütüphane, Enformasyon ve Dokümantasyon Information and Documentation Dernekleri Avrupa Bürosu (EBLIDA) Associations (EBLIDA) European Community Turkey Avrupa Topluluğu Türkiye Ortaklık Komitesi Association Committee European Economic Community Avrupa Ekonomik Topluluğu Türkiye Ortaklığı Turkey Association European Economic Community Avrupa Ekonomik Topluluğu Türkiye Ortaklık Turkey Association Council Konseyi European Free Trade Association Avrupa Serbest Ticaret Birliği (ASTB) (EFTA) European Satellite Operators Avrupa Uydu Operatörleri Birliği (ESOA) Association (ESOA) European Universities Association Avrupa Üniversiteler Birliği (AÜB) (EUA) European Venture Capital Association Avrupa Risk Sermayesi Birliği (EVCA) (EVCA) European Vocational Training Avrupa Mesleki Eğitim Birliği (EVTA) Association (EVTA) establish an association ortaklık / dernek / birlik kurmak form an association ortaklık / dernek / birlik kurmak freedom of association dernek kurma özgürlüğü free trade association serbest ticaret birliği International Air Transport Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) Association (IATA) International Association of Uluslararası Konferans Çevirmenleri Derneği Conference Interpreters (AIIC) (AIIC) Inter national Congr ess and Convention Uluslararası Kongreler ve Toplantılar Birliği
41 Association (ICCA) International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) law of association purpose of association right of association securities investment association (ICCA) Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kurumları Federasyonu (IFLA) dernekler hukuku derneğin, birliğin (ortaklığın) amacı dernek kurma hakkı menkul kıymetler yatırım ortaklığı alignment: ittifak association: ortaklık; dernek collaboration: iş birliği cooperation: iş birliği joint: karma, ortak membership: üyelik partnership: şirket; ortaklık (birlikte çalışan iki veya daha fazla birey, örgüt, kuruluş, ülke arasında) society: dernek, topluluk, toplum ASSUMPTION ASSURANCE full quality assurance product quality assurance quality assurance equipment ASYLUM asylum policy asylum seeker country of asylum right of asylum ATA CARNET ATOM European Atomic Energy Community (EAEC / Euratom) International Atomic Energy Agency (IAEA) Treaty Establishing the European Atomic Energy Community ATTACHMENT ATTAIN (v.) attain its objectives ATTITUDE common attitude deplorable attitude uniform attitude varsayım güvence, itimat, teminat, garanti tam kalite güvencesi ürün kalite güvencesi kalite güvence donanımı iltica, sığınma sığınma / iltica politikası sığınmacı / mülteci sığınılan / iltica edilen ülke iltica / sığınma hakkı ATA Karnesi atom Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (AAET / Euratom) Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Avrupa Atom Enerjisi Topluluğunu Kuran Antlaşma ek; ihtiyati haciz erişmek, ulaşmak hedeflerine ulaşmak tavır, tutum, davranış ortak tavır üzücü davranış tek biçim tavır / tutum / davranış 29
42 ATTORNEY letter of attorney power of attorney ATTORNEYSHIP ATTRIBUTE attributed domicile AUDIENCE right of audience AUDIOVISUAL audiovisual production audiovisual sector audiovisual services Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EACEA) European Organisation for an Audiovisual Independent Market ( EURO AIM ) AUDIT auditing Auditing Commission of the European Communities audit of records compliance audit coordination council for auditing eco management and audit scheme (EMAS) environmental auditing ex post external audit ex post financial audit body ex post internal audit internal audit Internal Audit Service (IAS) international standards on auditing (ISA) performance audit risk audit AUDITOR board of auditors Court of Auditors of the European Communities (European Court of Auditors) (ECA) Institute of Internal Auditors (IIA) lead auditor statutor y auditor dava vekili, avukat; temsilci vekaletname, avukat tezkeresi vekalet, temsil yetkisi; vekaletname avukatlık atıf; vasıf; sıfat yasalarca belirlenen / kanuni ikametgâh dinleyiciler, izleyiciler savunma hakkı; duruşmada bulunma hakkı görsel işitsel görsel işitsel yapım görsel işitsel sektör görsel işitsel hizmetler Eğitim, Görsel İşitsel ve Kültür İcra Ajansı (EACEA) Bağımsız Görsel İşitsel Piyasa İçin Avrupa Örgütü (EURO AIM) bağımsız denetim / murakabe, muhasebe denetimi bağımsız denetim Avrupa Toplulukları Denetleme Komisyonu kayıtların denetimi uygunluk denetimi denetim koordinasyon kurulu çevre yönetimi ve denetleme planı (EMAS) çevre denetimi harcama sonrası dış denetim harcama sonrası mali denetim yapan birim harcama sonrası iç denetim iç denetim İç Denetim Servisi (IAS) uluslararası denetim standartları (UDS) performans denetimi risk denetimi denetçi / murakıp denetçiler / murakıplar kurulu / heyeti Avrupa Toplulukları Sayıştayı (Avrupa Sayıştayı) (ECA) İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) baş denetçi kanuni denetçi 30
43 AUTHENTIC authentic act authenticated instrument authentic instrument authentic interpretation authentic text authentic translation equally authentic AUTHOR author s royalties authorship AUTHORISATION exchange authorisation holder of authorisation investment authorisation official authorisation preliminary authorisation prior authorisation Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) revoke an authorisation single authorisation AUTHORISED authorised bank authorised dealer in foreign exchange authorised consignee authorised consignor authorised capital authorised credit authorised person authorised representative national authorised officer AUTHORISING OFFICER national authorising officer (NAO) programme authorising officer (PAO) gerçek, hakiki / asıl resmî senet resmîliği onaylanmış senet / belge asıl senet / belge; resmî senet resmî çeviri, çevirinin aslı resmî metin, asıl nüsha asıl çeviri; aslına uygun çeviri eşit şekilde geçerli eser sahibi, yazar yazarın telif hakları yazarlık salahiyet / yetki; yetki verme / yetkilendirme; izin kambiyo izni yetki sahibi, yetkilendirilmiş kişi, bir işlem yapmaya mezun kılınmış kişi; mezuniyet sahibi yatırım izni resmî izin (mezun kılma, bir işle uğraşmaya veya bir işi yürütmeye resmî makamların izin vermesi) ön izin (Topluluk mevzuatından süreli muafiyet) ön izin Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (REACH) bir izni yürürlükten kaldırmak, yetkiyi geri almak, izni iptal etmek tek yetkilendirme yetkili, yetkilendirilmiş, izin verilmiş yetkili banka döviz işlemleri yapma yetkisi almış kişi veya kurum malı alma hakkına sahip kişi (taşıma sözleşmelerinde) gönderen, gönderici (taşıma sözleşmelerinde) kayıtlı sermaye serbest bırakılmış kredi, kullanıma açılmış kredi yetkili kişi yetkili temsilci ulusal yetkili memur ita amiri; yetkilendirme görevlisi ulusal yetkilendirme görevlisi (UYG) program yetkilendirme görevlisi (PYG) AUTHORITY merci, otorite, makam assent of the authorities yetkili makamların uygun görmesi / muvafakatı central competent authorities merkezi yetkili makamlar certification authority onay makamı, belgelendirmeyi yapan kurum / kuruluş 31
44 competent authority concerned authority customs authority delegation of authority discretionary authority divine authority European Food Safety Authority (EFSA) European Global Navigation Satellite System Supervisory Authority exercise authority governmental authority high authority International Ruhr Authority Joint Aviation Authorities (JAA) judgment authority legal authority local authority national authority official authority public authority public procurement authority regional or local authority regulatory authority supervisory authority AUTONOMOUS autonomous arrangements autonomous economic entity autonomous movement autonomous tariff autonomous undertaking AUTONOMY financial autonomy have financial autonomy AVAIL (v.) avail oneself of an offer avail oneself of a right AVERAGE average maturity period AVIATION aviation fuel European Aviation Safety Agency (EASA) International Civil Aviation Organisation (ICAO) J oint Aviation Author ities (J AA) 32 yetkili makam, yetkili kuruluş ilgili merci, ilgili makam gümrük makamı yetki verme, yetkilendirme takdir yetkisi; takdir makamı ilahi makam Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA) Avrupa Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi Denetleyici Otoritesi yetkiyi kullanmak hükûmet mercisi; resmî makam yüksek otorite Uluslararası Ruhr Otoritesi Ortak Havacılık Otoriteleri (JAA) yargı mercii adli makam; hukuki merci yerel idare ulusal makam resmî merci, resmî makam yetkili kamu kurumu / kuruluşu kamu ihale kurumu bölgesel ya da yerel yönetim / makam düzenleyici kurum; düzenleyici makam gözetim makamı, gözetim mercii, denetleyici otorite özer k / otonom özerk / otonom düzenlemeler özerk ekonomik birim otonom hareket otonom tarife özerk teşebbüs özer klik / muhtariyet / otonomi mali özerklik mali özerkliğe sahip olmak faydası olmak, yararı dokunmak bir tekliften yararlanmak bir haktan yararlanmak orta, vasat, ortalama; avarya ortalama vade havacılık uçak yakıtı Avrupa Hava Emniyeti Ajansı (EASA) Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) Ortak Havacılık Otoriteleri (JAA)
45 joint aviation regulations (JAR) Joint Aviation Requirements and Standards (JARS) AWARD arbitral award arbitration award award of an arbitration board AWARE (in r esolutions) ortak havacılık kuralları (JAR) Ortak Havacılık Gerekleri ve Standartları (JARS) hüküm, karar; ödül tahkim kararı hakem kararı hakem heyeti kararı...far kında olarak... (ilke kar arlar ında) 33
46 34
47 B BACK (v.) desteklemek back the motion önergeyi desteklemek BACKGROUND arka plan, art alan background document destek belgesi background noise arka plan gürültüsü background radiation arka plan radyasyonu historical background tarihsel geçmiş BACK UP teminat; yedekleme BALANCE denge; bilanço, bakiye actuarial balance aktüaryal denge available balances kullanılabilir bakiye balance of current accounts cari işlemler dengesi balance of payments ödemeler dengesi balance of trade [dış] ticaret dengesi balance sheet bilanço credit balance alacak bakiyesi, kredi bakiyesi current accounts balance cari işlemler dengesi debit balance borç bakiyesi institutional balance kurumsal denge in the balance sheet bilanço içi off the balance sheet bilanço dışı off balance sheet item bilanço dışı kalem outstanding balance bakiye overall balance of payments genel ödemeler dengesi technical balance sheet teknik bilanço trade balance deficit dış ticaret açığı BALLOT oy / rey; oy pusulası ballot paper oy pusulası blank ballot boş oy invalid ballot geçersiz oy secret ballot gizli oy vote by secret ballot gizli oylama, kapalı oylama BANK banka authorised bank yetkili banka Bank for International Settlements Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) (BIS) Bank of Central African States (BEAC) Orta Afrika Devletleri Bankası (BEAC) bank of issue emisyon bankası board of directors of the bank banka müdürler kurulu board of governors of the bank banka guvernörler kurulu centr al bank merkez bankası 35
48 correspondent bank muhabir banka deposit bank mevduat bankası development bank kalkınma bankası European Bank of Reconstruction and Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (AİKB) Development (EBRD) European Central Bank (ECB) Avrupa Merkez Bankası (AMB) European Investment Bank (EIB) Avrupa Yatırım Bankası (AYB) European System of Central Banks Avrupa Merkez Bankaları Sistemi (AMBS) (ESCB) International Bank of Reconstruction Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (UİKB) and Development (IBRD) investment bank yatırım bankası multilateral development bank çok taraflı kalkınma bankası private bank özel banka private deposit bank özel mevduat bankası World Bank Dünya Bankası BANKING bankacılık advisory committee on banking bankacılık danışma komitesi banking commission bankacılık komisyonu banking operations bankacılık / banka işlemleri banking profession bankacılık mesleği banking policy bankacılık politikası banking transactions bankacılık işlemleri / muamelatı liberalisation of banking services bankacılık hizmetlerinin serbestleşmesi / serbestleştirilmesi offshore banking kıyı bankacılığı BANKRUPTCY iflas bankrupt iflas etmiş / müflis BARGAINING pazarlık bargaining power pazarlık gücü collective bargaining toplu pazarlık; toplu sözleşme görüşmeleri BARGE mavna BARRIER engel / mani abolition of barriers to trade ticarette engellerin kaldırılması customs barrier gümrük engeli fiscal barrier mali engel general provisions in the field of ticarette teknik engellere ilişkin genel hükümler technical barriers to trade non tariff barrier tarife dışı engel non tariff barrier to trade ticarette tarife dışı engel physical barrier fiziki engel tariff barrier tarife engeli technical barrier teknik engel trade barrier ticaret engeli BASE üs; temel, baz air base hava üssü 36
49 base period base prospectus base year monetary base sovereign base sovereign base area tax base BASIC basic law basic price basic product basic requirements basic vocational training BASIS basis swaps consolidated basis constitute the basis equitable basis immovable purchased on a time share basis maximum basis for calculation modified cash basis on a non discriminatory basis on a reciprocal basis on an equitable basis BATCH batch loaded reactor BEHALF on behalf of on behalf of the governments of the Member States BELIEVING... BELT CONVEYOR BENCHMARK BENEFICIARY BENEFIT benefit cost ratio cash benefit cost benefit analysis defined benefit plan family benefit payment of benefit r eceive a benefit in kind temel alınan dönem temel izahname, ana izahname temel yıl parasal taban egemen üs egemen üs (alanı) vergi tabanı temel temel kanun / yasa; anayasa temel fiyat temel ürün temel gereklilikler temel mesleki eğitim esas; temel, baz baz swap işlemleri konsolide edilmiş / birleştirilmiş bazda temelini oluşturmak hakkaniyet temeli devre mülk esasına göre satın alınan taşınmaz mal azami hesaplama bazı değiştirilmiş nakit esası ayrımcı olmayan temelde, ayrım yapılmaksızın karşılıklılık temelinde, mütekabiliyet esasına dayanarak hakkaniyet temelinde küme, parça yakıt yüklü reaktör yan, taraf adına, namına, yerine Üye Devletlerin hükûmetleri adına inanarak bantlı taşıyıcı ölçüt değer, kıyaslama aracı, eşik, ölçüt; karşılaştırma ölçütü lehtar; faydalanan / yararlanan fayda, istifade, kâr, menfaat fayda maliyet oranı nakdî yardım fayda maliyet analizi belirlenmiş fayda planı aile yardımı yardım ödemesi ayni yardım almak 37
50 right to benefit unemployment benefit withdrawal of benefit BEVERAGE BEST EXECUTION BID bid bond bidding for tender closure of the bid competing bids frustration of the bid mandatory bid takeover bid voluntary bid BILATERAL bilateral agreement bilateral arrangement bilateral intergovernmental conference bilateral relations bilateral surveillance yararlanma hakkı işsizlik yardımı yardımın geri alınması içecek en iyi işlem gerçekleştirme i. teklif; f. fiyat teklifinde bulunmak (ihalede veya müzayedede) geçici teminat ihale daveti teklif süresinin kapanması rakip teklif verilmesi teklifin karşılıksız kalması zorunlu ihale, zorunlu teklif, zorunlu pay alım teklifi pay alım teklifi, devralma teklifi isteğe bağlı pay alım teklifi ikili, iki taraflı iki taraflı anlaşma, ikili anlaşma iki taraflı düzenleme ikili hükûmetler arası konferans ikili ilişkiler çift taraflı gözetim bilateral: iki taraflı multilateral: çok taraflı plurilateral: çoklu (tarafları değişken sayıda olan çok taraflı) unilater al: tek taraflı BILL bill of exchange bill of lading bill of quantities (BoQ) Bill of Rights order bill of lading passage of a bill rediscounted bill treasury bill BINDING have a binding force binding tariff information European Binding Tariff Information (EBTI) This regulation shall be binding in its entirety and directly applicable in the tasarı, hesap, fatura, senet poliçe konşimento, taşıma senedi gerekli malzemelerin kantite listesi (BoQ) (İnsan) Haklar(ı) Bildirgesi emre yazılı konşimento tasarının (meclisten) geçmesi reeskont edilmiş senet hazine bonosu bağlayıcı bağlayıcı gücü olmak bağlayıcı tarife bilgisi Avrupa Bağlayıcı Tarife Bilgisi (EBTI) Bu tüzük Üye Devletlerde bütünüyle bağlayıcıdır ve doğrudan uygulanır. 38
51 BIO BIRD FLUE Member States. bio availability biodegradable biodiesel bio equivalence bioethanol bioethics biofuel biological biological agent biological diversity and natural resources management biological effect Biological Exposure Index (BEI) biological exposure limit biological monitoring biological sampling biology biomass biotechnology biotechnology action programme (BAP) BIRTH birth defects expectation of life at birth BLEND blending components BLUEPRINT blueprint for action BOARD arbitration board award of an arbitration board board of appeals board of advertisement board of auditors board of directors of the bank board of discipline board of governors board of governors of the bank board of trustees conciliation board free on board (FOB) International Accounting Standarts yaşamla ve canlı şeylerle ilgili; biyobiyo yararlanım toprakta çözünebilir, biyolojik olarak parçalanan biyodizel biyo eşdeğerlik biyoetanol biyoetik biyoyakıt, biyolojik yakıt biyolojik biyolojik ajan / etmen biyolojik çeşitlilik ve doğal kaynak yönetimi biyolojik etki Biyolojik Maruziyet Endeksi (BEI) biyolojik maruziyet limiti biyolojik izleme biyolojik örnekleme biyoloji biokütle, canlı kütle biyoteknoloji biyoteknoloji eylem programı (BEP) kuş gribi doğum, doğma, doğuş doğuştan gelen kusur doğuşta beklenen yaşam süresi i. karışım, harman; f. harmanlamak, karıştırmak karışım bileşenleri detaylı proje / plan; şablon eylem planı kurul, idare heyeti, idare meclisi hakem heyeti / hakem kurulu hakem heyeti kararı itiraz inceleme kurulu reklam kurulu denetçiler / murakıplar kurulu / heyeti banka müdürler kurulu haysiyet divanı idare meclisi banka guvernörler kurulu mütevelli heyeti uzlaştırma kurulu güvertede teslim (FOB) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu 39
52 Board (IASB) supreme board vessel survey board BODY asbestos body certification body competent body conformity assessment body conformity assessment and certification body consultation body corresponding legislative body decision making body European Agency for the Enhancement of Judicial Cooperation (Eurojust) ex post financial audit body notified body notified bodies logistics support (NBLS) pre court settlement body (arbitration) public international body regulatory body resign as a body self regulatory body status of a body supervisory body BONA FIDE bona fide emptor bona fide holder bona fide possessor bona fide purchaser BOND active bond annuity bond bearer bond bid bond bulldog bond callable bond collateral bond conditional bond convertible bond corporate bond Euro bond mortgage bond passive bond performance bond 40 (UMSK) üst kurul gemi sörvey kurulu birim, organ asbest gövde belgelendirme kuruluşu yetkili organ / birim uygunluk değerlendirme kuruluşu uygunluk değerlendirme ve belgelendirme kuruluşu danışma / istişare organı muadil yasama organı karar organı Avrupa Adli İş Birliğini Geliştirme Ajansı (Eurojust) harcama sonrası mali denetim birimi bildirilmiş kuruluş bildirilmiş kuruluşlara lojistik destek (NBLS) duruşma / yargılama öncesi çözüm organı (tahkim) uluslararası kamu kuruluşu düzenleyici kurum / kuruluş toplu istifa özerk kuruluş bir kurumun / organın statüsü gözetim / denetim organı iyi niyetle iyi niyetli alıcı iyi niyetli hamil iyi niyetli zilyet iyi niyetli alıcı bono, tahvil, emre muharrer senet aktif / faal tahvil, hareketli tahvil itfa tarihi olmayan tahvil, ebedi tahvil hamiline yazılı tahvil geçici teminat İngiltere de yabancılar tarafından, İngiliz Sterlini (GBP) cinsinden ihraç edilmiş tahvil ihbarlı tahvil munzam teminatlı tahvil koşullu / şartlı tahvil değiştirilebilir tahvil şirket tahvili Avro tahvil ipotek teminatlı borç senedi faizsiz tahvil kati teminat
53 treasury bond BONUS non bonus contract BOOK book value herd book rule book statute book trading book BORDER adjustment of borders border check border control border inspection post border management border post border security border surveillance closure of borders cross border cooperation (CBC) cross border crime cross border flow customs border post European Agency for the Management of Operational Cooperation at the External Borders (Frontex) integrated border management integrated border security model Project Directorate of Integrated Border Management (PDIBM) removal of the border controls BOUNDARY BOVINE ANIMAL tagging of bovines BRANCH branch of activity executive branch BRAND brand name BREAK breakdown breakthrough BREATHABLE GAS hazine bonosu ikramiye, prim ikramiye harici sözleşme, ikramiyesiz sözleşme kitap, defter defter değeri hayvan soy kütüğü düzenleme, kanunname mevzuat derlemesi (sicil i kavanin / düstur), kanunname işlem defteri; ticari portföy, mali araçlar portföyü sınır / hudut sınırların yeniden düzenlenmesi sınır kontrolü sınır kontrolü sınır kontrol noktası sınır yönetimi sınır karakolu sınır güvenliği sınır denetimi, sınır gözetimi sınırların kapanması sınır ötesi iş birliği (SÖİ) sınır ötesi suçlar sınır ötesi akış sınır gümrük karakolu / noktası Avrupa Dış Sınırlarda Operasyonel İş Birliği Yönetimi Ajansı (Frontex) entegre sınır yönetimi entegre sınır güvenlik modeli Entegre Sınır Yönetimi Proje Uygulama Müdürlüğü (PDIBM) sınır kontrollerinin kaldırılması sınır büyükbaş hayvan büyükbaş hayvanların küpelenmesi şube, dal, organ faaliyet dalı yürütme / icra organı; yürütmeyi üstlenen birim marka, cins, çeşit ticari isim (marka) ara, dinlenme ayrıntılı döküm, sınıflandırma atılım, kısıtlamaların / engellerin aşılması solunabilir gaz 41
54 BREEDER BRIBE BRIBERY üretici, yetiştirici i. rüşvet; f. rüşvet vermek rüşvetçilik bribery: rüşvetçilik corruption: yolsuzluk counterfeit: taklit, sahte decadance: yozlaşma, çürüme embezzlement: zimmet; ihtilas extortion: irtikap favouritism: torpil, iltimas fraud: hile, sahtekârlık, dolandırıcılık malversation: görevi kötüye kullanarak menfaat sağlama BRIEF European Briefs BROADCAST free movement of TV broadcasts pirated broadcast BROADCASTER BROADCASTING broadcasting organisation broadcasting by wireless means cross border satellite broadcasting European Broadcasting Union (EBU) exclusive broadcasting right satellite broadcasting BROKERAGE brokerage account brokerage house BROWSE BRUCELLOSIS BUDGET allotment of budget annexed budget budget estimate budget policy budget resources budget surplus 42 yazılı belge; özet; dava özeti; dava dosyası; görev talimatı Avrupa Dosyaları i. radyo veya televizyon yayını, yayınlanan program; f. yayınlamak TV yayınlarının serbest dolaşımı korsan yayın yayıncı yayın; yayınlama, yayıncılık yayıncı kuruluş kablosuz vasıtalarla yayınlama sınır ötesi uydu yayınları Avrupa Yayın Birliği (EBU) münhasır yayın hakkı uydu yayınları komisyonculuk, simsarlık, aracılık; aracılık ücreti komisyonculuk hesabı, aracılık hesabı aracı kurum tarama, göz gezdirme Malta humması bütçe bütçe tahsisi katma bütçe bütçe tahmini bütçe politikası bütçe kaynakları bütçe fazlası
55 continuous budget defence budget Directorate General for the Budget fixed budget fund budget giving a discharge for the implementation of the budget implementing of the budget multi budgeting national budget operational budget deficit performance based budgeting pluri annual budgeting regular budget state budget BUDGETARY budgetary compliance budgetary deficit budgetary equilibrium budgetary fund extra budgetary fund BUFFER buffer state buffer zone BUILDING energy performance of a building institution building BULK bulk cargo dry bulk density BURDEN burden sharing burdensome BUREAU Bureau of the Assembly Bureau of the European Policy Advisers (BEPA) Bureau of International Social Tourism (BITS) Central Bureau for Nuclear Measurements (CBNM) European Bureau of Consumers Union (BEUC) Eur opean Bur eau of Libr ar y, sürekli / daimî bütçe savunma bütçesi Bütçe Genel Müdürlüğü sabit bütçe fon bütçesi bütçe uygulamasının aklanması bütçenin uygulanması, bütçenin uygulamaya konması çok yıllı bütçeleme ulusal bütçe işlemsel bütçe açığı performans esaslı bütçeleme çok yıllı bütçeleme (sistemi) düzenli bütçe, olağan bütçe devlet bütçesi bütçesel, bütçeyle ilgili bütçeye uygunluk bütçe açığı bütçe denkliği bütçe içi fon bütçe dışı fon tampon tampon devlet tampon bölge bina, yapı binanın enerji performansı kurumsal yapılanma, kurum yapılandırması dökme, yığın dökme mal, ambalajsız mal kuru hacim yoğunluğu yük, sorumluluk, külfet külfet paylaşımı, masraf paylaşımı, sorumluluk paylaşımı külfetli büro, devlet dairesi, şube Başkanlık Divanı Avrupa Politika Danışmanları Bürosu (BEPA) Uluslararası Sosyal Turizm Bürosu (BITS) Nükleer Ölçümler Merkez Bürosu (CBNM) Avrupa Tüketiciler Birliği Bürosu (BEUC) Kütüphane, Enformasyon ve Dokümantasyon 43
56 Information and Documentation Associations (EBLIDA) BUSINESS business combinations Business Cooperation Centre (BCC) business cooperation network (BC Network) Business and Innovation Centre (BIC) business statistics business undertaking conduct of business rules European Business And Innovation Centre Network (EBN) taking up and pursuit of the business Dernekleri Avrupa Bürosu (EBLIDA) iş, ticaret, meşguliyet işletme birleşmeleri İş Koordinasyon Merkezi; İşletmeler arası İş Birliği Merkezi (BCC) ticaret ve sanayi alanında iş birliği ağı İş ve Yenilik Merkezi (İYM) ticari istatistik ticari teşebbüs işlerin yürütülmesi sırasında uyulacak kurallar Avrupa İş ve Yenilik Geliştirme Ağı (EBN) faaliyete geçiş ve faaliyetin sürdürülmesi business: iş career: kariyer job: iş, meslek occupation: uğraş position: iş, mevki post: iş, görev profession: meslek (yüksek öğrenim gerektiren iş) wor k: iş, çalışma BUSINESSMAN BY LAW BY PRODUCT iş adamı yönetmelik, yönetmelik vb. alt düzenlemeler (özel hukukta özel hukuk tüzel kişileri tarafından kendi yetkilerine dayanılarak çıkarılan iç düzenleyici işlemler; tüzük, yönetmelik ve kararnameler) yan ürün 44
57 C CABLE cable diplomacy cable operator cable retransmission CADASTRE CALCULATION frame calculation plan maximum basis for calculation method of calculation CALENDAR MONTH CALIBRATION CALL call account call for proposal call for tenders current call account margin call on call working CANCELLATION cancel unilateral cancellation CANDIDACY candidate candidate country candidature waive the candidacy withdrawal of candidacy CAPACITY absorption capacity become incapacitated capacity to act capacity to be the subject of right capacity decrease capacity enhancement plan capacity to have rights and duties kablo telefon diplomasisi kablolu yayın operatörü kablo ile yeniden iletim kadastro hesaplama çerçeve hesap planı azami hesaplama bazı hesaplama yöntemi takvim ayı kalibrasyon, ayarlama çağrı, arama ihbarlı hesap teklif verme çağrısı ihale için teklif isteme ihbarlı cari hesap marj tamamlama çağrısı çağrı üzerine çalışma iptal etme; hükümsüz kılma; fesih; iptal iptal etmek; etkisiz kılmak (belge, organizasyon, politika, borç); borcun ödeme veya yükümlülükten kurtulma yoluyla sona erdirilmesi ( az kullanılır) tek taraflı fesih adaylık aday aday ülke adaylık adaylıktan feragat etmek adaylıktan çekilme kapasite; yetenek; ehliyet; yetki; sıfat; hacim; istiap haddi hazmetme / sindirme kapasitesi güçten düşmek, ehliyetten yoksun kalmak fiil ehliyeti, hakları kullanma ehliyeti hak ehliyeti; haklardan yararlanma ehliyeti kapasite indirimi, kapasite düşüşü kapasite geliştirme planı haklardan yarlanma ehliyeti 45
58 capacity utilization competitive capacity infrastructure capacity in one s personal capacity installed capacity legal capacity CAPITAL accumulation of capital authorised capital capital adequacy capital goods capital increase capital market capital market law (CML) capital requirement capital resource capital share company with share capital contributions to the capital equity capital European Venture Capital Association (EVCA) fixed capital free movement of capital human capital initial capital invested capital issued capital liberalisation of movement of capital paid up capital raise capital registered capital risk capital seed capital share capital share of capital short term capital movement subscribed capital venture capital CAPITALISATION CARBON MONOXIDE POISONING CARCINOGEN car cinogenic effect kapasite kullanımı rekabet gücü altyapı kapasitesi kişisel yetkisine dayanarak (kurumundan bağımsız olarak) kurulu güç hukuki ehliyet; fiil ehliyeti (istisnai olarak) sermaye / anapara / anamal sermaye birikimi kayıtlı sermaye sermaye yeterliliği yatırım malları, sermaye malları sermaye artırımı sermaye piyasası, menkul kıymetler piyasası sermaye piyasası hukuku (SPH); sermaye piyasası kanunu sermaye yeterliliği, sermaye gerekliliği sermaye kaynağı sermaye hissesi sermayesi paylara bölünmüş şirket sermayenin ödenmesi; sermaye karşılığı ödemenin yapılması öz sermaye Avrupa Risk Sermayesi Birliği (EVCA) sabit sermaye sermayenin serbest dolaşımı beşerî sermaye kuruluş sermayesi yatırılmış sermaye çıkarılmış sermaye sermaye dolaşımının serbestleştirilmesi ödenmiş sermaye sermaye tedarik etmek kayıtlı sermaye risk sermayesi çekirdek sermaye / başlangıç sermayesi hisse senedi sermayesi; hisselere bölünmüş sermaye sermayede katılma payı kısa dönemli sermaye hareketi taahhüt edilmiş sermaye risk sermayesi kapitalizasyon karbon monoksit zehirlenmesi kanserojen madde kanserojen etki 46
59 carcinogenic substance carcinogenic potency carcinogenic potential CARD card blanche card holder card issuer CARE CAREER CARTEL CASE medical care home care take care not to prejudice the financial stability as the case may be case by case case in abstentia case law case law of the European Court of Justice case of infringement cases that require immediate action in case of urgency investigate a case joint case merits of the case parties to the case CASH cash against goods cash benefit cash flow table cash market cash on delivery cash voucher in cash or in kind modified cash basis CAUSE accident cause cause a disadvantage cause a damage kanserojen madde kanserojenlik gücü kanserojenlik potansiyeli kart sınırsız yetki kart hamili kart çıkaran / basan kişi bakım; yükümlülük; özen / ihtimam; kaygı, endişe tıbbi bakım evde bakım hizmetleri mali istikrarı tehlikeye düşürmemeye özen göstermek kariyer kartel durum, vaziyet, hâl, mesele, vaka, hadise, olay; dava durumuna göre, hâlin icabına göre somut olay temelinde, tek tek gıyabında duruşma içtihat hukuku Avrupa Toplulukları Adalet Divanı içtihadı ihlal durumu, ihlal hâli, ihlal olayı acil önlem gerektiren durumlar acil durumda bir durumu soruşturmak / araştırmak; bir olayı tahkik etmek birleştirilmiş dava davanın esası davanın tarafları nakit, para, efektif para, peşin para mal mukabili ödeme, mal karşılığı ödeme nakdî yardım nakit akım tablosu nakit piyasası mal mukabili ödeme, teslimde ödeme kasa senedi, kasa makbuzu ayni veya nakdî olarak değiştirilmiş nakit esası i. neden, sebep; f. neden olmak, sebebiyet vermek kaza sebebi bir zarara sebep olmak, olumsuz duruma sokmak, sorunlara neden olmak zarar / hasar vermek; zarara neden olmak 47
60 CEASEFIRE 48 termination for a just cause CEILING tariff ceiling CENSOR censorship self censorship subject the communication to censorship CENSURE motion of censure table a motion of censure vote of censure CENTRAL central bank Central Bureau for Nuclear Measurements (CBNM) central competent authority Central and Eastern European Countries (CEEC) Central and Eastern European Copyright User Platform (CECUP) Central European Countries (CECs) central finance and contracts unit (CFCU) central government central industrial property office central management Central Product Classification (CPC) European Central Bank (ECB) European System of Central Banks (ESCB) CENTRALISM CENTRE Business Cooperation Centre (BCC) Business and Innovation Centre (BIC) Centre for Educational Research and Innovation (CERI) Centre for Information, Discussion and Exchange on the Crossing of Frontiers and Immigration (CIREFI) centre for information and documentation (CID) development centre haklı bir nedenle fesih ateşkes tavan; azami sınır tarife tavanı i. sansür; f. sansür etmek sansür koyma / etme işi oto sansür haberleşmeyi sansüre tabi tutmak i. suçlama, kınama; f. tenkit etmek, eleştirmek, kınamak gensoru, güvensizlik önergesi gensoru önergesi vermek güvensizlik oyu merkezî, orta merkez bankası Nükleer Ölçümler Merkez Bürosu (CBNM) merkezi yetkili makam Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri (MDAÜ) Merkezi ve Doğu Avrupa Telif Hakları Kullanıcı Platformu (CECUP) Merkezi Avrupa Ülkeleri (CECs) merkezî finans ve ihale birimi (MFIB) merkezi hükûmet merkezi sınai mülkiyet ofisi merkezi yönetim Merkezi Ürün Sınıflandırması (CPC) Avrupa Merkez Bankası (AMB) Avrupa Merkez Bankaları Sistemi (AMBS) merkeziyetçilik merkez İş Koordinasyon Merkezi; İşletmeler arası İş Birliği Merkezi (BCC) İş ve Yenilik Merkezi (İYM) Eğitimde Araştırma ve Yenilik Merkezi (CERI) Göç ve Sınır Geçişleri Konusunda Bilgi, Değerlendirme ve Değişim Merkezi (CIREFI) bilgi ve belge merkezi (BBM) kalkınma merkezi
61 CEREALS Euro info Centre (EIC) Avrupa Bilgi Merkezi (ABM) European Business and Innovation Avrupa İş ve Yenilik Geliştirme Ağı (EBN) Centre Network (EBN) European Centre for Disease Avrupa Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezi Prevention and Control (ECDC) (ECDC) European Centre for the Development Avrupa Mesleki Eğitim Geliştirme Merkezi of Vocational Training (CEDEFOP) (CEDEFOP) European Centre for Higher Education Avrupa Yüksek Öğretim Merkezi (CEPES) (CEPES) European Centre for Modern Avrupa Modern Diller Merkezi (ECML) Languages (ECML) European Centre for Public Enterprise Avrupa Kamu İşletmeleri Merkezi European documentation centre (EDC) Avrupa dokümantasyon merkezi (ADM) European Monitoring Centre for Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını Drugs and Drug Addiction (EMCDDA) İzleme Merkezi (EMCDDA) European Monitoring Centre on Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığını İzleme Racism and Xenophobia (EUMC) Merkezi (EUMC) European Space Operations Centre Avrupa Uzay Operasyonları Merkezi (ESOC) (ESOC) European Space Research and Avrupa Uzay Araştırma ve Teknoloji Merkezi Technology Centre (ESTEC) (ESTEC) European Union Satellite Centre Avrupa Birliği Uydu Merkezi (EUSC) (EUSC) export promotion centre ihracatı geliştirme merkezi innovation relay centre yenilik aktarım merkezi intervention centre müdahale merkezi joint information centre (JIC) ortak bilgi merkezi (OBM) Joint Research Centre (JRC) Ortak Araştırma Merkezi (OAM) National Energy Conservation Centre Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi (UETM) (NECC) notification centre bildirim merkezi project centre (PC) proje merkezi (PM) Regional Marine Pollution Emergency Akdeniz için Bölgesel Deniz Kirliliği Acil Response Centre for the Müdahale Merkezi (REMPEC) Mediterranean Sea (REMPEC) settlement and custody centre Translation Centre for the Bodies of the European Union (CdT) CERTIFICATE advance fixing certificate animal health certificate ATR Movement Certificate certificate of approval certificate of circulation certificate of deposits certificate of incorporation (articles of incorporation) certificate of origin takas ve saklama merkezi Avrupa Birliği Organları Tercüme Merkezi (CdT) tahıl, hububat sertifika, vesika, belge, şahadetname ön izin belgesi; ön tespit sertifikası hayvan sağlığı sertifikası ATR Dolaşım Belgesi onay sertifikası, onay belgesi dolaşım belgesi mevduat sertifikası tüzel kişilik kazandıran statü; tüzel kişiliği olan ticaret şirketi menşe şahadetnamesi 49
62 50 certificate of specification certificate of warranty certificate of weight control certificate draw up a certificate equivalency certificate EU1 Movement Certificate export certificate import certificate investment certificate inward processing authorisation certificate movement certificate outward processing authorisation certificate phytosanitary certificate security certificate type approval certificate veterinary certificate spesifikasyon belgesi garanti belgesi çeki listesi kontrol belgesi belge düzenlenmek denklik belgesi EU1 Dolaşım Belgesi ihracat izin belgesi ithalat izin belgesi yatırım belgesi dahilde işleme izin belgesi dolaşım belgesi hariçte işleme izin belgesi bitki sağlık sertifikası teminat sertifikası; güvenlik belgesi tip onay belgesi veterinerlik belgesi CERTIFICATION belgelendirme certification authority onay makamı, belgelendirmeyi yapan kurum / kuruluş certification body belgelendirme kuruluşu European Organisation for Testing and Avrupa Test ve Belgelendirme Örgütü (EOTC) Certification (EOTC) Harmonised Survey and Certification System (HSSC) Armonize Sörvey ve Sertifikalandırma Sistemi (HSSC) laboratory certification laboratuar belgelendirmesi testing, certification and inspection test, belgelendirme ve muayene kuruluşu institution CERTIFIED certified copy certified invoice CESSATION cessation of joint control CHAIRMANSHIP CHAMBER The Association of European Chambers of Commerce and Industry (Eurochambers) chamber of commerce chamber of maritime trade International Chamber of Commerce (ICC) one chamber parliament CHANGE tescilli, onaylı, onaylanmış / tasdik edilmiş onaylı nüsha tasdikli / onaylı fatura kesilme, durma, ara verme ortak denetimin sona erdirilmesi başkanlık oda; yasama meclisi; daire; saray, resmî konut Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (Eurochambers) ticaret odası deniz ticaret odası Uluslararası Ticaret Odası (UTO) tek meclisli parlamento i. değişim; f. değiştirmek
63 CHAPTER climate change Climate Change Framework Convention (CCFC) iklim değişikliği İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (İDÇS) fasıl, bölüm article: madde chapter: bölüm,fasıl division: bölüm indent: bent paragraph: fıkra, paragraf part: kısım section: kesim subdivision: alt bölüm subparagraph: bent title: başlık CHARGE i. masraf, ücret, vergi, gider, harç, resim; ithamname; sorumluluk; yük; f. suçlamak, itham etmek assembly charge montaj masrafı charges having equivalent effect eş etkili vergiler charge of genocide soykırım suçlaması countervailing charges telafi edici vergiler criminal charge suç isnadı; itham elimination of charges having eş etkili vergi veya resimlerin kaldırılması equivalent effect extraordinary charges olağanüstü giderler flat rate charge düz oranlı vergi investment charge yatırım gideri / masrafı / harcaması repair charges onarım giderleri / masrafları, tamir giderleri / masrafları storage charges depolama masrafları transit charge transit geçiş vergisi CHART bar chart Gannt chart CHARTER Charter of the Fundamental Social Rights of Workers Charter of Fundamental Rights Energy Charter Treaty (ECT) European Charter European Charter for Small Enterprises (ECSE) European Charter of Local Self Government tablo, plan bar çizelgesi Gannt çizelgesi şart, misak İşçilerin Temel Sosyal Hakları Şartı Temel Haklar Şartı Enerji Şartı Antlaşması (ECT) Avrupa Şartı Küçük İşletmeler Avrupa Şartı (ECSE) Avrupa Yerel Öz Yönetim Şartı 51
64 52 European Union Charter of Fundamental Rights Paris Charter public service charter social charter UN Charter CHECK border check check list double checking regime CHEQUE open cheque Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı Paris Şartı kamu hizmeti sözleşmesi sosyal şart BM Şartı kontrol sınır kontrolü kontrol listesi çift taraflı kontrol rejimi çek açık çek CHEMICAL kimyasal chemical fertilizer kimyevi gübre chemical waste kimyasal atık Environmental Chemicals Data and Information Network (ECDIN) Çevreyle İlgili Kimyasallar Hakkında Veri ve Bilgi Ağı (ECDIN) European Chemicals Agency (ECHA) Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA) European Inventory of Existing Commercial Chemical Substances Mevcut Ticari Kimyasal Maddeler Avrupa Envanteri (EINECS) (EINECS) hazardous chemical agent tehlikeli kimyasal ajan noxious chemical substance zararlı kimyasal madde Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (REACH) CHILD adopted child child abuse child labour Convention on the Rights of the Children (CRC) foster child International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC) sexual exploitation of children United Nations International Children Emergency Fund (UNICEF) CINEMATOGRAPHY cinematographic CIRCLE concentric circles CIRCULAR CIRCULATION certificate of circulation declaration of release for free çocuk evlat edinilmiş çocuk çocuk istismarı çocuk işçiliği Çocuk Hakları Sözleşmesi (ÇHS) bakılan çocuk (koruyucu aile tarafından) Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Program (IPEC) çocukların cinsel istismarı Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) sinematografi sinematografik çember; daire tek merkezli iç içe geçen halkalar genelge, sirküler tedavül, dolaşım dolaşım belgesi serbest dolaşıma giriş beyannamesi
65 circulation free circulation serbest dolaşım free circulation of TV Services TV hizmetlerinin serbest dolaşımı goods in free circulation serbest dolaşımdaki mallar goods released for free circulation serbest dolaşımda bulunan mallar release for free circulation serbest dolaşıma giriş CIRCUMSTANCE şart; durum aggravating circumstance ağırlaştırıcı neden, ağırlaştırıcı koşul attenuating circumstance hafifletici koşul compelling circumstance zorlayıcı koşul mitigating circumstances hafifletici nedenler CIRCUMVENTION kanunu dolanma CITIZEN yurttaş / vatandaş citizen diplomacy yurttaş / vatandaş diplomasisi citizens abroad yurtdışındaki vatandaşlar Citizens Europe Vatandaşlar Avrupası CITIZENSHIP yurttaşlık / vatandaşlık citizenship of the Union Birlik vatandaşlığı (Avrupa Birliği vatandaşlığı) European citizenship Avrupa vatandaşlığı CIVIL sivil; uygar / medeni civil code medeni kanun civil death medeni ölüm, medeni haklardan yoksun kalma civil defence sivil savunma civil disobedience sivil itaatsizlik civil employment sivil istihdam civil engineering inşaat mühendisliği civil protection afetlere karşı koruma, sivil savunma civil law medeni hukuk civil liability hukuki sorumluluk civil right medeni hak civil servant memur civil service kamu / amme görevi / hizmeti civil status (cf. personal status) medeni durum; kişisel durum / ahval i şahsiye civil war iç savaş European Community civil servants Avrupa Topluluğu memurları European Union Civil Service Tribunal Avrupa Birliği Kamu Personeli Mahkemesi explosive for civil use sivil amaçlı patlayıcılar human and civil rights insan hakları ve medeni haklar International Civil Aviation Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) Organisation (ICAO) International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR) Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi (ICCPR) judicial cooperation in civil matters özel hukuk konularında adli iş birliği party in a civil action hukuk davasında taraf rules of civil procedure hukuk usulü kuralları CIVILIZATION medeniyet / uygar lık 53
66 clash of civilizations CLAIM claim for damages counter claim false claim compensation claim substantiate the claim CLAIMANT CLASS classes of undertakings ruling class CLASSIFICATION Central Product Classification (CPC) classification of expenditure International Standard Industrial Classification of All Economic Activities (ISIC) Standard International Trade Classification (SITC) Statistical Classification of Economic Activities in the European Community (NACE) tariff classification CLAUSE arbitration clause clause of adhesion collective action clause escaped clause most favoured nation clause prorogation clause resolutive clause stand still clause suspension clause CLEARANCE clearance of accounts customs clearance post clearance examination clearing and settlement system CLIENT group of connected clients handling of client orders CLIMATE climate change Climate Change Framework Convention (CCFC) medeniyetler çatışması i.talep; iddia; f. talep etmek; iddia etmek tazminat talebi karşı talep, karşı iddia yalana dayalı talep tazminat talebi iddianın doğruluğunu kanıtlamak davacı; iddia sahibi; talep eden sınıf; grup teşebbüs türleri yönetici sınıfı sınıflandırma / tasnif etme; nitelendirme Merkezi Ürün Sınıflandırması (CPC) harcamaların sınıflandırılması Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Sanayi Sınıflaması (ISIC) Standart Uluslararası Ticaret Sınıflaması (SITC) Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması (NACE) tarife sınıflandırması / pozisyonu kayıt, kloz; şart / koşul; hüküm (akitlerde) tahkim kaydı / tahkim hükmü, tahkim klozu katılım kaydı / klozu toplu eylem şartı / kaydı çekilme şartı en çok kayırılan ulus kaydı yetki şartı fesih kaydı (akitlerde) mevcudun korunması kuralı; dondurma kaydı askıya alma hükmü gümrük makbuzu; gümrükleme; tasfiye; takas hesapların ibrası, hesapların takası gümrükleme gümrük sonrası muayene / inceleme takas ve ödemeler sistemi müşteri; müvekkil bağlantılı müşterilerden oluşan grup müşteri siparişlerinin yerine getirilmesi iklim iklim değişikliği İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (İDÇS) 54
67 CLINICAL SUPERIORITY CLUSTER CLUTCH COAL coal site European Coal and Steel Community (ECSC) Treaty Establishing the European Coal and Steel Community CODE animal identification code civil code code of civil procedure code of commerce ( commercial code) code of conduct code of ethics code of good practice code of obligations code of penal procedure customs code CO DEBTOR CO DECISION co decision procedure CODIFICATION codify CO FINANCE COGENERATİON cogeneration unit electricity from cogeneration COHERENCE COHESION cohesion fund economic and social cohesion (ESC) regional cohesion territorial cohesion COLLATERAL BOND COIN (v.) CO LIABILITY COLLECTION klinik üstünlük küme debriyaj kömür kömür sahası Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunu Kuran Antlaşma yasa, kanun; şifre, kod hayvan tanımlama kodu medeni kanun hukuk muhakemeleri usulü kanunu ticaret kanunu davranış kuralları etik kuralları iyi uygulama kodu (belirli bir alanda üzerinde anlaşmaya varılmış ve herkesin uyması beklenen düzenlemeler bütünü) borçlar kanunu ceza muhakemeleri kanunu gümrük kodu müşterek borçlu ortak karar ortak karar usulü kodifikasyon / tedvin tedvin etmek, kodifiye etmek ortak finansman eş üretim eş üretim birimi eş üretim elektriği tutarlılık / insicam uyum uyum fonu ekonomik ve sosyal uyum (ECS) bölgesel uyum bölgesel / ülkesel uyum munzam teminatlı tahvil para basmak müşterek sorumluluk / mesuliyet toplama, bir araya getir me, tahsil; der leme 55
68 collect collect and receive mode of collection premium collection ratio COLLECTIVE collective action clause collective bargaining collective defence collective freedom collective labour agreement collective investment undertaking collective protective measure collective redundancy Community collective mark COMBINED Combined Joint Task Force (CJTF) combined nomenclature (CN) combined passenger transport COMITOLOGY (COMMITTEE PROCEDURE) COMMANDITE COMMERCE The Association of European Chambers of Commerce and Industry (Eurochambers) chamber of commerce code of commerce ( commercial code) International Chamber of Commerce (ICC) COMMERCIAL commercial advertisement commercial announcement commercial description of goods commercial goods commercial litigation commercial policy measure commercial property commercial transactions commercial undertaking commercial usage Common Commercial Policy (CCP) intellectual, industrial and commercial property rights non commercial goods non tariff common commercial policy toplamak; biriktirmek; tahsil etmek ahz u kabz tahsil usulleri prim tahsilat oranı toptan, toplu, kolektif toplu eylem şartı / kaydı toplu pazarlık; toplu sözleşme görüşmeleri toplu savunma toplu / kolektif özgürlük toplu iş sözleşmesi toplu yatırım teşebbüsü toplu koruyucu önlem / tedbir toplu işten çıkarma Topluluk ortak markası birleşik, ortak, kombine Birleşik Müşterek Görev Gücü (BMGG) birleşik / kombine nomenklatür (CN) kombine yolcu taşımacılığı komitoloji (komite prosedürü) komandit (şirket) ticaret Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (Eurochambers) ticaret odası ticaret kanunu Uluslararası Ticaret Odası (UTO) ticari ticari reklam ticari ilan / duyuru eşyanın / malın ticari tanımı emtia; ticari mahiyetteki eşya, ticari mal ticari uyuşmazlık / ihtilaf ticaret politikası önlemi ticari mülkiyet ticari işlemler ticari teşebbüs ticari teamül Ortak Ticaret Politikası (OTP) fikrî, sınai ve ticari mülkiyet hakları ticari mahiyette olmayan eşya, ticari olmayan mallar tarife dışı ortak ticaret politikası önlemi 56
69 measure preferential commercial arrangement state monopoly of commercial character COMMERCIALISATION COMMISSION advisory commission Auditing Commission of the European Communities banking commission commission decision commission directive commission of conciliation Commission of the European Communities commission of inquiry commission on guarantees commission payable commission proposal commission receivable commission recommendation commission regulation commission report composition of the European Commission disarmament commission European Commission (EC) European Commission Host Organisation (ECHO) European Commisson s Library Automated System (ECLAS) European Commission Representation (ECR) European Community Commission Directory European Travel Commission (ETC) International Organisation of Securities Commissions (IOSCO) joint commission joint parliamentary commission member of the commission President of the European Commission should the Commission find subregional commission They shall forthwith inform the Commission thereof United Nations Commission on International Trade Law (UNCITRAL) United Nations Economic Commission tercihli ticaret düzenlemesi ticari nitelikli devlet tekeli ticarileştirme komisyon; komisyoncu ücreti, aracı ücreti danışma komisyonu Avrupa Toplulukları Denetleme Komisyonu bankacılık komisyonu komisyon kararı komisyon direktifi / yönergesi uzlaştırma komisyonu Avrupa Toplulukları Komisyonu soruşturma komisyonu garanti komisyonu komisyon giderleri komisyon tasarısı / önerisi komisyon alacakları komisyon tavsiyesi komisyon tüzüğü komisyon raporu Avrupa Komisyonunun oluşumu / kompozisyonu silahsızlanma komisyonu Avrupa Komisyonu (AK) Avrupa Komisyonu Ana Bilgisayar Birimi Organizasyonu (ECHO) Avrupa Komisyonu Kütüphanesi Otomatik Sistemi (ECLAS) Avrupa Komisyonu Temsilciliği (AKT) Avrupa Topluluğu Komisyonu Rehberi Avrupa Seyahat Komisyonu (ETC) Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Örgütü (IOSCO) karma komisyon, ortak komisyon karma parlamento komisyonu komisyon üyesi Avrupa Komisyonu Başkanı Komisyon saptarsa alt bölge komisyonu; yerel komisyon Komisyonu [durumdan] derhal haberdar ederler Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik 57
70 for Europe (UN / ECE) United Nations High Commission for Refugees COMMISSIONER United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) COMMITMENT commitment document commitment letter commitment of expenditure firm commitment long term commitment reciprocal commitment COMMITTEE Action Committee for a United States of Europe (ACUSE) ad hoc committee advisory committee Advisory Committee on Banking Advisory Committee on Customs Matters Advisory Committee on Foodstuffs Advisory Committee on Restrictive Practices and Dominant Positions Advisory Committee on Safety arbitration committee association committee Committee for the European Development of Science and Technology (CODEST) Committee of Agricultural Organisations in the European Community (COPA) Committee of European Securities Regulators (CESR) committee of inquiry Committee of Ministers of the Council of Europe Committee of the Regions of the European Union (CoR) Committee of Wisemen Committee on Coordination in Justice and Home Affairs Committees of the European Parliament Conciliation Committee Conference of Community and European Affairs Committees of Komisyonu (BM / AEK) Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği komisyon üyesi, komiser Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri (UNHCR) taahhüt, yüklenme; vaat taahhüt evrakı taahhütname harcama taahhüdü kesin (bağlayıcı) taahhüt uzun vadeli taahhüt / yükümlülük karşılıklı taahhüt komite, encümen Avrupa Birleşik Devletleri için Eylem Komitesi (ACUSE) geçici komite (ad hoc komite) danışma komitesi / istişari komite Bankacılık Danışma Komitesi Gümrük Sorunları Danışma Komitesi Gıda Danışma Komitesi Sınırlayıcı Uygulamalar ve Hâkim Durumlar Danışma Komitesi Güvenlik Danışma Komitesi tahkim komitesi (heyeti) ortaklık komitesi Avrupa Bilim ve Teknoloji Geliştirme Komitesi (CODEST) Avrupa Topluluğu Tarım Kuruluşları Komitesi (COPA) Avrupa Sermaye Piyasası Kurulları Komitesi (CESR) soruşturma komitesi Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Avrupa Birliği Bölgeler Komitesi (BK) Âkil Adamlar Komitesi Adalet ve İçişleri Eşgüdüm / Koordinasyon Komitesi Avrupa Parlamentosu Komiteleri Uzlaştırma Komitesi Avrupa Birliği Parlamentoları Topluluk ve Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (COSAC) 58
71 Parliaments of the European Union (COSAC) Conference of European Affairs Committees (CEAC) consultative committee Consumer Consultative Committee (CCC) contact committee Council of the European National Youth Committees (CENYC) Customs Union Joint Committee (CUJC) customs valuation committee damage determination committee Development Aid Committee (DAC) Development Assistance Committee (DAC) drafting committee Economic and Social Committee (ECOSOC / ESC) economic study committee Employment and Labour Market Committee Employment Committee (EMCO) European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CPT) European Committee for Telecommunications Regulatory Affairs (ECTRA) European Community Turkey Association Committee EC Turkey Joint Parliamentary Committee European Economic and Social Committee (EESC) Eurpean Committee for Electrotechnical Standardisation (CENELEC) European Radiocommunications Committee (ERC) European Research and Development Committee (ERDC) European Securities Committee European Committee for Standardisation CEN) European Telecommunication Standards Committee (ETSC) Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (CEAC) danışma / istişare komitesi Tüketici Danışma Komitesi (CCC) irtibat komitesi Avrupa Ulusal Gençlik Komiteleri Konseyi (CENYC) Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK) gümrük kıymet komitesi hasar tespit komitesi Kalkınma Yardım Komitesi (DAC) Kalkınma Yardım Komitesi (DAC) hazırlık komitesi, taslak komitesi Ekonomik ve Sosyal Komite (ESK) ekonomik inceleme komitesi İstihdam ve İşgücü Piyasası Komitesi İstihdam Komitesi (EMCO) Avrupa İşkenceyi ve İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele ve Cezayı Önleme Komitesi (CPT) Avrupa Telekomünikasyon Düzenleyici İşler Komitesi (ECTRA) Avrupa Topluluğu Türkiye Ortaklık Komitesi AT Türkiye Karma Parlamento Komisyonu / Komitesi Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi (EESC) Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (CENELEC) Avrupa Radyokomünikasyon Komitesi (ERC) Avrupa Araştırma ve Geliştirme Komitesi (ERDC) Avrupa Menkul Kıymetler Komitesi Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Komitesi (ETSC) 59
72 60 European Union Military Committee (EUMC) European Wiseman Committee executive committee financial cooperation committee hospitality committee Intergovernmental Committee for Migrations International Telegraph and Telephone Consultative Committee (CCITT) joint advisory committee joint committee Joint Monitoring Committee (JMC) management committee mediation committee municipal committee OECD Competition Committee (CC) parliamentary committee Permanent Committee for Employment Permanent Representatives Committee (COREPER) Political Affairs Committee Political and Security Committee (PSC) Political Committee (POCO) political cooperation committee purchasing committee regulatory committee Scientific and Technological Research Committee (STRC) Sectoral Monitoring Sub Committee (SMSC) Special Committee on Agriculture (SCA) standing committee Standing Committee for Economic and Commercial Cooperation subcommittee Telecommunication Conformity Assessment and Market Surveillance Committee (TCAM) COMMODITY commodity derivatives COMMON common action common accord Common Agricultural Policy (CAP) common attitude Avrupa Birliği Askerî Komitesi (ABAK) Avrupa Âkil Adamlar Komitesi yürütme / icra komitesi mali iş birliği komitesi ağırlama komitesi Hükûmetler Arası Göç Komitesi Uluslararası Telgraf ve Telefon Danışma Komitesi (CCITT) karma istişare komitesi karma komite, ortak komite Ortak İzleme Komitesi (OİK) yönetim komitesi arabuluculuk komitesi belediye encümeni OECD Rekabet Komitesi Parlamento komitesi Daimî İstihdam Komitesi Daimî Temsilciler Komitesi (COREPER) Siyasi İşler Komitesi Siyaset ve Güvenlik Komitesi (PSC) Siyasi Komite (POCO) siyasi iş birliği komitesi satın alma komitesi düzenleyici komite Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Komitesi (STRC) Sektörel İzleme Alt Komitesi (SMSC) Özel Tarım Komitesi (SCA) daimî komite Ekonomik ve Ticari İş Birliği Daimî Komitesi alt komite Telekomünikasyon Uygunluk Değerlendirme ve Piyasa Gözetimi Komitesi (TCAM) emtia, mal, eşya mala dayalı türev araçlar ortak, müşterek; adi ortak hareket, ortak eylem ortak rıza, mutabakat Ortak Tarım Politikası (OTP) ortak tavır
73 Common Commercial Policy (CCP) Ortak Ticaret Politikası (OTP) Common Customs Tariff (CCT) Ortak Gümrük Tarifesi (OGT) Common Customs Tariff nomenclature Ortak Gümrük Tarifesi nomenklatürü Common Defence Policy (CDP) Ortak Savunma Politikası (OSP) Common European Home Ortak Avrupa Evi Common European Priority Area Avrupa Müşterek Öncelikli Alanı (CEPA) (CEPA) common external tariff (CET) ortak dış tarife (ODT) Common Fisheries Policy (CFP) Ortak Balıkçılık Politikası (OBP) Common Foreign And Security Policy Ortak Dış(işleri) ve Güvenlik Politikası (ODGP) (CFSP) common law ortak hukuk common market ortak pazar common market organisation ortak piyasa düzeni Common Organisation of Agricultural Ortak Tarım Piyasaları Düzeni (COM) Markets (COM) common organisation of the markets ortak piyasa düzeni common policy ortak politika common position ortak tutum common property mal birliği (aile hukuku) Common Security and Defence Policy Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası (OGSP) (CSDP) common strategy ortak strateji common structural policy ortak yapısal politika common technical regulation (CTR) ortak teknik düzenleme (CTR) Common Transit and Single Ortak Transit ve Tek İdari Belge Administrative Document Common Transport Policy Ortak Taşımacılık Politikası Council common position Konsey ortak tutumu European Common Proposal (ECP) Avrupa Ortak Teklifi (ECP) COMMONWEALTH OF INDEPENDENT STATES (CIS) Technical Assistance to the Commonwealth of Independent States and Georgia (TACIS) COMMUNITARISATION COMMUNICATION Advanced Communications Technologies and Services (ACTS) communication to the parties Directorate General for Communication electronic communications network (ECN) electronic communications networks and services (ECN&S) European Forestry Information and Communication System (EFICS) Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Bağımsız Devletler Topluluğu ve Gürcistan a Teknik Yardım [Programı] (TACIS) topluluklaştırma iletişim / haberleşme; tebliğ, bildirim İleri Haberleşme Teknolojileri ve Hizmetleri (ACTS) taraflara (yapılan) bildirim İletişim Genel Müdürlüğü elektronik haberleşme şebekesi (ECN) elektronik haberleşme şebekeleri ve hizmetleri (ECN&S) Avrupa Ormancılık Bilgi ve İletişim Sistemi (EFICS) 61
74 62 European Radiocommunications Committee (ERC) information and communication technology (ICT) Research and Development in Advanced Communications Technologies for Europe (RACE) subject the communication to censorship COMMUNIQUE COMMUNITY Auditing Commission of the European Communities bi community federation Commission of the European Communities Conference of Community and European Affairs Committees of Parliaments of the European Union (COSAC) Community act Community acquis Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation (CARDS) Community collective mark Community Fisheries Control Agency (CFCA) Community formulary community foundation Community framework Community goods Community Guarantee Community Import Requirements Database (CIRD) Community initiative Community instructions Community instrument Community law Community legal instrument Community legal order Community legislation Community market Community method community of property Community options Community or ganisation Avrupa Radyokomünikasyon Komitesi (ERC) bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) Avrupa İleri Haberleşme Teknolojilerinde Araştırma ve Geliştirme (RACE) haberleşmeyi sansüre tabi tutmak resmî bildiri, tebliğ Topluluk; camia; cemaat Avrupa Toplulukları Denetleme Komisyonu iki toplumlu federasyon Avrupa Toplulukları Komisyonu Avrupa Birliği Parlamentoları Topluluk ve Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (COSAC) Topluluk işlemi / Topluluk tasarrufu Topluluk müktesebatı / kazanımı (Batı Balkanlarda) Yeniden Yapılanma, Kalkınma ve İstikrara Yönelik Topluluk Yardımı (CARDS) Topluluk ortak markası Topluluk Balıkçılık Kontrol Ajansı (CFCA) Topluluk formu cemaat vakfı Topluluk çerçevesi Topluluk eşyası / malları; karı kocanın ortak mülkiyetinde olan mallar (aile hukuku) Topluluk Garantisi Topluluk İthalat Şartları Veri Tabanı (CIRD) Topluluk inisiyatifi Topluluk talimatları Topluluk aracı Topluluk hukuku Topluluk hukuki aracı Topluluk hukuk düzeni Topluluk mevzuatı Topluluk piyasası Topluluk yöntemi (karşıtı. hükûmetler arası yöntem) mal ortaklığı (aile hukuku) Topluluk seçenekleri Topluluk örgütü
75 Community Patent Convention Community Plant Variety Office (CPVO) Community policy Community powers Community Programme in Education and Training for Technology (COMETT) Community Research and Development Information Service (CORDIS) Community rules Community s own resources Community support framework (CSF) Community territory Community trade mark Confederation of Family Organisations in European Community (COFACE) decision making procedure of the European Community Economic Community of West African States (ECOWAS) European Atomic Energy Community (EAEC / Euratom) European Coal and Steel Community (ECSC) European Communities European Communities Personnel Selection Office (EPSO) European Community (EC) European Community civil servants European Community fund European Community Humanitarian Aid Office (ECHO) European Community institutions European Community Investment Partners (ECIP) European Community law European Community of Consumer Cooperatives (EURO COOP) European Community presidency European Community primary law European Community secondary law European Community secondary legislation European Community Statistical Office (EUROSTAT) European Defence Community (EDC) European Economic Community (EEC) Topluluk Patent Sözleşmesi Topluluk Bitki Çeşitleri Ofisi (CPVO) Topluluk politikası Topluluk yetkileri Teknoloji Alanında Eğitim ve Öğretim Topluluk Programı (COMETT) Topluluk Araştırma ve Geliştirme Bilgi Hizmeti (CORDIS) Topluluk kuralları Topluluğun öz kaynakları Topluluk destek çerçevesi (CSF) Topluluk alanı Topluluk markası Avrupa Topluluğu Aile Örgütleri Konfederasyonu (COFACE) Avrupa Topluluğu karar alma prosedürü / usulü Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (AAET / Euratom) Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) Avrupa Toplulukları Avrupa Toplulukları Personel Seçme Bürosu (EPSO) Avrupa Topluluğu (AT) Avrupa Topluluğu memurları Avrupa Topluluğu fonu Avrupa Topluluğu İnsani Yardım Ofisi (ECHO) Avrupa Topluluğu kurumları Avrupa Topluluğu Yatırım Ortakları (ECIP) Avrupa Topluluğu hukuku Avrupa Tüketici Kooperatifleri Topluluğu (EURO COOP) Avrupa Topluluğu [dönem] başkanlığı Avrupa Topluluğu birincil hukuku Avrupa Topluluğu ikincil hukuku Avrupa Topluluğu ikincil mevzuatı Avrupa Topluluğu İstatistik Ofisi (EUROSTAT) Avrupa Savunma Topluluğu (AST) Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) 63
76 European Economic Community Turkey Association European Economic Community Turkey Association Council European Health Community European Political Community (EPC) European Political Community Project European System of National and Regional Accounts in the Community Europe of the Community extra Community trade Foreign Delegations of the European Community hierarchy of Community acts instruments of the European Community Integrated Customs Tariff of the European Communities (TARIC) intra Community export intra Community trade legislation of the European Communities Liberal and Radical Youth Movement of the European Community (LYMEC) monitoring the application of the Community Law New Community Instrument (NCI) non Community goods Office for Official Publications of the European Communities (OOPEC) Official Journal of the European Communities priority of the Community safeguard the interests of the Community Southern African Development Community (SADC) Treaty Establishing the European Community Treaty Establishing the European Economic Community (Treaty of Rome) Union of Industries of the European Community COMPANY affiliated company asset management company company with share capital Avrupa Ekonomik Topluluğu Türkiye Ortaklığı Avrupa Ekonomik Topluluğu Türkiye Ortaklık Konseyi Avrupa Sağlık Topluluğu Avrupa Siyasal Topluluğu (EPC) Avrupa Siyasal Topluluğu Projesi Avrupa Topluluğu Ulusal ve Bölgesel Hesaplar Sistemi Topluluk Avrupası Topluluk dışı ticaret Avrupa Topluluğu Dış Delegasyonları Topluluk tasarrufları / işlemleri hiyerarşisi Avrupa Topluluğu araçları Avrupa Toplulukları Entegre Gümrük Tarifesi (TARIC) Topluluk içi ihracat Topluluk içi ticaret Avrupa Toplulukları mevzuatı Avrupa Topluluğu Liberal ve Radikal Gençlik Hareketi (LYMEC) Topluluk Hukukunun uygulanmasının izlenmesi / gözetimi Yeni Topluluk Aracı (NCI) Topluluk dışı mallar; karı kocanın ortak mülkiyetinde olmayan mallar (aile hukuku) Avrupa Toplulukları Resmî Yayınlar Ofisi (OOPEC) Avrupa Toplulukları Resmî Gazetesi Topluluğun önceliği Topluluk çıkarlarını korumak Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) Avrupa Topluluğunu Kuran Antlaşma Avrupa Ekonomik Topluluğunu Kuran Antlaşma (Roma Antlaşması) Avrupa Topluluğu Sanayiler Birliği şirket yavru şirket, filyal varlık yönetim şirketi sermayesi paylara bölünmüş şirket 64
77 company law financial holding company holding company incorporated company insurance company intermediary company joint stock company limited liability company local distribution company mixed activity holding company mixed activity insurance holding company mixed financial holding company multinational company offeree company parent company trading company transfer of the seat of a company / firm trust company unlimited company (general partnership) şirketler hukuku finansal holding holding tüzel kişiliği olan şirket sigorta şirketi aracı şirket anonim şirket limitet şirket yerel dağıtım şirketi karma faaliyetli holding karma faaliyetli sigorta holdingi karma finansal holding çok uluslu şirket satıcı şirket ana şirket ticaret şirketi bir şirketin / firmanın merkezinin yer değiştirmesi kredi bankası kolektif şirket business: iş, ticaret businessman: iş adamı company: şirket enterprise: işletme;girişim / teşebbüs firm: firma joint venture: ortak yatırım general partnership: kolektif şirket limited partnership: komandit şirket limited partnership in which capital divided into shares: sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ordinary partnership: adi şirket undertaking: girişim / teşebbüs ventur e: girişim / teşebbüs COMPATIBLE COMPENSATION action for compensation amount of compensation compensation claim compensation for damage due compensation investor compensation scheme monetary compensation amount (MCA) uyumlu, uygun tazminat; telafi tazminat davası tazminat tutarı tazminat talebi zararın tazmini uygun / münasip tazminat yatırımcı tazmin sistemi parasal telafi tutarı (MCA) 65
78 pecuniary compensation unemployment compensation COMPENSATORY compensatory amount compensatory indemnity compensatory levy compensatory tax COMPETE (v.) COMPETENCE administrative competence concurrent competence exclusive competence executive competence general competence shared competence will be the competence of within the competence of COMPETENT central competent authorities competent authority competent body COMPETING competing bids competing industries competing investment opportunities competing undertakings COMPETITION competition law competition policy conditions of competition Directorate General for Competition distortion of competition International Competition Network (ICN) perfect competition rules on competition unfair competition COMPETITOR actual competitor COMPETITIVE competitive capacity competitive position unfair competitive practice COMPETITIVENESS maddi tazminat; parasal yoldan telafi işsizlik tazminatı telafi edici / giderici telafi edici tutar fark giderici tazminat telafi edici vergi, fark giderici vergi telafi edici vergi, fark giderici vergi rekabet etmek, yarışmak yetki / salahiyet; yeterlik yönetim yetkisi / idari yetki paylaşılmış yetki münhasır yetki yürütme / icra yetkisi genel yetki paylaşılmış yetki nın sorumluluğunda / yetki alanında nın sorumluluğunda / yetki alanında yetkili, yeterli, yetkin, ehil merkezi yetkili makamlar yetkili makam, yetkili kuruluş yetkili organ / birim yarışma, rekabet etme; rekabet eden rakip teklif verilmesi rakip sanayiler rakip / yarışan yatırım fırsatları rakip teşebbüsler rekabet; yarışma / müsabaka rekabet hukuku rekabet politikası rekabet koşulları Rekabet Genel Müdürlüğü rekabetin bozulması Uluslararası Rekabet Ağı (ICN) tam rekabet rekabet kuralları haksız rekabet rakip fiili rakip, fiili rekabetçi rekabetçi, rekabet eden rekabet gücü rekabetçi konum haksız rekabet uygulaması (ticaret hukuku) r ekabet gücü; rekabet edebilir lik 66
79 Executive Agency for Competitiveness and Innovation Competitiveness Council COMPILATION COMPLEMENTARY complementary act complementary protocol complementary social security scheme COMPLEX complexity complex product COMPLIANCE budgetary compliance compliance audit compliance officer compliance test statement of general compliance cross compliance COMPONENT blending components fixed component variable component COMPOSITION composition of the European Commission composition of the European Parliament COMPROMISE Luxemburg compromise COMPULSORY compulsory arbitration compulsory expenditure compulsory jurisdiction compulsory notification compulsorily non compulsory expenditure CONCENTRATION concentration of powers declare a concentration unlawful risk concentration CONCERTED concer ted action Rekabet Edebilirlik ve İnovasyon Yürütme Ajansı Rekabet Gücü Konseyi derleme tamamlayıcı, bütünleyici tamamlayıcı tasarruf, tamamlayıcı işlem tamamlayıcı protokol tamamlayıcı sosyal güvenlik programı karmaşık, grift, kompleks karmaşıklık bileşik ürün uygunluk bütçeye uygunluk uygunluk denetimi uyum görevlisi uygunluk testi genel uygunluk bildirimi çapraz uygunluk unsur, parça, bileşen karışım bileşenleri sabit unsur değişken unsur oluşum, kompozisyon; konkordato Avrupa Komisyonunun oluşumu / kompozisyonu Avrupa Parlamentosunun oluşumu / kompozisyonu uzlaşma; tahkimname Lüksemburg uzlaşması zorunlu, mecburi zorunlu tahkim zorunlu harcama bağlayıcı yargı, zorunlu yargı zorunlu bildirim zorunlu olarak zorunlu olmayan harcama temerküz, yoğunlaşma; yoğunluk yetkinin / iktidarın yoğunlaşması (iktidarın bir elde toplanması) bir yoğunlaşmanın hukuka aykırı olduğunu açıklamak risk yoğunlaşması uyumlu; birlikte yapılan uyumlu eylem 67
80 68 concerted economic action concerted effort concerted practice concerted step CONCESSION CONCILIATION conciliation board Conciliation Committee commission of conciliation costly conciliation CONCLUSION conclusion of treaties Council Conclusions Presidency Conclusions CONCOMITANTLY CONDITION climatic conditions conditional conditional bond conditional release conditions for loans conditions of accession conditions of competition European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions (Eurofound) operating condition pre condition reciprocal condition special condition subject to the conditions (be) conditional upon fulfil a condition unconditional CONDUCIVE CONDUCT conduct of business rules code of conduct disorderly conduct irregular conduct misconduct conduct negotiations CONFEDERATION uyumlu ekonomik eylem uyumlu çaba uyumlu eylem uyumlu adım taviz, imtiyaz uzlaşma, uzlaştırma, barıştırma uzlaştırma kurulu Uzlaştırma Komitesi uzlaştırma komisyonu pahalıya mal olan uzlaşma sonuç / vargı antlaşmaların yapılışı Konsey Sonuçları Başkanlık Sonuçları birlikte, bir arada koşul / şart iklim koşulları koşullu / şartlı koşullu / şartlı tahvil şartlı tahliye ödünç / borç verme koşulları katılım şartları rekabet koşulları Avrupa Yaşam ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı (Eurofound) işletim koşulu, faaliyet koşulu ön koşul karşılıklı şart özel şart öngörülen koşullara bağlı olarak, öngörülen koşullar uyarınca koşuluna bağlı olmak bir koşulu yerine getirmek koşulsuz sebep olan, yardım eden, vesile olan davranış, tavır, hareket; yönetme, idare, yürütme işlerin yürütülmesi sırasında uyulacak kurallar davranış kuralları uygunsuz davranış usulsüz davranış suihal müzakereleri yürütmek konfederasyon
81 Confederation of Family Organisations in European Community (COFACE) confederation of states European Confederation of Iron and Steel Industries (EUROFER) European Trade Unions Confederation (ETUC) General Confederation of Agricultural Co operatives in the European Union (COGECA) Union of Industrial and Employers Confederations of Europe (UNICE) CONFER powers which are conferred upon it by this treaty confer powers confer rights within the limits of the powers conferred by this treaty CONFERENCE bilateral intergovernmental conference Conference of Community and European Affairs Committees of Parliaments of the European Union (COSAC) Conference of European Affairs Committees (CEAC) Conference of European National Libraries (CENL) Conference of the European Postal and Telecommunications Administrations (CEPT) Conference of the Representatives of the Governments of the Member States Conference on Security and Cooperation in Europe (CSCE) European Conference European Disarmament Conference International Congress and Convention Association (ICCA) Intergovernmental Conference (IGC) tipartite conference on the employment problems United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) CONFIRM CONFISCATION Avrupa Topluluğu Aile Örgütleri Konfederasyonu (COFACE) devletler konfederasyonu Avrupa Demir Çelik Sanayileri Konfederasyonu (EUROFER) Avrupa İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ETUC) Avrupa Birliği Tarım Kooperatifleri Konfederasyonu (COGECA) Avrupa Sanayi ve İşveren Konfederasyonları Birliği (UNICE) vermek, tevcih etmek, donatmak, bahşetmek işbu antlaşmayla verilen yetkiler yetki vermek hak tanımak / bahşetmek işbu antlaşmanın verdiği yetkiler dahilinde konferans ikili hükûmetler arası konferans Avrupa Birliği Parlamentoları Topluluk ve Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (COSAC) Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (CEAC) Avrupa Ulusal Kütüphaneler Konferansı (CENL) Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Avrupa Konferansı (CEPT) Üye Devletlerin Hükûmet Temsilcileri Konferansı Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı (AGİK) Avrupa Konferansı Avrupa Silahsızlanma Konferansı Uluslararası Kongreler ve Toplantılar Birliği (ICCA) Hükûmetler Arası Konferans (HAK) istihdam konularında üçlü konferans Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) onaylamak / tasdik etmek; doğrulamak / teyit etmek el koyma / müsader e 69
82 CONFLICT armed conflict conflict of interest conflicting parties conflict resolution diplomacy core of conflict in the event of conflict parties in a dispute / conflict parties of a dispute / conflict CONFORMITY Agreement on Conformity Assessment and Acceptance of Industrial Products (ACAA) conformity assessment conformity assessment and certification bodies conformity assessment body conformity assessment procedure conformity mark conformity marking conformity to type CE (Community Europe) Conformity marking declaration of conformity in conformity with the guidelines legal conformity Telecommunication Conformity Assessment and Market Surveillance Committee (TCAM) CONGESTION CONNECTION interconnection CONNIVANCE CONSCIOUS THAT... (in protocols) CONSENSUS doctrine of consensus CONSENT doctrine of consent CONSERVATIVE European conservatives CONSERVE (v.) CONSIDERATION itilaf / uyuşmazlık silahlı çatışma çıkar / menfaat uyuşmazlığı uyuşmazlığın içinde olan taraflar uyuşmazlık çözücü diplomasi uyuşmazlığın özü uyuşmazlık hâlinde uyuşmazlığa taraf olanlar uyuşmazlığın tarafları uygunluk Sınai Ürünlerin Uygunluk Değerlendirmesi ve Kabulü Anlaşması (ACAA) uygunluk değerlendirmesi uygunluk değerlendirme ve belgelendirme kuruluşları uygunluk değerlendirme kuruluşu uygunluk değerlendirme prosedürü / usulü uygunluk işareti uygunluk işaretlemesi tipe uygunluk CE ( Avrupa Topluluğu) Uygunluk işareti uygunluk beyanı yol gösterici / kılavuz ilkelerle uyumlu biçimde hukuka uygunluk Telekomünikasyon Uygunluk Değerlendirme ve Piyasa Gözetimi Komitesi (TCAM) tıkanıklık; izdiham bağlantı birbirine bağlı olma suça müsamaha gösterme, suç ortaklığı bilincinde olarak, farkında olarak... (protokollerde) konsensüs / uzlaşı, oydaşma oydaşma / konsensüs doktrini rıza, muvafakat rıza / mutabakat doktrini muhafazakar Avrupa muhafazakârları muhafaza etmek değerlendirme / mülahaza 70
83 consider considering that (in resolutions) considers security consideration CONSIGNEE authorised consignee CONSIGNOR authorised consignor CONSIGNMENT export on consignment sale of consignment CONSISTENCY CONSOLIDATION consolidate consolidated account consolidated basis consolidated liberation list consolidated tariff consolidation of legal action consolidation of legislation formal / official consolidation of legislation informal / declaratory consolidation of legislation land consolidation CONSORTIUM CONSTİTUTE (v.) constitute the basis CONSTITUTION constitutional constitutionality constitutional law enshrined in the constitution subversion of the constitution Treaty Establishing a Constitution for Europe wording of the constitution CONSTITUTIVE mülahaza etmek, göz önünde bulundurmak, mütalaa etmek göz önünde tutarak (ilke kararlarında kullanılan deyim) göz önünde tutar. güvenlik kaygısı alıcı malı alma hakkına sahip kişi (taşıma sözleşmelerinde) gönderen gönderen, gönderici (taşıma sözleşmelerinde) sevkiyat, mal gönderme; gönderilen mal konsinye ihracat konsinye satış tutarlılık, uygunluk, bağdaşırlık konsolidasyon / tahkim, birleştirme, birleşme, sağlamlaştırma konsolide etmek / tahkim etmek, sağlamlaştırmak, birleştirmek, bütünleştirmek konsolide mali tablo, konsolide hesap konsolide edilmiş / birleştirilmiş bazda konsolide liberasyon listesi konsolide tarife davanın birleştirilmesi mevzuatın konsolide edilmesi / birleştirilmesi mevzuatın resmî olarak bütünleştirilmesi, birleştirilmesi / konsolide edilmesi mevzuatın gayriresmî olarak bütünleştirilmesi, birleştirilmesi arazi toplulaştırılması, arazi birleştirilmesi konsorsiyum; birlik, kurul oluşturmak, meydana getirmek; kurmak temelini oluşturmak anayasa anayasal, anayasayla ilgili, anayasaya ait, anayasaya uygun anayasallık; anayasaya uygunluk anayasa hukuku anayasada yer verilmiştir. anayasal düzenin yıkılması Avrupa için bir Anayasa Oluşturan Antlaşma anayasanın lafzı kur ucu, oluştur ucu 71
84 CONSTRUCTION construction plant and equipment construction product CONSULTATION after consulting the Commission... consultation body consultation procedure consultative committee Consumer Consultative Committee (CCC) explanatory consultation extended consultation in consultation with International Telegraph and Telephone Consultative Committee (CCITT) legal consultant jurisconsult CONSUMER consumer awareness consumer by default consumer in default Consumer Consultative Committee (CCC) consumer council consumer court consumer credit consumer goods Consumer Price Index (CPI) consumer protection policy Directorate General for Health and Consumer Protection domestic consumer durable consumer goods Employment, Social Policy, Health and Consumer Affairs Council (EPSCO) end consumer European Bureau of Consumers Union (BEUC) European Community of Consumer Cooperatives (EURO COOP) Harmonised Index of Consumer Prices (HICP) unfair terms in consumer contracts small consumer CONSUMPTION consume inşaat, yapı; inşa; hukuki yorumlama inşaat tesis ve donanımı / ekipmanı inşaat malzemesi danışma / istişare Komisyona danıştıktan sonra... danışma / istişare organı danışma usulü danışma / istişare komitesi Tüketici Danışma Komitesi (CCC) açıklayıcı danışma / istişare süresi uzatılmış danışma; genişletilmiş danışma danışarak / istişare ederek Uluslararası Telgraf ve Telefon Danışma Komitesi (CCITT) hukuk müşaviri / danışmanı hukuk danışmanı tüketici tüketici bilinci temerrüde düşen satıcı, temerrüde düşen hizmet sağlayıcı temerrüde düşen tüketici Tüketici Danışma Komitesi (CCC) tüketici konseyi tüketici mahkemesi tüketici kredisi tüketim malları Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) tüketiciyi koruma politikası Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü yerli tüketici dayanıklı tüketim malları İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi (EPSCO) son tüketici, son kullanıcı Avrupa Tüketiciler Birliği Bürosu (BEUC) Avrupa Tüketici Kooperatifleri Topluluğu (EURO COOP) Uyumlaştırılmış Tüketici Fiyatları Endeksi (UTFE) tüketici sözleşmelerindeki haksız koşullar / şartlar küçük tüketici tüketim tüketmek 72
85 consumption goods human consumption internal consumption single stage consumption tax CONTACT accidental contact contact committee contact person contact point in close contact with national contact point (NCP) CONTAGIOUS contagious disease CONTAINMENT containment policy CONTAMINATION air contamination decontamination radioactive contamination CONTENT CONTINENTAL continental margin continental shelf Continental system CONTINUOUS continuous budget continuous market continuous monitoring continuous production continuous trade CONTINUITY continuity of service CONTRACT annuity contract breach of the contract conclude a contract central finance and contracts unit (CFCU) contract governed by private law contract governed by public law contract of limited duration contracting parties co contracting parties tüketim malları beşerî tüketim iç tüketim tek aşamalı tüketim vergisi temas, ilişki arızi / kazara temas irtibat komitesi temas / irtibat kurulan kişi irtibat noktası, temas noktası ile yakın ilişkide olarak ulusal temas noktası (UTN) bulaşıcı bulaşıcı hastalık kısıtlama çevreleme politikası kirlenme, bulaşma; kirletme, bulaştırma havanın kirlenmesi temizleme, arıtma radyoaktif kirlenme, radyoaktif bulaşma muhteva / içerik kıtasal; Kara Avrupasına ait kıta kenarı kıta sahanlığı Kara / Kıta Avrupası sistemi sürekli, devamlı, daimî sürekli / daimî bütçe sürekli piyasa, sürekli pazar sürekli / daimî izleme, sürekli / daimî denetim sürekli / daimî üretim sürekli / daimî ticaret devamlılık / süreklilik hizmetin devamlılığı / sürekliliği akit, kontrat, sözleşme yıllık akit (sigorta firmasıyla kişi arasında) sözleşmenin ihlali sözleşme yapmak / sözleşme akdetmek merkezî finans ve ihale birimi (MFIB) özel hukuk sözleşmesi kamu hukuku sözleşmesi sınırlı süreli sözleşme âkit taraflar aktin / sözleşmenin bir yanında müştereken yer alan taraflar 73
86 custom / contract manufacturing draft contract distance contract distance selling contract forward contract high contracting parties insurance contract loan contract non bonus contract null and void contract period of actual contract public contract senior contracting manager (SCM) subcontract subcontracting supply contract time share holiday contract unfair terms in consumer contracts voidable contract CONTRACTOR subcontractor CONTRACTUAL contractual liability contractual licence extracontractual non contractual liability CONTRIBUTION constructive contribution contribute contributions to the capital defined contribution plan CONTROL administrative control Agency for the Control of Armament (ACA) arms control border control cessation of joint control Community Fisheries Control Agency (CFCA) control by the customs authorities control certificate controls to be conducted controls on standards deferred control ex ante contr ol fason üretim sözleşme taslağı mesafeli sözleşme mesafeli satış sözleşmesi vadeli işlem sözleşmesi yüksek âkit taraflar sigorta sözleşmesi / akdi ödünç sözleşmesi ikramiye harici sözleşme, ikramiyesiz sözleşme batıl akit esas taahhüt süresi kamu ihalesi; kamu sözleşmesi kıdemli ihale yöneticisi (SCM) alt sözleşme alt sözleşme yapma; taşeronluk tedarik sözleşmesi devre mülk tatil sözleşmesi tüketici sözleşmelerindeki haksız koşullar / şartlar iptal edilebilir akit yüklenici / müteahhit taşeron, alt yüklenici akdî / sözleşmeye değgin sözleşmeden doğan sorumluluk / akdi sorumluluk sözleşmeye bağlı lisans / akdî lisans sözleşme / akit dışı sözleşme / akit dışı sorumluluk katkı yapıcı katkı katkıda bulunmak sermayenin ödenmesi; sermaye karşılığı ödemenin yapılması belirlenmiş katkı planı denetim; kontrol idari denetim Silahların Denetimi Ajansı (ACA) silah denetimi sınır kontrolü ortak denetimin sona erdirilmesi Topluluk Balıkçılık Kontrol Ajansı (CFCA) gümrük makamlarınca yapılan denetim kontrol belgesi yapılacak kontroller standart denetimleri ertelenmiş kontrol ön kontrol 74
87 exchange control kambiyo kontrolü, kambiyo denetimi exchange control regulation kambiyo kontrol / denetim düzenlemesi frontier control sınır kontrolü Hazard Analysis and Critical Control Point (HACCP) Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktası (HACCP) home country control köken ülke denetimi Integrated Administration and Control Entegre İdare ve Kontrol Sistemi (EİKS) System (IACS) Mediterranean Memorandum of Understanding on Port State Control Liman Devleti Kontrolü Hakkında Akdeniz Mutabakat Zaptı (MEDMOU) (MEDMOU) official control resmî kontrol / denetim post release control sonradan kontrol (gümrük) processing under customs control gümrük kontrolü altında işleme public internal financial control system kamu iç mali denetim sistemi removal of the border controls sınır kontrollerinin kaldırılması safety controls on imports ithalattaki güvenlik kontrolleri auditing: mali denetim control: kontrol, denetim follow up: izleme inspection: teftiş (bir iş yeri, kurum ya da insan topluluğu ) investigation: araştırma; soruşturma, tahkikat monitoring: izleme, denetim oversee: denetleme review: gözden geçirme (bir durumu veya sistemi iyileştirmek) supervision: denetim (bir yer, faaliyet ya da insan topluluğu) surveillance: gözetim (polis, ordu veya yetkili kurum tarafından yapılan) ver ification: tahkik, doğrulama CONTROLLER tax controller CONVENE (v.) CONVENTION accession to a convention Climate Change Framework Convention (CCFC) kontrolör / denetçi vergi kontrolörü toplamak, toplanmak, toplantıya çağırmak sözleşme / konvansiyon (uluslararası); kurultay / kongre, toplantı; gelenek sözleşmeye taraf olma İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (İDÇS) 75
88 76 Community Patent Convention Topluluk Patent Sözleşmesi Convention for the Protection from Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Marine Pollution of the Mediterranean Sözleşmesi Convention on the Elimination of All Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Forms of Discrimination Against Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) Women (CEDAW) Convention on the Elimination of All Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Forms of Racial Discrimination Kaldırılması Sözleşmesi (CERD) (CERD) Convention on Human Rights İnsan Hakları Sözleşmesi Convention on International Trade in Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Endangered Species of Wild Fauna and Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Flora (CITES) Sözleşme (CITES) Convention on Long Range Uzun Menzilli Sınır Aşan Hava Kirliliği Transboundary Air Pollution Sözleşmesi Convention on the Rights of the Çocuk Hakları Sözleşmesi (ÇHS) Children (CRC) European conventions Avrupa sözleşmeleri European Convention on Cross Border Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi (Transfrontier) Television European Convention on Human Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) Rights (ECHR) European Convention on Torture İşkenceye Karşı Avrupa Sözleşmesi European Convention on Transfrontier Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi (Cross Border) Television implementing convention uygulama sözleşmesi International Congress and Convention Uluslararası Kongreler ve Toplantılar Birliği Association (ICCA) (ICCA) International Convention for the Denizde Can Güvenliği Uluslararası Sözleşmesi Safety of Life at Sea Lomé Convention Lomé Sözleşmesi single convention tek sözleşme Transboundary Environmental Impact Sınır Aşan Çevresel Etki Değerlendirmesi Assessment Convention Sözleşmesi Unemployment Convention (ILO) İşsizlik Sözleşmesi (ILO) CONVERGENCE convergence criteria convergence of economies convergence programme economic convergence CONVERSION conversion of an undertaking conversion rate economic conversion industrial conversion convert convertible convertible bond yakınsama, yakınlaştırma yakınsama kriterleri, yakınlaşma kriterleri ekonomilerin yakınlaştırılması yakınsama programı ekonomik yakınsama dönüştürme, tahvil etme bir teşebbüsün / işletmenin (başka bir üretim için) dönüştürülmesi dönüştürme oranı ekonomik dönüşüm endüstriyel dönüşüm dönüştürmek dönüştürülebilir değiştirilebilir / dönüştürülebilir tahvil
89 CONVEYANCE CONVICT conviction CONVINCED THAT (in resolutions, in conventions) CO OBLIGOR nakil, taşıma i. suçlu, mahkûm; f. mahkûm etmek mahkûmiyet, kanaat, inanç inanarak; kanaatinde olarak (ilke kararlarında, uluslararası sözleşmelerde ) müşterek borçlu COOPERATION iş birliği agricultural cooperation tarımsal iş birliği Blacksea Economic Cooperation Karadeniz Ekonomik İş Birliği (KEİ) (BSEC) Business Cooperation Centre (BCC) İş Koordinasyon Merkezi; İşletmeler arası İş Birliği Merkezi (BCC) business cooperation network (BC ticaret ve sanayi alanında iş birliği ağı Network) close cooperation yakın iş birliği Conference on Security and Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı Cooperation in Europe (CSCE) (AGİK) Cooperation in Automation of Data İthalat (İhracat) ve Tarım Dokümantasyonu ve and Documentation for Imports Verilerinin Otomasyonunda İşbirliği (CADDIA) (Exports) and Agriculture (CADDIA) Cooperation in the Fields of Justice Adalet ve İçişleri Alanında İş Birliği and Home Affairs cooperation procedure iş birliği usulü cooperation with the institutions kurumlarla iş birliği Council for Asia Europe Cooperation Asya Avrupa İş Birliği Konseyi (CAEC) (CAEC) cross border cooperation (CBC) sınır ötesi iş birliği (SÖİ) Development Cooperation Instrument Kalkınma İşbirliği Aracı (DCI) (DCI) diplomatic cooperation diplomatik iş birliği economic cooperation ekonomik iş birliği Economic Cooperation Organisation Ekonomik İş Birliği Teşkilatı (EİT) (ECO) EuropeAid Cooperation Office EuropeAid İşbirliği Ofisi European Cooperation for Avrupa Akreditasyon Birliği (EA) Accreditation / European Accreditation (EA) enhanced cooperation güçlendirilmiş iş birliği European Agency for the Enhancement Avrupa Adli İş Birliğini Geliştirme Ajansı of Judicial Cooperation (Eurojust) (Eurojust) European Cooperation Agency (ECA) Avrupa İş Birliği Ajansı (ECA) European Co operation for the Long Avrupa Uzun Vadeli Savunma İş Birliği Term in Defence (EUCLID) (Programı) (EUCLID) European Cooperation in the Field of Bilimsel ve Teknik Araştırma Alanında Avrupa İş Scientific and Technical Research Birliği (COST) (COST) Eur opean Monetar y Cooper ation Fund Avrupa Parasal İş Birliği Fonu (APİF) 77
90 78 (FECOM / EMCF) European political cooperation (EPC) financial cooperation financial cooperation committee International Cooperation Programme (ICP) International Laboratory Accreditation Cooperation (ILAC) judicial cooperation judicial cooperation in civil matters judicial cooperation in criminal matters method of cooperation North Atlantic Cooperation Council (NACC) Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD) Organisation for European Economic Cooperation (OEEC) Organisation for Security and Cooperation in Europe (OSCE) police cooperation political cooperation committee Programme for Cooperation with Central and East European Coutries (PSO) South East European Cooperation Initiative (SECI) Standing Committee for Economic and Commercial Cooperation CO OPT (v.) COORDINATION Anti Fraud Coordination Unit (UCLAF) Committee on Coordination in Justice and Home Affairs coordinate coordinated approach coordinated organisations coordination council for auditing coordination of the Economic and Monetary Union policies European Airlift Coordination Cell (EACC) Union for the Coordination of Transmission of Electricity (UCTE) Avrupa siyasi iş birliği (ASİ) mali iş birliği mali iş birliği komitesi Uluslararası İş Birliği Programı (ICP) Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İş Birliği [Örgütü] (ILAC) adli iş birliği özel hukuk konularında adli iş birliği cezai konularda adli iş birliği iş birliği yöntemi Kuzey Atlantik İş Birliği Konseyi (KAİK) Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Avrupa Ekonomik İş Birliği Örgütü (OEEC) Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) polis iş birliği siyasi iş birliği komitesi Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleriyle İşbirliği Programı (PSO) Güneydoğu Avrupa İş Birliği İnisiyatifi (SECI) Ekonomik ve Ticari İş Birliği Daimî Komitesi üyelerin mutabakatıyla bir kişinin bir gruba katılımı; bir kimseyi yardım ve destek sağlamak için ikna etmek eşgüdüm / koordinasyon Hileyle Mücadele Koordinasyon Birimi (UCLAF) Adalet ve İçişleri Eşgüdüm / Koordinasyon Komitesi eşgüdüm sağlamak / koordine etmek eşgüdümlü / koordine yaklaşım eş güdümlü örgütler / kuruluşlar, koordine örgütler / kuruluşlar denetim koordinasyon kurulu Ekonomik ve Parasal Birlik politikalarının koordinasyonu Avrupa Hava Nakliye Koordinasyon Hücresi (EACC) Elektrik İletim Koordinasyon Birliği (UCTE)
91 CO OWNERSHIP CO PRODUCER CO PRODUCTION international co production agreement COPY certified copy copy for return / return copy hard copy original copy COPYRIGHT Central and Eastern European Copyright User Platform (CECUP) European Copyright User Platform (ECUP) CORPORATE corporate bond corporate finance corporate finances corporate governance corporate tax CORRECTIVE CORRESPOND (v.) corresponding legislative body iştirak hâlinde mülkiyet, el birliği mülkiyet ortak yapımcı ortak yapım uluslararası ortak yapım / üretim anlaşması kopya / nüsha onaylı nüsha iade nüshası basılı kopya, yazılı çıktı asıl nüsha, ilk nüsha telif hakkı Merkezi ve Doğu Avrupa Telif Hakları Kullanıcı Platformu (CECUP) Avrupa Telif Hakları Kullanıcı Platformu (ECUP) kurumsal şirket tahvili şirket(ler) finansmanı şirketlerin finans işleri kurumsal yönetişim kurumlar vergisi düzeltici denk gelmek; tekabül etmek, karşılık gelmek muadil yasama organı CORRESPONDENCE yazışma; haberleşme correspondence address yazışma adresi European Correspondence (COREAU) Avrupa Haberleşmesi (COREAU) official correspondence resmî yazışma subject the correspondence to haberleşmeyi sansüre tabi tutmak censorship CORRESPONDENT correspondent bank correspondent member CORRIGENDUM CORRUPTION Group of States Against Corruption (GRECO) CO SIGNATORY COST accident cost accounting acquisition cost benefit cost r atio muhabir muhabir banka muhabir üye düzeltme yolsuzluk Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu (GRECO) ortak imzacı maliyet; masraf kaza maliyeti muhasebesi iktisap maliyeti / edinim maliyeti, elde etme maliyeti fayda maliyet oranı 79
92 cost benefit analysis cost accounting cost allocation cost, insurance and freight (CIF) recurrent cost replacement cost stranded cost supply cost transaction cost transition cost COSTING accident costing fayda maliyet analizi maliyet muhasebesi maliyet dağıtımı mal bedeli, sigorta ve navlun (CIF) yinelenen maliyet yenileme maliyeti karşılanamayan maliyet tedarik maliyeti işlem maliyeti geçiş maliyeti maliyetlendirme kaza maliyeti (çıkarma) COUNCIL konsey, kurul act of the Council Konsey tasarrufu, Konsey işlemi Agriculture and Fisheries Council Tarım ve Balıkçılık Konseyi Association Council Ortaklık Konseyi Committee of Ministers of the Council Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi of Europe Competitiveness Council Rekabet Gücü Konseyi consumer council tüketici konseyi coordination council for auditing denetim koordinasyon kurulu Council for Asia Europe Cooperation Asya Avrupa İş Birliği Konseyi (CAEC) (CAEC) Council Common Position Konsey Ortak Tutumu Council conclusions Konsey sonuçları Council decision Konsey kararı Council decision of (day month year) (year number EC) (gün ay yıl) tarihli (yıl sayı AT) sayılı Konsey kararı Council Declaration Konsey Bildirisi Council Directive Konsey Direktifi Council Framework Decision Konsey Çerçeve Kararı Council Joint Action Konsey Ortak Eylemi Council of Association / Association Ortaklık Konseyi Council Council of Bars and Law Societies of Europe (CCBE) Avrupa Barolar ve Hukuk Dernekleri Konseyi (CCBE) Council of the Baltic Sea States (CBSS) Baltık Denizi Devletleri Konseyi (CBSS) Council of Europe (CoE) 1 Avrupa Konseyi (AK) The Council of Europe s Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi Parliamentary Assembly Council of the European Municipalities Avrupa Belediyeler Konseyi Council of the European National Youth Committees (CENYC) Avrupa Ulusal Gençlik Komiteleri Konseyi (CENYC) 1 (Avrupa Konseyi, İkinci Dünya Savaşından maddi ve manevi büyük kayıplarla çıkan Avrupa'da bir daha aynı trajedilerin yaşanmamasını sağlamak, Avrupa'da gerginliğin ve çatışmanın yerini güven ve iş birliğinin alması amaçlarıyla 5 Mayıs 1949'da 10 Avrupa ülkesi tarafından kurulmuştur. Avrupa Konseyi, Avrupa Birliğinden ayrı bir uluslararası örgüttür ve Avrupa Birliğinde, Devlet ve Hükûmet Başkanlarının biraraya geldikleri European Council ile karıştırılmamalıdır. Bugün, Avrupa Konseyinin aralarında Türkiye nin de bulunduğu 47 üyesi vardır.) 80
93 Council of the European Union Council of Ministers (Council of the European Union) Council for Mutual Economic Assistance (CMEA) Council Recommendation Council Regulation Council Regulation no / of Council Resolution Council of State Council Working Group (CWG) Economic and Financial Affairs Council (ECOFIN) Employment, Social Policy, Health and Consumer Affairs Council (EPSCO) Environment Council Education, Youth and Culture Council (EYC) Euro Atlantic Partnership Council (EAPC) European Community Council Directory European Council European Council for Agricultural Law (CEDR) European Council for Nuclear Research (CERN) European Council for the Village and Small Town (ECOVAST) European Economic Community Turkey Association Council European Works Council General Affairs Council (GAC) General Affairs and External Relations Council (GAERC) International Council on Archives (ICA) Justice and Home Affairs Council measures taken by the Council municipal council Nordic Council (NC) North Atlantic Cooperation Council (NACC) Regional Advisory Councils review the legality of acts of the Council Secretariat General of the Council (of the European Union) session of the Council of Ministers Special Council of Minister s Avrupa Birliği Konseyi Bakanlar Konseyi (Avrupa Birliği Konseyi) Karşılıklı Ekonomik Yardım Konseyi (CMEA) Konsey Tavsiyesi Konsey Tüzüğü sayılı ve [tarihli] Konsey Tüzüğü Konsey İlke Kararı Danıştay / devlet şûrası Konsey Çalışma Grubu (CWG) Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi (ECOFIN) İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi (EPSCO) Çevre Konseyi Eğitim, Gençlik ve Kültür Konseyi (EYC) Avrupa Atlantik Ortaklık Konseyi (AAOK) Avrupa Topluluğu Konseyi Rehberi Avrupa [Devlet ve Hükûmet Başkanları] Konseyi Avrupa Tarım Hukuku Konseyi (CEDR) Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi (CERN) Avrupa Köy ve Kasaba Konseyi (ECOVAST) Avrupa Ekonomik Topluluğu Türkiye Ortaklık Konseyi Avrupa Çalışma Konseyi Genel İşler Konseyi (GİK) Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi (GİDİK) Uluslararası Arşiv Konseyi (ICA) Adalet ve İç İşleri Konseyi Konsey tarafından alınan önlemler belediye meclisi Kuzey [Ülkeleri] Konseyi (NC) Kuzey Atlantik İş Birliği Konseyi (KAİK) Bölgesel Danışma Konseyleri Konsey tasarruflarının / işlemlerinin hukuka uygunluğunu denetlemek Avrupa Birliği Konseyi Genel Sekreterliği Bakanlar Konseyi toplantısı Bakanlar Özel Konseyi, Bakanlar Konseyi Özel 81
94 82 Transport, Telecommunikation and Energy (TTE)Council United Nations Security Council (UNSC) COUNSELLOR counsellorship COUNTERFEIT counterfeit goods counterfeit product COUNTERFEITING COUNTERVAILING countervailing charges countervailing duty countervailing import duty countervailing measure [Toplantısı] Taşımacılık, Telekomünikasyon ve Enerji (TTE)Konseyi Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) müşavir müşavirlik taklit, sahte taklit mallar; sahte mallar sahte ürün kalpazanlık telafi edici / fark giderici telafi edici vergiler fark giderici vergi / telafi edici vergi ithalatta telafi edici vergi, ithalatta fark giderici vergi telafi edici önlem / tedbir COUNTRY ülke / memleket; yurt / vatan; kırsal bölge applicant country başvuran ülke candidate country aday ülke CARDS Countries ( Albania, Bosnia Hersegovina, Croatia, Macedonia, CARDS Ülkeleri (Arnavutluk, Bosna Hersek, Hırvatistan, Makedonya, Sırbistan, Karadağ) Serbia, Montenegro) Central and Eastern European Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri (MDAÜ) Countries (CEEC) Central European Countries (CECs) Merkezi Avrupa Ülkeleri (CECs) coastal countries kıyı ülkeleri controlled country kontrol altındaki ülke countries concerned ilgili ülkeler country desk ülke masası country of asylum sığınılan / iltica edilen ülke country of destination principle varış ülkesi prensibi country of first destination ilk varış ülkesi country of origin mahreç; menşe ülke / çıkış ülkesi country of origin principle menşe ülke ilkesi / prensibi country of residence ikamet edilen ülke; meskenin bulunduğu ülke country strategy paper ülke strateji belgesi country support strategy ülke destek stratejisi country where establishment is effected yerleşim ülkesi dialogue countries diyalog ülkeleri disaster affected country felaketin etkilediği ülke disaster prone country felakete maruz kalabilecek ülke home country köken ülke; çıkış ülkesi; (ait olduğu ülke) home country control köken ülke denetimi host country ev sahibi ülke key country anahtar ülke Least Developed Countries (LDC) En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ)
95 COURSE Less Developed Countries (LDC) non aligned countries overrepresented countries overseas countries Overseas Countries and Territories (OCT) riparian countries third country COURT consumer court court of appeals court of arbitration Court of Auditors of the European Communities (European Court of Auditors) (ECA) court bailiffs court of cassation court of first instance (CFI) Court of First Instance of the European Communities Court of Human Rights court of inquiry Court of Justice of the European Communities (CJEC) court of single instance courts and tribunals criminal court system decision of the court emergency court equity court European Court of Human Rights (EctHR) hearing (in court) inferior court International Court of Justice (ICJ) judicial court kangaroo court martial court pre court settlement body (arbitration) preliminary ruling of the court regular court specialised court supreme court Az Gelişmiş Ülkeler (AGÜ) bağlantısız ülkeler nüfusuna oranla daha fazla temsil edilen ülkeler denizaşırı ülkeler Denizaşırı Ülkeler ve Topraklar (OCT) kıyıdaş ülkeler (nehir) üçüncü ülke kurs; akış; rota, yön; gidiş mahkeme; divan tüketici mahkemesi istinaf mahkemesi (temyiz mahkemesi için de istisnaen kullanılmaktadır) tahkim divanı; hakem mahkemesi Avrupa Toplulukları Sayıştayı (Avrupa Sayıştayı) (ECA) icra mahkemesi (icra tetkik mercii) temyiz mahkemesi ilk derece mahkemesi (CFI) Avrupa Toplulukları İlk Derece Mahkemesi İnsan Hakları Mahkemesi soruşturma kurulu, soruşturma divanı Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD) tek dereceli mahkeme divanlar ve mahkemeler cezai yargı sistemi mahkeme kararı; divan kararı acil işler mahkemesi hakkaniyet mahkemesi (İngiliz hukukunda) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) celse, duruşma alt mahkeme Uluslararası Adalet Divanı (Lahey Divanı) (UAD) adliye mahkemesi uydurma / yasal yetkisi olmayan mahkeme askerî mahkeme; divan ı harp; sıkı yönetim mahkemesi duruşma / yargılama öncesi çözüm organı (tahkim) divan ön kararı, mahkemenin ön kararı asıl mahkeme ihtisas mahkemesi anayasa mahkemesi; yüksek mahkeme; yüce divan 83
96 84 bring an action to the court dava açmak submit a dispute to the Court of Justice bir uyuşmazlığı Adalet Divanına götürmek within the terms of the judgment of the divan kararı çerçevesinde; mahkeme kararı court çerçevesinde COVENANT International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR) International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR) twinning covenant COVER COW covered dairy cow suckler cow CRAFTSMAN CRAWLING PEG SYSTEM CREATOR CREDIT authorised credit consumer credit credit balance credits from the recovery of written off loans credit guarantee fund credit institution credit policy European Credit Transfer System (ECTS) export credit indirect credit in kind credit irrevocable letter of credit letter of credit open credit sale on credit transferable letter of credit CRIME crime scene investigation unit cross border crime fight against crime fight against international organised crime sözleşme; misak; taahhütname Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi (ICCPR) Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi (ICESCR) eşleştirme sözleşmesi i.örtü; koruma; f. örtmek; korumak; tazmin etmek; kapsamak kapsanan; sigorta teminatı altında; inek mandıra ineği; süt sığırı emzikli inek zanaatkâr sürüklenen çapa uygulaması; derece derece kambiyo kurlarını indirme sistemi yaratıcı kredi serbest bırakılmış kredi, kullanıma açılmış kredi tüketici kredisi alacak bakiyesi, kredi bakiyesi konusu olmayan kredi karşılıkları kredi garanti fonu kredi kurumu / kredi kuruluşu kredi politikası Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) ihracat kredisi dolaylı kredi ayni kredi gayri kabili rücu akreditif akreditif açık kredi taksitli satış devredilebilir akreditif suç / cürüm olay yeri inceleme birimi sınır ötesi suçlar suçla mücadele uluslararası örgütlü suçlarla mücadele
97 fight against organised crime organised crime CRIMINAL criminal charge criminal court system criminal investigation criminal liability criminal justice system criminal prosecution criminal record criminal sanction judicial cooperation in criminal matters CRISIS acute crisis anti crisis plan crisis diplomacy crisis management CRITERION (pl. criteria) accession criteria (Copenhagen Criteria) convergence criteria membership criteria sustainability criteria örgütlü suçlarla mücadele örgütlü / organize suç cezai; suçlu, mücrim suç isnadı; itham cezai yargı sistemi cezai soruşturma cezai sorumluluk; cezai ehliyet ceza yargılaması sistemi cezai kovuşturma sabıka kaydı cezai yaptırım cezai konularda adli iş birliği kriz / buhran ağır kriz kriz önleme planı kriz diplomasisi kriz yönetimi kriter, ölçüt, kıstas katılım kriterleri (Kopenhag Kriterleri) yakınsama kriterleri, yakınlaşma kriterleri üyelik kriterleri sürdürülebilirlik kriterleri CROP mahsul, ekin, tarımsal ürün arable crop ekilebilir mahsul cropping kırpma crop rotation her yıl değişik ekin ekilmesi, dönüşümlü / münavebeli ekim CROSS BORDER cross border cooperation (CBC) cross border crime cross border flow cross border satellite broadcasting CROSS COMPLIANCE CROSS REFERENCE LIST CROSS SECTORAL ACTIVITIES CROSS SHAREHOLDING CROSS SUBSIDY CRUDE crude oil CULTIVATION cultivable land sınır ötesi sınır ötesi iş birliği (SÖİ) sınır ötesi suçlar sınır ötesi akış sınır ötesi uydu yayınları çapraz uygunluk çapraz referans listesi sektörler arası faaliyetler çapraz hissedarlık çapraz sübvansiyon ham ham petrol tarım, ekip biçme, toprağı işleme ekilebilir toprak 85
98 86 cultivate cultivated area intensity of cultivation CULTURAL cultural acceptability cultural asset cultural diplomacy cultural goods cultural heritage cultural object European Cultural Foundation (ECF) horticultural International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR) United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organisation (UNESCO) CULTURE cultural policy Directorate General for Education and Culture Education, Youth and Culture Council (EYC) Foundation of the Europe of Sciences and Cultures (FESAC) CUMULATIVE cumulative tax CURATORSHIP curator CURFEW lift the curfew CURRENCY currency basket EURO Currency European currency snake European Currency Unit (ECU) foreign currency deposit international value of currency single currency CURRENT current account current accounts current accounts balance current call account current financial year current official parity current official rate ekmek, yetiştirmek ekili alan ekim yoğunluğu kültürel kültürel kabul edilebilirlik kültürel varlık kültürel diplomasi kültürel mallar kültürel miras kültürel nesne Avrupa Kültür Vakfı (ECF) bahçecilikle, bahçıvanlıkla ilgili Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi (ICESCR) Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) kültür / ekin kültür politikası Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü Eğitim, Gençlik ve Kültür Konseyi (EYC) Bilimler ve Kültürler Avrupası Vakfı (FESAC) birikimli / kümülatif kümülatif vergi kayyumluk kayyum sokağa çıkma yasağı sokağa çıkma yasağını kaldırmak para para sepeti AVRO Döviz Avrupa para yılanı Avrupa Para Birimi (APB) döviz mevduat hesabı paranın uluslararası değeri tek para cari; geçerli; güncel cari hesap; vadesiz hesap cari işlemler cari işlemler dengesi ihbarlı cari hesap cari mali yıl, içinde bulunulan mali yıl cari resmî parite cari resmî oran (döviz kurunda)
99 current payments cari ödemeler CUSTODIANSHIP emanetçilik, muhafızlık CUSTODY nezaret; koruma settlement and custody centre takas ve saklama merkezi CUSTOM gelenek; teamül / örf; âdet custom / contract manufacturing fason üretim CUSTOMARY alışılagelen; örfî; teamülî customary law örf ve âdet hukuku / teamül hukuku CUSTOMS gümrük abandonment of goods to customs malın gümrüğe terk edilmesi abolish customs duties gümrük vergilerini kaldırmak absence of customs protection gümrük korumasının olmaması Advisory Committee on Customs Gümrük Sorunları Danışma Komitesi Matters Common Customs Tariff (CCT) Ortak Gümrük Tarifesi (OGT) Common Customs Tariff nomenclature Ortak Gümrük Tarifesi nomenklatürü control by the customs authorities gümrük makamlarınca yapılan denetim customs and agricultural duty gümrük ve tarım resimleri customs approved treatment or use gümrük onaylı muamele ya da kullanım customs area gümrük alanı customs arrangement gümrük düzenlemesi customs authority gümrük makamı customs barrier gümrük engeli customs border post sınır gümrük karakolu / noktası customs broker gümrük simsarı customs clearance gümrükleme customs code gümrük kodu customs data warehouse system gümrük veri ambarı sistemi customs debt gümrük borcu customs declaration gümrük beyanı customs declaration form gümrük beyannamesi; gümrük beyan formu customs duties accrued on the product mala tahakkuk eden gümrük vergileri customs duty gümrük vergisi customs duty exemption gümrük vergisi muafiyeti customs duty of a fiscal nature mali nitelikli gümrük vergisi customs enforcement gümrük muhafaza Customs Enforcement Network (CEN) Gümrük Muhafaza Ağı (CEN) customs goods gümrük malları Customs Information System (CIS) Gümrük Bilgi Sistemi (CIS) customs investigator gümrük müfettişi customs legislation gümrük mevzuatı customs maritime zone deniz gümrük bölgesi customs office gümrük idaresi customs official gümrük memuru customs procedure gümrük usulü; gümrük prosedürü customs protection gümrük koruması customs receipt gümrük makbuzu 87
100 customs regime customs regime with economic impact customs rule customs status customs tariff customs territory customs territory of Turkey customs transactions customs union Customs Union Joint Committee (CUJC) customs valuation committee customs value customs warehousing customs warehousing procedure Directorate General for Taxation and Customs Union enlarged customs territory establishment of customs union exempt from customs duty exit customs Integrated Customs Tariff of the European Communities (TARIC) non discriminatory customs tariff placing of goods under a customs procedure placing of goods under customs approved treatment or use presentation of goods to customs processing under customs control postal customs formalities reduction of customs duties relief from (free of) customs duties schedule of customs duties successive reduction of customs duties supervision by the customs authorities suspend customs duties transportation under customs seal Wor ld Customs Or ganisation (WCO) gümrük rejimi ekonomik etkili gümrük rejimi gümrük kuralı gümrük statüsü gümrük tarifesi gümrük alanı Türkiye gümrük alanı gümrük işlemleri gümrük birliği Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK) gümrük kıymet komitesi gümrük değeri gümrük antrepoculuğu gümrük antrepo usulü / prosedürü Vergilendirme ve Gümrük Birliği Genel Müdürlüğü genişletilmiş gümrük alanı gümrük birliği kurulması gümrük vergisinden muaf çıkış gümrüğü Avrupa Toplulukları Entegre Gümrük Tarifesi (TARIC) ayrımcı olmayan gümrük tarifesi malların gümrük rejimine tabi tutulması malların gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması malların gümrüğe sunulması gümrük kontrolü altında işleme gümrük posta işlemleri gümrük vergilerinin indirilmesi gümrük vergilerinden muafiyet gümrük vergileri çizelgesi / cetveli gümrük vergilerinin peşpeşe indirimi gümrük yetkilileri tarafından yapılan gözetim gümrük vergilerini askıya almak gümrük mührü altında taşıma Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) 88
101 D DAIRY mandıra, süthane dairy cow mandıra ineği; süt sığırı dairy premium mandıra primi dairy product süt ürünü, mandıra ürünü DAMAGE zarar action for damages tazminat davası cause a damage zarar / hasar vermek; zarara neden olmak claim for damages tazminat talebi compensation for damage zararın tazmini damage determination committee hasar tespit komisyonu DATA veri accounting data network muhasebe veri ağı anti smuggling data bank kaçakçılıkla mücadele bilgi bankası customs data warehouse system gümrük veri ambarı sistemi data processing veri işleme data processing technique veri işleme tekniği data production veri üretimi data protection veri koruma electronic data bank elektronik veri bankası electronic data interchange (EDI) elektronik veri değişimi (EVD) electronic data transfer system (EDTS) elektronik veri aktarım (transfer) sistemi (EVAS) Environmental Chemicals Data and Çevreyle İlgili Kimyasallar Hakkında Veri ve Information Network (ECDIN) Bilgi Ağı (ECDIN) European Data Protection Supervisor Avrupa Veri Koruma Denetçisi Farm Accounting Data Network Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) (FADN) interchange of data between yönetimler arası veri alışverişi (IDA) administrations (IDA) Multinational Programme in the Field Bilgi işlem Alanında Çok Uluslu Program (MAP) of Data Processing (MAP) personal data kişisel veri proprietorship data mülkiyet bilgileri Trade Electronic Data System (TEDIS) Ticaret Elektronik Bilgi Sistemi (TEDIS) DATABASE veri tabanı Community Import Requirements Topluluk İthalat Şartları Veri Tabanı (CIRD) Database (CIRD) computerized database bilgisayar destekli veri tabanı DATE tarih, gün date of notification bildirim tarihi; tebligat tarihi effective date yürürlüğe girdiği tarih enforcement date yürürlük tarihi; icra tarihi, uygulanma tarihi maturity date vade tarihi, sürenin dolduğu gün 89
102 DEADLINE run only from this date value date DEBT co debtor customs debt debt instrument / security debt management debt of state external debt external debt monitoring report foreign indebtment joint debtor periodical debt settlement public debt public debt accountant secured debt DECADANCE DECENTRALISATION Decentralised Implementation System (DIS) Extended Decentralised Implementation System (EDIS) DECEPTIVE deceptive expression deceptive statement DECISION decide co decision co decision procedure commission decision Council decision Council Framework Decision decision makers decision making body decision making procedure decision making procedure of the European Community defer a decision decision of the court decision of refusal draft decision draft decision submitted by the Commission ancak (sadece) bu tarihten itibaren işlemeye başlamak üzere valör süre bitimi borç müşterek borçlu gümrük borcu borçlanma aracı, borçluluğu temsil eden menkul kıymet borç yönetimi devlet borcu dış borç dış borç izleme raporu dış borçlanma müteselsil borçlu dönemsel borç tasfiyesi kamu borcu kamu borçları saymanı teminata bağlanmış borç yozlaşma, çürüme ademi merkeziyet; yerinden yönetim Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi (DIS) Genişletilmiş Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi (EDIS) aldatıcı, yanıltıcı yanıltıcı ifade yanıltıcı beyan karar karar vermek ortak karar ortak karar usulü komisyon kararı Konsey kararı Konsey Çerçeve Kararı karar vericiler karar organı karar alma usulü Avrupa Topluluğu karar alma prosedürü / usulü kararı ertelemek mahkeme kararı; divan kararı ret kararı taslak karar Komisyon tarafından sunulan taslak karar 90
103 failure to take a decision framework decision has decided as follows: have decided to conclude this agreement interlocutory decision make a decision power to take decision reasoned decision This decision is addressed to the Member States. defer a decision power of decision power to decide proceeding in a decision / result a procedure quarum of decision rectify a decision refer to a decision take a decision karar alamama çerçeve karar aşağıdaki gibi karar vermiştir: işbu anlaşmayı imzalamaya karar vermişlerdir. ara kararı; davayı esastan sonuçlandırmayan karar karar almak karar alma yetkisi gerekçeli karar Bu karar Üye Devletlere yöneliktir. kararı ertelemek karar verme yetkisi karar yetkisi bir konuyla ilgili işlemlerin bir kararla sonuçlandırılması karar nisabı / yeter sayısı kararı düzeltmek karara atıfta bulunmak / gönderme yapmak karar almak communication: bildirim, tebliğ, yazışma; haberleşme / iletişim communiqué: resmî bildiri, tebliğ conclusion: sonuç decision: karar declaration: bildirim, bildiri, beyanname, deklarasyon directive: direktif, yönerge opinion: görüş, mütalaa recommendation: tavsiye (kararı) regulation: tüzük r esolution: ilke kararı DECISIVE ROLE DECK main deck DECLARATION act declared void Council declaration customs declaration customs declaration form declarant declaration of conformity declaration of exportation declaration of intent belirleyici konum, belirleyici rol güverte; kat ana güverte bildirim, bildiri, beyanname, deklarasyon, beyan hükümsüzlüğü açıklanan tasarruf / işlem Konsey bildirisi gümrük beyanı gümrük beyannamesi; gümrük beyan formu beyan sahibi uygunluk beyanı ihracat beyanı niyet bildirisi 91
104 declaration of release for free circulation declaration for transhipment declaration of value declaration of war declaratory suit declare declare a concentration unlawful declared export declared transit declared value detailed declaration discharging declaration export declaration regulation declared void solemn declaration unilateral declaration DECREE Cabinet decree decree law judicial decree statutory decree DEDUCTION DEEPENING DE FACTO de facto free movement de facto government DEFAULT consumer by default consumer in default defaulting party defaulting witness interest of default party in default DEFECTIVE defective goods defective product DEFENCE anti missile defence civil defence collective defence Common Defence Policy (CDP) Common Security and Defence Policy 92 serbest dolaşıma giriş beyannamesi aktarma beyanı değer / kıymet beyanı savaş ilanı tespit davası beyan etmek, bildirmek, açıklamak bir yoğunlaşmanın hukuka aykırı olduğunu açıklamak beyan edilen ihracat beyan edilen transit / doğrudan geçiş beyan edilen kıymet detaylı beyan gümrük beyanının kapatılması ihracat beyannamesi hükümsüzlüğü açıklanan / iptal edilen tüzük resmî bildiri; resmî açıklama tek taraflı açıklama ferman, kararname; karar Bakanlar Kurulu kararnamesi kanun hükmünde kararname yargı kararı kanun hükmünde kararname kesinti derinleşme fiilen fiili serbest dolaşım de facto / fiili hükûmet borcun ödenmemesi; temerrüt; kusur, ihmal; duruşmaya zamanında çıkmama temerrüde düşen satıcı, temerrüde düşen hizmet sağlayıcı temerrüde düşen tüketici gıyap usulüne tabi taraf duruşmaya gelmeyen tanık temerrüt faizi gıyap usulüne tabi taraf ayıplı, hatalı, kusurlu ayıplı mal ayıplı ürün savunma anti füze savunması sivil savunma toplu savunma Ortak Savunma Politikası (OSP) Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası (OGSP)
105 (CSDP) defence budget Defence Capability Initiative (DCI) defence identity defence measure defend defending party European Co operation for the Long Term in Defence (EUCLID) European Defence Agency (EDA) European Defence Community (EDC) European Security and Defence Identity (ESDI) European Security and Defence Policy (ESDP) legitimate self defence DEFER (v.) defer a decision deferred payment DEFICIT budgetary deficit democratic deficit excessive deficit procedure (EDP) legitimacy deficit operational budget deficit social security deficit trade balance deficit DEFINED defined benefit plan defined contribution plan DEFLATION DEFORESTATION DEGREE degree of liberalisation DELAY without delay without undue delay vexatious delay DELEGATION delegate delegation of authority delegation of power For eign Delegations of the Eur opean savunma bütçesi Savunma Yetenekleri Girişimi (DCI) savunma kimliği savunma önlemi / tedbiri savunmak / müdafa etmek davalı taraf Avrupa Uzun Vadeli Savunma İş Birliği (Programı) (EUCLID) Avrupa Savunma Ajansı (EDA) Avrupa Savunma Topluluğu (AST) Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği (AGSK) Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) meşru müdafa / savunma ertelemek, geciktirmek kararı ertelemek taksitlendirilmiş ödeme, ertelenmiş ödeme açık, eksik bütçe açığı demokrasi açığı, demokrasi eksikliği aşırı açık prosedürü (EDP) meşruiyet açığı, meşruiyet eksikliği işlemsel bütçe açığı sosyal güvenlik açığı dış ticaret açığı tanımlanmış, belirlenmiş belirlenmiş fayda planı belirlenmiş katkı planı deflasyon ormansızlaştırma derece; kademe; ölçü serbestleşme derecesi gecikme gecikmeksizin, vakit kaybetmeden münasip süreyi geçmeksizin; münasip süreyi aşmaksızın taciz edici / zor duruma düşüren geciktirme delegasyon i. temsilci / mümessil, delege; f. yetkilendirmek, temsil yetkisi vermek yetki verme, yetkilendirme yetki devretme, yetki verme Avrupa Topluluğu Dış Delegasyonları 93
106 94 Community Inter parliamentary Delegations of the European Parliament DELIMIT (v.) delimitation of competences delimited DELIVERY arms delivery cash on delivery deliver deliver an opinion deliver a speech delivered price delivery order delivery ship / letter of carriage terms of delivery wholesale market deliveries DEMAND demand for labour decline in demand derived demand economically justifiable demand notional demand total domestic demand DEMARCHE DEMILITARISATION demilitarised zone Avrupa Parlamentosunun Parlamentolar Arası Delegasyonları sınırları belirlemek; sınırlamak yetkilerin sınırlandırılması sınırlandırılmış teslim silah teslimatı mal mukabili ödeme, teslimde ödeme teslim etmek; vermek görüş bildirmek konuşma yapmak teslim fiyatı sipariş irsaliye teslim koşulları toptancı piyasa teslimatı talep iş gücü talebi talebin azalması türev talep ekonomik olarak haklı talep kavramsal talep toplam yurt içi talep diplomatik girişim askerden arındırma, askersizleştirme, sivil yönetim altına alma askerden arındırılmış bölge DEMOCRACY demokrasi Alliance of Independent Democrats in Avrupa Bağımsız Demokratlar İttifakı (AIDE) Europe (AIDE) Alliance of Liberals and Democrats for Europe (ALDE) Avrupa Liberal ve Demokratlar İttifakı Grubu (ALDE) democratic demokratik democratic deficit demokrasi açığı, demokrasi eksikliği democratic legitimacy demokratik meşruiyet democratic pluralism demokratik çoğulculuk democratisation demokratikleş(tir)me direct democracy doğrudan demokrasi Europe of Democracies and Diversities (EDD) Demokrasiler ve Çeşitlilikler Avrupası (Grubu) (EDD) European Democratic Alliance (RDE) Avrupa Demokratik Birliği (RDE) European Democratic Group Avrupa Demokrat Grubu European Democratic Party (EDP) Avrupa Demokrat Partisi (EDP) European Democratic Union (EDU) Avrupa Demokratik Birliği (EDU) Eur opean Initiative for Democr acy and Demokrasi ve İnsan Hakları Avrupa Girişimi
107 Human Rights (EIDHR) (EIDHR) European Liberal, Democrat and Reform Party (ELDR) Avrupa Liberal Demokrat ve Reform Partisi (ELDR) Independence / Democracy Group Bağımsızlık / Demokrasi Grubu (IND / DEM) (IND / DEM) Office for Democratic Institutions and Human Rights (ODIHR) Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi ODIHR) participatory democracy katılımcı demokrasi DEMOGRAPHY demografi, nüfus bilimi demographic nüfusla ilgili, demografik demographic aging nüfusun yaşlanması demographic representativeness demografik temsil edilebilirlik DEMONSTRATION gösteri DENOMINATOR payda DENOMINATION mezhep; ad / isim, ünvan DEPARTURE ayrılış DEPENDANT bağımlı dependant person bir kimsenin bakmakla yükümlü olduğu şahıs dependant territory bağımlı toprak legal dependant kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişi workers and dependants işçiler ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler DEPOSIT mevduat, bankaya yatırılan para certificate of deposits mevduat sertifikası deposit bank mevduat bankası deposit guarantee schemes mevduat garantisi sistemi foreign currency deposit döviz mevduat hesabı import deposit ithal teminatı official deposit resmî mevduat private deposit bank özel mevduat bankası DEPOSITION görevden alma / azil; yeminli ifade; birikinti / tortu deposition measurement birikinti / tortu ölçümleri deposition rate birikinti / tortu oranı DEPOSITORY emanetçi, tevdi makamı depository receipt depo edilen menkul kıymet sertifikası DEREGULATION deregülasyon, serbestleştirme, liberalize etme DERIVED türetilmiş, türev derived law ikincil hukuk, türev hukuk derived demand türev talep DEROGATION sapma, derogasyon save for the exceptions or derogations provided for öngörülen istisnalar ya da derogasyonlar saklı kalmak kaydıyla tempor ar y der ogation geçici sapma 95
108 concession: taviz, imtiyaz derogation: sapma,derogasyon exemption: muafiyet (vergide) free: muaf; ücretsiz relief: muafiyet (vergide) immunity: dokunulmazlık; bağışıklık DESIGN design office design policy design rights protect designs by registration DESIRING TO DESIROUS OF (in recommendations) DESTINATION country of first destination country of destination principle DESULPHURISATION DETENTION arbitrary detention detention room detention house i. tasarım; f. tasarlamak, planlamak tasarım ofisi tasarım politikası tasarım hakları tasarımların tescil yoluyla korunması arzusuyla, isteğiyle arzusuyla (tavsiye kararlarında) istikamet / yön ilk varış ülkesi varış ülkesi prensibi kükürt giderme alıkoyma; hapsetme; nezaret keyfi göz altına alma nezarethane tutuk evi, tevkif evi arrest: tutuklama; haciz attachment: geçici / ihtiyati haciz custody: nezaret; koruma detention: alıkoyma; hapsetme; nezaret pr obation: şartlı tahliye DETERMINATION determine determine by negotiations determinant factors determining determining role self determination DEVELOPMENT Agricultural Development Programme (ADP) aid for agricultural development tespit, tayin; hüküm, karar belirlemek, tespit etmek, saptamak müzakereler yolu ile saptamak belirleyici faktörler belirleyici belirleyici rol kendi kaderini tayin etme kalkınma, gelişme Tarımsal Kalkınma Programı (ADP) tarımsal kalkınma yardımı 96
109 Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation (CARDS) Community Research and Development Information Service (CORDIS) development activities development aid Development Aid Committee (DAC) Development Assistance Committee (DAC) development bank development centre Development Cooperation Instrument (DCI) development plan development planning development policy Directorate General for Agriculture and Rural Development Directorate General for Development economic development European Bank of Reconstruction and Development (EBRD) European Development Fund (EDF) European Development Pole (EDP) European Foundation for Management Development (EFMD) European Regional Development Fund (ERDF / FEDER) European Research and Development Committee (ERDC) harmonious development industrial development Instrument for Pre Accession Assistance for Rural Development (IPARD) integrated development integrated development programme (IDP) International Bank of Reconstruction and Development (IBRD) International Development Agency (IDA) interregional differences in terms of development Least Developed Countries (LDC) Less Developed Countries (LDC) multilateral development bank national development plan (NDP) (Batı Balkanlarda) Yeniden Yapılanma, Kalkınma ve İstikrara Yönelik Topluluk Yardımı (CARDS) Topluluk Araştırma ve Geliştirme Bilgi Hizmeti (CORDIS) kalkınma faaliyetleri / etkinlikleri kalkınma yardımı Kalkınma Yardım Komitesi (DAC) Kalkınma Yardım Komitesi (DAC) kalkınma bankası kalkınma merkezi Kalkınma İşbirliği Aracı (DCI) kalkınma planı kalkınma planlaması kalkınma politikası Tarım ve Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü Kalkınma Genel Müdürlüğü ekonomik kalkınma Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (AİKB) Avrupa Kalkınma Fonu (AKF) Avrupa Kalkınma Kutbu (EDP) Avrupa Yönetim Geliştirme Vakfı (EFMD) Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu (ABKF) Avrupa Araştırma ve Geliştirme Komitesi (ERDC) dengeli kalkınma; uyumlu gelişim sınai / endüstriyel kalkınma Kırsal Kalkınma için Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPARD) entegre / bütünleşik kalkınma entegre / bütünleşik kalkınma programı (IDP) Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (UİKB) Uluslararası Kalkınma Ajansı (IDA) bölgelerarası gelişmişlik farkları En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ) Az Gelişmiş Ülkeler (AGÜ) çok taraflı kalkınma bankası ulusal kalkınma planı (UKP) 97
110 98 obstacle to development kalkınmanın önündeki engel Organisation for Economic Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı Cooperation and Development (OECD) (OECD) Overseas Development Assistance Denizaşırı Kalkınma Yardımı (ODA) (ODA) priority region for development kalkınmada öncelikli yöre public aid for development kalkınma için kamu yardımı research and development (R&D) araştırma ve geliştirme (Ar Ge) Research and Development in Avrupa İleri Haberleşme Teknolojilerinde Advanced Communications Araştırma ve Geliştirme (RACE) Technologies for Europe (RACE) research and development policy araştırma ve geliştirme politikası Research and Technological Araştırma ve Teknolojik Gelişim (RTD) Development (RTD) research and technological araştırma ve teknoloji geliştirme çerçeve development framework programme programı rural development kırsal kalkınma Science and Technology for Regional Avrupa da Bölgesel Yenileşme ve Gelişme için Innovation and Development in Europe Bilim ve Teknoloji (STRIDE) (STRIDE) Southern African Development Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) Community (SADC) Southeast Europe Enterprise Güneydoğu Avrupa İşletmeleri Geliştirme [Ofisi] Development (SEED) (SEED) Special Accession Programme for Tarımsal ve Kırsal Kalkınmaya Yönelik Özel Agriculture and Rural Development Katılım Programı (SAPARD) (SAPARD) Special Telecommunication Action for Bölgesel Gelişme için Özel Telekomünikasyon Regional Development (STAR) [Programı] (STAR) sustainable development sürdürülebilir kalkınma underdeveloped az gelişmiş underdeveloped area az gelişmiş bölge underdevelopment az gelişmişlik United Nations Conference on Trade Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma and Development (UNCTAD) Konferansı (UNCTAD) United Nations Development Program Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (BMKP) (UNDP) DEVICE medical device DIAGNOSIS DICHOTOMY DİFFERENCE elevation difference price difference DIFFERENTIAL price differential differential treatment cihaz / aygıt; alet / gereç tıbbi cihaz teşhis fikir ayrılığı, ikilik fark, farklılık yükselti farkı fiyat farklılığı farklılık fiyat farklılığı farklı muamele
111 wage differentials DIFFERENTIATED DIFFICULTY encounter difficulties DIPLOMA diploma equivalence DIPLOMACY cable diplomacy citizen diplomacy conflict resolution diplomacy constructive diplomacy crisis diplomacy cultural diplomacy declaratory diplomacy defensive diplomacy designer diplomacy direct diplomacy eurocentric diplomacy mediation diplomacy multilateral diplomacy negative diplomacy para diplomacy parliamentary diplomacy proxy diplomacy shuttle diplomacy DIRECT direct action direct applicability direct democracy direct diplomacy direct effect direct election direct income support direct intervention direct negotiation direct representation direct support direct talk direct tax direct universal suffrage foreign direct investment (FDI) DIRECTIVE by means of directives Commission directive Council dir ective ücret farklılığı farklılaştırılmış güçlük güçlüklerle karşılaşmak diploma diploma denkliği diplomasi telefon diplomasisi yurttaş / vatandaş diplomasisi uyuşmazlık çözücü diplomasi yapıcı diplomasi kriz diplomasisi kültürel diplomasi bildirimci / deklare diplomasi savunmacı diplomasi, edilgen diplomasi göz boyama diplomasisi doğrudan diplomasi Avrupa merkezci diplomasi arabuluculuk diplomasisi çok yanlı / çok taraflı diplomasi negatif / olumsuz diplomasi tali diplomasi parlamenter diplomasi temsilî diplomasi; vekalet diplomasisi mekik diplomasisi doğrudan doğrudan dava, doğrudan eylem doğrudan uygulanabilirlik doğrudan demokrasi doğrudan diplomasi doğrudan etki doğrudan seçim doğrudan gelir desteği doğrudan müdahale doğrudan müzakere doğrudan temsil doğrudan destek doğrudan görüşme dolaysız / vasıtasız vergi doğrudan (tek dereceli) genel oy doğrudan yabancı yatırım (FDI) direktif / yönerge direktifler vasıtasıyla / aracılığıyla; yönergeler vasıtasıyla / aracılığıyla Komisyon direktifi / yönergesi Konsey direktifi 99
112 new approach directive old approach directive Television Without Frontiers (TWF) Directive the purpose of this directive DIRECTORATE Directorate General (DG) Directorate General for Agriculture and Rural Development Directorate General for the Budget Directorate General for Communication Directorate General for Competition Directorate General for Development Directorate General for Economic and Financial Affairs Directorate General for Education and Culture Directorate General for Employment, Social Affairs and Equal Opportunities Directorate General for Energy and Transport Directorate General for Enlargement Directorate General for Enterprise and Industry Directorate General for the Environment Directorate General for External Relations Directorate General for Fisheries and Maritime Affairs Directorate General for Health and Consumer Protection Directorate General for Humanitarian Aid (ECHO) Directorate General for Informatics Directorate General for the Information Society and Media Directorate General for the Internal Market and Services (DG MARKT) Directorate General for Interpretation Directorate General for Justice, Freedom and Security Directorate General for Personnel and Administration Directorate General for Regional Policy Directorate General for Research Dir ector ate General for Taxation and yeni yaklaşım direktifi klasik yaklaşım direktifi Sınır Tanımayan Televizyon (TWF) Direktifi bu direktifin / yönergenin amacı müdürlük Genel Müdürlük (GM) Tarım ve Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü Bütçe Genel Müdürlüğü İletişim Genel Müdürlüğü Rekabet Genel Müdürlüğü Kalkınma Genel Müdürlüğü Ekonomik ve Mali İşler Genel Müdürlüğü Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü İstihdam, Sosyal İşler ve Eşit Fırsatlar Genel Müdürlüğü Enerji ve Taşımacılık Genel Müdürlüğü Genişleme Genel Müdürlüğü İşletme ve Sanayi Genel Müdürlüğü Çevre Genel Müdürlüğü Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Balıkçılık ve Denizcilik Genel Müdürlüğü Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü İnsani Yardım Genel Müdürlüğü (ECHO) Bilişim Genel Müdürlüğü Bilgi Toplumu ve Medya Genel Müdürlüğü İç Pazar ve Hizmetler Genel Müdürlüğü [Sözlü] Tercüme Genel Müdürlüğü Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Genel Müdürlüğü Personel ve Yönetim Genel Müdürlüğü Bölgesel Politikalar Genel Müdürlüğü Araştırma Genel Müdürlüğü Vergilendirme ve Gümrük Birliği Genel 100
113 Customs Union Directorate General for Trade Directorate General for Translation (DGT) Project Directorate of Integrated Border Management (PDIBM) DIRECTORY European Community Commission Directory European Community Council Directory DIRIGISME DISADVANTAGE cause a disadvantage disadvantaged region DISARMAMENT disarmament commission European Disarmament Conference DISASSEMBLY DISASTER disaster affected country disaster prone country natural disaster DISBURSEMENT DISCHARGE chief of disbursement deep sea discharge system giving a discharge for the implementation of the budget discharging declaration port of discharge sea discharge DISCLOSURE disclosure of information disclosure requirement duty of disclosure DISCOUNT discounted DISCRETION administr ative discretion Müdürlüğü Ticaret Genel Müdürlüğü [Yazılı] Tercüme Genel Müdürlüğü (DGT) Entegre Sınır Yönetimi Proje Uygulama Müdürlüğü (PDIBM) kılavuz, rehber Avrupa Topluluğu Komisyonu Rehberi Avrupa Topluluğu Konseyi Rehberi güdümlü ekonomi dezavantaj, zarar bir zarara sebep olmak, olumsuz duruma sokmak, sorunlara neden olmak mahrumiyet bölgesi silahsızlanma silahsızlanma komisyonu Avrupa Silahsızlanma Konferansı demontaj afet, felaket felaketin etkilediği ülke felakete maruz kalabilecek ülke doğal afet ödeme, harcama, tediye ita amiri ibra, aklama, salıverme; tahliye; işten çıkartma; deşarj derin deniz deşarj sistemi bütçe uygulamasının aklanması gümrük beyanının kapatılması boşaltma limanı deniz deşarjı ifşaat, açıklama bilgilerin ifşa edilmesi açıklama yükümlülüğü; kamuyu aydınlatma yükümlülüğü açıklama yükümlülüğü iskonto, indirim iskonto edilmiş takdir yetkisi; ayırt etme gücü idarenin takdir yetkisi 101
114 discretion of judge power of discretion temporary loss of discretion DISCRETIONARY discretionary authority DISCRIMINATION Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women (CEDAW) Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination (CERD) fight against discrimination gender discrimination non discrimination principle political discrimination DISCRIMINATORY discriminatory provision on a non discriminatory basis DISENFRANCHISEMENT DISEQUILIBRIUM (PL. DISEQUILIBRIA) DISINTERESTED DISPARITY regional disparity DISPENSE (v.) hakimin takdir yetkisi takdir yetkisi, takdir hakkı geçici temyiz gücü kaybı / geçici ayırt etme gücü kaybı takdire bağlı takdir yetkisi; takdir makamı ayrımcılık Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CERD) ayrımcılıkla mücadele cinsiyet ayrımcılığı ayrımcılık yapmama ilkesi siyasal ayrımcılık ayrımcı ayrımcı hüküm ayrımcı olmayan temelde, ayrım yapılmaksızın seçim (oy) hakkı verilmemesi dengesizlik tarafsız, ilgisiz farklılık; uyumsuzluk; eşitsizlik bölgesel farklılık; bölgesel eşitsizlik dağıtmak, vermek, vazgeçmek DISPOSAL tasarruf etme; elden çıkarma, bertaraf etme; imha at the disposal of in tasarrufunda; emrinde disposal of products ürünlerin bertaraf edilmesi dispose tasarruf etmek; imha etmek; elden çıkarmak dispose of property mal üzerinde tasarrufta bulunmak goods to be disposed tasfiye edilecek mal / eşya recycling and disposing of wastes atıkların geri dönüşümü ve bertaraf edilmesi / giderimi safe disposal of nonrecoverable waste geri kazanımsız atıkların güvenli biçimde bertaraf edilmesi nuclear waste disposal nükleer madde atıklarının bertaraf edilmesi / giderimi DISPOSITION testamentary disposition tertip, düzen; tasarruf ölüme bağlı tasarruf DISPUTE i. tartışma, münakaşa, uyuşmazlık, ihtilaf; f. bir konu hakkında) tartışmak, uyuşmamak Aegean dispute Ege sorunu 102
115 disputed territory tartışmalı bölge, tartışmalı toprak, uyuşmazlık konusu topraklar interpretation in dispute tartışmalı yorum legal dispute hukuki uyuşmazlık have jurisdiction in disputes uyuşmazlıklara bakma yetkisine sahip olmak parties in a dispute / conflict uyuşmazlığa taraf olanlar parties of a dispute / conflict uyuşmazlığın tarafları refer disputes to arbitration ihtilafları hakeme havale etme; tahkime başvurma submit a dispute to the Court of Justice bir uyuşmazlığı Adalet Divanına götürmek settlement of disputes uyuşmazlıkların / anlaşmazlıkların çözümü DISREGARD (v.) DISSOLUTION dissolve DISTANCE distance contract distance selling distance selling contract distant distant learning distant sale DISTINCT DISTINGUISH (v.) DISTORTION distortion of competition market distortions DISTRAINT warrant of distraint DISTRIBUTION Advanced Distributed Learning (ADL) distribute distribution of votes distributor European Film Distribution Office (EFDO) exclusive distribution agreement local distribution company promotion of the distribution DIVERSIFICATION diversification of resources DIVIDEND gözardı etmek infisah infisah etmek; lağvetmek (bir kurum, kuruluş, meclisi) mesafe, uzaklık mesafeli sözleşme mesafeli satış mesafeli satış sözleşmesi uzak, mesafeli uzaktan öğretim mesafeli (uzaktan) satış farklı ayırt etmek bozulma; tahrif rekabetin bozulması piyasa şartlarının bozulması güvence olarak el koyma; alıkoyma haciz kararı; malı rehin olarak kullanma hakkı veren karar; el koyma kararı; rehnetme dağıtım, tevzi, bölüştürme, dağılım İleri Düzey Yayınlanmış Eğitim (ADL) dağıtmak, bölüştürmek, paylaştırmak oyların dağılımı dağıtıcı Avrupa Film Dağıtım Ofisi (EFDO) tek elden dağıtım anlaşması, münhasır dağıtım anlaşması yerel dağıtım şirketi dağıtımın teşviki farklılaşma, çeşitlilik, farklılık kaynakların çeşitlendirilmesi temettü / dağıtılan kar payı 103
116 DIVISION division of responsibility sub division DIVORCE WRIT DNA 104 DNA maker DNA analysis DOCTRINE doctrine of consent doctrine of consensus bölüm, birim sorumluluk paylaşımı alt bölüm boşanma ilamı DNA, dezoksiribonükleik asit DNA belirteci, DNA işaretleyici DNA analizi / çözümlemesi doktrin, öğreti; temel öğreti rıza / mutabakat doktrini oydaşma / konsensüs doktrini DOCUMENT belge accompanying document ekli belge attached document ekli belge authenticate the documents belgelerin doğruluğunu onaylamak background document destek belgesi bidding document ihale dosyası centre for information and bilgi ve belge merkezi (BBM) documentation (CID) commitment document taahhüt evrakı Common Transit and Single Ortak Transit ve Tek İdari Belge Administrative Document discharged document ibra edilmiş belge documents in support destekleyici belgeler duly authenticated document resmî senet European Bureau of Library, Information and Documentation Kütüphane, Enformasyon ve Dokümantasyon Dernekleri Avrupa Bürosu (EBLIDA) Associations (EBLIDA) European documentation centre (EDC) Avrupa dokümantasyon merkezi (ADM) European Documentation and Information System for Education Eğitim için Dokümantasyon ve Enformasyon Avrupa Sistemi (EUDISED) (EUDISED) extra judicial document adli olmayan belge fraudulent document sahte belge; hileli belge guide document rehber doküman / belge judicial document adli belge justificative document kanıtlayıcı belge legalisation of documents belgelerin tasdik edilmesi; belgelerin resmiyet kazanması limitation of documents evrak sınırlaması negative document negatif belge official document resmî evrak registration document tescil / kayıt belgesi shipping document sevk vesaiki Single Administrative Document (SAD) Tek İdari Belge (TİB) supporting document verifying the existence and authenticity of documents destek dokümanı belgelerin varlığının ve gerçekliğinin kanıtlanması, teyidi
117 DOCUMENTARY DOMESTIC domestic animal domestic assets domestic consumer domestic heating fuel domestic inflation estimations domestic international sales corporation (DISC) domestic jurisdiction domestic law domestic political issues domestic policy domestic resource domestic subsidy policy domestic violence domestic waste Gross Domestic Product (GDP) labelling of domestic appliances total domestic demand DOMICILE attributed domicile domicile by operation of law immunity of domicile DOMICILIATE (v.) DOMINIUM EMINENS DOUBLE double jeopardy double majority double taxation DOWNTURN DRAFT draft contract draft decision drafting committee draft opinion draft resolution final draft belgesel iç; evsel; yerli, yerel, yurt içi yerli / evcil hayvan iç varlıklar yerli tüketici konut ısıtma yakıtı iç / yurt içi enflasyon tahminleri uluslararası satış yapan ulusal şirket (DISC) yerel yetki; ulusal yetki yerel hukuk iç politik sorunlar iç politika; yerel politika yerli kaynak iç destek politikası, teşvik / sübvansiyon politikası aile içi şiddet evsel atık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) ev aletlerinin etiketlendirilmesi toplam yurt içi talep ikametgâh; yerleşim yeri yasalarca belirlenen / kanuni ikametgâh kanuni ikametgah konut dokunulmazlığı ikametgah tesis etmek kamulaştırma hakkı çift; yinelemeli aynı suçtan dolayı iki defa mahkeme huzuruna çıkarılma çifte çoğunluk çifte / mükerrer vergilendirme kötüye gidiş (ekonomik faaliyetlerde) taslak sözleşme taslağı taslak karar hazırlık komitesi, taslak komitesi görüş taslağı (resmî görüş) ilke kararı taslağı nihai taslak draft: taslak pr oposal: tasarı 105
118 DRAWBACK drawback of duty drawback system DRUG drug trafficking DUE 106 European Information Network on Drugs and Drug Addiction (REITOX) European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA) fight against drugs illicit use of drugs illegal trafficking of drugs United Nations International Drug Control Programme (UNDCP) due compensation due day duty due fall due take due note of undue without undue delay DUMP (v.) dumped export dumped import DUMPING dumping of waste at sea social dumping DUPLICATION duplicate DUTY abolish customs duties ad valorem duty capacity to have rights and duties countervailing duty countervailing import duty customs and agricultural duty customs duty customs duty of a fiscal nature customs duty exemption death duty geri çekilme; geri ödeme (ihracatta) vergi iadesi (ihracatta) geri ödeme sistemi (ihracatta) uyuşturucu; ilaç uyuşturucu madde kaçakçılığı; yasa dışı ilaç ticareti Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı Enformasyon Ağı (REITOX) Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını İzleme Merkezi (EMCDDA) uyuşturucu ile mücadele yasa dışı uyuşturucu madde kullanımı yasa dışı uyuşturucu madde ticareti Birleşmiş Milletler Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Programı (UNDCP) muaccel, vadesi gelmiş; uygun, gereken uygun / münasip tazminat vade sonu tahakkuk eden vergi vadesi gelmek kayda alarak; gereğince dikkate alarak gereksiz münasip süreyi geçmeksizin; münasip süreyi aşmaksızın boşaltmak, atmak; damping yapmak dampingli ihracat dampingli ithalat damping atıkların denize dökülmesi sosyal damping yineleme, düplikasyon i. kopya, suret, eş; f. kopyasını çıkartmak; yinelemek, tekrar yapmak vergi, resim; vazife, görev, nöbet gümrük vergilerini kaldırmak ad valorem vergi haklardan yarlanma ehliyeti fark giderici vergi / telafi edici vergi ithalatta telafi edici vergi, ithalatta fark giderici vergi gümrük ve tarım resimleri gümrük vergisi mali nitelikli gümrük vergisi gümrük vergisi muafiyeti veraset vergisi (veraset ve intikal vergisi)
119 drawback of duty duty of a fiscal nature duty due duty free duty loss duty of disclosure duty relief arrangement excise duty excise duty law export duty import duty reduced rate of import duty reduction of customs duties relief from (free of) customs duties remission of duty repayment of duties schedule of customs duties specific duty special duty stamp duty succession duty successive reduction of customs duties suspend customs duties zer o rate of duty zer o r ate of impor t duty vergi iadesi (ihracatta) mali nitelikli vergi tahakkuk eden vergi vergiden muaf görev zararı açıklama yükümlülüğü gümrük muafiyet düzenlemesi özel tüketim vergisi; tüketim vergisi özel tüketim vergisi kanunu; tüketim vergisi kanunu ihracat vergisi ithalat vergisi indirimli ithalat vergisi gümrük vergilerinin indirilmesi gümrük vergilerinden muafiyet vergi indirimi / affı vergi iadesi gümrük vergileri çizelgesi / cetveli maktu vergi özel vergi damga resmi veraset ve intikal vergisi gümrük vergilerinin peşpeşe indirimi gümrük vergilerini askıya almak sıfır vergi oranı sıfır oranlı ithalat vergisi 107
120 108
121 E EARLY early election early warning early warning unit planning and early warning unit EARNING aggregate earning individual earning price earnings ratio ECO MANAGEMENT AND AUDIT SCHEME (EMAS) ECONOMIC autonomous economic entity Blacksea Economic Cooperation (BSEC) concerted economic action Council for Mutual Economic Assistance (CMEA) Directorate General for Economic and Financial Affairs economic agreement economic aid Economic and Financial Affairs Council (ECOFIN) Economic and Monetary Union (EMU) economic and social cohesion (ESC) Economic and Social Committee (ECOSOC / ESC) economically justifiable demand Economic Commission for Europe (ECE) Economic Community of West African States (ECOWAS) economic convergence economic conversion economic cooperation Economic Cooperation Organisation (ECO) economic development economic equilibrium economic growth economic integr ation erken erken seçim erken uyarı erken uyarı birimi planlama ve erken uyarı birimi kazanç, kâr, gelir toplam kazanç, toplam gelir bireysel kazanç fiyat kazanç oranı çevre yönetimi ve denetleme planı (EMAS) ekonomik / iktisadi özerk ekonomik birim Karadeniz Ekonomik İş Birliği (KEİ) uyumlu ekonomik eylem Karşılıklı Ekonomik Yardım Konseyi (CMEA) Ekonomik ve Mali İşler Genel Müdürlüğü ekonomik anlaşma ekonomik yardım Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi (ECOFIN) Ekonomik ve Parasal Birlik (EPB) ekonomik ve sosyal uyum (ECS) Ekonomik ve Sosyal Komite (ESK) ekonomik olarak haklı talep Avrupa Ekonomik Komisyonu (AEK) Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) ekonomik yakınsama ekonomik dönüşüm ekonomik iş birliği Ekonomik İş Birliği Teşkilatı (EİT) ekonomik kalkınma ekonomik denge ekonomik büyüme ekonomik entegrasyon / bütünleşme 109
122 economic liberalism economic operator economic planning economic policy economic priority economic prospects economic recession economic recovery economic stabilisation economic stagnation economic study committee European Economic Area (EEA) European Economic and Social Committee (EESC) European Economic Community (EEC) European Economic Interest Grouping (EEIG) European System of Integrated Economic Accounts exclusive economic zone International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR) Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD) Organisation for European Economic Cooperation (OEEC) service of general economic interest Standing Committee for Economic and Commercial Cooperation Statistical Classification of Economic Activities in the European Community (NACE) United Nations Economic Commission for Europe (UN / ECE) ECONOMY categories of economic activity controlled economy convergence of economies functioning market economy globalisation of the economy knowledge based economy market economy mixed economy national economy open economy planned economy regional economy EDUCATION 110 ekonomik liberalizm iktisadi işlemci ekonomik planlama ekonomi politikası ekonomik öncelik ekonomik beklentiler ekonomik daralma ekonomik düzelme ekonomik istikrar ekonomik durgunluk ekonomik inceleme komitesi Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi (EESC) Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) Avrupa Ekonomik Çıkar Gruplaşması (AEÇG) Avrupa Bütünleştirilmiş Ekonomik Hesaplar Sistemi münhasır ekonomik bölge Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi (ICESCR) Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Avrupa Ekonomik İş Birliği Örgütü (OEEC) genel ekonomik yarar hizmeti Ekonomik ve Ticari İş Birliği Daimî Komitesi Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması (NACE) Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM / AEK) ekonomi / iktisat ekonomik faaliyet / etkinlik kategorileri güdümlü ekonomi ekonomilerin yakınlaştırılması işleyen piyasa ekonomisi ekonominin küreselleşmesi / globalizasyonu bilgiye dayalı ekonomi pazar / piyasa ekonomisi karma ekonomi ulusal / milli ekonomi açık ekonomi planlı ekonomi bölgesel ekonomi eğitim
123 Centre for Educational Research and Innovation (CERI) Community Programme in Education and Training for Technology (COMETT) Directorate General for Education and Culture Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EACEA) Education Information Network in the European Community (EURYDICE) Education, Youth and Culture Council (EYC) European Association for International Education (EAIE) European Centre for Higher Education (CEPES) European Documentation and Information System for Education (EUDISED) European Network for Quality Assurance in Higher Education (ENQA) United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organisation (UNESCO) Eğitimde Araştırma ve Yenilik Merkezi (CERI) Teknoloji Alanında Eğitim ve Öğretim Topluluk Programı (COMETT) Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü Eğitim, Görsel İşitsel ve Kültür İcra Ajansı (EACEA) Avrupa Topluluğu Eğitim Bilgi Ağı (EURYDICE) Eğitim, Gençlik ve Kültür Konseyi (EYC) Avrupa Uluslarararası Eğitim Birliği (EAIE) Avrupa Yüksek Öğretim Merkezi (CEPES) Eğitim için Dokümantasyon ve Enformasyon Avrupa Sistemi (EUDISED) Yüksek Öğretimde Avrupa Kalite Güvencesi Ağı (ENQA) Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) EFFECT etki arrangement having similar effect benzer etkili düzenleme biological effect biyolojik etki carcinogenic effect kanserojen etki country where establishment is effected yerleşim ülkesi direct effect doğrudan etki immediate effect ani etki; yakın etki put into effect yürürlüğe / uygulamaya koymak take effect yürürlüğe girmek, yürürlük kazanmak EFFECTIVENESS effective effective rate of return EFFICIENCY efficient energy efficiency overall efficiency ELECTION direct election early election election campaign election expenses indirect election local election etkililik etkili / müessir vadeye kadar getiri etkililik, verimlilik, etkili / müessir enerji verimliliği toplam verim seçim doğrudan seçim erken seçim seçim kampanyası seçim harcamaları dolaylı seçim yerel seçim 111
124 112 national election presidential election primary election regional election right to stand for election ELECTORAL electoral alliance electoral policy electoral register electoral quota uniform electoral procedure ELECTRICITY electrical electricity from cogeneration Union for the Coordination of Transmission of Electricity (UCTE) ELECTROMAGNETIC COMPATIBILITY ulusal / milli seçim başkanlık seçimi; cumhurbaşkanlığı seçimi ön seçim bölgesel seçim seçimlerde aday olma hakkı, seçilme hakkı seçimle ilgili seçim ittifakı seçim politikası seçmen kütüğü seçim kotası tek tip seçim usulü elektrik elektrikli, elektrikle ilgili eş üretim elektriği Elektrik İletim Koordinasyon Birliği (UCTE) elektromanyetik uyumluluk ELECTRONIC elektronik electronic communications network elektronik haberleşme şebekesi (ECN) (ECN) electronic communications networks and services (ECN&S) elektronik haberleşme şebekeleri ve hizmetleri (ECN&S) electronic data bank elektronik veri bankası electronic data interchange (EDI) elektronik veri değişimi (EVD) electronic data transfer system (EDTS) elektronik veri aktarım (transfer) sistemi (EVAS) electronic fund transfer (EFT) elektronik fon transferi (EFT) Trade Electronic Data System (TEDIS) Ticaret Elektronik Bilgi Sistemi (TEDIS) ELIGIBLE eligible counterparties EMBEDDED EMBEZZLEMENT EMERGENCY emergency area emergency court emergency response Regional Marine Pollution Emergency Response Centre for the Mediterranean Sea (REMPEC) state of emergency United Nations International Children Emergency Fund (UNICEF) EMIGRATION forced emigration EMITTANCE ehil, uygun şartlara sahip ehil / uygun karşı taraf iliştirilmiş, içine yerleştirilmiş ihtilas, zimmete geçirme acil durum; olağanüstü hâli acil durum alanı acil işler mahkemesi acil durum müdahalesi Akdeniz için Bölgesel Deniz Kirliliği Acil Müdahale Merkezi (REMPEC) olağanüstü hâl Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) bir başka ülkeye göç zoraki göç yayım, yayma gücü
125 radioactive emittance EMOLUMENT EMPHASIZING THAT EMPLOYEE employee participation system EMPLOYER employers association employer s obligations employers representative Union of Industrial and Employers Confederations of Europe (UNICE) EMPLOYMENT aid to employment (employment aid) civil employment Directorate General for Employment, Social Affairs and Equal Opportunities employ employment acquis Employment Committee (EMCO) employment guidelines Employment and Labour Market Committee employment policy employment ratio employment relationship employment and social affairs Employment, Social Policy, Health and Consumer Affairs Council (EPSCO) Eropean employment strategy hidden (disguised) unemployment level of employment multiannual programme for employment Permanent Committee for Employment registered employment safeguard the continuity of employment Support Programme for Employment Creation (SPEC) tripartite conference on the employment problems underemployment unemployed unemployment unemployment benefit radyoaktif yayım kazanç (maaş ve ücret olarak) önemine dikkat çekerek..., vurgulayarak çalışan, istihdam edilen çalışanın katılımı sistemi (işyerinde sağlık ve güvenliğin geliştirilmesi için) işveren; istihdam eden işverenler birliği / derneği işveren yükümlülükleri işveren temsilcisi Avrupa Sanayi ve İşveren Konfederasyonları Birliği (UNICE) istihdam istihdam yardımı sivil istihdam İstihdam, Sosyal İşler ve Eşit Fırsatlar Genel Müdürlüğü istihdam etmek, çalıştırmak istihdam müktesebatı / kazanımı İstihdam Komitesi (EMCO) istihdama ilişkin kılavuz ilkeler İstihdam ve İşgücü Piyasası Komitesi istihdam politikası istihdam oranı istihdam ilişkisi istihdam ve sosyal işler İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi (EPSCO) Avrupa istihdam stratejisi gizli işsizlik istihdam düzeyi çok yıllı istihdam programı Daimî İstihdam Komitesi kayıtlı istihdam istihdamın devamlılığını korumak İstihdam Yaratılması için Destek Programı (SPEC) istihdam konularında üçlü konferans eksik istihdam işsiz işsizlik işsizlik yardımı 113
126 114 unemployment rate unregistered employment ENACTMENT ENACT ENCLAVE ENCODED ENCRYPTED END end to end end use end user ENDORSEMENT ENERGY Directorate General for Energy and Transport Energy Charter Treaty (ECT) energy conservation energy efficiency energy performance of a building energy policy energy sales and treasury guarantee agreements European Association for Renewable Energies (EUROSOLAR ) European Atomic Energy Community (EAEC / Euratom) European Nuclear Energy Agency (ENEA) Intelligent Energy Executive Agency (IEEA) International Atomic Energy Agency (IAEA) International Energy Agency (IEA) National Energy Conservation Centre (NECC) renewable energy resource Trans European Energy Networks (TEN E) Transport, Telecommunikation and Energy (TTE)Council ENFORCEMENT customs enforcement Customs Enfor cement Networ k (CEN) işsizlik oranı kayıt dışı istihdam kanun, kararname; kanunlaştırma yasalaştırmak, kanun yapmak kapalı bölge, kuşatılmış toprak parçasıe şifreli şifreli i. son, bitim; gaye, hedef; uç; f. bitirmek, bitmek bir uçtan bir uca, baştan sona nihai kullanım nihai tüketici, son kullanıcı tasdik / onay, kabul; ciro enerji Enerji ve Taşımacılık Genel Müdürlüğü Enerji Şartı Antlaşması (ECT) enerji korunumu enerji verimliliği binanın enerji performansı enerji politikası enerji satış ve hazine garantisi anlaşmaları Avrupa Yenilenebilir Enerji Birliği (EUROSOLAR) Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (AAET / Euratom) Avrupa Nükleer Enerji Ajansı (ENEA) Akıllı Enerji Yürütme Ajansı (IEEA) Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi (UETM) yenilenebilir enerji kaynağı Trans Avrupa Enerji Ağları (TEN E) Taşımacılık, Telekomünikasyon ve Enerji (TTE)Konseyi icra edilme, uygulanma, yürütülme, riayetin sağlanması gümrük muhafaza Gümrük Muhafaza Ağı (CEN)
127 enforce icra etmek, yerine geitrmek enforcement date yürürlük tarihi; icra tarihi, uygulanma tarihi enforcement measure icraî önlem / tedbir (uygulamaya yönelik önlem / tedbir) enforcement of a judgment yargı kararının uygulanması, îlamın icrası, îlamın tenfizi law enforcement agency kolluk kuvveti law enforcement personnel kolluk görevlileri law enforcement unit kanun uygulayıcı birim; hukuki icra birimi ENFRANCHISEMENT enfranchise enfranchisement of woman ENGINE engine performance ENLARGEMENT Directorate General for Enlargement enlargement of quotas ENQUIRY ENTENTE azat etme, serbest bırakma; oy verme hakkı ayrıcalık tanımak; oy hakkı vermek; serbest bırakmak kadına seçme ve seçilme hakkının verilmesi motor motor performansı genişleme Genişleme Genel Müdürlüğü kotaların genişletilmesi soruşturma anlaşma (uluslararası) ENTERPRISE teşebbüs, işletme, girişim, firma affiliated enterprise bağlı işletme Directorate General for Enterprise and İşletme ve Sanayi Genel Müdürlüğü Industry Enterprise Policy Group İşletmeler Politikası Grubu European Centre for Public Enterprise Avrupa Kamu İşletmeleri Merkezi European Charter for Small Küçük İşletmeler Avrupa Şartı (ECSE) Enterprises (ECSE) inter enterprise agreement işletmeler arası anlaşma medium sized enterprises orta ölçekli işletmeler multiannual programme for enterprise işletmeler ve girişimcilik (için) çok yıllı program and entrepreneurship notification of inter enterprise işletmeler arası anlaşmaya ilişkin bildirim agreement small sized enterprises küçük ölçekli işletmeler small and medium sized enterprise küçük ve orta boy işletme (KOBİ) (SME) Southeast Europe Enterprise Development (SEED) Güneydoğu Avrupa İşletmeleri Geliştirme [Ofisi] (SEED) ENTITLED entitled to vote ENTITLEMENT Office for the Administration and Settlement of Individual Entitlements (Paymaster Office PMO) ehil olma, hak / yetki sahibi olma oy kullanma hakkına sahip olma yetki / salahiyet Bireysel Görevlendirmeler İdare ve Ödeme Ofisi ( Ödeme Ofisi PMO) 115
128 ENTITY autonomous economic entity legal entity regulated entity ENTREPRENEUR enterrepreneurship ENTRY after the entry into force entry point / point of entry entry price ENTRUST (v.) entrust a task entrusted task undertaking entrusted with the operation of ENVIRONMENT Directorate General for the Environment Environment Council environment ethics environment policy European Environment Agency (EEA) European Environment Information and Observation Network (EIONET) global environment facility (GEF) Global Environment Fund (GEF) receiving environment United Nations Environment Programme (UNEP) ENVIRONMENTAL agro environmental measures environmental acceptability Environmental Action Programme (EAP) environmental auditing Environmental Chemicals Data and Information Network (ECDIN) environmental impact environmental impact assessment (EIA) environmental impact assessment practices environmental management envir onmental management varlık; birim özerk ekonomik birim hukuken varlığı tanınmış birim; tüzel kişi (istisnai olarak) düzenlenmiş kuruluş girişimci / müteşebbis girişimcilik giriş, tescil, kayıt yürürlüğe girmesinden (girdikten) sonra, yürürlüğe girmesini takiben giriş kapısı / noktası (pasaport) giriş fiyatı vermek, tevdi etmek görev vermek verilen görev (faaliyetin) yürütülmesi ile görevlendirilmiş teşebbüs / işletme çevre, ortam Çevre Genel Müdürlüğü Çevre Konseyi çevre etiği çevre politikası Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) Avrupa Çevre Bilgi ve Gözlem Ağı (EIONET) küresel çevre imkanı (GEF) Küresel Çevre Fonu (GEF) alıcı ortam Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) çevresel tarımsal çevresel tedbirler çevresel kabul edilebilirlik Çevresel Eylem Programı (ÇEP) çevre denetimi Çevreyle ilgili Kimyasallar Hakkında Veri ve Bilgi Ağı (ECDIN) çevresel etki çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) çevresel etki değerlendirmesi uygulamaları çevre yönetimi çevresel yönetim programı 116
129 programme national environmental action plan (NEAP) Transboundary Environmental Impact Assessment Convention ENVISAGE (v.) EPHEMERAL EQUAL equal access equal footing equal opportunities equal rotation equal treatment for men and women equal treatment principle EQUALITY equality of votes gender equality sovereign equality EQUILIBRIUM budgetary equilibrium economic equilibrium external equilibrium EQUIPMENT office equipment personal protective equipment quality assurance equipment work equipment EQUITY equitable basis equitable value equity capital equity court equity security non equity security EQUIVALENCE diploma equivalence equivalency certificate EQUIVALENT ERADICATION ESSENCE ESTABLISHMENT ulusal çevre eylem planı (UÇEP) Sınır Aşan Çevresel Etki Değerlendirmesi Sözleşmesi öngörmek geçici, süreli, fani eşit eşit katılma, eşit erişim eş düzeyde, aynı düzeyde fırsat eşitliği eşit rotasyon kadınla erkeğe eşit muamele eşit muamele / işlem prensibi eşitlik oyların eşitliği cinsiyet eşitliği egemen eşitlik denge, balans bütçe denkliği ekonomik denge dış denge ekipman, donanım, teçhizat büro donanımı, büro ekipmanı kişisel koruyucu donanım, kişisel korunma ekipmanı kalite güvence donanımı iş donanımı / ekipmanı hakkaniyet; hisse senedi hakkaniyet temeli hakkaniyete uygun değer (hak ve nisfete uygun) öz sermaye hakkaniyet mahkemesi (İngiliz hukukunda) ortaklık hakkı veren menkul kıymet ortaklık hakkı vermeyen menkul kıymet denklik, eşdeğerlik / muadelet diploma denkliği denklik belgesi denk, eş değer / muadil silinme, kökünün kazınması, ortadan kaldırılması öz, cevher, esas, asıl; esans yerleşme, kuruluş, tesis 117
130 country where establishment is effected yerleşim ülkesi establishment of customs union gümrük birliği kurulması establishment of incorporeal rights on şahsi ayni hak tesisi property exercise of the right of establishment yerleşme hakkının kullanılması food processing establishment gıda işleme tesisi freedom of establishment yerleşme serbestisi; iş kurma serbestisi place of establishment yerleşme yeri; kuruluş yeri (tesisler ve kurumlar için) right of establishment yerleşme hakkı; iş kurma / tesis etme hakkı (kurum, tesis, iş yeri, ticarethane) agency: ajans authority: merci body: birim, organ establishment: kuruluş; yerleşme foundation: kuruluş; vakıf institution: kurum institute: enstitü organisation: organizasyon; kuruluş; örgüt ETHICS bioethics code of ethics environment ethics media ethics EURATOM ( abbr. of European Atomic Energy Community) Euratom Supply Agency (ESA) EUREKA (abbr. of European Research Coordination Agency) EURO Euro bond EURO Currency EUROCHAMBERS (abbr. of the association of European Chambers of Commerce and Industry) EUROCONTROL (abbr. of European Organisation for the Safety of Air Navigation) EUROCORPS EUROJUST (abbr. of European Agency for the Enhancement of 118 etik, ahlak bilimi biyoetik etik kuralları çevre etiği medya etiği Euratom (kısalt. Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu ) Euratom Tedarik Ajansı (ESA) Eureka (kısalt. Avrupa Araştırma Koordinasyon Ajansı Avro Avro tahvil AVRO Döviz Eurochambers (kısalt.avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği) Eurocontrol (kısalt. Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı) Avrupa kolordusu Eurojust ( kısalt. Avrupa Adli İş Birliğini Geliştirme Ajansı)
131 Judicial Cooperation) EURO MEDITERRANEAN PARTNERSHIP (EUROMED) EURONAT EUROPARTENERIAT Europartenariat meeting EUROPE Agence Europe architecture of Europe Blue Europe Citizens Europe Committee of Ministers of the Council of Europe Council of Bars and Law Societies of Europe (CCBE) Council of Europe (CoE) 1 concert of Europe Conference on Security and Cooperation in Europe (CSCE) Economic Commission for Europe (ECE) Euro Atlantic Partnership Council (EAPC) Euro info Centre (EIC) Europe agreement Europe «à la carte» Europe at two speeds Europe of the Community Europe of Democracies and Diversities (EDD) Europe of the Europeans Europe of (the) Nations Europe of the Secondary Generation Europe of the States Europe of variable geometries Great Europe Intergovernmental Europe multi speed Europe Avrupa Akdeniz Ortaklığı (EUROMED) European Nationalists / Avrupa Milliyetçileri (Euronat) Avrupa ortaklığı Avrupa ortaklığı toplantısı Avrupa Avrupa Ajansı Avrupa mimarisi Mavi Avrupa Vatandaşlar Avrupası Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Avrupa Barolar ve Hukuk Dernekleri Konseyi (CCBE) Avrupa Konseyi (AK) Avrupa uyumu Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı (AGİK) Avrupa Ekonomik Komisyonu (AEK) Avrupa Atlantik Ortaklık Konseyi (AAOK) Avrupa Bilgi Merkezi (ABM) Avrupa anlaşması «à la carte» Avrupa / seçmeli Avrupa çift vitesli Avrupa Topluluk Avrupası Demokrasiler ve Çeşitlilikler Avrupası (Grubu) (EDD) Avrupalıların Avrupası Uluslar Avrupası İkinci Neslin / Kuşağın Avrupası Devletler Avrupası değişken geometrili Avrupa Büyük Avrupa Hükûmetler Arası Avrupa çok vitesli Avrupa 1 (Avrupa Konseyi, İkinci Dünya Savaşından maddi ve manevi büyük kayıplarla çıkan Avrupa'da bir daha aynı trajedilerin yaşanmamasını sağlamak, Avrupa'da gerginliğin ve çatışmanın yerini güven ve iş birliğinin alması amaçlarıyla 5 Mayıs 1949'da 10 Avrupa ülkesi tarafından kurulmuştur. Avrupa Konseyi, Avrupa Birliğinden ayrı bir uluslararası örgüttür ve Avrupa Birliğinde, Devlet ve Hükûmet Başkanlarının biraraya geldikleri European Council ile karıştırılmamalıdır. Bugün, Avrupa Konseyinin aralarında Türkiye nin de bulunduğu 47 üyesi vardır.) 119
132 120 Organisation for Security and Co operation in Europe (OSCE) Peoples Europe Supreme Allied Commander Europe (SACEUR) Supreme Headquarters Allied Powers Europe (SHAPE) Transport Corridor Europe Caucasus Asia (TRACECA) Treaty Establishing a Constitution for Europe Union for Europe of the Nations (UEN) Union for Europe (UPE) Union of Industrial and Employers Confederations of Europe (UNICE) United Nations Economic Commission for Europe (UN / ECE) EUROPEAID COOPERATION OFFICE EUROPEAN assent of the European Parliament the Association of European Chambers of Commerce and Industry (Eurochambers) Auditing Commission of the European Communities Central and Eastern European Countries (CEEC) Central European Countries (CECs) Commission of the European Communities Committees of the European Parliament Common European Home Common European Priority Area (CEPA) Confederation of Family Organisations in European Community (COFACE) Conference of European Affairs Committees (CEAC) Council of the European Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) Halklar Avrupası Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Komutanı (SACEUR) Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Karargahı (SHAPE) Avrupa Kafkasya Asya Taşımacılık Koridoru (TRACECA) Avrupa için bir Anayasa Oluşturan Antlaşma Uluslar Avrupası için Birlik (UEN) Avrupa için Birlik [Grubu] (UPE) Avrupa Sanayi ve İşveren Konfederasyonları Birliği (UNICE) Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM / AEK) EuropeAid İşbirliği Ofisi Avrupalı Avrupa Parlamentosunun uygun bulması; uygunluk görüşü Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (Eurochambers) Avrupa Toplulukları Denetleme Komisyonu Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri (MDAÜ) Merkezi Avrupa Ülkeleri (CECs) Avrupa Toplulukları Komisyonu Avrupa Parlamentosu Komiteleri Ortak Avrupa Evi Avrupa Müşterek Öncelikli Alanı (CEPA) Avrupa Topluluğu Aile Örgütleri Konfederasyonu (COFACE) Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (CEAC) Avrupa Belediyeler Konseyi
133 Municipalities Council of the European Union Court of Justice of the European Communities (CJEC) digital European cordless telephone (DECT) European Accreditation / European Cooperation for Accreditation (EA) European Agency for the Enhancement of Judicial Cooperation (Eurojust) European Agency for the Evaluation of Medicinal Products (EMEA) European Agency for the Management of Operational Cooperation at the External Borders (Frontex) European Agency for Reconstruction (EAR) European Agency for Safety and Health at Work (EU OSHA) European Agricultural Guidance and Guarantee Fund (EAGGF / FEOGA) European Airlift Coordination Cell (EACC) European Anti Fraud Office (OLAF) European Armaments Agency (EAA) European arrest warrant European Association for International Education (EAIE) European Association for Renewable Energies (EUROSOLAR ) European Association of Teachers (EAT /AEDE) European Atomic Energy Community (EAEC / Euratom) European Aviation Safety Agency (EASA) Eur opean Bank of Avrupa Birliği Konseyi Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD) Avrupa sayısal telsiz telefonu (DECT) Avrupa Akreditasyon Birliği (EA) Avrupa Adli İş Birliğini Geliştirme Ajansı (Eurojust) Avrupa Tıbbi Ürünler Değerlendirme Ajansı (EMEA) Avrupa Dış Sınırlarda Operasyonel İş Birliği Yönetimi Ajansı (Frontex) Avrupa İmar Ajansı (EAR) Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU OSHA) Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu (EAGGF / FEOGA) Avrupa Hava Nakliye Koordinasyon Hücresi (EACC) Avrupa Dolandırıcılıkla Mücadele Bürosu (OLAF) Avrupa Silahlanma Ajansı (EAA) Avrupa tutuklama müzekkeresi Avrupa Uluslarararası Eğitim Birliği (EAIE) Avrupa Yenilenebilir Enerji Birliği (EUROSOLAR) Avrupa Öğretmenler Birliği (EAT / AEDE) Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (AAET / Euratom) Avrupa Hava Emniyeti Ajansı (EASA) Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (AİKB) 121
134 Reconstruction and Development (EBRD) European binding tariff information (EBTI) European Broadcasting Union (EBU) European Bureau of Consumers Union (BEUC) European Business and Innovation Centre Network (EBN) European Central Bank (ECB) European Centre for the Development of Vocational Training (CEDEFOP) European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) European Centre for Higher Education (CEPES) European Centre for Modern Languages (ECML) European Centre for Public Enterprise European Charter European Charter for Small Enterprises (ECSE) European Charter of Local Self Government European Chemicals Agency (ECHA) European citizenship European Coal and Steel Community (ECSC) European Collaborative Linkage of Agriculture and Industry through Research (ÉCLAIR) European Commission (EC) European Commission Host Organisation (ECHO) European Commisson s Library Automated System (ECLAS) European Commission Representation (ECR) European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Avrupa bağlayıcı tarife bilgisi (EBTI) Avrupa Yayın Birliği (EBU) Avrupa Tüketiciler Birliği Bürosu (BEUC) Avrupa İş ve Yenilik Geliştirme Ağı (EBN) Avrupa Merkez Bankası (AMB) Avrupa Mesleki Eğitim Geliştirme Merkezi (CEDEFOP) Avrupa Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) Avrupa Yüksek Öğretim Merkezi (CEPES) Avrupa Modern Diller Merkezi (ECML) Avrupa Kamu İşletmeleri Merkezi Avrupa Şartı Küçük İşletmeler Avrupa Şartı (ECSE) Avrupa Yerel Öz Yönetim Şartı Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA) Avrupa vatandaşlığı Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) Avrupa Araraştırma Yoluyla Tarım ve Sanayi İş Birliği Bağı (ÉCLAIR) Avrupa Komisyonu (AK) Avrupa Komisyonu Ana Bilgisayar Birimi Organizasyonu (ECHO) Avrupa Komisyonu Kütüphanesi Otomatik Sistemi (ECLAS) Avrupa Komisyonu Temsilciliği (AKT) Avrupa İşkenceyi ve İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele ve Cezayı Önleme Komitesi (CPT) 122
135 Treatment or Punishment (CPT) European Committee for Standardisation CEN) European Committee for Telecommunications Regulatory Affairs (ECTRA) European Common Proposal (ECP) European Communities European Communities Personnel Selection Office (EPSO) European Community (EC) European Community civil servants European Community Commission Directory European Community Council Directory European Community fund European Community Humanitarian Aid Office (ECHO) European Community institutions European Community Investment Partners (ECIP) European Community law European Community of Consumer Cooperatives (EURO COOP) European Community presidency European Community primary law European Community primary legislation European Community secondary law European Community secondary legislation European Community Statistical Office (EUROSTAT) European Computer Driving Licence (ECDL) European Confederation of Iron and Steel Industries (EUROFER) Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) Avrupa Telekomünikasyon Düzenleyici İşler Komitesi (ECTRA) Avrupa Ortak Teklifi (ECP) Avrupa Toplulukları Avrupa Toplulukları Personel Seçme Bürosu (EPSO) Avrupa Topluluğu (AT) Avrupa Topluluğu memurları Avrupa Topluluğu Komisyonu Rehberi Avrupa Topluluğu Konseyi Rehberi Avrupa Topluluğu fonu Avrupa Topluluğu İnsani Yardım Ofisi (ECHO) Avrupa Topluluğu kurumları Avrupa Topluluğu Yatırım Ortakları (ECIP) Avrupa Topluluğu hukuku Avrupa Tüketici Kooperatifleri Topluluğu (EURO COOP) Avrupa Topluluğu [dönem] başkanlığı Avrupa Topluluğu birincil hukuku Avrupa Topluluğu birincil mevzuatı Avrupa Topluluğu ikincil hukuku Avrupa Topluluğu ikincil mevzuatı Avrupa Topluluğu İstatistik Ofisi (EUROSTAT) Avrupa Bilgisayar Kullanım Lisansı (ECDL) Avrupa Demir Çelik Sanayileri Konfederasyonu (EUROFER) 123
136 European Conference European conservatives European Convention on Cross Border (Transfrontier) Television European Convention on Human Rights (ECHR) European Convention on Torture European Convention on Transfrontier (Cross Border) Television European conventions European Cooperation Agency (ECA) European Co operation for the Long Term in Defence (EUCLID) European Cooperation in the Field of Scientific and Technical Research (COST) European Copyright User Platform (ECUP) European Correspondence (COREAU) European Council European Council for Agricultural Law (CEDR) European Council for Nuclear Research (CERN) European Council for the Village and Small Town (ECOVAST) European Court of Auditors (ECA) European Court of Human Rights (EctHR) European Credit Transfer System (ECTS) European Cultural Foundation (ECF) European currency snake European Currency Unit (ECU) European Data Protection Supervisor European Defence Agency (EDA) European Defence Community (EDC) Avrupa Konferansı Avrupa muhafazakârları Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) İşkenceye Karşı Avrupa Sözleşmesi Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi Avrupa sözleşmeleri Avrupa İş Birliği Ajansı (ECA) Avrupa Uzun Vadeli Savunma İş Birliği (Programı) (EUCLID) Bilimsel ve Teknik Araştırma Alanında Avrupa İş Birliği (COST) Avrupa Telif Hakları Kullanıcı Platformu (ECUP) Avrupa Haberleşmesi (COREAU) Avrupa [Devlet ve Hükûmet Başkanları] Konseyi Avrupa Tarım Hukuku Konseyi (CEDR) Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi (CERN) Avrupa Köy ve Kasaba Konseyi (ECOVAST) Avrupa Sayıştayı (ECA) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) Avrupa Kültür Vakfı (ECF) Avrupa para yılanı Avrupa Para Birimi (APB) Avrupa Veri Koruma Denetçisi Avrupa Savunma Ajansı (EDA) Avrupa Savunma Topluluğu (AST) 124
137 European Democratic Avrupa Demokratik Birliği (RDE) Alliance (RDE) European Democratic Group Avrupa Demokrat Grubu European Democratic Party Avrupa Demokrat Partisi (EDP) (EDP) European Democratic Union Avrupa Demokratik Birliği (EDU) (EDU) European Development Avrupa Kalkınma Fonu (AKF) Fund (EDF) European Development Pole Avrupa Kalkınma Kutbu (EDP) (EDP) European Disability Forum Avrupa Engelliler Forumu (EDF) (EDF) European Disarmament Avrupa Silahsızlanma Konferansı Conference European documentation Avrupa dokümantasyon merkezi (ADM) centre (EDC) European Documentation Eğitim için Dokümantasyon ve Enformasyon Avrupa and Information System for Sistemi (EUDISED) Education (EUDISED) European driving licence Avrupa ehliyeti / Avrupa sürücü belgesi European Economic Area Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) (EEA) European Economic and Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi (EESC) Social Committee (EESC) European Economic Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) Community (EEC) European Economic Interest Avrupa Ekonomik Çıkar Gruplaşması (AEÇG) Grouping (EEIG) Eurpean Committee for Electrotechnical Standardisation (CENELEC) European employment strategy European Environment Agency (EEA) European Environment Information and Observation Network (EIONET) European Film Distribution Office (EFDO) European Food Safety Authority (EFSA) European Forestry Information and Communication System (EFICS) Eur opean For um Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (CENELEC) Avrupa istihdam stratejisi Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) Avrupa Çevre Bilgi ve Gözlem Ağı (EIONET) Avrupa Film Dağıtım Ofisi (EFDO) Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA) Avrupa Ormancılık Bilgi ve İletişim Sistemi (EFICS) Avrupa Forumu 125
138 European Foundation European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions (Eurofound) European Foundation for Management Development (EFMD) European Free Alliance (EFA) European Free Trade Association (EFTA) European Global Navigation Satellite System Supervisory Authority European Green Party (EGP) European Health Community European Home and Leisure Accident Surveillance System (EHLASS) European Hymn European identity European Information Network on Drugs and Drug Addiction (REITOX) European Initiative for Democracy and Human Rights (EIDHR) European institutionalists European Integrated Accounting System European integration European Integrationists European interest groups European Inventory of Existing Commercial Chemical Substances (EINECS) European Investment Bank (EIB) European Investment Fund (EIF) European Judicial Network (EJN) European Liberal, Democrat and Reform Party (ELDR) European Maritime Force (EUROMARFOR) Avrupa Vakfı Avrupa Yaşam ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı (Eurofound) Avrupa Yönetim Geliştirme Vakfı (EFMD)) Avrupa Özgür İttifakı (EFA) Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) Avrupa Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi Denetleyici Otoritesi Avrupa Yeşiller Partisi (EGP) Avrupa Sağlık Topluluğu Avrupa Ev ve Boş Vakit Kazalarını (iş yeri harici) Gözetim Sistemi (EHLASS) Avrupa Marşı Avrupa kimliği Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı Enformasyon Ağı (REITOX) Demokrasi ve İnsan Hakları Avrupa Girişimi (EIDHR) Avrupa kurumcuları Avrupa Entegre / Bütünleştirilmiş Muhasebe Sistemi Avrupa bütünleşmesi / entegrasyonu Avrupa Entegrasyonistleri Avrupa çıkar grupları Mevcut Ticari Kimyasal Maddeler Avrupa Envanteri (EINECS) Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Avrupa Yatırım Fonu (AYF) Avrupa Yargı Ağı (EJN) Avrupa Liberal Demokrat ve Reform Partisi (ELDR) Avrupa Deniz Gücü (EUROMARFOR) 126
139 European Maritime Safety Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı (EMSA) Agency (EMSA) European Medicines Agency Avrupa Tıbbi Ürünler Ajansı (EMEA) (EMEA) European Monetary Avrupa Para Anlaşması (APA) Agreement (EMA) European Monetary Avrupa Parasal İş Birliği Fonu (APİF) Cooperation Fund (FECOM / EMCF) European Monetary Avrupa Para Enstitüsü (APE) Institute (EMI) European Monetary System Avrupa Para Sistemi (APS) (EMS) European Monitoring Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını İzleme Centre for Drugs and Drug Merkezi (EMCDDA) Addiction (EMCDDA) European Monitoring Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığını İzleme Merkezi Centre on Racism and (EUMC) Xenophobia (EUMC) European movement Avrupa hareketi European Nationalists Avrupa Milliyetçileri (Euronat) (Euronat) European Neighbourhood Avrupa Komşuluk ve Ortaklık Aracı (ENPI) and Partnership Instrument (ENPI) European Neighbourhood Avrupa Komşuluk Politikası (AKP) Policy (ENP) European Network and Avrupa Ağ ve Bilgi Güvenliği Ajansı (ENISA) Information Security Agency (ENISA) European Network of Avrupa Adli Tıp Kurumları Ağı (ENFSI) Forensic Science Institutes (ENFSI) European Network for Yüksek Öğretimde Avrupa Kalite Güvencesi Ağı (ENQA) Quality Assurance in Higher Education (ENQA) European Nuclear Energy Avrupa Nükleer Enerji Ajansı (ENEA) Agency (ENEA) European Ombudsman Avrupa Ombudsman ı European Operational Rapid Avrupa Acil Müdahale Gücü (Eurofor) Force (Eurofor) European Organisation for Bağımsız Görsel İşitsel Piyasa İçin Avrupa Örgütü (EUROan Audiovisual AIM) Independent Market ( EURO AIM ) European Organisation for Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN) Nuclear Research (CERN) European Organisation for Avrupa Kalite Teşkilatı (EOQ) Quality (EOQ) Eur opean Organisation for Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (Eurocontrol) 127
140 the Safety of Air Navigation (Eurocontrol) European Organisation for Testing and Certification (EOTC) European Parliament (EP) European Parliament resolution European Parliament sittings official reports European Patent Office (EPO) European Patent Organisation European Payments Union (EPU) European People s Party (EPP) European Police College (CEPOL) European Police Office (Europol) European Political Community (EPC) European Political Community Project European political cooperation (EPC) European Productivity Agency (EPA) European Radiocommunications Office (ERO) European radio message services (ERMES) European radio message standard (ERMES) European radio message system (ERMES) European Railway Agency (ERA) European Refugee Fund (ERF) European Regional Development Fund (ERDF / FEDER) European Research Area (ERA) European Research and Development Committee Avrupa Test ve Belgelendirme Örgütü (EOTC) Avrupa Parlamentosu (AP) Avrupa Parlamentosu ilke kararı Avrupa Parlamentosu resmî oturum tutanakları Avrupa Patent Ofisi (EPO) Avrupa Patent Örgütü Avrupa Ödemeler Birliği (EPU) Avrupa Halk Partisi (EPP) Avrupa Polis Koleji (CEPOL) Avrupa Polis Teşkilatı (Europol) Avrupa Siyasal Topluluğu (EPC) Avrupa Siyasal Topluluğu Projesi Avrupa siyasi iş birliği (ASİ) Avrupa Verimlilik Ajansı (EPA) Avrupa Radyokomünikasyon Ofisi (ERO) Avrupa radyo mesaj hizmetleri (ERMES) Avrupa radyo mesaj standardı (ERMES) Avrupa radyo mesaj sistemi (ERMES) Avrupa Demir Yolu Ajansı (ERA) Avrupa Mülteci Fonu (ERF) Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu (ABKF) Avrupa Araştırma Alanı (AAA) Avrupa Araştırma ve Geliştirme Komitesi (ERDC) 128
141 (ERDC) European Satellite Avrupa Uydu Operatörleri Birliği (ESOA) Operators Association (ESOA) European Science Avrupa Bilim Vakfı (ESF) Foundation (ESF) European Securities Avrupa Menkul Kıymetler Komitesi Committee European Security and Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği (AGSK) Defence Identity (ESDI) European Security and Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) Defence Policy (ESDP) European single market Avrupa tek pazarı European Social Fund (ESF) Avrupa Sosyal Fonu (ASF) European Space Agency Avrupa Uzay Ajansı (AUA) (ESA) European Space Operations Avrupa Uzay Operasyonları Merkezi (ESOC) Centre (ESOC) European Space Research Avrupa Uzay Araştırmaları Enstitüsü (ESRIN) Institute (ESRIN) European Space Research Avrupa Uzay Araştırmaları Örgütü (ESRO) Organisation (ESRO) European Space Research Avrupa Uzay Araştırma ve Teknoloji Merkezi (ESTEC) and Technology Centre (ESTEC) European standard Avrupa standardı European System of Avrupa Hesaplar Sistemi (AHS) Accounts (ESA) European System of Central Avrupa Merkez Bankaları Sistemi (AMBS) Banks (ESCB) European System of Avrupa Bütünleştirilmiş Ekonomik Hesaplar Sistemi Integrated Economic Accounts European System of National Avrupa Topluluğu Ulusal ve Bölgesel Hesaplar Sistemi and Regional Accounts in the Community European Avrupa Telekomünikasyon Şebekeleri Sistemi (ETNS) Telecommunications Network System (ETNS) European Avrupa Telekomünikasyon Ofisi (ETO) Telecommunications Office (ETO) European Telecommunications Satellite Organisation (EUTELSAT) European Telecommunication Standards Committee (ETSC) Eur opean Uydular Aracılığı ile Haberleşme Avrupa Teşkilatı (EUTELSAT) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Komitesi (ETSC) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (ETSI) 129
142 130 Telecommunication Standards Institute (ETSI) European Trade Union European Trade Unions Confederation (ETUC) European Training Foundation (ETF) European Travel Commission (ETC) European Treaty Series (Council of Europe) (ETS) European United Left European Unit of Account (EUA) European Universities Association (EUA) European University Institute (EUI) European Venture Capital Association (EVCA) European Vocational Training Association (EVTA) European Wiseman Committee European Works Council European Youth Pact Independent European Program Group (IEPG) instruments of the European Community Liberal and Radical Youth Movement of the European Community (LYMEC) Member of the European Parliament (MEP) non European Office for Official Publications of the European Communities (OOPEC) Organisation for European Economic Cooperation (OEEC) Pan European Programme (PEP) Party of the European Left Party of European Socialists (PES) Racism and Xenophobia European Network Avrupa İşçi Sendikası Avrupa İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ETUC) Avrupa Eğitim Vakfı (AEV) Avrupa Seyahat Komisyonu (ETC) Avrupa Antlaşma Serisi (Avrupa Konseyi) (ETS) Avrupa Birleşik Solu Avrupa Hesap Birimi (AHB) Avrupa Üniversiteler Birliği (AÜB) Avrupa Üniversitesi Enstitüsü (EUI) Avrupa Risk Sermayesi Birliği (EVCA) Avrupa Mesleki Eğitim Birliği (EVTA) Avrupa Âkil Adamlar Komitesi Avrupa Çalışma Konseyi Avrupa Gençlik Paktı Bağımsız Avrupa Program Grubu (IEPG) Avrupa Topluluğu araçları Avrupa Topluluğu Liberal ve Radikal Gençlik Hareketi (LYMEC) Avrupa Parlamentosu Üyesi (MEP) Avrupalı olmayan Avrupa Toplulukları Resmî Yayınlar Ofisi (OOPEC) Avrupa Ekonomik İş Birliği Örgütü (OEEC) Pan Avrupa Programı (PEP) Avrupa Solu Partisi Avrupa Sosyalist Partisi (PES) Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı Bilgi Ağı (RAXEN)
143 (RAXEN) Rules of Procedure of the European Parliament Single European Act (SEA) single European market (SEM) The European Administrative School (EAS) Union of the European Federalists (UEF) Western European Armaments Group (WEAG) Western European Armaments Organisation (WEAO) Western European Logistics Group (WELG) Western European Union (WEU) EUROPEANISE (v.) Avrupa Parlamentosu Usul Kuralları (Avrupa Parlamentosu İç Tüzüğü) Avrupa Tek Senedi (ATS) Avrupa tek pazarı (ATP) Avrupa Yönetim Okulu (EAS) Avrupa Federalistler Birliği (UEF) Batı Avrupa Silahlanma Grubu (WEAG) Batı Avrupa Silahlanma Örgütü (WEAO) Batı Avrupa Lojistik Grubu (WELG) Batı Avrupa Birliği (BAB) Avrupalılaştırmak EUROPEAN UNION (EU) Avrupa Birliği (AB) Conference of Community Avrupa Birliği Parlamentoları Topluluk ve Avrupa İşleri and European Affairs Komiteleri Konferansı (COSAC) Committees of Parliaments of the European Union (COSAC) European Union Agency for Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı (FRA) Fundamental Rights (FRA) European Union Charter of Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı Fundamental Rights European Union Civil Avrupa Birliği Kamu Personeli Mahkemesi Service Tribunal European Union Institute for Avrupa Birliği Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (EUISS) Security Studies (EUISS) European Union Military Avrupa Birliği Askerî Komitesi (ABAK) Committee (EUMC) European Union Military Avrupa Birliği Askerî Personeli (EUMS) Staff (EUMS) European Union programme Avrupa Birliği programı European Union Satellite Avrupa Birliği Uydu Merkezi (EUSC) Centre (EUSC) Council of the European Avrupa Birliği Konseyi Union Official Journal of the Avrupa Birliği Resmî Gazetesi European Union Translation Centre for the Avrupa Birliği Organları Tercüme Merkezi (CdT) Bodies of the European Union (CdT) Tr eaty on Eur opean Union Avrupa Birliği Antlaşması (ABA) 131
144 (TEU) EUROPOL (abbr. of european police office) EUROZONE EURYDICE (abbr. of Education Information Network in the European Community) EVALUATION ex ante evaluation ex post evaluation mid term evaluation Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) Support Programme for Evaluation Activities in Research (SPEAR) EVOLUTION evolve EXAMINATION cross examination examination of goods post clearance examination type examination EX ANTE ex ante control ex ante evaluation EXCHANGE authorised dealer in foreign exchange bill of exchange dual exchange market exchange arrangement exchange authorisation exchange basket exchange control exchange control regulation exchange of ideas exchange of the instruments of ratification exchange of letters Europol (kısalt.avrupa Polis Teşkilatı) Avro bölgesi (ortak para birimi Avro nun kullanıldığı ülkelerden oluşan bölge) Eurydice (kısalt.avrupa Topluluğu Eğitim Bilgi Ağı) değerlendirme ön değerlendirme nihai değerlendirme (işlem sonrası / olay sonrası değerlendirme) ara değerlendirme Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (REACH) Araştırma Etkinliklerini Değerlendirme Destek Programı (SPEAR) evrim / tekamül gelişmek, geliştirmek; evrilmek sınav / imtihan; muayene; inceleme / tetkik; sorgulama çapraz sorgu eşyanın muayenesi gümrük sonrası muayene / inceleme tip incelemesi uygulama öncesi ön control ön değerlendirme değiş tokuş, mübadele; borsa, kambiyo, yabancı paraların alım satımı; teati döviz işlemleri yapma yetkisi almış kişi veya kurum poliçe ikili döviz piyasası kambiyo rejimi kambiyo izni kur sepeti kambiyo kontrolü, kambiyo denetimi kambiyo kontrol / denetim düzenlemesi fikir teatisi onay belgelerinin teatisi mektup teatisi 132
145 exchange of notes exchange of sympathy exchange of toasts exchange of views exchange rate exchange rate mechanism (ERM) exchange rate policy fixed exchange rate system floating exchange rate regime foreign exchange market forward foreign exchange official foreign exchange market official foreign exchange reserve standard exchange system stock exchange stock exchange listed securities stock market exchange EXCHANGEABLE EXCLUSION EXCLUSIVE exclusive competence exclusive distribution agreement exclusive economic zone exclusively fiscal nature exclusive purchasing agreement exclusive broadcasting right exclusive right individual holder of exclusive rights non exclusive right EXECUTION best execution execute execution of a sentence execution of a judgment EXECUTIVE Chief Executive Officer (CEO) executive agency nota teatisi karşılıklı anlayış karşılıklı kadeh kaldırma görüş alışverişinde bulunma, görüş teatisi döviz kuru / kambiyo oranı döviz kuru mekanizması (ERM) kur politikası sabit kur sistemi dalgalı kur rejimi döviz piyasası vadeli kambiyo resmî döviz piyasası resmî döviz rezervi standart değişim sistemi menkul değerler borsası borsaya kote edilmiş menkul kıymetler borsa (menkul kıymetler borsası) değiştirilebilir hariç tutma, dışlama münhasır münhasır yetki tek elden dağıtım anlaşması, münhasır dağıtım anlaşması münhasır ekonomik bölge münhasıran mali nitelikli tek elden satın alma anlaşması, münhasır satın alma anlaşması münhasır yayın hakkı münhasır hak münhasır hakları münferiden elinde tutan kimse münhasır olmayan hak infaz, idam; ifa, yerine getirme en iyi işlem gerçekleştirme yerine getirmek, yürütmek, infaz etmek, icra etmek cezanın infazı mahkeme hükmünün infazı (ceza hukuku) icraî, yürütmeyle ilgili üst karar organının kararlarının uygulanmasında bir holdinge bağlı şirketlerin veya şirketin ana birimleri arasında koordinasyon sağlayan yönetici (CEO) yürütme / icra ajansı 133
146 134 Executive Agency for the Public Health Programme (Public Health Executive Agency (PHEA)) executive agreement executive branch executive committee executive competence executive power executive unit Intelligent Energy Executive Agency (IEEA) Trans European Transport Network Executive Agency EXEMPTION block exemption customs duty exemption exempt exempt from customs duty exempting regulation individual exemption tax exemption EXHAUSTION exhaust exhaustion of remedies exhaustion of rights EXILE government in exile EXPANSION expand progressive expansion of trade Genel Sağlık Programı Yürütme Ajansı (PHEA) icra anlaşması yürütme / icra organı; yürütmeyi üstlenen birim yürütme / icra komitesi yürütme / icra yetkisi yürütme / icra yetkisi icraî birim Akıllı Enerji Yürütme Ajansı (IEEA) Trans Avrupa Taşımacılık Ağı Yürütme Ajansı muafiyet grup muafiyeti / istisnası; blok muafiyet gümrük vergisi muafiyeti muaf gümrük vergisinden muaf muafiyet tüzüğü bireysel muafiyet vergi muafiyeti kullanıp bitirme, tüketme; tükenme; yorgunluk, bitkinlik tüketmek, bitirmek çözüm yollarının tüketilmesi, çarelerin tüketilmesi hakların tüketilmesi sürgün sürgündeki hükûmet genişleme, büyüme, üretim kapasitesini artırma genişle(t)mek, büyü(t)mek ticaretin giderek genişlemesi EXPENDITURE maliyet, masraf, gider, harcama assessment of expenditure harcamaların tespiti / belirlenmesi; gider tahakkuku classification of expenditure harcamaların sınıflandırılması commitment of expenditure harcama taahhüdü compulsory expenditure zorunlu harcama expenditure order harcama emri expenditure tax gider vergisi non compulsory expenditure zorunlu olmayan harcama payment of expenditures giderlerin ödenmesi public expenditure kamu harcaması tax expenditure vergi harcaması EXPENSE administrative expense election expenses gider, harcama, masraf yönetim gideri / idari gider seçim harcamaları
147 general administrative expense operating expense related expenses EXPERT account expert expert witness Intergovernmental Group of Experts (IGE) short term expert (STE) EXPIRATION expiration date expire it shall expire on EXPLICIT POWER EXPLOITATION sexual exploitation of children sustainable exploitation EXPLORATION exploration licence EXPLORATORY TALKS EXPORT Conventional Arms Exports Working Group (COARM) declared export dumped export export certificate export credit export declaration export duty export goods export insurance export licence export levy export on consignment export premium export promotion export promotion centre export refund Export Receipts Stabilisation System (STABEX) export restitution export restriction exports exports regime genel yönetim gideri faaliyet gideri ilgili masraflar eksper / uzman hesap uzmanı bilirkişi Hükûmetler Arası Uzmanlar Grubu (IGE) kısa dönem uzman (STE) son bulma / süre sonu; sona erme son bulma tarihi sona ermek, süresi dolmak süresi tarihinde dolar açık yetki sömürü, istismar; işletme çocukların cinsel istismarı sürdürülebilir işletim keşif; arama; araştırma; sondaj arama ruhsatı istikşafî görüşmeler ihraç, ihraç etme Konvansiyonel Silahlar Dış Satım Çalışma Grubu (COARM) beyan edilen ihracat dampingli ihracat ihracat izin belgesi ihracat kredisi ihracat beyannamesi ihracat vergisi ihraç malı ihracat sigortası ihraç lisansı ihracat vergisi, ihracat prelevmanı konsinye ihracat ihracat primi ihracat teşviki, ihracat özendirmesi ihracatı geliştirme merkezi ihracat iadesi, ihracat geri ödemesi İhracat Gelirlerinin Sabitleştirilmesi Sistemi (STABEX) ihracat iadesi ihracat kısıtlaması ihracat / dış satım ihracat rejimi 135
148 export subsidy export tax rebate export tax refund export volume intra Community export temporary export temporary export goods EXPORTATION declaration of exportation exportation of goods re exportation of goods EXPORTER EX POST ex post evaluation ex post external audit ex post financial audit body ex post internal audit EXPOSURE accidental exposure accidental exposure dose Biological Exposure Index (BEI) biological exposure limit large exposure EXPULSION EXTENSIFICATION EXTENSIVE EXTENT EXTERNAL common external tariff (CET) Directorate General for External Relations ex post external audit external debt external debt monitoring report external equilibrium external financial stability external influence external representation external tariff external trade exter nal transit pr ocedur e 136 ihracat desteği, ihracat teşviği / sübvansiyonu ihracatta vergi iadesi ihracatta vergi iadesi ihracat hacmi Topluluk içi ihracat geçici ihracat geçici ihraç malı ihraç etme ihracat beyanı mal ihracatı reeksport ihracatçı fiilden sonra, sonradan, bilahare nihai değerlendirme (işlem sonrası / olay sonrası değerlendirme) harcama sonrası dış denetim harcama sonrası mali denetim birimi harcama sonrası iç denetim risk; açık olma, maruz kalma arızi maruz kalma kazara maruz kalınan miktar Biyolojik Maruziyet Endeksi (BEI) biyolojik maruziyet limiti büyük risk sınır dışı etme, ihraç etme, tart etme, çıkarma yaygınlaştırma kapsamlı, geniş, yaygın genişlik dış ortak dış tarife (ODT) Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü harcama sonrası dış denetim dış borç dış borç izleme raporu dış denge dış mali istikrar dış etki dış temsil dış tarife (gümrük) dış ticaret harici transit prosedürü
149 General Affairs and External Relations Council (GAERC) EXTORTION EXTRACONTRACTUAL EXTRACT EXTRACTION extraction solution EXTRADITION EXWORK PRICE Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi (GİDİK) irtikap sözleşme / akit dışı özet; parça; öz çıkarma, sökme özüt çözeltisi suçluların iadesi fabrika çıkış fiyatı 137
150 138
151 F FACE face saving way face to face meeting FACILITY accommodation facility global environment facility (GEF) overdraft facility port reception facility port treatment facility SME finance facility FACILITIES treatment facility FACT fact finding fact finding mission in law or in fact FACTOR determinant factor factor of production quality factor FACTUALLY FAILURE action for failure to act fail fail to act failure to act failure to fulfilment failure to take a decision market failure FALCONE (abbr. of Program of Exchanges, Training and Cooperation for Persons Responsible for Action to Combat Organised Crime) FALSE false claim i. yüz; f. karşılamak, yüz yüze gelmek zevahiri kurtarıcı yol, vaziyeti kurtarıcı yol yüz yüze görüşme kolaylık, olanak / imkan, tesis konaklama imkânı; konaklama tesisi küresel çevre imkanı (GEF) açık kredi kullanma imkânı liman atık kabul tesisi liman arıtma tesisi KOBİ finansman imkânı; KOBİ ler için finansman kolaylığı arıtma tesisi tesisat olgu / vaka; davanın maddi unsurları olgu belirleme olgu belirleme görevi hukuken veya fiilen faktör, etken / amil, unsur belirleyici faktör üretim faktörü nitelik unsuru gerçeklere (olgulara) dayalı olarak ihmal; aciz hâli; başarısızlık; aksama; sekte; iflas hareketsizlik / ihmal davası, menfi işlemin tespiti davası yapmamak, ihmal etmek, başaramamak hareketsiz kalmak, savsaklamak hareketsizlik, işlemden kaçınma; olumsuz / menfi işlem gereğini yerine getirememe karar alamama pazar yetersizliği Falcone (kısalt. Örgütlü Suçlarla Mücadeleye Katılan Kişiler İçin Fikir Alışverişi, Eğitim ve İş Birliği Programı) sahte; yanlış yalana dayalı talep 139
152 FARM Farm Accounting Data Network (FADN) farm structural survey fish farm FARMER farmer registrations farmer registration system FARMING stockfarming semi subsistence farming subsistence farming FAR REACHING FAULT at fault 140 çiftlik Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) yapısal çiftlik anketi balık çiftliği çiftçi çiftçi kayıtları çiftçi kayıt sistemi çiftçilik besicilik yarı geçimlik çiftçilik geçimlik çiftçilik, kendi kendine yeter çiftçilik etki alanı geniş yanlışlık, hata, yanılgı hatalı FAVOUR i. iltimas, kayırma, lutûf, iyilik; f. desteklemek, kayırmak favourable tariff treatment ayrıcalıklı tarife işlemi, tarife tavizi favoured kayırılan / iltimaslı; imtiyazlı favoured area kayrılan alan less favoured region en az gelişmiş bölge most favoured nation (MFN) en çok kayrılan / gözetilen ulus, en ziyade müsaadeye mazhar millet (MFN) most favoured nation clause en çok kayrılan ulus kaydı most favoured nation tariff en çok kayırılan ulus tarifesi / en ziyade müsaadeye mazhar millet tarifesi opinion in favour olumlu görüş; lehte görüş vote in favour lehte oy FAVOURITISM FEASIBILITY feasibility report feasibility study pre feasibility study FEDERATION bi community federation bi zonal federation International Federation of Accountants (IFAC) International Federation for Housing and Planning (IFHP) International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) International Federation of Translators (FIT) kayırmacılık yapılabilirlik / fizibilite; olabilirlik fizibilite raporu fizibilite çalışması ön fizibilite çalışması federasyon iki toplumlu federasyon iki bölgeli federasyon Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (UMF) Uluslararası Konut ve Planlama Federasyonu (IFHP) Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kurumları Federasyonu (IFLA) Uluslararası Çevirmenler Federasyonu (FIT)
153 FEE annual listing fee initial listing fee title deed fee FIDUCIARY TRANSFER FIELD field accountant field work FIGHT fight against AIDS fight against crime fight against discrimination fight against drugs fight against fraud fight against international organised crime fight against money laundering fight against organised crime fight against racism and xenophobia fight against terrorism FIGURE in figures FINAL final act final draft final provision final stage final standard FINALISE (v.) FINANCE central finance and contracts unit (CFCU) co finance corporate finance corporate finances Institute of International Finance (IIF) public finance SME finance facility source of finance FINANCIAL admission of financial instruments to trading close of financial year harç, ücret yıllık kotasyon harcı; yıllık kayıt ücreti kota alma harcı, başlangıç kayıt harcı tapu senedi harcı güvene dayalı transfer alan / saha; tarla; arazi; muharebe alanı; sahra taşra saymanı alan / saha çalışması mücadele, savaş, kavga AIDS le mücadele suçla mücadele ayrımcılıkla mücadele uyuşturucu ile mücadele dolandırıcılıkla mücadele uluslararası örgütlü suçlarla mücadele kara para aklamayla mücadele örgütlü suçlarla mücadele ırkçılık ve yabancı düşmanlığıyla mücadele terörle mücadele sayı / rakam; şekil; figür rakamla nihai, son, en son; kesin nihai / son senet nihai taslak nihai hüküm son dönem, son aşama nihai standart sonuçlandırmak, tamamlamak, bitirmek maliye, finansman, finans merkezî finans ve ihale birimi (MFIB) ortak finansman şirket(ler) finansmanı şirketlerin finans işleri Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) kamu finansmanı, kamu maliyesi KOBİ finansman imkânı; KOBİ ler için finansman kolaylığı finansman kaynağı finansal, mali finansal araçların işlem görmeye kabulü (borsa) mali yılın sonu 141
154 142 current financial year derivative financial instrument Directorate General for Economic and Financial Affairs Economic and Financial Affairs Council (ECOFIN) ex post financial audit body external financial stability financial accountant Financial Action Task Force ( FATF) financial adviser financial aid financial analyst financial asset financial autonomy financial cooperation financial cooperation committee financial corporation financial discipline financial fixed assets financial holding company financial interest financial institution Financial Instrument for Fisheries Guidance (FIFG) financial instrument financial intermediary financial intervention financial investment trust financial management information system (FMIS) financial manager (FiM) financial market financial memorandum (FM) financial policy financial planning financial protocol financial regularity financial regulation financial reporting financial standing financial statement financial table financial task Financial and Technical Accompanying Measures (MEDA) financial year international financial institution (IFI) mixed financial holding company national financial asset cari mali yıl, içinde bulunulan mali yıl türev mali araç Ekonomik ve Mali İşler Genel Müdürlüğü Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi (ECOFIN) harcama sonrası mali denetim birimi dış mali istikrar finansman muhasebecisi Mali Eylem Görev Gücü (FATF) mali müşavir / mali danışman mali yardım mali analist mali / finansal varlık mali özerklik mali iş birliği mali iş birliği komitesi mali kuruluş / teşekkül mali disiplin finansal sabit / duran varlıklar finansal holding mali çıkar mali / finansal kurum Balıkçılık Yönlendirme Mali Aracı (FIFG) finansal araç mali aracı, finansal aracı mali müdahale finansman yatırım ortaklığı mali yönetim bilgi sistemi (FMIS) mali yönetici (FiM) mali / finansal piyasa mali memorandum (FM) mali politika mali planlama; finansal planlama mali protokol mali uygunluk, mali intizam / düzenlilik mali tüzük mali raporlama mali durum mali bildirim, mali rapor finansal tablo, mali tablo mali görev; finansal görev Mali ve Teknik İlave Tedbirler (MEDA) bütçe yılı, mali yıl; hesap dönemi uluslararası finans kurumu (IFI) karma finansal holding ulusal mali / finansal varlık
155 notional financial asset review of financial statements senior financial manager (SFM) suspicious / dubious financial transaction take care not to prejudice the financial stability verification of financial statements FINANCING financing agreement (FA) financing memorandum financing phase financing plan joint financing FIRM firm commitment firm quota investment firm specialised firm FISCAL customs duty of a fiscal nature duty of a fiscal nature exclusively fiscal nature fiscal barrier fiscal penalty fiscal policy fiscal notification medium term fiscal plan fiscal transaction gerçek olmayan mali varlık mali bildirimlerin incelenmesi, mali raporların incelenmesi kıdemli mali yönetici (SFM) şüpheli mali işlem mali istikrarı tehlikeye düşürmemeye özen göstermek mali bildirimin doğrulanması, mali bildirimin gerçeklere uygunluğunun belirlenmesi finansman finansman anlaşması (FA) finansman memorandumu finansman aşaması, kaynak bulma aşaması finansman planı ortak finansman firma, şirket; kesin, kararlı kesin (bağlayıcı) taahhüt kesin kota yatırım firması uzmanlaşmış firma mali (vergi ile ilgili) mali nitelikli gümrük vergisi mali nitelikli vergi münhasıran mali nitelikli mali engel vergi cezası mali politika (vergi) mali bildirim orta vadeli mali plan mali işlem (vergi) financial: finansal, mali fiscal: mali (vergi ile ilgili) monetar y: parasal FISH fish farm fish stock fish stock population fishing gear fishing opportunity fishing quota fishing zone FISHERIES balık balık çiftliği balık rezervi balık nüfusu balıkçılık tertibatı balıkçılık fırsatı balık avlanma kotası balık avlama alanı balıkçılık; balık tarlası, dalyan; balık avlama 143
156 hakkı; balıkçılık alanı / bölgesi Agriculture and Fisheries Council Tarım ve Balıkçılık Konseyi Common Fisheries Policy (CFP) Ortak Balıkçılık Politikası (OBP) Community Fisheries Control Agency Topluluk Balıkçılık Kontrol Ajansı (CFCA) (CFCA) Directorate General for Fisheries and Balıkçılık ve Denizcilik Genel Müdürlüğü Maritime Affairs Financial Instrument for Fisheries Balıkçılık Yönlendirme Mali Aracı (FIFG) Guidance (FIFG) Fisheries and Agricultural Research Balıkçılık ve Tarım Araştırmaları (FAR) (FAR) fisheries co management balıkçılık ortak yönetimi fisheries management balıkçılık yönetimi fisheries policy balıkçılık politikası right of fishery balık tutma hakkı FIX s. sabit; f. sabitleştirmek, tespit etmek, saptamak, onarmak, hile karıştırmak fixed basket method sabit sepet metodu fixed budget sabit bütçe fixed capital sabit sermayeye katılım fixed component sabit unsur fixed exchange rate system sabit kur sistemi fixed income security sabit getirili menkul kıymetler fix in advance önceden saptama fix salary sabit maaş FLEET filo FLOCK sürü ( koyun / keçi / kuş için ) FLUCTUATION dalgalanma fluctuation margin dalgalanma marjı FODDER yem, gıda bird fodder kuş yemi fodder production ingredients yemlik madde muhteviyatı FOLIAR yaprak FOLLOW UP izleme FOOD gıda, besin, yiyecek European Food Safety Authority Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA) (EFSA) feed and food law yem ve gıda yasası Food and Agriculture Organisation (of the United Nations) (FAO) (Birleşmiş Milletler) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Food and Mouth Disease (FMD) Şap Hastalığı (FMD) food safety gıda güvenliği food safety action plan gıda güvenliği eylem planı food processing establishment gıda işleme tesisi ir radiated food radyasyona maruz kalmış gıda 144
157 novel food FOODSTUFF Advisory Committee on Foodstuffs feeding stuff finished foodstuff foodstuff laboratory quick frozen foodstuff semi finished foodstuff FOOTING equal footing FORCE after the entry into force armed forces Combined Joint Task Force (CJTF) dissuasive force enter into force European Maritime Force (EUROMARFOR) European Operational Rapid Force (Eurofor) Financial Action Task Force ( FATF) force of res judicata Forces Answerable to Western European Union (FAWEU) joint task force labour force market forces occupation forces Rapid Reaction Force (RRF) This regulation shall enter into force on have a binding force FOREIGN foreign affairs foreign currency deposit foreign direct investment (FDI) foreign exchange market foreign indebtment Foreign Investment Advisory Service (FIAS) foreign policy foreign trade foreign trade policy foreign trade volume for war d for eign exchange yeni gıdalar gıda maddesi Gıda Danışma Komitesi hayvan yemi mamul gıda maddesi gıda laboratuarı hızlı dondurulmuş gıdalar yarı mamul gıda maddesi düzey eş düzeyde, aynı düzeyde güç, kuvvet; etki, tesir yürürlüğe girmesinden (girdikten) sonra, yürürlüğe girmesini takiben silahlı kuvvetler Birleşik Müşterek Görev Gücü (BMGG) caydırıcı güç yürürlüğe girmek Avrupa Deniz Gücü (EUROMARFOR) Avrupa Acil Müdahale Gücü (Eurofor) Mali Eylem Görev Gücü (FATF) kesinleşmiş yargı kararı (etkisi); kesin hüküm gücü (yargı kararları) Batı Avrupa Birliğine Karşı Sorumlu Kuvvetler (FAWEU) müşterek görev gücü iş gücü piyasa güçleri işgal kuvvetleri Acil Müdahale Gücü (AMG) Bu tüzük... tarihinde yürürlüğe girer. bağlayıcı gücü olmak yabancı, dış, harici dış işleri döviz mevduat hesabı doğrudan yabancı yatırım (FDI) döviz piyasası dış borçlanma Yabancı Yatırımlar Danışmanlık Servisi (FIAS) dış politika dış ticaret dış ticaret politikası dış ticaret hacmi vadeli kambiyo 145
158 liberalisation of foreign trade official foreign exchange market official foreign exchange reserve Union Minister for Foreign Affairs FORENSIC forensic medicine European Network of Forensic Science Institutes (ENFSI) FOREST afforestation afforested deforestation European Forestry Information and Communication System (EFICS) forestation forestry reforestation FORUM European Disability Forum (EDF) European Forum international accreditation forum (IAF) FORWARD forward contract forward foreign exchange forward rate agreement FOSTER CHILD FOUNDATION community foundation European Cultural Foundation (ECF) European Foundation European Foundation for the Improvement of Life and Working Conditions European Foundation for Management Development (EFMD) European Science Foundation (ESF) European Training Foundation (ETF) Foundation of the Europe of Sciences and Cultures (FESAC) FRAGMENTATION FRAME frame calculation plan FRAMEWORK 146 dış ticaretin serbestleştirilmesi resmî döviz piyasası resmî döviz rezervi Birlik (AB) Dışişleri Bakanı adli adli tıp Avrupa Adli Tıp Kurumları Ağı (ENFSI) orman ağaçlandırma ağaçlandırılmış ormansızlaştırma Avrupa Ormancılık Bilgi ve İletişim Sistemi (EFICS) ağaçlandırma ormancılık yeniden orman kurma forum, meydan Avrupa Engelliler Forumu (EDF) Avrupa Forumu uluslararası akreditasyon forumu (IAF) i. ileri; gelecekte teslim; f. sunmak, göndermek, sevk etmek vadeli işlem sözleşmesi vadeli kambiyo vadeli kur anlaşması bakılan çocuk (koruyucu aile tarafından) vakıf, kuruluş, temel, dayanak cemaat vakfı Avrupa Kültür Vakfı (ECF) Avrupa Vakfı Avrupa Yaşam ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı Avrupa Yönetim Geliştirme Vakfı (EFMD) Avrupa Bilim Vakfı (ESF) Avrupa Eğitim Vakfı (AEV) Bilimler ve Kültürler Avrupası Vakfı (FESAC) parçalanma i. çerçeve; f. şekillendirmek çerçeve hesap planı çer çeve
159 Climate Change Framework Convention (CCFC) Community framework Community support framework (CSF) Council Framework Decision framework decision framework resolution legislative framework logical framework (logframe) logical framework approach (LFA) regulatory framework single institutional framework within the framework of the task FRAUD Anti Fraud Coordination Unit (UCLAF) European Anti Fraud Office (OLAF) fight against fraud FRAUDULENT fraudulent document fraudulent policy FREE declaration of release for free circulation European Free Alliance (EFA) European Free Trade Association (EFTA) de facto free movement free and open market free circulation free circulation of TV Services free fire zone free movement of capital free movement of goods free movement of persons free movement of services free movement of TV broadcasts free movement of workers free on board (FOB) free port free repair free television free trade agreement (FTA) free trade area free trade association free trade zone fr ee war ehouse İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (İDÇS) Topluluk çerçevesi Topluluk destek çerçevesi (CSF) Konsey Çerçeve Kararı çerçeve karar çerçeve ilke kararı yasal çerçeve mantıksal çerçeve mantıksal çerçeve yaklaşımı (MÇY) düzenleyici çerçeve tek kurumsal çerçeve görev çerçevesinde sahtekârlık, hile, dolandırıcılık Hileyle Mücadele Koordinasyon Birimi (UCLAF) Avrupa Dolandırıcılıkla Mücadele Bürosu (OLAF) dolandırıcılıkla mücadele hileli, hile ile yapılan sahte belge; hileli belge hileli politika, yanıltıcı politika özgür, serbest, bedelsiz serbest dolaşıma giriş beyannamesi Avrupa Özgür İttifakı (EFA) Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) fiili serbest dolaşım serbest ve açık piyasa serbest dolaşım TV hizmetlerinin serbest dolaşımı serbest atış bölgesi sermayenin serbest dolaşımı malların serbest dolaşımı kişilerin serbest dolaşımı hizmetlerin serbest dolaşımı TV yayınlarının serbest dolaşımı işçilerin serbest dolaşımı güvertede teslim (FOB) serbest liman ücretsiz onarım serbest televizyon serbest ticaret anlaşması (STA) serbest ticaret alanı serbest ticaret birliği serbest ticaret bölgesi serbest antrepo 147
160 free zone goods in free circulation goods released for free circulation International Securities Free Zone North American Free Trade Agreement (NAFTA) right to move freely tax free shop FREEDOM area of freedom area of freedom, security and justice collective freedom Directorate General for Justice, Freedom and Security freedom of assembly freedom of association freedom of establishment freedom of expression freedom of movement of persons freedom of movement for workers freedom of opinion freedom of reception (media) freedom of residence freedom of worship freedom to provide services fundamental rights and freedoms individual freedom FREIGHT cost, insurance and freight (CIF) preferential freight rate Trans European Rail Freight Network (TERFN) FRONTIER Centre for Information, Discussion and Exchange on the Crossing of Frontiers and Immigration (CIREFI) European Convention on Transfrontier (Cross Border) Television frontier control internal frontier transfrontier television without frontiers (TWF) Television Without Frontiers (TWF) Directive FRUIT pr ocessed fr uit pr oduct serbest bölge serbest dolaşımdaki mallar serbest dolaşımda bulunan mallar Uluslararası Menkul Kıymetler Serbest Bölgesi Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) serbestçe yer değiştirme hakkı vergisiz satış yapan dükkan özgürlük, serbestlik özgürlük alanı özgürlük, güvenlik ve adalet alanı toplu / kolektif özgürlük Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Genel Müdürlüğü toplanma özgürlüğü dernek kurma özgürlüğü yerleşme serbestisi; iş kurma serbestisi ifade özgürlüğü kişilerin dolaşım serbestisi / özgürlüğü işçilerin dolaşım serbestisi / özgürlüğü düşünce özgürlüğü yayın alma özgürlüğü mesken yerini seçme özgürlüğü ibadet özgürlüğü hizmet sunma serbestisi, hizmet edimi serbestisi temel hak ve özgürlükler bireysel özgürlük yük; nakliye ücreti mal bedeli, sigorta ve navlun (CIF) tercihli navlun oranı Trans Avrupa Demir Yolu Taşımacılık Ağı (TERFN) sınır / hudut Göç ve Sınır Geçişleri Konusunda Bilgi, Değerlendirme ve Değişim Merkezi (CIREFI) Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi sınır kontrolü iç sınır sınır aşan sınır tanımayan televizyon (TWF) Sınır Tanımayan Televizyon (TWF) Direktifi meyve işlenmiş meyve ürünü 148
161 FUEL aviation fuel biofuel domestic heating fuel fossil fuel fuel oil fuel recycling plant industrial fuel jet fuel motor fuel renewable fuel solid fuel FULFILMENT failure to fulfilment FUND accident insurance fund allocation of funds budgetary fund closed end fund cohesion fund credit guarantee fund electronic fund transfer (EFT) European Agricultural Guidance and Guarantee Fund (EAGGF / FEOGA) European Community fund European Development Fund (EDF) European Investment Fund (EIF) European Monetary Cooperation Fund (FECOM / EMCF) European Refugee Fund (ERF) European Regional Development Fund (ERDF / FEDER) European Social Fund (ESF) extra budgetary fund fund budget Global Environment Fund (GEF) guarantee fund incentive fund International Monetary Fund (IMF) national fund (NF) pension and retirement fund pension fund asset revolving fund structural fund United Nations International Children Emergency Fund (UNICEF) FURNISH (v.) yakıt uçak yakıtı biyoyakıt, biyolojik yakıt konut ısıtma yakıtı fosil yakıt fuel oil yakıt geri dönüşüm tesisi sanayi yakıtı jet yakıtı motor yakıtı yenilenebilir yakıt katı yakıt yerine getirme, ifa gereğini yerine getirememe fon, sandık, ödenek kaza sigorta fonu fon tahsisatı, fonların tahsisi bütçe içi fon kapalı uçlu yatırım fonu uyum fonu kredi garanti fonu elektronik fon transferi (EFT) Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu (EAGGF / FEOGA) Avrupa Topluluğu fonu Avrupa Kalkınma Fonu (AKF) Avrupa Yatırım Fonu (AYF) Avrupa Parasal İş Birliği Fonu (APİF) Avrupa Mülteci Fonu (ERF) Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu (ABKF) Avrupa Sosyal Fonu (ASF) bütçe dışı fon fon bütçesi Küresel Çevre Fonu (GEF) garanti fonu teşvik fonu Uluslararası Para Fonu (IMF) ulusal fon (UF) emeklilik fonu emeklilik fonu varlığı döner sermaye yapısal fon Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) donatmak, sağlamak; tedarik etmek 149
162 FUTURES futures market interest rate futures standart vadeli işlem sözleşmeleri vadeli işlemler piyasası faiz oranlı vadeli işlemler 150
163 G GAP GARBAGE GAS gap ratio breathable gas greenhouse gas gas transmission respirable gas GENDER gender analysis gender discrimination gender equality GENERAL Directorate General (DG) general act general administrative expense General Affairs Council (GAC) General Affairs and External Relations Council (GAERC) General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) general competence general compliance General Confederation of Agricultural Co operatives in the European Union (COGECA) general economic interest general incentive system general partnership (unlimited company) general payments system general product safety general provisions general rule general rules for the interpretation of the tariff general secretariat general secretary general warehouse Secretariat General of the Commission Secretariat General of the Council (of the European Union) açik; boşluk açık oranı çöp gaz solunabilir gaz sera gazı gaz iletimi solunabilir gaz cinsiyet cinsiyet analizi / tahlili / çözümlemesi cinsiyet ayrımcılığı cinsiyet eşitliği genel Genel Müdürlük (DG) genel senet genel yönetim gideri Genel İşler Konseyi (GİK) Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi (GİDİK) Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) genel yetki genel uygunluk bildirimi Avrupa Birliği Tarım Kooperatifleri Konfederasyonu (COGECA) genel ekonomik yarar genel teşvik sistemi kolektif şirket genel ödemeler sistemi genel ürün güvenliği genel hükümler genel kural tarifenin yorumlanmasına dair genel kurallar genel sekreterlik genel sekreter genel antrepo Avrupa Komisyonu Genel Sekreterliği Avrupa Birliği Konseyi Genel Sekreterliği 151
164 GENERALISED PREFERENCES SYSTEM (GPS) GENTLEMAN S AGREEMENT GEODESY GEOGRAPHY geographic information system (GIS) geographical sign GLOBAL global approach global environment facility (GEF) Global Environment Fund (GEF) Global Navigation Satellite System (GNSS) global order global quota global warming GLOBALISATION anti globalisation movement globalisation of the economy GOOD good clinical practice (GCP) good faith good manufacturing practices (GMP) good offices GOODS abandonment of goods to customs capital goods cash against goods commercial description of goods commercial goods Community goods 152 consumer goods consumption goods contraband goods counterfeit goods cultural goods customs goods dangerous goods defective goods description of goods destruction of goods durable consumer goods examination of goods expor t goods Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) centilmenlik anlaşmasi yer bilgisi, jeodezi coğrafya coğrafi bilgi sistemi (CBS) coğrafi işaret küresel, global küresel yaklaşım küresel çevre imkanı (GEF) Küresel Çevre Fonu (GEF) Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi (GNSS) küresel düzen genel kota küresel ısınma küreselleşme / globalleşme küreselleşme karşıtı hareket ekonominin küreselleşmesi / globalizasyonu iyi iyi klinik uygulamaları (İKU) iyi niyet iyi imalat uygulamaları (İİU) iyi niyet mal, eşya, emtia malın gümrüğe terk edilmesi yatırım malları, sermaye malları mal mukabili ödeme, mal karşılığı ödeme eşyanın / malın ticari tanımı emtia; ticari mahiyetteki eşya, ticari mal Topluluk eşyası / malları; karı kocanın ortak mülkiyetinde olan mallar (aile hukuku) tüketim malları tüketim malları kaçak mallar taklit mallar; sahte mallar kültürel mallar gümrük malları tehlikeli mallar ayıplı mal mal / eşya tanımı malın / eşyanın imhası dayanıklı tüketim malları eşyanın muayenesi ihraç malı
165 exportation of goods finished goods free movement of goods goods in free circulation goods in the unaltered state goods released for free circulation goods to be disposed identical goods imitated goods importation of goods industrial goods inspecting goods carried by or on persons intangible goods intermediate goods manufactured goods non commercial goods non Community goods nonfungible (goods) personal goods pirated goods placing of goods under a customs procedure placing of goods under customs approved treatment or use presentation of goods to customs proof of preferential origin of goods release of goods replacement of goods returned goods temporary export goods trade in goods GOODWILL GOVERNANCE corporate governance GOVERNMENT caretaker government central government contract governed by private law contract governed by public law de facto government European Charter of Local Self Government govern gover nment accountant mal ihracatı nihai mallar (işlenmiş, tanımlanmış eşya) malların serbest dolaşımı serbest dolaşımdaki mallar değişmemiş mal / eşya serbest dolaşımda bulunan mallar tasfiye edilecek mal / eşya aynı mal, aynıyla muayyen eşya imite mal mal ithalatı sınai mallar kişilerin yanlarında bulundurdukları ya da üstlerinde taşıdıkları malların / eşyanın kontrolü maddi olmayan / gayrimaddi mallar ara malı imal edilen / mamül mallar ticari mahiyette olmayan eşya, ticari olmayan mallar Topluluk dışı mallar; karı kocanın ortak mülkiyetinde olmayan mallar (aile hukuku) misli olmayan (mallar) zatî eşya korsan mallar malların gümrük rejimine tabi tutulması malların gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması malların gümrüğe sunulması malın tercihli menşeinin kanıtlanması eşyanın / malın serbest bırakılması malların yenisi ile değiştirilmesi, malların ikamesi geri gelen (iade edilen) mal / eşya geçici ihraç malı mal ticareti şerefiye; iyi niyet yönetişim kurumsal yönetişim hükûmet, devlet, yönetim şekli işgüder hükûmet merkezi hükûmet özel hukuk sözleşmesi kamu hukuku sözleşmesi de facto / fiili hükûmet Avrupa Yerel Öz Yönetim Şartı yönetmek / idare etmek kamu saymanı 153
166 governmental governmental authority governmental level government in exile government organised nongovernmental organisation (GONGO) non governmental organisation (NGO) head of government insurgent government interim government local government rules governing the system of property ownership self government subversion of the government transitional government GOVERNOR board of governors board of governors of the bank GRANT grant a repayment grant loans and give guarantees grant of licences grant of licences by arbitration grant a remission GREENHOUSE greenhouse gas GREEN PAPER GREENS Confederal Group of the European United Left Nordic Green Left European Green Party (EGP) Group of the Greens Nordic Green Left (NGL) Nordic Green Left Alliance (NGLA) GROSS Gross Domestic Product (GDP) Gross National Income (GNI) Gross National Product (GNP) gross negligence GROUND air to ground missile ground water ground water yield material ground on gr ounds of urgency 154 devlet / hükûmetle ilgili hükûmet mercisi; resmî makam hükûmet düzeyinde sürgündeki hükûmet hükûmet tarafından oluşturulan sivil toplum örgütü (GONGO) hükûmet dışı kuruluş, sivil toplum örgütü (STÖ) hükûmet başkanı asi hükûmet geçici (ara) hükûmet yerel hükûmet, yerel yönetim mülkiyet sistemini düzenleyen kurallar kendi kendine yönetim hükûmetin yıkılması geçici hükûmet vali idare meclisi banka guvernörler kurulu hibe, hibe yardımı; imtiyaz; verme, bahşetme geri ödemeden yararlandırma borç ve garanti vermek lisans verilmesi tahkim yolu ile lisans verilmesi indirim uygulamak sera sera gazı Yeşil Kitap (rapor) Yeşiller Avrupa Birleşik Solu Kuzey Yeşil Solu Konfederal Grubu Avrupa Yeşiller Partisi (EGP) Yeşiller Grubu Kuzey Yeşil Solu (NGL) Kuzey Yeşil Solu İttifakı (NGLA) gayrisafi, brüt, toptan Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) Gayrisafi Milli Gelir (GSMG) Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) ağır ihmal gerekçe; yer, zemin, toprak havadan karaya füze yer altı suyu (taban suyu) yer altı suyu verimi muhik sebep; maddi sebep; geçerli sebep ivedilik gerekçesiyle
167 GROUP grup, küme, topluluk ad hoc working group ad hoc çalışma grubu age group yaş grubu blood group kan grubu Confederal Group of the European United Left Nordic Green Left Avrupa Birleşik Solu Kuzey Yeşil Solu Konfederal Grubu Conventional Arms Exports Working Group (COARM) Konvansiyonel Silahlar Dış Satım Çalışma Grubu (COARM) Council Working Group (CWG) Konsey Çalışma Grubu (CWG) Enterprise Policy Group İşletmeler Politikası Grubu ethnic group etnik grup European Democratic Group Avrupa Demokrat Grubu European Economic Interest Grouping Avrupa Ekonomik Çıkar Gruplaşması (AEÇG) (EEIG) European interest groups Avrupa çıkar grupları group insurance grup sigortası, topluluk sigortası Group of the Alliance of Liberals and Democrats for Europe (ALDE) Avrupa Liberal ve Demokratlar İttifakı Grubu (ALDE) group of connected clients bağlantılı müşterilerden oluşan grup Group of the European People s Party (Christian Democrats) and European Avrupa Halk Partisi (Hıristiyan Demokratlar) ve Avrupalı Demokratlar Grubu (EEP ED) Democrats (EEP ED) Group of the European Right Avrupa Sağı Grubu Group of the Greens Yeşiller Grubu Group of the Independents for a Europe of Nations (I EDN) Milletler Avrupası için Bağımsızlar Grubu (I EDN) Group of States Against Corruption Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu (GRECO) (GRECO) hazard group risk grubu Identity, Tradition and Sovereignty Kimlik, Gelenek ve Egemenlik Grubu (ITS) Group (ITS) income group gelir grubu Independence / Democracy Group Bağımsızlık / Demokrasi Grubu (IND / DEM) (IND / DEM) Independent European Program Bağımsız Avrupa Program Grubu (IEPG) Group (IEPG) interest group çıkar / menfaat grubu Intergovernmental Group of Experts Hükûmetler Arası Uzmanlar Grubu (IGE) (IGE) intra group transaction grup içi işlem liaison group irtibat grubu political group siyasi grup pressure group baskı grubu Rainbow group Gökkuşağı grubu regroup yeniden gruplandırmak Socialist Group Sosyalist Grup target group hedef grup, hedef kitle Union for Europe of the Nations Group Uluslar Avrupası için Birlik Grubu Wester n Eur opean Ar maments Gr oup Batı Avrupa Silahlanma Grubu (WEAG) 155
168 (WEAG) Western European Logistics Group (WELG) working group GROWTH economic growth growth initiative growth point Stability and Growth Pact GUARANTEE commission on guarantees Community guarantee credit guarantee fund European Agricultural Guidance and Guarantee Fund (EAGGF / FEOGA) grant loans and give guarantees guaranteed income guarantee fund guarantee price letter of guarantee release of guarantee treasury guarantee unified guarantee system GUARANTOR joint guarantor GUARDIANSHIP guardian GUIDE guide document guide price Practical Guide to EC Procurement Procedures (PRAG) GUIDELINES employment guidelines in conformity with the guidelines international guidelines introductory guidelines sectoral guidelines Batı Avrupa Lojistik Grubu (WELG) çalışma grubu büyüme, gelişme ekonomik büyüme gelişme inisiyatifi, gelişme girişimi büyüme noktası İstikrar ve Büyüme Paktı i. garanti, teminat, güvence, kefalet; f. garanti vermek garanti komisyonu Topluluk garantisi kredi garanti fonu Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu (EAGGF / FEOGA) borç ve garanti vermek teminatlı / garantili gelir garanti fonu garanti fiyatı teminat mektubu teminatın iadesi, kalkması hazine garantisi birleşik garanti sistemi garantör müteselsil kefil vesayet vasi rehber, kılavuz rehber doküman / belge rehber fiyat AT İhale Usulleri Uygulama Kılavuzu (PRAG) kılavuz ilkeler, yol gösterici ilkeler istihdama ilişkin kılavuz ilkeler yol gösterici / kılavuz ilkelerle uyumlu biçimde uluslararası yol gösterici ilkeler başlangıç esasları sektörel kılavuz ilkeler 156
169 H HANDLING handling of client orders usual handling HARD CORE HARD COPY HARMONIOUS harmonious development HARMONISATION harmonisation of laws harmonisation of legislation harmonise harmonised area harmonised European standard Harmonised Index of Consumer Prices (HICP) harmonised national standard harmonised standard Harmonised Survey and Certification System (HSSC) non harmonised area Office for Harmonisation in the Internal Market (Trademarks and Designs) (OHIM) structural harmonisation muamele, işleme; ele alma müşteri siparişlerinin yerine getirilmesi mutat işleme çekirdek basılı kopya, yazılı çıktı uyumlu dengeli kalkınma; uyumlu gelişim uyum; uyumlaştırma / ahenkleştirme kanunların uyumlaştırılması; hukukların uyumlaştırılması mevzuatın uyumlaştırılması uyumlaştırmak armonize alan / uyumlaştırılmış alan uyumlaştırılmış Avrupa standardı Uyumlaştırılmış Tüketici Fiyatları Endeksi (UTFE) uyumlaştırılmış ulusal standart uyumlaştırılmış standart Armonize Sörvey ve Sertifikalandırma Sistemi (HSSC) uyumlaştırılmamış / armonize edilmemiş alan İç Pazar (Marka ve Tasarım) Uyumlaştırma Ofisi (OHIM) yapısal uyumlaştırma adaptation: uyarlama, adoption: kabul etme, benimseme alignment: uyum; uyumlaştırma, aynı hizaya getirme, eş düzeye getirme approximation: yakınlaştırma, yaklaşma cohesion: (parçaların bütüne) uyumu concerted: uyumlu convergence: yakınsama harmonisation: uyum; yumlaştırma incorporation: derç etme, dahil etme tr ansposition: aktarım HARMONY be in harmony with uyum, ahenk, uygunluk uyum içinde olmak 157
170 HEAD head office head of government head of state registered head office HEADING headings and subheadings of the Common Customs Tariff heading of the tariff subheading tariff heading HEALTH animal health Directorate General for Health and Consumer Protection Employment, Social Policy, Health and Consumer Affairs Council (EPSCO) European Agency for Safety and Health at Work (EU OSHA) European Health Community Executive Agency for the Public Health Programme (Public Health Executive Agency (PHEA)) health detriment health management health record plant health preventive health service public health World Health Organisation (WHO) World Organisation for Animal Health (WOAH / OIE) HEARING adjourn a hearing pre hearing interlocutory hearing request for a hearing baş; başkan, lider genel merkez; idare merkezi (şirket, işletme) hükûmet başkanı devlet başkanı tescil edilmiş idare merkezi başlık; pozisyon Ortak Gümrük Tarifesi pozisyon ve alt pozisyonları tarife pozisyonu alt başlık [gümrük] tarife pozisyonu sağlık, hıfzısıhha hayvan sağlığı Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi (EPSCO) Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU OSHA) Avrupa Sağlık Topluluğu Genel Sağlık Programı Yürütme Ajansı (PHEA) sağlık hasarı sağlık yönetimi sağlık karnesi bitki sağlığı koruyucu sağlık hizmeti genel sağlık Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (WOAH / OIE) duruşma, celse / oturum duruşmayı ertelemek duruşma öncesi kesin kararın verildiği duruşmadan önceki duruşmaların her biri murafaa (duruşma) talebi hearing: duruşma; oturum / celse (mahkeme) open session: halka açık oturum session: oturum, celse, toplantı (mahkeme, meclis veya resmî bir grup için) sitting: oturum (mahkeme, meclis veya resmî bir kurum için) in camera session: kapalı oturum HEAT 158 ısı, sıcaklık, hararet
171 HEDGING domestic heating fuel useful heat heat pump power to heat ratio HERD BOOK HEREDITARY HEREDITY HIDDEN hidden asset hidden (disguised) unemployment HIGH high authority high contracting parties high priority High Representative for the Common Foreign and Security Policy (CFSP) HISTORIC HISTORICAL historical background HOLDER account holder card holder holder of authorisation holder of securities individual holder of exclusive rights policy holder right holder shareholder HOLDING animal holding financial holding company holding company mixed activity holding company mixed activity insurance holding company HOLIDAY official holiday paid holiday paid holiday scheme time share holiday konut ısıtma yakıtı kullanılabilir ısı ısı pompası gücün ısıya oranı finansal korunma hayvan soy kütüğü kalıtsal kalıtım, soyaçekim, irsiyet gizli, saklı, örtülü örtülü varlık, saklı varlık gizli işsizlik yüksek yüksek otorite yüksek âkit taraflar yüksek öncelik Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası (ODGP) Yüksek Temsilcisi tarihi, tarihe geçmiş, tarihi etkileyen veya etkileyebilecek olan (konu olarak) tarihi, tarihsel, tarihle ilgili tarihsel geçmiş hamil, sahip hesap sahibi kart hamili yetki sahibi, yetkilendirilmiş kişi, bir işlem yapmaya mezun kılınmış kişi; mezuniyet sahibi elinde menkul kıymet bulunduran münhasır hakları münferiden elinde tutan kimse poliçe hamili hak sahibi hissedar, hisse sahibi, pay sahibi holding hayvancılıkla uğraşan işletme finansal holding holding karma faaliyetli holding karma faaliyetli sigorta holdingi dinlence / tatil resmî tatil ücretli izin ücretli izin sistemi devreli tatil 159
172 time share holiday contract HOME Common European Home home affairs home care home country home country control home state justice and home affairs (JHA) Justice and Home Affairs Council HOMELAND HORIZONTAL horizontal layout horizontal legislation horizontal objective horizontal state aid HOUSE brokerage house detention house House of the Representatives House of Lords in house training International Federation for Housing and Planning (IFHP) slaughter house social housing HOUSEHOLD household appliance labelling of household appliances HUSBANDRY HYMN Eur opean Hymn devre mülk tatil sözleşmesi ev, mesken; yurt Ortak Avrupa Evi iç işleri evde bakım hizmetleri köken ülke; çıkış ülkesi; (ait olduğu ülke) köken ülke denetimi gönderen devlet adalet ve iç işleri (Aİ) Adalet ve İç İşleri Konseyi vatan / yurt yatay yatay düzen, yatay sunum yatay mevzuat yatay hedef yatay devlet yardımı i.ev, konut; f. iskan etmek, barındırmak aracı kurum tutuk evi, tevkif evi Temsilciler Meclisi Lortlar Kamarası hizmet içi eğitim, dahilde eğitim Uluslararası Konut ve Planlama Federasyonu (IFHP) mezbaha sosyal konut edindirme hane halkı ev aleti ev aletlerinin etiketlendirilmesi hayvancılık ilahi, dinsel şarkı Avrupa Marşı 160
173 I IDENTITY defence identity European identity European Security and Defence Identity (ESDI) identity of interests Identity, Tradition and Sovereignty Group (ITS) recognition of an identity specific identity ILLEGAL illegal immigrant illegal trafficking of drugs illegal worker ILLICIT by illicit means illicit use of drugs ILL TREATMENT IMITATION imitate imitated goods IMMEDIATE IMMIGRATION illegal immigrant immigrant immigrate kimlik savunma kimliği Avrupa kimliği Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği (AGSK) çıkarların aynı olması Kimlik, Gelenek ve Egemenlik Grubu (ITS) kimliğin tanınması belirli kimlik, özel kimlik hukuka aykırı, hukuk dışı; yasa dışı yasa dışı göçmen yasa dışı uyuşturucu madde ticareti kaçak işçi yasada yasaklanmış, hukukun caiz görmediği (eylem veya konu); gayrimeşru hukukça caiz olmayan / gayrimeşru yollara başvurarak uyuşturucu maddenin yasa dışı kullanımı; ilaçların yasa dışı kullanımı kötü muamele taklit / imitasyon taklit etmek imite mal acil / ivedi bir başka ülkeden göç yasa dışı göçmen göçmen (bir başka ülkeden) göç etmek, hicret etmek IMMOVABLE gayrimenkul / taşınmaz mal immovable property emlak; gayrimenkul mülkiyeti; gayrimenkul / taşınmaz mal immovable purchased on a time share devre mülk esasına göre satın alınan taşınmaz mal basis IMMUNITY diplomatic immunity immunity of domicile lifting of immunity par liamentar y immunity dokunulmazlık; bağışıklık diplomatik dokunulmazlık konut dokunulmazlığı dokunulmazlığın kaldırılması parlamenter dokunulmazlığı 161
174 privileges and immunities renunciation of immunity sovereign immunity waive immunity IMPACT customs regime with economic impact environmental impact environmental impact assessment (EIA) environmental impact assessment practices impact assesment regulatory impact assesment (RIA) Transboundary Environmental Impact Assessment Convention IMPARTIALITY IMPEACHMENT IMPETUS IMPLEMENTATION Decentralised Implementation System (DIS) Extended Decentralised Implementation System (EDIS) implement implementation of a policy implementation of a provision implementation phase implementing ayrıcalık ve dokunulmazlıklar dokunulmazlık hakkından vazgeçme devletin bağışıklığı / muafiyeti (özellikle uluslararası yargı yetkisi) dokunulmazlıktan feragat etmek etki ekonomik etkili gümrük rejimi çevresel etki çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) çevresel etki değerlendirmesi uygulamaları etki değerlendirmesi düzenleyici etki analizi (DEA) Sınır Aşan Çevresel Etki Değerlendirmesi Sözleşmesi tarafsızlık suçlama, itham hız; şevk, dürtü uygulamaya koyma, uygulama; icra etme Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi (DIS) Genişletilmiş Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi (EDIS) uygulamaya koymak; icra etmek,uygulamak bir tutum ya da politikanın uygulamaya konması, icrası, yürütülmesi bir hükmün uygulanması uygulamaya koyma aşaması (yürütme anlamında) Uygulamaya koyan, yerine getirme işlevini gören apply: uygulamak; soyut kuralı somut duruma / olaya uygulamak enforce: icra etmek; yerine getirmek enter into force: yürürlüğe girmek execute: yerine getirmek, yürütmek, infaz etmek, icra etmek implement: uygulamaya koymak put in effect: yürürlüğe koymak put into force: yürürlüğe koymak take effect:yürürlüğe girmek, yürürlük kazanmak 162 implementing agency (IA) implementing of the budget implementing convention implementing institution implementing regulation uygulamadan sorumlu kurum (IA) bütçenin uygulanması, bütçenin uygulamaya konması uygulama sözleşmesi uygulayıcı kurum uygulama tüzüğü; yönetmelik (iç hukuk)
175 IMPLICATION IMPORT Community Import Requirements Database (CIRD) countervailing import duty declared import dumped import import certificate import deposit import duty import levy import licence import quota import restriction imports imports regime import substitution import substitution industrialisation import surcharge import survey import volume import without waiver reduced rate of import duty safety controls on imports subsidised imports zer o rate of import duty IMPORTATION importation of goods INADMISSIBLE INALIENABLE INAUGURATE IN CAMERA INCAPACITATE INCAPACITY temporary incapacity permanent incapacity INCENTIVE general incentive system incentive fund incentive policy INCEPTION muhtemel etki, kastedilen anlam, ima i. ithal; f. ithal etmek Topluluk İthalat Şartları Veri Tabanı (CIRD) ithalatta telafi edici vergi, ithalatta fark giderici vergi beyan edilen ithalat dampingli ithalat ithal izin belgesi ithal teminatı ithalat vergisi ithal prelevmanı ithal müsaadesi / lisansı ithal kotası ithalat kısıtlaması ithalat / dış alım ithalat rejimi ithal ikamesi ithal ikameci sanayileşme ithal ek vergisi ithalat anketi ithalat hacmi bedelsiz ithalat indirimli ithalat vergisi ithalattaki güvenlik kontrolleri sübvansiyonlu ithalat sıfır oranlı ithalat vergisi ithal etme mal ithali kabul edilemez; esasa girmeden reddi gereken (yargılama hukuku) devrolunamaz; temlik edilemez törenle açmak gizli güçten düşürmek, ehliyetten yoksun kılmak iş göremezlik; yetersizlik; ehliyetsizlik geçici iş göremezlik sürekli iş göremezlik; sürekli ehliyetsizlik teşvik genel teşvik sistemi teşvik fonu teşvik politikası başlama, başlangıç 163
176 inception period inception report INCIDENTAL PRESENCE INCOME accrued income accruals and deferred income direct income support fixed income security Gross National Income (GNI) guaranteed income income group incomes policy income stabilisation income tax redistribution of income INCOMMUNICADO INCORPORATION articles of incorporation (certificate of incorporation) incorporate incorporated incorporated company place of incorporation INCREMENT increment change increment measure INDEMNITY compensatory indemnity indemnity payment professional indemnity insurance INDENT INDEPENDENCE Alliance of Independent Democrats in Europe (AIDE) Commonwealth of Independent States (CIS) Group of the Independents for a Europe of Nations (I EDN) Independence / Democracy Group (IND / DEM) independent Independent Eur opean Pr ogr am başlangıç periyodu başlangıç raporu arızi mevcudiyet gelir tahakkuk eden gelir tahakkuklar ve ertelenmiş gelirler doğrudan gelir desteği sabit getirili menkul kıymetler Gayrisafi Milli Gelir (GSMG) teminatlı / garantili gelir gelir grubu gelirler politikası gelir istikrarı gelir vergisi gelirin yeniden dağılımı hiç kimseyle görüştürülmeme birleştirme; şirket tüzel kişilik kazandıran statü; tüzel kişiliği olan ticaret şirketi s. bir bütünün içine dahil edilmiş; f. tüzel kişilik kazanmak; tüzel kişiliğe sahip şirket hâline gelmek dahil edilmiş, içine alınmış; tüzel kişilik olarak kurulmuş tüzel kişiliği olan şirket tüzel kişiliğin bulunduğu yer artma, büyüme büyüme değişimi büyüme ölçümü tazminat, zararı ödeme fark giderici tazminat tazminat ödemesi mesleki sorumluluk sigortası satır başı, bent bağımsızlık Avrupa Bağımsız Demokratlar İttifakı (AIDE) Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Milletler Avrupası için Bağımsızlar Grubu (I EDN) Bağımsızlık / Demokrasi Grubu (IND / DEM) bağımsız Bağımsız Avrupa Program Grubu (IEPG) 164
177 Group (IEPG) independent producer (media) New Independent States (NIS) INDEX Biological Exposure Index (BEI) Consumer Price Index (CPI) Harmonised Index of Consumer Prices (HICP) price index Wholesale Price Index (WPI) INDICATION indication of interest indicative indicative price indicative programme INDIGENOUS indigenous crude oil not yet extracted INDIRECT indirect action indirect credit indirect election indirect representation indirect tax indirect tax system INDIVIDUAL individual character individual earning individual exemption individual freedom individual holder of exclusive rights INDUSTRIAL central industrial property office industrial conversion industrial development industrial goods industrial fuel industrial infrastructure industrial plant industrial policy industrial pollution industrial property industrial revolution industrial undertaking industrial waste industrial zone bağımsız yapımcı (medya) Yeni Bağımsız Devletler (YBD) dizin, endeks, fihrist Biyolojik Maruziyet Endeksi (BEI) Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Uyumlaştırılmış Tüketici Fiyatları Endeksi (UTFE) fiyat endeksi Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) gösteme; gösterge; delil faiz göstergesi gösteren, belirten, bildiren; belirleyici gösterge fiyat gösterge program yerli; bir yere özgü henüz çıkarılmamış yerli ham petrol dolaylı dolaylı dava; dolaylı eylem dolaylı kredi dolaylı seçim dolaylı temsil dolaylı / vasıtalı vergi dolaylı / vasıtalı vergi sistemi birey, kişi, fert; bireysel, kişisel, şahsi, özel, kişiye özgü kişiye özel nitelik bireysel kazanç bireysel muafiyet bireysel özgürlük münhasır hakları münferiden elinde tutan kimse endüstriyel / sınai merkezi sınai mülkiyet ofisi endüstriyel dönüşüm sınai / endüstriyel kalkınma sınai mallar sanayi yakıtı sanayi altyapısı sanayi / endüstri tesisi sanayi politikası sanayi kirliliği, endüstriyel kirlilik sınai mülkiyet sanayi devrimi sınai teşebbüs endüsriyel atık endüstri / sanayi bölgesi 165
178 166 intellectual and industrial property intellectual, industrial and commercial property rights International Standard Industrial Classification of All Economic Activities (ISIC) organised industrial zone (OIZ) protection of intellectual and industrial property rights small industrial estate (SIE) Union of Industrial and Employers Confederations of Europe (UNICE) INDUSTRY aerospace industry airbus industry aircraft industry arms industry The Association of European Chambers of Commerce and Industry (Eurochambers) competing industries Directorate General for Enterprise and Industry European Collaborative Linkage of Agriculture and Industry through Research (ÉCLAIR) European Confederation of Iron and Steel Industries (EUROFER) manufacturing industry Union of Industries of the European Community INFANT MORTALITY infant mortality rate INFLATION domestic inflation estimations inflation expectation survey INFLUENCE external influence zone of influence INFORMATION access to information Agricultural Information (AGINFO) binding tariff information Centre for Information, Discussion and Exchange on the Crossing of Frontiers and Immigration (CIREFI) centr e for infor mation and fikrî ve sınai mülkiyet fikrî, sınai ve ticari mülkiyet hakları Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Sanayi Sınıflaması (ISIC) organize sanayi bölgesi (OSB) fikrî ve sınai mülkiyet haklarının korunması; fikrî ve sınai hakların korunması küçük sanayi sitesi (KSS) Avrupa Sanayi ve İşveren Konfederasyonları Birliği (UNICE) sanayi / endüstri uzay sanayisi / sanayii airbus sanayisi uçak sanayisi / sanayii silah sanayisi / sanayii Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (Eurochambers) rakip sanayiler İşletme ve Sanayi Genel Müdürlüğü Avrupa Araraştırma Yoluyla Tarım ve Sanayi İş Birliği Bağı (ÉCLAIR) Avrupa Demir Çelik Sanayileri Konfederasyonu (EUROFER) imalat sanayisi / sanayii Avrupa Topluluğu Sanayiler Birliği bebek ölümü bebek ölüm oranı enflasyon iç / yurt içi enflasyon tahminleri enflasyon beklenti anketi etki / tesir, nüfuz dış etki nüfuz alanı bilgi, enformasyon, haber bilgiye erişim Tarımsal Bilgi [Arama] Servisi (AGINFO) bağlayıcı tarife bilgisi Göç ve Sınır Geçişleri Konusunda Bilgi, Değerlendirme ve Değişim Merkezi (CIREFI) bilgi ve belge merkezi (BBM)
179 documentation (CID) customs information system (CIS) gümrük bilgi sistemi (CIS) Directorate General for the Bilgi Toplumu ve Medya Genel Müdürlüğü Information Society and Media disclosure of information bilgilerin ifşa edilmesi Education Information Network in the Avrupa Topluluğu Eğitim Bilgi Ağı European Community (EURYDICE) (EURYDICE) Environmental Chemicals Data and Çevreyle İlgili Kimyasallar Hakkında Veri ve Information Network (ECDIN) Bilgi Ağı (ECDIN) European Binding Tariff Information Avrupa Bağlayıcı Tarife Bilgisi (EBTI) (EBTI) European Bureau of Library, Kütüphane, Enformasyon ve Dokümantasyon Information and Documentation Dernekleri Avrupa Bürosu (EBLIDA) Associations (EBLIDA) European Documentation and Eğitim için Dokümantasyon ve Enformasyon Information System for Education Avrupa Sistemi (EUDISED) (EUDISED) European Environment Information Avrupa Çevre Bilgi ve Gözlem Ağı (EIONET) and Observation Network (EIONET) European Forestry Information and Avrupa Ormancılık Bilgi ve İletişim Sistemi Communication System (EFICS) (EFICS) European Information Network on Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı Drugs and Drug Addiction (REITOX) Enformasyon Ağı (REITOX) European Network and Information Avrupa Ağ ve Bilgi Güvenliği Ajansı (ENISA) Security Agency (ENISA) Federal Information Technologies Federal Bilgi Teknolojileri Ajansı (FITA) Agency (FITA) financial management information mali yönetim bilgi sistemi (FMIS) system (FMIS) geographic information system (GIS) coğrafi bilgi sistemi (CBS) inform haberdar etmek, bilgilendirmek information and communication bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) technology (ICT) information network system bilgi ağı sistemi information society bilgi toplumu Information Society Promotion Office Bilgi Toplumunu Geliştirme Ofisi (ISPO) (ISPO) information society technologies (IST) bilgi toplumu teknolojileri (IST) Infrastructure for Spatial Information Avrupa Konumsal Bilgi Altyapısı (INSPIRE) in Europe (INSPIRE) integrated information system (SII) entegre / bütünleşmiş bilgi sistemi (SII) joint information centre (JIC) ortak bilgi merkezi (OBM) management information system (MIS) yönetim bilgi sistemi (YBS) Mutual Information System on Social Sosyal Koruma Konusunda Karşılıklı Protection (Missoc) Bilgilendirme Sistemi (Missoc) Schengen Information System (SIS) Schengen Bilgi Sistemi (SIS) Schengen Information System Network Schengen Bilgi Sistemleri Ağı (SISNET) (SISNET) security information form güvenlik bilgi formu System For Information on Grey Avrupa ile ilgili Bilimsel Çalışmalar Hakkında 167
180 168 Literature on Europe (SIGLE) Technical Assistance and Information Exchange Office (TAIEX) They shall forthwith inform the Commission thereof vessel traffic management and information system (VTMIS) INFORMED USER INFRASTRUCTURE congested infrastructure Dedicated Road Infrastructure for Vehicle Safety in Europe (DRIVE) industrial infrastructure infrastructure capacity Infrastructure for Spatial Information in Europe (INSPIRE) infrastructure manager infrastructure work Office for Infrastructure and Logistics tourism infrastructure transport infrastructure Transport Infrastructure Needs Assessment (TINA) urban infrastructure Enformasyon Sistemi (SIGLE) Teknik Yardım ve Bilgi Değişim Ofisi (TAIEX) Komisyonu [durumdan] derhal haberdar ederler gemi trafik yönetim ve bilgi sistemi (GTYBS) bilgilendirilmiş, bilgili kullanıcı altyapı / enfrastrüktür sıkışık altyapı Avrupa da Taşıt / Araç Emniyeti için Tahsisli Yol Altyapısı (DRIVE) sanayi altyapısı altyapı kapasitesi Avrupa Konumsal Bilgi Altyapısı (INSPIRE) altyapı yöneticisi altyapı çalışması Altyapı ve Lojistik Ofisi turizm altyapısı taşıma altyapısı Taşıma Altyapısı İhtiyaç Analizi (TINA) kentsel altyapı INFRINGEMENT ihlal action for infringement ihlal davası alleged infringement of an obligation yükümlülük ihlali iddiası case of infringement ihlal durumu, ihlal hâli, ihlal olayı... should the infringement be repeated ihlalin tekrarı durumunda... bring an action for an infringement ihlal davası açmak bring the infringement to an end ihlale son vermek have an infringement established ihlalin sübut bulması, ihlalin tespit edilmesi, ihlalin belirlenmesi patent infringement suit patent ihlal davası record an infringement ihlali kayda geçirmek INFRINGER INGREDIENTS fodder production ingredients list of ingredients INHERITANCE inheritance tax INHUMAN INITIAL initial capital initial listing ihlal eden içinde bulunan maddeler, muhteviyat yemlik madde muhteviyatı bileşenler listesi; muhteviyat, içindekiler listesi miras / kalıt veraset vergisi; veraset ve intikal vergisi gayri insani, insanlık dışı i. ilk, başlangıçta bulunan; f. parafe etmek kuruluş sermayesi ilk kotasyon
181 initial listing fee INITIATE initiate the procedure INITIATIVE Community initiative Defence Capability Initiative (DCI) European Initiative for Democracy and Human Rights (EIDHR) growth initiative legislative initiative on its own initiative power of initiative right of initiative South East European Cooperation Initiative (SECI) the initiative of (Member State) INJUNCTION interlocutory injunction INJURY injured material injury occupational injury work injury IN KIND in cash or in kind in kind credit in kind loan receive a benefit in kind kota alma harcı, başlangıç kayıt harcı başlatmak usulü başlatmak girişim / inisiyatif Topluluk inisiyatifi Savunma Yetenekleri Girişimi (DCI) Demokrasi ve İnsan Hakları Avrupa Girişimi (EIDHR) gelişme inisiyatifi, gelişme girişimi yasama inisiyatifi kendiliğinden, re sen [Komisyonun] inisiyatif yetkisi inisiyatif [kullanma] hakkı Güneydoğu Avrupa İş Birliği İnisiyatifi (SECI).(Üye Devlet) girişimi / inisiyatifi mahkeme emri / talimatı (genellikle yapmama); ihtiyati tedbir kararı ihtiyati tedbir kararı hasar, zarar; yara, mağduriyet zarar gören, mağdur, incinmiş maddi zarar bir meslek kazasının neden olduğu yarlanma iş kazası nedeniyle yaralanma ayni ayni veya nakdî olarak ayni kredi ayni ödünç, ayni borç ayni yardım almak INNOVATION yenilik; buluş business and innovation centre (BIC) iş ve yenilik merkezi (İYM) Centre for Educational Research and Eğitimde Araştırma ve Yenilik Merkezi (CERI) Innovation (CERI) European Business and Innovation Avrupa İş ve Yenilik Geliştirme Ağı (EBN) Centre Network (EBN) innovation relay centre yenilik aktarım merkezleri Science and Technology for Regional Avrupa da Bölgesel Yenileşme ve Gelişme için Innovation and Development in Europe Bilim ve Teknoloji (STRIDE) (STRIDE) INPUT input output analysis INQUIRY carrying out official inquires commission of inquiry committee of inquiry girdi girdi çıktı analizi / çözümlemesi soruşturma resmî soruşturmanın yapılması soruşturma komisyonu soruşturma komitesi 169
182 INSERTION court of inquiry parliamentary inquiry INSIDER TRADING IN SITU in situ restructuring INSOLVENCY INSPECT inspecting goods carried by or on persons inspecting means of transport soruşturma kurulu, soruşturma divanı parlamento soruşturması ekleme, ilave içeriden öğrenenlerin ticareti, içten ticaret yerinde mekânda yeniden yapılanma iflas teftiş etmek, muayene etmek kişilerin yanlarında bulundurdukları ya da üstlerinde taşıdıkları malların / eşyanın kontrolü taşıma / nakil araçlarının muayenesi INSPECTION teftiş, denetim, muayene Agreement on Pre Shipment Inspection Sevkiyat Öncesi Kontrol Anlaşması border inspection post sınır kontrol noktası execute inspection teftiş yaptırmak inspection institution muayene kurumu inspection of luggage bagaj muayenesi market inspection piyasa denetimi physical inspection fiziki muayene pre shipment inspection sevkiyat öncesi kontrol task of inspection teftiş, denetim görevi testing, certification and inspection test, belgelendirme ve muayene kuruluşu institution INSPECTOR tax inspector INSTITUTE European Monetary Institute (EMI) European Network of Forensic Science Institutes (ENFSI) European Space Research Institute (ESRIN) European Telecommunication Standards Institute (ETSI) European Union Institute for Security Studies (EUISS) European University Institute (EUI) Institute for Security Studies (ISS) Institute of Internal Auditors (IIA) Institute of International Finance (IIF) institute proceedings International Monetary Institute INSTITUTION accredited institution associated institution cooperation with the institutions 170 müfettiş vergi denetmeni i. enstitü; f. kurmak; başlatmak Avrupa Para Enstitüsü (APE) Avrupa Adli Tıp Kurumları Ağı (ENFSI) Avrupa Uzay Araştırmaları Enstitüsü (ESRIN) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (ETSI) Avrupa Birliği Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (EUISS) Avrupa Üniversitesi Enstitüsü (EUI) Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (ISS) İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) işlemleri başlatmak Uluslararası Para Enstitüsü kurum onaylanmış kurum ortak kurum kurumlarla iş birliği
183 credit institution European Community institutions financial institution implementing institution inspection institution institution building international arbitration International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) international financial institution (IFI) intervening institution market bridge institution market maker institution Office for Democratic Institutions and Human Rights (ODIHR) single institutional framework testing, certification and inspection institution seat of an institution INSTRUCTION Community instructions instruct mandatory instruction safety instruction seek instructions INSTRUMENT applicable international instrument association instrument authentic instrument authenticated instrument Community instrument Community legal instrument constituent instrument debt instrument / security derivative financial instrument Development Cooperation Instrument (DCI) European Neighbourhood and Partnership Instrument (ENPI) Financial Instrument for Fisheries Guidance (FIFG) financial instrument Instrument for Pre Accession Assistance for Rural Development (IPARD) Instrument for Structural Policies for pre accesion (ISPA) kredi kurumu / kredi kuruluşu Avrupa Topluluğu kurumları mali / finansal kurum uygulayıcı kurum muayene kurumu kurumsal yapılanma, kurum yapılandırması uluslararası tahkim Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kurumları Federasyonu (IFLA) uluslararası finans kurumu (IFI) müdahale kurumu piyasa oluşturucu köprü kurum piyasa oluşturucu kurum Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi (ODIHR) tek kurumsal çerçeve test, belgelendirme ve muayene kuruluşu kurum merkezi ders verme; öğretim; talimat, emir Topluluk talimatları ders vermek; öğretmek; talimat vermek emredici talimat güvenlik talimatı talimat beklemek, talimat (alınmasını) istemek belge, doküman; araç; senet; yatırım aracı uygulanabilir / kabil i tatbik uluslararası hukuki düzenleme araçları / düzenleyici belge ortaklık aracı; ortaklık belgesi asıl senet / belge; resmî senet resmîliği onaylanmış senet / belge Topluluk aracı Topluluk hukuki aracı kurucu belge borçlanma aracı, borçluluğu temsil eden menkul kıymet türev mali araç Kalkınma İşbirliği Aracı (DCI) Avrupa Komşuluk ve Ortaklık Aracı (ENPI) Balıkçılık Yönlendirme Mali Aracı (FIFG) finansal araç Kırsal Kalkınma için Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPARD) Katılım Öncesi Yapısal Politikalar Aracı (ISPA) 171
184 instrument of accession instruments of the European Community instrument of ratification legal instrument measuring instruments money market instrument New Community Instrument (NCI) INSURANCE accident insurance fund cost, insurance and freight (CIF) export insurance group insurance insurance company insurance contract insurance premium insurance service insurance undertaking mixed activity insurance holding company professional indemnity insurance social insurance suretyship insurance unemployment insurance INTAKE INTANGIBLE intangible asset intangible goods INTEGRATED computer integrated manufacturing (CIM) European Integrated Accounting System European System of Integrated Economic Accounts integrated approach Integrated Administration and Control System (IACS) integrated border management integrated border security model Integrated Customs Tariff of the European Communities (TARIC) integrated development integrated development programme (IDP) integrated information system (SII) Integrated Mediterranean katılım belgesi Avrupa Topluluğu araçları onay belgesi hukuki araç ölçü aletleri para piyasası enstrümanı Yeni Topluluk Aracı (NCI) sigorta, sigortacılık kaza sigorta fonu mal bedeli, sigorta ve navlun (CIF) ihracat sigortası grup sigortası, topluluk sigortası sigorta şirketi sigorta sözleşmesi / akdi sigorta primi sigorta hizmeti sigorta teşebbüsü, sigorta işletmesi karma faaliyetli sigorta holdingi mesleki sorumluluk sigortası sosyal sigorta kefalet sigortası işsizlik sigortası içe alım maddi olmayan, gayrimaddi maddi olmayan varlık maddi olmayan / gayrimaddi mallar entegre / bütünleşmiş bilgisayarla bütünleşik üretim (CIM) Avrupa Entegre / Bütünleştirilmiş Muhasebe Sistemi Avrupa Bütünleştirilmiş Ekonomik Hesaplar Sistemi bütünsel (entegre) yaklaşım Entegre İdare ve Kontrol Sistemi (EİKS) entegre sınır yönetimi entegre sınır güvenlik modeli Avrupa Toplulukları Entegre Gümrük Tarifesi (TARIC) entegre / bütünleşik kalkınma entegre / bütünleşik kalkınma programı (IDP) entegre / bütünleşmiş bilgi sistemi (SII) Akdeniz Entegre / Bütünleştirilmiş Programları 172
185 Programmes (IMP) integrated pest management (IPM) Project Directorate of Integrated Border Management (PDIBM) INTEGRATION economic integration European integration European Integrationists integration of the social policy agreement monetary integration partial integration regional integration INTEGRITY indivisible integrity right to physical integrity territorial integrity INTELLECTUAL PROPERTY Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property (TRIPS Agreement) intellectual property rights (IPR) World Intellectual Property Organisation (WIPO) INTELLECTUAL AND INDUSTRIAL PROPERTY intellectual, industrial and commercial property rights protection of intellectual and industrial property rights INTENTION intend intentionally INTERDICTION voluntary interdiction INTEREST adverse interest conflict of interest disinterested European Economic Interest Grouping (EEIG) European interest groups financial interest identical interests identity of interests indication of interest (IMP) entegre zararlı yönetimi (IPM) Entegre Sınır Yönetimi Proje Uygulama Müdürlüğü (PDIBM) bütünleşme / entegrasyon ekonomik entegrasyon / bütünleşme Avrupa bütünleşmesi / entegrasyonu Avrupa Entegrasyonistleri sosyal politika anlaşmasının entegrasyonu parasal entegrasyon / bütünleşme kısmi entegrasyon / bütünleşme bölgesel entegrasyon / bütünleşme bütünlük; doğruluk bölünmez bütünlük bedensel dokunulmazlık hakkı toprak bütünlüğü, ülkesel bütünlük fikrî mülkiyet Ticaretle Bağlantılı Fikrî Mülkiyet Hakları Anlaşması (TRIPS Anlaşması) fikrî mülkiyet hakları; fikrî haklar (IPR) Dünya Fikrî Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) fikrî ve sınai mülkiyet fikrî, sınai ve ticari mülkiyet hakları fikrî ve sınai mülkiyet haklarının korunması; fikrî ve sınai hakların korunması niyet, amaç, maksat, kasıt niyet etmek, amaçlamak kasıtlı hacir ihtiyarî hacir faiz; pay, hisse hakkı; çıkar; kâr çatışan çıkar / menfaat çıkar / menfaat uyuşmazlığı tarafsız, ilgisiz Avrupa Ekonomik Çıkar Gruplaşması (AEÇG) Avrupa çıkar grupları mali çıkar özdeş çıkarlar çıkarların aynı olması faiz göstergesi 173
186 interest group interest of default interest payable interest rate interest rate futures interest receivable interest subsidy participating interest prejudiced interest principle of vital interest public interest real interest rate safeguard the interests of the Community service of general economic interest technical interest rate vested interest INTERFACE INTERFERENCE INTERGOVERNMENTAL bilateral intergovernmental conference Community method and intergovernmental method Intergovernmental Committee for Migrations Intergovernmental Conference (IGC) Intergovernmental Europe Intergovernmental Group of Experts (IGE) intergovernmental method INTERINSTITUTIONAL INTERIM interim agreement interim article interim government interim measure interim payment interim protocol interim regulation INTERLOCUTORY interlocutory decision interlocutory hearing interlocutory injunction interlocutory order çıkar / menfaat grubu temerrüt faizi faiz borcu faiz oranı faiz oranlı vadeli işlemler faiz alacağı faiz sübvansiyonu iştirak hisse senetleri zarara uğramış çıkar hayatî menfaat / yaşamsal çıkar ilkesi kamu yararı; kamu menfaati / çıkarı reel faiz oranı Topluluk çıkarlarını korumak genel ekonomik yarar hizmeti teknik faiz oranı kazanılmış hak / müktesep hak ara yüz enterferans; karışma; müdahale hükûmetler arası ikili hükûmetler arası konferans Topluluk yöntemi ve hükûmetler arası yöntem Hükûmetler Arası Göç Komitesi Hükûmetler Arası Konferans (HAK) Hükûmetler Arası Avrupa Hükûmetler Arası Uzmanlar Grubu (IGE) hükûmetler arası yöntem (karşıtı Topluluk yöntemi) kurumlar arası geçici, muvakkat geçici anlaşma geçici madde geçici (ara) hükûmet geçici önlem / tedbir ara ödeme geçici protokol geçici tüzük muvakkat, geçici, nihai olmayan ara kararı; davayı esastan sonuçlandırmayan karar kesin kararın verildiği duruşmadan önceki duruşmaların her biri ihtiyati tedbir kararı ara karar şeklindeki emir 174
187 interlocutory sentence INTERMEDIARY financial intermediary intermediary company INTERNAL ex post internal audit internal audit Institute of Internal Auditors (IIA) Internal Audit Service (IAS) internal consumption internal frontier internal law internal market internal passport internal tax INTERNATIONAL applicable international instrument Bank for International Settlements (BIS) Bureau of International Social Tourism (BITS) Institute of International Finance (IIF) international accounting standards (IAS) International Accounting Standarts Board (IASB) international accreditation forum (IAF) international agreement International Air Transport Association (IATA) international arbitration International Atomic Energy Agency (IAEA) International Bank of Reconstruction and Development (IBRD) International Chamber of Commerce (ICC) International Civil Aviation Organisation (ICAO) International Competition Network (ICN) International Congress and Convention Association (ICCA) International Cooperation Programme (ICP) inter national co pr oduction agr eement ara karar aracı mali aracı, finansal aracı aracı şirket iç harcama sonrası iç denetim iç denetim İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) İç Denetim Servisi (IAS) iç tüketim iç sınır iç hukuk iç pazar dâhilî pasaport iç vergi uluslararası / milletlerarası / beynelmilel uygulanabilir / kabil i tatbik uluslararası hukuki düzenleme araçları / düzenleyici belge Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) Uluslararası Sosyal Turizm Bürosu (BITS) Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) uluslararası muhasebe standartları (UMS) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) uluslararası akreditasyon forumu (IAF) uluslararası anlaşma Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) uluslararası tahkim Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (UİKB) Uluslararası Ticaret Odası (UTO) Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) Uluslararası Rekabet Ağı (ICN) Uluslararası Kongreler ve Toplantılar Birliği (ICCA) Uluslararası İş Birliği Programı (ICP) uluslararası ortak yapım / üretim anlaşması 175
188 176 International Council on Archives Uluslararası Arşiv Konseyi (ICA) (ICA) International Court of Justice (ICJ) Uluslararası Adalet Divanı (Lahey Divanı) (UAD) International Covenant on Civil and Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi Political Rights (ICCPR) (ICCPR) International Covenant on Economic, Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Social and Cultural Rights (ICESCR) Uluslararası Sözleşmesi (ICESCR) International Development Agency Uluslararası Kalkınma Ajansı (IDA) (IDA) International Energy Agency (IEA) Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) International Federation of Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (UMF) Accountants (IFAC) International Federation for Housing Uluslararası Konut ve Planlama Federasyonu and Planning (IFHP) (IFHP) International Federation of Translators Uluslararası Çevirmenler Federasyonu (FIT) (FIT) International Financial Institution uluslararası finans kurumu (IFI) (IFI) international guidelines uluslararası yol gösterici ilkeler International Hydrographic Uluslararası Hidrografi Örgütü (IHO) Organisation (IHO) International Standard Industrial Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Sanayi Classification of All Economic Sınıflaması (ISIC) Activities (ISIC) International Laboratory Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İş Birliği Accreditation Cooperation (ILAC) [Örgütü] (ILAC) International Labour Organisation Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) (ILO) International Maritime Organisation Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) (IMO) International Monetary Fund (IMF) Uluslararası Para Fonu (IMF) International Monetary Institute Uluslararası Para Enstitüsü International Monetary Market (IMM) Uluslararası Para Piyasası (IMM) international monetary system uluslararası para sistemi International Organisation for Uluslararası Göç Örgütü (IOM) Migration (IOM) International Organisation for Uluslararası Standardisasyon Teşkilatı (ISO) Standardisation (ISO) International Organisation of Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Securities Commissions (IOSCO) Örgütü (IOSCO) international payment uluslararası ödeme International Programme on the Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Elimination of Child Labour (IPEC) Uluslararası Program (IPEC) international road transport (TIR) uluslararası kara yolu taşımacılığı (TIR) International Ruhr Authority Uluslararası Ruhr Otoritesi International Securities Free Zone Uluslararası Menkul Kıymetler Serbest Bölgesi international security management uluslararası güvenlik yönetimi (ISM) (ISM) international standard uluslararası standart
189 International Standardisation Organisation international standards on auditing (ISA) International Telecommunications Union (ITU) International Telegraph and Telephone Consultative Committee (CCITT) international trade international trusteeship system International Union for the Protection of New Varieties of Plants (UPOV) international value international value of currency private international law public international body Standard International Trade Classification (SITC) United Nations International Children Emergency Fund (UNICEF) INTEROPERABILITY INTERPRETATION interpret authentic interpretation Directorate General for Interpretation interpretation in dispute interpreting INTERRUPTION Uluslararası Standardizasyon Örgütü uluslararası denetim standartları (UDS) Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) Uluslararası Telgraf ve Telefon Danışma Komitesi (CCITT) uluslararası ticaret uluslararası vesayet sistemi Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunması Uluslararası Birliği (UPOV) uluslarası değer paranın uluslararası değeri uluslararası özel hukuk uluslararası kamu kuruluşu Standart Uluslararası Ticaret Sınıflaması (SITC) Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) birlikte işlerlik yorum; tercüme, çeviri yorumlamak; sözlü çeviri yapmak resmî çeviri, çevirinin aslı [Sözlü] Tercüme Genel Müdürlüğü tartışmalı yorum sözlü çeviri durdurma, kesme INTERVENTION müdahale, araya girme constructive intervention yapıcı müdahale derived intervention price türetilmiş müdahale fiyatı direct intervention doğrudan müdahale financial intervention mali müdahale intervention agency müdahale kurumu intervention centre müdahale merkezi intervention logic müdahale mantığı intervention on the agricultural market tarım piyasasına müdahale intervention policy müdahale politikası intervention price müdahale fiyatı intervention pricing müdahale fiyatlandırması INTERVIEW INTRA GROUP TRANSACTION INTRODUCE (v.) INVALIDITY mülakat, görüşme, ifade alma grup içi işlem başlatmak; getirmek, takdim etmek, bir konu hakkında genel tanıtım yapmak hükümsüzlük / geçer sizlik; malullük 177
190 178 invalidity or refusal of registration INVENTION inventor INVENTORY European Inventory of Existing Commercial Chemical Substances (EINECS) physical inventory tescilin geçersizliği veya reddi icat mucit envanter, mal stoku, liste Mevcut Ticari Kimyasal Maddeler Avrupa Envanteri (EINECS) fiziksel envanter INVESTIGATION tahkikat, soruşturma, araştırma accident investigation kaza soruşturması crime scene investigation unit olay yeri inceleme birimi criminal investigation cezai soruşturma investigate araştırmak, soruşturmak, tahkik etmek investigate a case bir durumu soruşturmak / araştırmak; bir olayı tahkik etmek investigation technique soruşturma tekniği judicial investigation adli tahkikat / soruşturma; adli araştırma / inceleme INVESTMENT collective investment undertaking competing investment opportunities European Community Investment Partners (ECIP) European Investment Bank (EIB) European Investment Fund (EIF) financial investment trust foreign direct investment (FDI) Foreign Investment Advisory Service (FIAS) invest invested invested capital investment adviser investment allowance investment authorisation investment bank investment certificate investment charge investment firm investment gain investment policy investment pool investment project investment realisation provide investment service real estate investment trust regional investment yatırım toplu yatırım teşebbüsü rakip / yarışan yatırım fırsatları Avrupa Topluluğu Yatırım Ortakları (ECIP) Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Avrupa Yatırım Fonu (AYF) finansman yatırım ortaklığı doğrudan yabancı yatırım (FDI) Yabancı Yatırımlar Danışmanlık Servisi (FIAS) yatırım yapmak yatırılmış, yatırım yapılmış yatırılmış sermaye yatırım danışmanı yatırım indirimi yatırım izni yatırım bankası yatırım belgesi yatırım gideri / masrafı / harcaması yatırım firması yatırım kazancı yatırım politikası yatırım havuzu yatırım projesi yatırımın gerçekleşmesi yatırım hizmeti sunmak gayrimenkul yatırım ortaklığı bölgesel yatırım
191 securities investment association securities investment fund INVESTOR intending investor investor compensation scheme minor investor qualified investor INVITE (v.) hereby invites the Commission to INVOICE certified invoice draw up an invoice enclosed proforma invoice invoice amount invoice price proforma invoice IRRADIATE (v.) irradiated food IRREVOCABLE irrevocable letter of credit ISOLATION isolation policy ISSUE bank of issue card issuer issue a loan issued capital issuer issue securities ITEM agenda item asset item handicraft item tariff item off balance sheet item menkul kıymetler yatırım ortaklığı menkul kıymetler yatırım fonu yatırımcı, yatırım yapan potansiyel yatırımcı yatırımcı tazmin sistemi küçük yatırımcı nitelikli yatırımcı davet etmek Komisyonu (yapmaya, etmeye) davet eder fatura tasdikli / onaylı fatura fatura düzenlemek ekli proforma fatura fatura bedeli fatura fiyatı proforma fatura, ön fatura radyoaktif ışınlara maruz bırakmak radyasyona maruz kalmış gıda gayri kabili rücu, geri dönülemez gayri kabili rücu akreditif tecrit / yalnız bırakma tecrit politikası, yalnız bırakma politikası i. sorun / mesele; nüsha, sayı (dergi); emisyon; f.çıkarmak; para basmak; yayınlamak emisyon bankası kart çıkaran / basan kişi ödünç vermek çıkarılmış sermaye yayınlayan, yayan, ihraç eden menkul kıymetler ihraç etmek kalem; madde, eşya gündem maddesi aktif kalem el yapımı madde tarife kalemi bilanço dışı kalem 179
192 180
193 J JEOPARDY jeopardize double jeopardy JOB job preservation JOINT Combined Joint Task Force (CJTF) Council Joint Action Customs Union Joint Committee (CUJC) EC Turkey Joint Parliamentary Committee joint action joint advisory committee joint approach Joint Aviation Authorities (JAA) joint aviation regulations (JAR) joint aviation requirements and standards (JARS) joint case joint committee joint commission joint creditor joint debtor joint financing joint guarantor joint information centre (JIC) joint liability Joint Monitoring Committee (JMC) joint of parties joint ownership joint parliamentary commission joint position joint principle joint property joint provision Joint Research Centre (JRC) joint stock company joint surety joint task force joint undertaking joint venture tehlike, hasar, risk tehlikeye atmak, tehlikeye sokmak aynı suçtan dolayı iki defa mahkeme huzuruna çıkarılma iş, hizmet, görev, memuriyet istihdamın korunması müşterek, ortak, karma, müteselsil Birleşik Müşterek Görev Gücü (BMGG) Konsey Ortak Eylemi Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK) AT Türkiye Karma Parlamento Komisyonu / Komitesi ortak eylem karma istişare komitesi ortak yaklaşım Ortak Havacılık Otoriteleri (JAA) ortak havacılık kuralları (JAR) ortak havacılık gerekleri ve standartları (JARS) birleştirilmiş dava karma komite, ortak komite karma komisyon, ortak komisyon müteselsil alacaklı, müşterek alacaklı müteselsil borçlu ortak finansman müteselsil kefil ortak bilgi merkezi (OBM) müteselsil mesuliyet / sorumluluk Ortak İzleme Komitesi (OİK) tarafların birleştirilmesi paylı mülkiyet, müşterek mülkiyet karma parlamento komisyonu ortak tutum ortak ilkeler mal birliği (aile hukuku) müşterek hüküm Ortak Araştırma Merkezi (OAM) anonim şirket müteselsil kefalet müşterek görev gücü girişim ortaklığı ortak girişim 181
194 JOURNAL gazete, dergi official journal resmi gazete Official Journal of the European Avrupa Toplulukları Resmi Gazetesi Communities Official Journal of the European Union Avrupa Birliği Resmi Gazetesi JOURNALIST accredited journalist Association of the European Journalists (AEJ) JUDGE discretion of judge JUDGMENT court enforcement of a judgment execution of a judgment give judgment judgment authority judgment of the Court of Justice within the terms of the judgment of the gazeteci akredite gazeteci Avrupa Gazeteciler Birliği (AEJ) hakim / yargıç hakimin takdir yetkisi mahkemenin verdiği hüküm; davayı esastan sona erdiren mahkeme kararı yargı kararının uygulanması, ilamın icrası, ilamın tenfizi mahkeme hükmünün infazı (ceza hukuku) hüküm vermek yargı mercii Adalet Divanı kararı / hükmü divan kararı çerçevesinde; mahkeme kararı çerçevesinde injunction: mahkeme emri / talimatı (genellikle yapmama); ihtiyati tedbir kararı judgment: mahkemenin verdiği hüküm; davayı esastan sona erdiren mahkeme kararı order: mahkeme emri (genellikle yapma) ruling: mahkemenin verdiği arar kararı sentence: mahkumiyet hükmü JUDICIAL adli, kazai / yargısal European Agency for the Enhancement of Judicial Cooperation (Eurojust) Avrupa Adli İş Birliğini Geliştirme Ajansı (Eurojust) European Judicial Network (EJN) Avrupa Yargı Ağı (EJN) extra judicial yargı dışı extra judicial document adli olmayan belge independence of judiciary yargının bağımsızlığı judicial cooperation adli iş birliği judicial cooperation in civil matters özel hukuk konularında adli iş birliği judicial cooperation in criminal cezai konularda adli iş birliği matters judicial court adliye mahkemesi judicial decree yargı kararı judicial document adli belge judicial investigation adli tahkikat / soruşturma; adli araştırma / inceleme 182
195 judicial organ judicial proceeding judicial prosecution judicial review judicial settlement judicial system JUNIOR PARTNER JURISCONSULT JURISDICTION advisory jurisdiction compulsory jurisdiction domestic jurisdiction have jurisdiction in disputes have jurisdiction to give preliminary rulings obligatory jurisdiction under their jurisdiction unlimited jurisdiction JURISPRUDENCE JUST AND FAIR yargı organı adli işlemler, yargılama / dava işlemleri adli kovuşturma adli inceleme; yargısal denetim; hukuka uygunluk denetimi adli / yargısal çözüm yargı sistemi küçük paya sahip ortak hukuk danışmanı yetki / salahiyet (kamu erkinin etki alanı); yargı yetkisi istişari yetki bağlayıcı yargı, zorunlu yargı yerel yetki; ulusal yetki uyuşmazlıklara bakma yetkisine sahip olmak ön karar verme yetkisine sahip olmak bağlayıcı yargı, zorunlu yargı kendi yargı yetkileri dâhilinde; yetkileri dahilinde tam yargı yetkisi, sınırsız yargı yetkisi hukuk genel teorisi; hukuk felsefesi, bilimsel içtihat adil ve hakça JUSTICE adalet area of freedom, security and justice özgürlük, güvenlik ve adalet alanı Committee on Coordination in Justice and Home Affairs Adalet ve İçişleri Eşgüdüm / Koordinasyon Komitesi Cooperation in the Fields of Justice Adalet ve İçişleri Alanında İş Birliği and Home Affairs Court of Justice of the European Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD) Communities (CJEC) criminal justice system ceza yargılaması sistemi Directorate General for Justice, Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Genel Müdürlüğü Freedom and Security International Court of Justice (ICJ) Uluslararası Adalet Divanı (Lahey Divanı) (UAD) judgment of the Court of Justice Adalet Divanı kararı / hükmü Justice and Home Affairs (JHA) Adalet ve İç İşleri (Aİ) Justice and Home Affairs Council Adalet ve İç İşleri Konseyi submit a dispute to the Cour t of J ustice bir uyuşmazlığı Adalet Divanına götürmek 183
196 184
197 K KEEP (v.) keep pace KNOW HOW KNOWLEDGE knowledge based economy dissemination of knowledge pay for knowledge korumak, sakınmak, muhafaza etmek; alıkoymak ayak uydurmak teknik bilgi birikimi (know how) bilgi bilgiye dayalı ekonomi bilginin yayılması bilgi için ödeme 185
198 186
199 L LABEL labelling labelling of household appliances watermarked visa label LABORATORY laboratory certification foodstuff laboratory good laboratory practice (GLP) type approval laboratory LABOUR child labour demand for labour International Labour Organisation (ILO) International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC) labour force labour force participation rate labour law labour market labour policy labour requirement supply of labour LAND agricultural land arable land cleared land cultivable land fertile land grass land land arrangement land consolidation landlocked land parcel identification system land policy land registration system land registry landscape land transport land use land use plan land use planning etiket etiketleme ev aletlerinin etiketlendirilmesi filigranlı vize etiketi laboratuar laboratuar belgelendirmesi gıda laboratuarı iyi laboratuar uygulamaları (İLU) tip onay laboratuarı iş, emek, işgücü, çalışma çocuk işçiliği işgücü talebi Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Program (IPEC) iş gücü iş gücüne katılım oranı iş hukuku işgücü piyasası, emek piyasası çalışma politikası; emek politikası işgücü gereksinimi işgücü arzı tarla, arazi, toprak; ülke tarımsal alan tarımsal alan, ekilebilir arazi nadas alanı ekilebilir toprak verimli toprak çayır, mera arazi düzenlemesi / rejimi arazi toplulaştırılması, arazi birleştirilmesi karayla çevrili arazi parsel tanımlama sistemi arazi politikası arazi kayıt sistemi; tapu sicil sistemi tapu sicili yöre, kır manzarası, peyzaj kara taşımacılığı toprak kullanımı, arazi kullanımı arazi kullanım planı arazi kullanım planlaması 187
200 188 land use policy productive land set aside land supply of land LANDFILL landfilling landfill of wastes LANGUAGE European Centre for Modern Languages (ECML) LATTICE LAW arazi kullanım politikası verimli toprak ekim dışı bırakılmış arazi arazi arzı düzenli depolama sahası düzenli depolama atıkların düzenli depolama sahası dil / lisan Avrupa Modern Diller Merkezi (ECML) kafes hukuk; kanun / yasa act of law hukuki sonuç doğuran eylem veya olay; hukuki fiil anti terrorism law terörle mücadele hukuku; terörle mücadele kanunu / yasası anti trust law anti tröst hukuk (rekabet hukuku) approximation of laws kanunların birbirine yakınlaştırılması / yaklaştırılması association law dernekler hukuku; dernekler kanunu basic law temel kanun / yasa; anayasa bring a law suit dava açmak by law yönetmelik vb. alt düzenlemeler (özel hukukta özel hukuk tüzel kişileri tarafından kendi yetkilerine dayanılarak çıkarılan iç düzenleyici işlemler; tüzük, yönetmelik ve kararnameler) Capital Market Law (CML) Sermaye Piyasası Hukuku (SPH) case law içtihat hukuku civil law medeni hukuk common law ortak hukuk Community law Topluluk hukuku company law şirketler hukuku comparative law karşılaştırmalı / mukayeseli hukuk competition law rekabet hukuku constitutional law anayasa hukuku contract governed by private law özel hukuk sözleşmesi contract governed by public law kamu hukuku sözleşmesi Council of Bars and Law Societies of Europe (CCBE) Avrupa Barolar ve Hukuk Dernekleri Konseyi (CCBE) customary law örf ve âdet hukuku / teamül hukuku decree law kanun hükmünde kararname derived law ikincil hukuk, türev hukuk domestic law yerel hukuk enact a law yasa çıkarmak European Community law Avrupa Topluluğu hukuku European Community primary law Avrupa Topluluğu birincil hukuku Eur opean Community secondar y law Avrupa Topluluğu ikincil hukuku
201 European Council for Agricultural Law (CEDR) excise duty law family law feed and food law harmonisation of laws in law or in fact insert a provision into a law internal law labour law law enforcement agency law enforcement personnel law enforcement unit law of association law of obligations law of persons law of property law of society law of successions law on pasture martial law municipal law national law non retroactivity of laws pass a law primary law private law private international law procedural law proceedings at law promulgation of laws public procurement law rule of law secondary law substantive law (cf. procedural law) supremacy of law tax law taxation law trademark law trust law unification of laws Avrupa Tarım Hukuku Konseyi (CEDR) özel tüketim vergisi kanunu; tüketim vergisi kanunu, aile hukuku yem ve gıda yasası kanunların uyumlaştırılması; hukukların uyumlaştırılması hukuken veya fiilen yasaya hüküm koymak iç hukuk iş hukuku kolluk kuvveti kolluk görevlileri kanun uygulayıcı birim; hukuki icra birimi dernekler hukuku borçlar hukuku kişiler hukuku, şahsın hukuku eşya hukuku dernekler hukuku miras hukuku mera kanunu sıkıyönetim; sıkıyönetim kanunu iç hukuk, yerel hukuk ulusal / milli hukuk kanunların geriye yürümezliği kanun çıkarmak birincil hukuk özel hukuk uluslararası özel hukuk usul hukuku dava / yargılama işlemleri kanunların yayımlanma suretiyle yürürlüğe koyulması kamu ihale hukuku; kamu ihale kanunu hukukun üstünlüğü ikincil hukuk maddi hukuk (krş.usul hukuku) hukukun üstünlüğü vergi hukuku vergi hukuku marka hukuku vakıf hukuku hukukların birleştirilmesi / yeknesaklaştırılması 189
202 act: belge; kanun /yasa, tasarruf; senet code: temel yasa / temel kanun, yasa / kanun law: hukuk; yasa / kanun legislation: mevzuat statute: kanun LEAGUE pakt, ittifak, birlik, dernek, cemiyet, lig League of Nations Milletler Cemiyeti LEASING finansal kiralama Lend and Lease Act Ödünç Verme ve Kiralama Yasası LEAVE i. izin; f. ayrılmak, terk etmek annual leave yıllık izin leave for political activities siyasi etkinlikler için izin maternity leave analık izni / doğum izni paid leave ücretli izin paternity leave babalık izni LEGAL hukuki; yasal amendment of legal action davanın ıslahı be a party to the legal proceedings davada taraf olmak community legal instrument topluluk hukuki aracı Community legal order Topluluk hukuk düzeni consolidation of legal action davanın birleştirilmesi file a legal action dava açmak legal adviser hukuk müşaviri / danışmanı legal arrangement hukuki düzenleme legal authority adli makam; hukuki merci legal capacity hukuki ehliyet; fiil ehliyeti (istisnai olarak) legal conformity hukuka uygunluk legal consultant hukuk müşaviri / danışmanı legal dependant kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişi legal dispute hukuki uyuşmazlık legal entity hukuken varlığı tanınmış birim; tüzel kişi (istisnai olarak) legal instrument hukuki araç legal person tüzel kişi legal personality tüzel kişilik, hukuki kişilik legal proceeding adli işlemler, yargılama / dava işlemleri legal remedy hukuki hak arama yolu; hukuki çare; yasal yol / kanun yolu legal representative hukuki temsilci; kanuni temsilci legal sanction hukuki yaptırım Legal Service (SJ) Hukuk Servisi (SJ) legal status hukuki statü / durum legal uncertainty hukuki belirsizlik transfer of legal action davanın nakli waive a right of action dava hakkından feragat etmek 190
203 LEGALITY review the legality of acts of the Council LEGISLATION approximation of legislation Community legislation consolidation of legislation customs legislation EC legislation European Community primary legislation European Community secondary legislation formal / official consolidation of legislation harmonization of legislation horizontal legislation informal / declaratory consolidation of legislation legislate legislation of the European Communities national legislation primary legislation secondary legislation simplification of legislation technical legislation LEGISLATIVE corresponding legislative body legislative act legislative alignment legislative arrangement legislative framework legislative initiative legislative organ legislative procedure legislative year / session LEGISLATOR LEGITIMACY democratic legitimacy legitimacy deficit legitimate legitimate self defense presumption of legitimacy LEND (v.) hukukilik, hukuka uygunluk; kanuna uygunluk Konsey tasarruflarının / işlemlerinin hukuka uygunluğunu denetlemek mevzuat mevzuatın yakınlaştırılması Topluluk mevzuatı mevzuatın konsolide edilmesi / birleştirilmesi gümrük mevzuatı AT mevzuatı Avrupa Topluluğu birincil mevzuatı Avrupa Topluluğu ikincil mevzuatı mevzuatın resmi olarak bütünleştirilmesi, birleştirilmesi / konsolide edilmesi mevzuatın uyumlaştırılması yatay mevzuat mevzuatın gayriresmi olarak bütünleştirilmesi, birleştirilmesi yasa yapmak, yasamak, kanun koymak Avrupa Toplulukları mevzuatı ulusal mevzuat birincil mevzuat ikincil mevzuat mevzuatın sadeleştirilmesi teknik mevzuat yasama / teşri, kanun yapma yetkisine sahip muadil yasama organı yasama işlemi, yasama tasarrufu mevzuat uyumu yasama yoluyla düzenleme; yasal düzenleme yasal çerçeve yasama inisiyatifi yasama organı yasama usulü yasama yılı, yasama dönemi kanun koyucu meşruluk, meşruiyet demokratik meşruiyet meşruiyet açığı, meşruiyet eksikliği meşru meşru müdafa / savunma sahih nesep karinesi bor ç / ödünç ver mek, ikr az etmek 191
204 Lend and Lease Act lender of last resort lending of last resort operations stock lending Ödünç Verme ve Kiralama Yasası borç veren son merci (merkez bankası) son merci kredi işlemleri ödünç hisse senedi işlemleri LETTER commitment letter exchange of letters irrevocable letter of credit letter of appointment letter of attorney letter of carriage letter of credence / credentials letter of credit letter of guarantee letter of intent letters patent letter of recall letter of recredentials transferable letter of credit LEVEL governmental level level of activity level of alignment level of employment level of price level of return permissible noise level wage level warning level LEVY compensatory levy export levy import levy sugar levy LIABILITY arbitrary liability assets and liabilities civil liability co liability contingent liability contractual liability criminal liability joint liability limited liability limited liability company limited par tnership with limited mektup; harf; lafız taahhütname mektup teatisi gayri kabili rücu akreditif işe alınma mektubu; tayin beratı vekaletname, avukat tezkeresi irsaliye itimatname, güven mektubu akreditif teminat mektubu niyet mektubu ihtira beratı geri çağırma mektubu itimatname cevabı devredilebilir akreditif seviye, düzey hükûmet düzeyinde faaliyet seviyesi; iş hacmi uyum düzeyi istihdam düzeyi fiyat düzeyi getiri seviyesi izin verilebilir gürültü düzeyi ücret düzeyi uyarı düzeyi resim, harç, vergi; ön kesinti; prelevman telafi edici vergi, fark giderici vergi ihracat vergisi, ihracat prelevmanı ithal prelevmanı şeker vergisi vecibe, yükümlülük, sorumluluk keyfi yükümlülük aktifler ve pasifler, varlıklar ve yükümlülükler hukuki sorumluluk müşterek sorumluluk / mesuliyet şarta bağlı yükümlülük sözleşmeden doğan sorumluluk / akdi sorumluluk cezai sorumluluk; cezai ehliyet müteselsil mesuliyet / sorumluluk sınırlı sorumluluk limitet şirket limitet şirket 192
205 liability non contractual liability personal liability product liability subordinated liability unlimited liability sözleşme / akit dışı sorumluluk kişisel sorumluluk ürün sorumluluğu ikincil sorumluluk sınırsız sorumluluk LIBERAL serbest, liberal Alliance of Liberals and Democrats for Avrupa Liberal ve Demokratlar İttifakı Grubu Europe (ALDE) (ALDE) European Liberal, Democrat and Avrupa Liberal Demokrat ve Reform Partisi Reform Party (ELDR) (ELDR) Liberal and Radical Youth Movement Avrupa Topluluğu Liberal ve Radikal Gençlik of the European Community (LYMEC) Hareketi (LYMEC) LIBERALISATION liberalleştirme, liberalizasyon, serbestleştirme degree of liberalisation serbestleşme derecesi gradual liberalisation tedrici / aşamalı liberalleşme liberalisation of banking services bankacılık hizmetlerinin serbestleşmesi / serbestleştirilmesi liberalisation of foreign trade dış ticaretin serbestleştirilmesi liberalisation of movement of capital sermaye dolaşımının serbestleştirilmesi liberalisation of payments ödemelerin serbestleştirilmesi liberalisation of services hizmetlerin serbestleştirilmesi market liberalisation piyasanın serbestleştirilmesi LIBERALISM economic liberalism LIBERATION consolidated liberation list LIBERTY LICENCE contractual licence European Computer Driving Licence (ECDL) European driving licence exploration licence export licence grant of licences grant of licences by arbitration import licence operating licence revocation of licence scope of licence single licence practice statutory licence system term of licence the licence shall be deemed void liberalizm ekonomik liberalizm liberasyon, serbestleştirme; serbest bırakma konsolide liberasyon listesi özgürlük / hürriyet; serbestlik; kurtuluş lisans, permi, izin, ruhsat, salahiyet, ehliyet sözleşmeye bağlı lisans / akdi lisans Avrupa Bilgisayar Kullanım Lisansı (ECDL) Avrupa ehliyeti / Avrupa sürücü belgesi arama ruhsatı ihraç lisansı lisans verilmesi tahkim yolu ile lisans verilmesi ithal müsaadesi / lisansı işletme ruhsatı ehliyetin iptali; ruhsatın iptali ruhsat kapsamı tek lisans uygulaması yasal / kanuni lisans sistemi ruhsat vadesi, ruhsat dönemi ruhsat geçersiz / hükümsüz sayılır 193
206 LICENSING LIFE LIFT LIMIT 194 verification of licences attempt on life expectation of life at birth International Convention for the Safety of Life at Sea life expectancy safety of life at sea (SOLAS) alter the time limit biological exposure limit catch limit limited liability limited liability company limited partnership limited partnership with limited liability limited partnership in which capital divided into shares set a time limit time limit unlimited liability unlimited jurisdiction within the limits of its power within the limits of the powers conferred by this treaty LIMITATION arms limitation limitation of documents limitation of noise emission statute of limitations LINE feeder line leased line line ministries LINEAL CONSANGUINITY LINK close links LIQUIDATION LIQUIDITY lisansların / ruhsatların onaylanması ruhsatlandırma, lisans verme, ehliyet verme hayat / yaşam, ömür cana kast doğuşta beklenen yaşam süresi Denizde Can Güvenliği Uluslararası Sözleşmesi ortalama yaşam süresi denizde can güvenliği (SOLAS) kaldırmak (yasaklar, dokunulmazlık) i. limit, sınır, had; f. sınırlamak, kısıtlamak, tahdit etmek süre sınırını değiştirmek biyolojik maruziyet limiti avlanma limiti (balıkçılıkta) sınırlı sorumluluk limitet şirket komandit şirket limitet şirket sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket süre / zaman sınırlaması koymak, mühlet vermek zaman sınırı sınırsız sorumluluk tam yargı yetkisi, sınırsız yargı yetkisi yetkileri dâhilinde işbu antlaşmanın verdiği yetkiler dâhilinde sınırlama / tahdit, kısıtlama silah tahdidi evrak sınırlaması gürültü emisyonunun kısıtlanması, sınırlanması hakkın kanuni yoldan öne sürülmesini süre bakımından sınırlayıcı yasal hükümler hat, çizgi, sınır, hudut, sıra, dizi ana demir yoluna bağlayıcı hatlar kiralık hat icracı bakanlıklar düz hat hısımlığı i. bağ, ilişki; f. birleştirmek yakın bağlar tasfiye, likidasyon nakit, nakit akışı, par aya çevr ilebilir lik,
207 liquidity ratio LISBON STRATEGY LIST check list consolidated liberation list cross reference list de listing listed security list of ingredients packing list stock exchange listed securities LISTING additional listing annual listing fee initial listing initial listing fee listing particulars listing rules likidite likidite oranı Lizbon stratejisi i. liste; f. listesini yapmak / çıkarmak kontrol listesi konsolide liberasyon listesi çapraz referans listesi kot dışı kalma (borsada), kottan çıkarma borsaya kote edilen menkul kıymet bileşenler listesi; muhteviyat, içindekiler listesi ambalaj listesi, çeki listesi borsaya kote edilmiş menkul kıymetler kotasyon ilave kotasyon yıllık kotasyon harcı; yıllık kayıt ücreti ilk kotasyon kota alma harcı, başlangıç kayıt harcı kotasyon formu kotasyon kuralları LITIGATION hukuki çözüme konu olan uyuşmazlık; hukuki uyuşmazlık; dava commercial litigation ticari uyuşmazlık / ihtilaf litigate uyuşmazlığın hukuki çözümüne yönelmek / başvurmak; dava açmak LIVESTOCK LOAD loading reloading unloading LOAN concessional loan conditions for loans grant loans and give guarantees in kind loan issue a loan loan contract non performing loan use on free loan LOBBY LOCAL local administration local administrative personnel local area networ k (LAN) çiftlik hayvanları; büyükbaş hayvanlar (Ortak Tarım Politikası) yük yükleme yeniden yükleme boşaltma borçlanma, ödünç, borç, kredi imtiyazlı kredi ödünç / borç verme koşulları borç ve garanti vermek ayni ödünç, ayni borç ödünç vermek ödünç sözleşmesi geri ödenmeyen kredi karşılıksız olarak baskı grubu, lobi yerel / mahalli, yöresel mahalli idare / yerel yönetim yerel yönetim personeli yerel alan ağı (YAA) 195
208 LOCKOUT local authority local distribution company local election local government regional or local authority LOGISTICS logistics support notified bodies logistics support (NBLS) Office for Infrastructure and Logistics Western European Logistics Group (WELG) LONG long steel production Long Range Transboundary Air Pollution (LRTAP) long term commitment LOOPHOLE LOT broken lot choose by lot maximum lot odd lot yerel idare yerel dağıtım şirketi yerel seçim yerel hükûmet, yerel yönetim bölgesel ya da yerel yönetim / makam lokavt lojistik lojistik destek bildirilmiş kuruluşlara lojistik destek (NBLS) Altyapı ve Lojistik Ofisi Batı Avrupa Lojistik Grubu (WELG) uzun uzun çelik üretimi Uzun Menzilli Sınır Aşan Hava Kirliliği (LRTAP) uzun vadeli taahhüt / yükümlülük eksiklik (yasada); kanuna karşı hileye imkan veren boşluk lot, kura; arazi parseli lot altı kura yoluyla seçmek maksimum lot lot altı LOSS profit and loss account zarar, kayıp gelir gider tablosu LUMP SUM lump sum price tur nkey lump sum price toplam; toptan, götürü, defaten, yekten, birden; toptan verilen para götürü bedel anahtar teslimi götürü bedel 196
209 M MAINTENANCE maintain maintenance of agreement maintenance payment maintenance service suit for maintenance MAJORITY absence of majority absolute majority double majority overwhelming majority poll majority qualified majority qualified majority voting (QMV) reinforced qualified majority required majority simple majority slender majority substantial majority bakım, tamir, idame, muhafaza; nafaka (iaşe, ibate, yardım) korumak, muhafaza etmek; savunmak, iddia etmek; geçindirmek anlaşmanın yürürlükte kalması nafaka, bakım ödemeleri bakım onarım hizmeti nafaka davası çoğunluk; rüşt / erginlik çoğunluğun olmaması salt / mutlak çoğunluk çifte çoğunluk ezici çoğunluk oyların çoğunluğu nitelikli çoğunluk, kalifiye çoğunluk nitelikli çoğunluk oylaması (QMV) güçlendirilmiş nitelikli çoğunluk yeterli çoğunluk basit çoğunluk zayıf çoğunluk büyük çoğunluk absolute majority: salt / mutlak çoğunluk majority: çoğunluk qualified majority: nitelikli çoğunluk quorum: nisap/karar yeter sayısı simple majority: basit çoğunluk unanimity: oybirliği MALFUNCTION MALTREATMENT MALVERSATION MANAGEMENT asset management asset management company biological diversity and natural resources management border management central management arıza kötü muamele görevi kötüye kullanarak menfaat sağlama yönetim varlık yönetimi varlık yönetim şirketi biyolojik çeşitlilik ve doğal kaynak yönetimi sınır yönetimi merkezi yönetim 197
210 198 crisis management kriz yönetimi debt management borç yönetimi eco management and audit scheme çevre yönetimi ve denetleme planı (EMAS) (EMAS) environmental management çevre yönetimi environmental management çevresel yönetim programı programme European Foundation for Management Avrupa Yönetim Geliştirme Vakfı (EFMD) Development (EFMD) financial management information mali yönetim bilgi sistemi (FMIS) system (FMIS) fisheries co management balıkçılık ortak yönetimi fisheries management balıkçılık yönetimi health management sağlık yönetimi integrated border management entegre sınır yönetimi integrated pest management (IPM) entegre zararlı yönetimi (IPM) international security management uluslararası güvenlik yönetimi (ISM) (ISM) management committee yönetim komitesi management information system (MIS) yönetim bilgi sistemi (YBS) process management süreç yönetimi project cycle management (PCM) proje döngüsü (çevrimi) yönetimi (PDY) Project Directorate of Integrated Border Management (PDIBM) Entegre Sınır Yönetimi Proje Uygulama Müdürlüğü (PDIBM) project management proje yönetimi project management unit (PMU) proje yönetim merkezi (PYM) self management öz yönetim total quality management toplam kalite yönetimi vessel traffic management and gemi trafik yönetim ve bilgi sistemi (GTYBS) information system (VTMIS) MANAGER financial manager (FiM) senior contracting manager (SCM) senior financial manager (SFM) MANDATE MANDATORY mandatory bid mandatory instruction mandatory provision mandatory standard MANUAL user s manual MANUFACTURE computer integrated manufacturing (CIM) yönetici / idareci mali yönetici (FiM) kıdemli ihale yöneticisi (SCM) kıdemli mali yönetici (SFM) yetki belgesi; resmi emir; manda yönetimi zorunlu, zorlayıcı, emredici; mandater (manda yönetiminde yöneten ülke) zorunlu ihale, zorunlu teklif, zorunlu pay alım teklifi emredici talimat amir hüküm, uyulması zorunlu hüküm zorunlu standart el kitabı kullanım kılavuzu i. imalat; f. imal etmek bilgisayarla bütünleşik üretim (CIM)
211 custom / contract manufacturing good manufacturing practices (GMP) manufactured goods manufacturer manufacturing industry supervision of manufacture MARGIN continental margin fluctuation margin margin call MARITIME chamber of maritime trade customs maritime zone Directorate General for Fisheries and Maritime Affairs European Maritime Force (EUROMARFOR) European Maritime Safety Agency (EMSA) International Maritime Organisation (IMO) maritime sector maritime trade MARKET admission of securities to the capital market agricultural market black market capital market capital market law (CML) cash market common market common market organisation Common Organisation of Agricultural Markets (COM) common organisation of the markets Community market continuous market Directorate General for the Internal Market and Services (DG MARKT) dual exchange market European Organisation for an Audiovisual Independent Market ( EURO AIM ) European single market financial market for eign exchange mar ket fason üretim iyi imalat uygulamaları (İİU) imal edilen / mamül mallar imalatçı imalat sanayisi imalat denetimi marj, pay, kâr kıta kenarı dalgalanma marjı marj tamamlama çağrısı denizle ilgili, denizciliğe ait deniz ticaret odası deniz gümrük bölgesi Balıkçılık ve Denizcilik Genel Müdürlüğü Avrupa Deniz Gücü (EUROMARFOR) Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı (EMSA) Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) denizcilik sektörü deniz ticareti piyasa, pazar menkul kıymetlerin sermaye piyasasına kabulü tarım piyasası / tarımsal piyasa karaborsa sermaye piyasası, menkul kıymetler piyasası sermaye piyasası hukuku (SPH); sermaye piyasası kanunu nakit piyasası ortak pazar ortak piyasa düzeni Ortak Tarım Piyasaları Düzeni (COM) ortak piyasa düzeni Topluluk piyasası sürekli piyasa, sürekli pazar İç Pazar ve Hizmetler Genel Müdürlüğü ikili döviz piyasası Bağımsız Görsel İşitsel Piyasa İçin Avrupa Örgütü (EURO AIM) Avrupa tek pazarı mali / finansal piyasa döviz piyasası 199
212 200 free and open market serbest ve açık piyasa functioning market economy işleyen piyasa ekonomisi futures market vadeli işlemler piyasası gold market altın piyasası internal market iç pazar International Monetary Market (IMM) Uluslararası Para Piyasası (IMM) labour market işgücü piyasası, emek piyasası market access pazara giriş market bridge institution piyasa oluşturucu köprü kurum market distortions piyasa şartlarının bozulması market economy pazar / piyasa ekonomisi market failure pazar yetersizliği market forces piyasa güçleri market inspection piyasa denetimi market liberalisation piyasanın serbestleştirilmesi market maker institution piyasa oluşturucu kurum market participant piyasa katılımcısı market planning piyasa planlaması market price piyasa fiyatı, cari fiyat market protection piyasanın korunması, pazarın korunması market surveillance piyasa gözetimi market surveillance system piyasa gözetim sistemi mark to market piyasa değerinin saptanması (menkul kıymetler) money market para piyasası money market instrument para piyasası enstrümanı Office for Harmonisation in the Internal Market (Trademarks and İç Pazar (Marka ve Tasarım) Uyumlaştırma Ofisi (OHIM) Designs) (OHIM) official foreign exchange market resmi döviz piyasası oil market petrol pazarı / piyasası open market açık piyasa / pazar open market operations açık piyasa işlemleri options market opsiyon piyasası placing on the market piyasaya sürme primary market birincil piyasa public market halk pazarı regulated market düzenlenmiş piyasa representative market temsilî pazar secondary market ikincil piyasa single market tek pazar single European market (SEM) Avrupa tek pazarı (ATP) standard market size standart piyasa büyüklüğü stock market borsa, menkul değerler piyasası stock market exchange Telecommunication Conformity Assessment and Market Surveillance Committee (TCAM) trading on a regulated market withdrawal of a product from the market borsa (menkul kıymetler borsası) Telekomünikasyon Uygunluk Değerlendirme ve Piyasa Gözetimi Komitesi (TCAM) düzenlenmiş bir piyasada iş görme ürünün piyasadan toplatılması / çekilmesi
213 wholesale market deliveries MARKETING MARKING CE (abbr. of Communauté Europeénne) marking conformity marking MARSHALLING MATERIAL cladding material fissile material material ground material injury material for order radioactive material raw material source material MATERIALISE (v.) MATERNITY maternity leave MATURE MINOR MATURITY average maturity period borrowing maturity term maturity date MAYOR MEANS by illicit means by means of directives means of payment means of transport MEASURE abstain from any measure agro environmental measures anti dumping measure coercive measure collective protective measure commercial policy measure confidence building measure toptancı piyasa teslimatı pazarlama işaretleme, markalama, işaret, marka; damga CE (kısalt. Communauté Europeénne) işareti uygunluk işaretlemesi dizme, sıralama; yol gösterme malzeme, madde; maddi, cismani; önemli (sonucu etkileyici olması nedeniyle) kaplama maddesi atomik parçalanmaya uygun madde, bölünebilir madde muhik sebep; maddi sebep; geçerli sebep maddi zarar sipariş konusu malzeme radyoaktif malzeme ham madde birincil kaynak somutlaştırmak, hayata geçirmek, tecessüm etmek / cisimlenmek analık analık izni / doğum izni mümeyyiz küçük vade, vade sonu; olgunluk ortalama vade borçlanma vadesi vade tarihi, sürenin dolduğu gün belediye başkanı araç hukukça caiz olmayan / gayrimeşru yollara başvurarak direktifler vasıtasıyla / aracılığıyla; yönergeler vasıtasıyla / aracılığıyla ödeme araçları taşıma / nakil aracı i. önlem / tedbir; ölçü; f. ölçmek her türlü tedbirden kaçınmak tarımsal çevresel tedbirler anti damping önlem / tedbir zorlayıcı önlem / zecri tedbir toplu koruyucu önlem / tedbir ticaret politikası önlemi / tedbiri güven arttırıcı önlem / tedbir 201
214 gorrectional measure ıslah önlemi / tedbiri counter measure karşı önlem / tedbir countervailing measure telafi edici önlem / tedbir defence measure savunma önlemi / tedbiri enforcement measure icrai önlem / tedbir (uygulamaya yönelik önlem / tedbir) Financial and Technical Accompanying Mali ve Teknik İlave Tedbirler (MEDA) Measures (MEDA) increment measure büyüme ölçümü interim measure geçici önlem / tedbir measures taken by the Council Konsey tarafından alınan önlemler measuring instruments ölçü aletleri non tariff common commercial policy tarife dışı ortak ticaret politikası önlemi measure precautionary measure ihtiyati önlem / tedbir preferential tariff measure tercihli tarife önlemi / tedbiri proposed measure önerilen önlem / tedbir protection measure koruma önlemi / tedbiri protective measure koruyucu önlem / tedbir provisional measure geçici önlem / tedbir safeguard measure korunma önlemi / tedbiri scope of a measure önlemin / tedbirin kapsamı security measure güvenlik önlemi / tedbiri stringent measure sıkı önlem / tedbir suspend the measures önlemleri askıya almak transitional measure geçiş tedbiri; geçici önlem when Member States adopt these Üye Devletler bu önlemleri kabul ettiğinde... measures.. measure: önlem, tedbir precaution: ihtiyat, tedbir safeguar d: korunma MEASUREMENT Central Bureau for Nuclear Measurements (CBNM) Directorate General for the Information Society and Media deposition measurement measurement station noise measurement unit of measurement MEDIA media ethics multimedia MEDIATION 202 ölçü, ölçüm Nükleer Ölçümler Merkez Bürosu (CBNM) Bilgi Toplumu ve Medya Genel Müdürlüğü birikinti / tortu ölçümleri ölçüm istasyonu gürültü ölçümü ölçü birimi medya medya etiği çoklu ortam, mültimedya arabuluculuk
215 mediation committee mediation diplomacy medicine European Agency for the Evaluation of Medicinal Products (EMEA) arabuluculuk komitesi arabuluculuk diplomasisi tıp; ilaç Avrupa Tıbbi Ürünler Değerlendirme Ajansı (EMEA) European Medicines Agency (EMEA) medical and allied professions medical monitoring system medical product medicinal product medicine for humans orphan medicinal product Avrupa Tıbbi Ürünler Ajansı (EMEA) hekimlik ve bağlantılı meslekler tıbbi izleme sistemi tıbbi ürün tedavi edici ürün beşeri ilaçlar yetim tıbbi ürün THE MEDITERRANEAN Akdeniz; Akdeniz bölgesi Association of the European and Avrupa ve Akdeniz Askerî Statülü Zabıta ve Mediterranean Police Forces and Jandarmalar Birliği (FIEP) Gendarmeries with Military Status (FIEP) Convention for the Protection from Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Marine Pollution of the Mediterranean Sözleşmesi Euro Mediterranean Partnership Avrupa Akdeniz Ortaklığı(EUROMED) (EUROMED) Integrated Mediterranean Akdeniz Entegre / Bütünleştirilmiş Programları Programmes (IMP) (IMP) Mediterranean Action Plan (MAP) Akdeniz Eylem Planı (AEP) Mediterranean Memorandum of Liman Devleti Kontrolü Hakkında Akdeniz Understanding on Port State Control Mutabakat Zaptı (MEDMOU) (MEDMOU) Regional Marine Pollution Emergency Akdeniz için Bölgesel Deniz Kirliliği Acil Response Centre for the Müdahale Merkezi (REMPEC) Mediterranean Sea (REMPEC) MEDPARTNERIAT MEETING consecutive meeting convoke to a meeting Europartenariat meeting face to face meeting heads of state and government meeting intersessional meeting Medpartenariat meeting meet plenary meeting / session quadrilateral meeting quarum for meetings solemn meeting of the European Parliament Akdeniz ortaklığı toplantı, miting seri toplantı, ardışık toplantı toplantıya davet etmek Avrupa ortaklığı toplantısı yüz yüze görüşme devlet ve hükûmet başkanları toplantısı oturum arası toplantı Akdeniz ortaklığı toplantısı bir araya gelmek; buluşmak; tanışmak; yerine getirmek genel kurul (toplantısı) dörtlü toplantı toplantı nisabı / yeter sayısı Avrupa Parlamentosu özel toplantısı 203
216 204 summit meeting member alternate member associate member (West European Union) associated member back bench member correspondent member member of the commission Member of the European Parliament (MEP) Member State Member States shall retain the right nationals of a Member State non member State MEMBERSHIP affiliate membership membership criteria MEMORANDUM financial memorandum (FM) financing memorandum Mediterranean Memorandum of Understanding on Port State Control (MEDMOU) memorandum of understanding (MOU) MERGE (.) MERGER mergers Merger Treaty regulation on mergers merit merits of the case MESSAGE alert message European radio message services (ERMES) European radio message standard (ERMES) European radio message system (ERMES) METHOD Community method and intergovernmental method zirve toplantısı üye dönüşümlü üye ortak üye (Batı Avrupa Birliği) ortak üye kıdemsiz üye muhabir üye komisyon üyesi Avrupa Parlamentosu Üyesi (MEP) Üye Devlet Üye Devletler haklarını saklı tutar bir Üye Devletin tebaası / uyrukları üye olmayan Devlet üyelik afiliye üyelik, güçlendirilmiş ortak üyelik (Batı Avrupa Birliğinde) üyelik kriterleri muhtıra / andıç, zabıt mali memorandum (FM) finansman memorandumu Liman Devleti Kontrolü Hakkında Akdeniz Mutabakat Zaptı (MEDMOU) uyum zaptı, mutabakat zaptı (MOU) birleşmek birleşme, füzyon; şirket birleşmesi / evliliği şirket birleşmeleri Birleşme Antlaşması, Füzyon Antlaşması birleşmeler tüzüğü esas; liyakat davanın esası ileti / mesaj; haber uyarı iletisi / teyakkuz mesajı Avrupa radyo mesaj hizmetleri (ERMES) Avrupa radyo mesaj standardı (ERMES) Avrupa radyo mesaj sistemi (ERMES) yöntem / metot; usul Topluluk yönetimi ve Hükûmetler arası yöntem
217 fixed basket method gabarit method intergovernmental method method of calculation method of cooperation method of sampling and analysis transaction value method METROLOGY Metrology, Standardisation, Testing and Quality Project (MSTQ) mid term evaluation mid year population migration International Organisation for Migration (IOM) Intergovernmental Committee for Migrations MILESTONE MILITARY Association of the European and Mediterranean Police Forces and Gendarmeries with Military Status (FIEP) European Union Military Committee (EUMC) European Union Military Staff (EUMS) military service mine antipersonnel mine MINISTER Committee of the Ministers of the Council of Europe Council of the European Union Council of Ministers (Council of the European Union) Economic and Financial Affairs Council (ECOFIN) minister plenipotentiary session of the Council of Ministers Special Council of Ministers Union Minister for Foreign Affairs minor minority sabit sepet metodu kabarit usulü hükûmetler arası yöntem (karşıtı. Topluluk yöntemi) hesaplama yöntemi iş birliği yöntemi numune alma ve tahlil yöntemi / örnekleme ve çözümleme yöntemi işlem değeri yöntemi metroloji Metroloji, Standardizasyon, Deney ve Kalite Projesi (MSTQ) ara değerlendirme yıl ortası nüfus toplu göç Uluslararası Göç Örgütü (IOM) Hükûmetler Arası Göç Komitesi kilometre taşı askerî Avrupa ve Akdeniz Askerî Statülü Zabıta ve Jandarmalar Birliği (FIEP) Avrupa Birliği Askerî Komitesi (ABAK) Avrupa Birliği Askerî Personeli (EUMS) askerlik hizmeti mayın; maden; maden ocağı antipersonel mayın bakan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Avrupa Birliği Konseyi Bakanlar Konseyi (Avrupa Birliği Konseyi) Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi (ECOFIN) ortaelçi Bakanlar Konseyi toplantısı Bakanlar Özel Konseyi, Bakanlar Konseyi Özel [Toplantısı] Birlik (AB) Dışişleri Bakanı küçük, erginlik / rüşt yaşına ulaşmamış kimse azınlık; küçüklük, erginlik / rüşt yaşına ulaşmamış olma 205
218 MINT 206 absolute minority blocking minority minority rights minority shareholder MISSION fact finding mission MISSOC ( abbr. of Mutual Information System on Social Protection) MITIGATION mitigate mitigating mitigating circumstances MIXED mixed activity holding company mixed activity insurance holding company mixed economy mixed financial holding company MOBILISATION MODE mode of assessment mode of collection mode of transport transport mode MODIFY (v.) genetically modified organism (GMO) modified cash basis MODULAR APPROACH MODULE MODIFICATION MODULATION mutlak azınlık engelleyici azınlık azınlık hakları azınlık hissedar, azınlık pay sahibi darphane görev, iş, misyon olgu belirleme görevi MISSOC (kısalt. Sosyal Koruma Konusunda Karşılıklı Bilgilendirme Sistemi) hafifletme, azaltma, yumuşatma cezayı hafifletmek hafifletici / tahfif edici hafifletici nedenler karma; karışık karma faaliyetli holding karma faaliyetli sigorta holdingi karma ekonomi karma finansal holding seferberlik usul, tarz, stil, şekil değerlendirme usulü tahsil usulleri taşıma şekli / biçimi taşıma şekli değiştirmek genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) değiştirilmiş nakit esası modüler yaklaşım modül değişiklik, değiştirme modülasyon MONETARY parasal Economic and Monetary Union (EMU) Ekonomik ve Parasal Birlik (EPB) European Monetary Agreement (EMA) Avrupa Para Anlaşması (APA) European Monetary Cooperation Fund Avrupa Parasal İş Birliği Fonu (APİF) (FECOM / EMCF) European Monetary Institute (EMI) Avrupa Para Enstitüsü (APE) European Monetary System (EMS) Avrupa Para Sistemi (APS) International Monetary Fund (IMF) Uluslararası Para Fonu (IMF) International Monetary Institute Uluslararası Para Enstitüsü Inter national Monetar y Mar ket (IMM) Uluslararası Para Piyasası (IMM)
219 international monetary system monetary agreement monetary base monetary basket monetary compensation amount (MCA) monetary integration monetary policies monetary policy monetary provision monetary union monetary unit MONEY fight against money laundering money laundering money market money market instrument MONITORING aid monitoring biological monitoring continuous monitoring European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA) European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia (EUMC) external debt monitoring report Joint Monitoring Committee (JMC) medical monitoring system monitor monitoring an activity monitoring the application of the Community Law risk monitoring Sectoral Monitoring Sub Committee (SMSC) state aid monitoring MONOPOLY monopolies delegated by the state to others revenue producing monopoly state monopoly state monopoly of commercial character MONUMENT nature monument MORALITY public morality uluslararası para sistemi parasal anlaşma parasal taban para sepeti parasal telafi tutarı (MCA) parasal entegrasyon / bütünleşme parasal politikalar para politikası akçeli hüküm parasal birlik para birimi para kara para aklamayla mücadele kara para aklama para piyasası para piyasası enstrümanı izleme, denetim yardım izleme biyolojik izleme sürekli / daimi izleme, sürekli / daimi denetim Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını İzleme Merkezi (EMCDDA) Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığını İzleme Merkezi (EUMC) dış borç izleme raporu Ortak İzleme Komitesi (OİK) tıbbi izleme sistemi izlemek; denetlemek faaliyeti denetleme Topluluk Hukukunun uygulanmasının izlenmesi / gözetimi risk denetimi Sektörel İzleme Alt Komitesi (SMSC) devlet yardımlarını izleme tekel / monopol devletçe başkalarına devredilen tekel yetkileri gelir sağlayan tekel, mali nitelikli tekel devlet tekeli ticari nitelikli devlet tekeli anıt / abide doğa anıtı ahlak genel ahlak 207
220 MORTALITY infant mortality infant mortality rate mortality rate mortgage mortgage bond MOTHER surrogate mother motion back the motion carried motion motion for a resolution motion of censure motion of confidence table a motion table a motion of censure 208 ölüm bebek ölümü bebek ölüm oranı ölüm oranı ipotekli kredi, tutsat, mortgage ipotek teminatlı borç senedi anne taşıyıcı anne önerge / takrir; öneri / teklif; hareket, devinim önergeyi desteklemek kabul edilen teklif karar önergesi (ilke kararı) gensoru, güvensizlik önergesi güven oylaması önerge vermek gensoru önergesi vermek MOVEABLE menkul, taşınır mal; taşınabilen immovable property emlak; gayrimenkul mülkiyeti; gayrimenkul / taşınmaz mal movable property menkul / taşınır mal mülkiyeti; taşınır mallardan oluşan varlıklar MOVEMENT hareket, dolaşım autonomous movement otonom hareket anti European movement Avrupa karşıtı hareket anti globalisation movement küreselleşme karşıtı hareket de facto free movement fiili serbest dolaşım EU1 Movement Certificate EU1 Dolaşım Belgesi European movement Avrupa hareketi freedom of movement of persons kişilerin dolaşım serbestisi / özgürlüğü freedom of movement for workers işçilerin dolaşım serbestisi / özgürlüğü free movement of capital sermayenin serbest dolaşımı free movement of goods malların serbest dolaşımı free movement of persons kişilerin serbest dolaşımı free movement of services hizmetlerin serbest dolaşımı free movement of TV broadcasts TV yayınlarının serbest dolaşımı free movement of workers işçilerin serbest dolaşımı Liberal and Radical Youth Movement of the European Community (LYMEC) Avrupa Topluluğu Liberal ve Radikal Gençlik Hareketi (LYMEC) movement certificate dolaşım belgesi right to move freely serbestçe yer değiştirme hakkı short term capital movement kısa dönemli sermaye hareketi transboundary movement of pollutants kirleticilerin sınır aşan taşınımı MULTImultiannual multiannual guidance programme (MAGP) multiannual programme (MAP) çok, birden fazla, çoklu çok yıllı, çok yıllık çok yıllı yönlendirme programı (MAGP) çok yıllı program (MAP)
221 multiannual programme for employment multiannual programme for enterprise and entrepreneurship multi budgeting Multi fibre Agreement (MFA) multilateral multilateral agreement (MLA) multilateral development bank multilateral diplomacy multilateral netting multilateral trade negotiation multimedia multinational company Multinational Programme in the Field of Data Processing (MAP) multiparty system multi racial state multi speed Europe çok yıllı istihdam programı işletmeler ve girişimcilik (için) çok yıllı program çok yıllı bütçeleme Çok Elyaflılar Anlaşması (MFA) çok taraflı çok taraflı anlaşma (MLA) çok taraflı kalkınma bankası çok yanlı / çok taraflı diplomasi çok taraflı netleştirme çok taraflı ticaret müzakeresi çoklu ortam, multimedya çok uluslu şirket Bilgi işlem Alanında Çok Uluslu Program (MAP) çok partili sistem çok ırklı devlet çok vitesli Avrupa MUNICIPAL belediyeye ait municipal committee belediye encümeni municipal council belediye meclisi municipal law iç hukuk, yerel hukuk MUNICIPALITY belediye Council of the European Municipalities Avrupa Belediyeler Konseyi MUTUAL karşılıklı Council for Mutual Economic Karşılıklı Ekonomik Yardım Konseyi (CMEA) Assistance (CMEA) mutual advantage karşılıklı yarar mutual assistance karşılıklı yardımlaşma Mutual Information System on Social Protection (Missoc) Sosyal Koruma Konusunda Karşılıklı Bilgilendirme Sistemi (Missoc) mutual preferential regime karşılıklı tercihli rejim mutual recognition karşılıklı tanı(n)ma 209
222 210
223 N NATION Alliance for Europe of the Nations (AEN) Association of South East Asian Nations (ASEAN) Europe of (the) Nations Group of the Independents for a Europe of Nations (I EDN) League of Nations most favoured nation (MFN) most favoured nation clause most favoured nation tariff millet / ulus; ülke Uluslar Avrupası İttifakı (AEN) Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) Uluslar Avrupası Milletler Avrupası için Bağımsızlar Grubu (I EDN) Milletler Cemiyeti en çok kayırılan / gözetilen ulus, en ziyade müsaadeye mazhar millet (MFN) en çok kayırılan ulus kaydı en çok kayırılan ulus tarifesi / en ziyade müsaadeye mazhar millet tarifesi Union for Europe of the Nations (UEN) Uluslar Avrupası için Birlik (UEN) United Nations (UN) Birleşmiş Milletler (BM) NATIONAL European System of National and Regional Accounts in the Community Gross National Income (GNI) Gross National Product (GNP) harmonised national standard national action plan (NAP) national aid national aid coordinator (NAC) national authority national authorised officer national authorising officer (NAO) national budget national contact point (NCP) national development plan (NDP) national economy National Energy Conservation Centre (NECC) national environmental action plan (NEAP) national financial asset national fund (NF) nationality national law national legislation national parliament national plan ulusal / milli; uyruk Avrupa Topluluğu Ulusal ve Bölgesel Hesaplar Sistemi Gayrisafi Milli Gelir (GSMG) Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) uyumlaştırılmış ulusal standart ulusal eylem planı (UEP) ulusal yardım ulusal yardım koordinatörü (NAC) ulusal makam ulusal yetkili memur ulusal yetkilendirme görevlisi (UYG) ulusal bütçe ulusal temas noktası (UTN) ulusal kalkınma planı (UKP) ulusal / milli ekonomi Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi (UETM) ulusal çevre eylem planı (UÇEP) ulusal mali / finansal varlık ulusal fon (UF) milliyet; tabiiyet / uyrukluk ulusal / milli hukuk ulusal mevzuat ulusal parlamento ulusal plan 211
224 national planning National Programme for the Adoption of the Acquis (NPAA) national property nationals nationals of a Member State national security national service national treasure national treatment principle preservation of national security supranational supranationality system of national accounts (SNA) transnational transnational policy NATIONALISM European Nationalists (Euronat) nationalist nationalist party NATURAL biological diversity and natural resources management natural asset natural disaster natural person natural water NATURE exclusively fiscal nature nature monument nature of operation nature protection zone public nature NAVIGATIONAL WATCH NECESSITY necessary state of necessity where necessary NEED estimated needs if need be need analysis Transport Infrastructure Needs Assessment (TINA) ulusal planlama Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program (NPAA) milli emlak uyruklar / tebaa bir Üye Devletin tebaası / uyrukları ulusal güvenlik askerlik hizmeti ulusal zenginlik milli muamele prensibi / ulusal işlem ilkesi ulusal güvenliğin korunması uluslarüstü / süpranasyonal uluslarüstülük ulusal hesaplar sistemi (UHS) ulus ötesi / transnasyonal ulus ötesi politika milliyetçilik, ulusalcılık, nasyonalizm Avrupa Milliyetçileri (Euronat) milliyetçi, ulusalcı ulusalcı parti doğal; olağan biyolojik çeşitlilik ve doğal kaynak yönetimi doğal / tabii varlık doğal afet gerçek kişi doğal su doğa / tabiat; nitelik / mahiyet münhasıran mali nitelikli doğa anıtı işlemin niteliği doğa koruma alanı kamusal nitelik seyir takibi gereklilik, zaruret gerekli / lüzumlu zaruret hâli gerektiği durumlarda gereksinim / ihtiyaç tahmin edilen ihtiyaçlar gerektiğinde ihtiyaç analizi Taşıma Altyapısı İhtiyaç Analizi (TINA) 212
225 NEGLIGENCE gross negligence negligent slight negligence NEGOTIATION accession negotiations conduct negotiations determine by negotiations direct negotiation fast track negotiation launch a negotiation multilateral trade negotiation negotiable negotiate negotiation procedure start negotiations power to negotiate Uruguay round multilateral trade negotiations ihmal; kusur ağır ihmal kusurlu; ihmalkar hafif ihmal müzakere, görüşme katılım müzakereleri müzakereleri yürütmek müzakereler yolu ile saptamak doğrudan müzakere hızlı işleyen müzakere yöntemi müzakereyi başlatmak çok taraflı ticaret müzakeresi müzakere edilebilir; devredilebilir, ciro edilebilir müzakere etmek / görüşmek; ciro etmek müzakere usulü müzakerelere başlamak müzakere yetkisi; ciro yetkisi Uruguay turu çok taraflı ticaret müzakereleri conciliation: uzlaştırma consultation: danışma fact finding: olgu belirleme good offices: dostça girişim mediation: arabuluculuk negotiation: görüşme, müzakere talks: görüşme NETWORK accounting data network business cooperation network (BC Network) Customs Enforcement Network (CEN) Education Information Network in the European Community (EURYDICE) electronic communications network (ECN) electronic communications networks and services (ECN&S) Environmental Chemicals Data and Information Network (ECDIN) European Business and Innovation Centre Network (EBN) European Information Network on Drugs and Drug Addiction (REITOX) şebeke / ağ muhasebe veri ağı ticaret ve sanayi alanında iş birliği ağı Gümrük Muhafaza Ağı (CEN) Avrupa Topluluğu Eğitim Bilgi Ağı (EURYDICE) elektronik haberleşme şebekesi (ECN) elektronik haberleşme şebekeleri ve hizmetleri (ECN&S) Çevreyle İlgili Kimyasallar Hakkında Veri ve Bilgi Ağı (ECDIN) Avrupa İş ve Yenilik Geliştirme Ağı (EBN) Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı Enformasyon Ağı (REITOX) 213
226 214 European Judicial Network (EJN) European Network and Information Security Agency (ENISA) European Network of Forensic Science Institutes (ENFSI) European Network for Quality Assurance in Higher Education (ENQA) European Telecommunications Network System (ETNS) Farm Accounting Data Network (FADN) information network system International Competition Network (ICN) local area network (LAN) network termination Open Network Provision (ONP) public telecommunications networks Racism and Xenophobia European Network (RAXEN) Schengen Information System Network (SISNET) Trans European Energy Networks (TEN E) Trans European Networks (TEN) Trans European Rail Freight Network (TERFN) Trans European Road Network (TERN) Trans European Transport Networks (TEN T) Trans European Transport Network Executive Agency Western European Union Telecommunications Network (WEUCOM) NEUTRALITY neutral zone NOISE ambient noise background noise limitation of noise emission noise abatement operational procedures noise emission noise measurement noise pollution per missible noise level Avrupa Yargı Ağı (EJN) Avrupa Ağ ve Bilgi Güvenliği Ajansı (ENISA) Avrupa Adli Tıp Kurumları Ağı (ENFSI) Yüksek Öğretimde Avrupa Kalite Güvencesi Ağı (ENQA) Avrupa Telekomünikasyon Şebekeleri Sistemi (ETNS) Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) bilgi ağı sistemi Uluslararası Rekabet Ağı (ICN) yerel alan ağı (YAA) şebeke sonlandırma Açık Şebeke Tedariki (ONP) kamu telekomünikasyon şebekeleri Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı Bilgi Ağı (RAXEN) Schengen Bilgi Sistemleri Ağı (SISNET) Trans Avrupa Enerji Ağları (TEN E) Trans Avrupa Ağları (TEN) Trans Avrupa Demir Yolu Taşımacılık Ağı (TERFN) Trans Avrupa Kara Yolu Ağı (TERN) Trans Avrupa Taşımacılık Ağları (TEN T) Trans Avrupa Taşımacılık Ağı Yürütme Ajansı Batı Avrupa Birliği Telekomünikasyon Ağı (WEUCOM) tarafsızlık tarafsız bölge gürültü ortam gürültüsü arka plan gürültüsü gürültü emisyonunun kısıtlanması, sınırlanması gürültüyü azaltıcı işlemsel süreçler gürültü emisyonu gürültü ölçümü gürültü kirliliği izin verilebilir gürültü düzeyi
227 nomenclature sınıflandırma / nomenklatür Brussels tariff nomenclature Brüksel tarife nomenklatürü combined nomenclature (CN) birleşik / kombine nomenklatür (CN) Common Customs Tariff nomenclature Ortak Gümrük Tarifesi nomenklatürü Nomenclature of Units for Territorial Statistics (NUTS) NOMINATE (v.) nonnon bonus contract non compulsory expenditure non European nonfungible (goods) non member State non performing loan non profit non proliferation treaty non recoverable non recyclable non refoulement non resident non resident carrier non retroactivity of laws non secular state non tariff barrier non tariff barrier to trade non tariff common commercial policy measure NOTE exchange of notes explanatory notes of tariff Having noted (in resolutions) notes note on the accounts Noting that (in recommendations) promissory note take due note of NOTICE termination by notice NOTIFICATION compulsory notification date of notification fiscal notification notification address notification centre notification of inter enterprise agreement İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) aday göstermek değil; olmayan; karşıtı, tersi ikramiye harici sözleşme, ikramiyesiz sözleşme zorunlu olmayan harcama Avrupalı olmayan misli olmayan (mallar) üye olmayan Devlet geri ödenmeyen kredi kar amacı gütmeyen [nükleer silahların] yayılımını önleme antlaşması geri kazanımsız geri dönüşümsüz geri göndermeme (mülteciler için) yurt içinde yerleşik olmayan yerleşik olmayan nakliyeci / taşıyıcı kanunların geriye yürümezliği laik olmayan devlet, din devleti tarife dışı engel ticarette tarife dışı engel tarife dışı ortak ticaret politikası önlemi i. not; nota; kayıt; senet; f. kaydetmek, not etmek nota teatisi tarife izahnamesi...kaydederek ( ilke kararlarında) dikkat eder, kaydeder hesap açıklaması kaydederek (tavsiye kararlarında) bono, emre yazılı senet kayda alarak; gereğince dikkate alarak tebligat, ihbarname fesh i ihbar ihtar, bildirim, tebliğ zorunlu bildirim bildirim tarihi; tebligat tarihi mali bildirim tebligat adresi bildirim merkezi işletmeler arası anlaşmaya ilişkin bildirim 215
228 announcement: duyuru communication: bildirim communique: tebliğ, bildiri declaration: bildiri, beyanname, deklarasyon notification: bildirim, tebliğ, ihbar, duyuru statement: açıklama, beyan NOTIFIED allocation of identification number to a notified body notified body notified bodies logistics support (NBLS) notified substance prenotified acceptance system notion notional notional account notional demand notional financial asset notionally (uygunluğu) bildirilmiş (uygunluğu) bildirilmiş kuruluşa kimlik kayıt numarası tahsisi bildirilmiş kuruluş bildirilmiş kuruluşlara lojistik destek (NBLS) bildirimde bulunulan madde ön bildirimli kabul sistemi kavram, kanı, inanç kavramsal, zihinsel, gerçek olmayan sanal hesap kavramsal talep gerçek olmayan mali varlık kavrama dayanarak, soyut olarak NUCLEAR nükleer, nükleer enerjiyle ilgili, çekirdeksel Central Bureau for Nuclear Nükleer Ölçümler Merkez Bürosu (CBNM) Measurements (CBNM) European Council for Nuclear Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi (CERN) Research (CERN) European Nuclear Energy Agency Avrupa Nükleer Enerji Ajansı (ENEA) (ENEA) European Organisation for Nuclear Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN) Research (CERN) nuclear waste nükleer atık nuclear waste disposal nükleer madde atıklarının bertaraf edilmesi / giderimi NULLIFICATION null and void null and void contract nullify nullity proceeding nullity suit hükümsüz kılma, geçersiz kılma, etkisiz kılma yok, baştan beri hüküm / etki meydana getirmemiş olan batıl akit hükümsüz kılmak (hukuki bir kararı veya usulü) butlan davası iptal davası 216
229 O OATH hear an oath take an oath OBJECTION yemin / ant yeminli ifade almak ant içmek itiraz OBJECTIVE hedef; tarafsız / objektif analysis of the objective hedef çözümlemesi / tahlili attain its objectives hedeflerine ulaşmak attainment of the objectives hedeflere ulaşılması essential objective esas amaç hierarchy of objectives hedefler hiyerarşisi horizontal objective yatay hedef main objective asıl amaç Objectively Verifiable Indicators (OVI) Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler (TDG) objectives laid down in Article X X maddesinde yer alan amaçlar objective tree hedef ağacı overall objective genel hedef principal objective önde gelen amaç OBLIGATION alleged infringement of an obligation code of obligations employer s obligations evade the obligations fail to fulfil an obligation impose a pecuniary obligation law of obligations obligations and undertakings pecuniary obligation reciprocal obligation supplementary obligation OBLIGATORY obligatory jurisdiction OBSERVATION observation plot observe observer observer status per manent obser vation plot borç, vecibe; mükellefiyet / yükümlülük yükümlülük ihlali iddiası borçlar kanunu işveren yükümlülükleri yükümlülükleri yerine getirmemek, yükümlülüklerini yerine getirmekten kasıtlı olarak kaçınmak; yükümlülüğü yerine getirmekten hile yoluyla kaçınmak bir yükümlülüğü yerine getirememek, yükümlülüğü ifa edememek parasal bir yükümlülük yüklemek borçlar hukuku yükümlülük ve taahhütler parasal yükümlülük karşılıklı yükümlülük ek yükümlülük; feri zorunlu bağlayıcı yargı, zorunlu yargı gözlem, gözetim gözlem noktası gözlemek, gözetmek gözcü, gözlemci / müşahit gözlemci statüsü kalıcı gözlem noktası 217
230 OBSTACLE obstacle to development OCCUPATION gainful occupation occupation forces professional occupation OCCUPATIONAL occupational accident occupational disease occupational injury occupational mobility occupational risks occupational safety occupational standard OFFENCE alleged offence OFFER avail oneself of an offer offeree company offerer (offeror) offering programme public offering sale by way of an offer to the public office central industrial property office Community Plant Variety Office (CPVO) customs office design office elective office EuropeAid Cooperation Office European Anti Fraud Office (OLAF) 218 European Communities Personnel Selection Office (EPSO) European Community Humanitarian Aid Office (ECHO) European Community Statistical Office (EUROSTAT) European Film Distribution Office (EFDO) European Patent Office (EPO) European Police Office (Europol) European Radiocommunications Office (ERO) Eur opean Telecommunications Office engel / mani kalkınmanın önündeki engel uğraş, meslek; işgal kazanç getirici uğraş işgal kuvvetleri serbest meslek; meleki uğraş mesleki meslek kazası meslek hastalığı bir meslek kazasının neden olduğu yarlanma mesleki hareketlilik mesleki riskler meslek güvenliği meslek standardı suç / cürüm, yasa ihlali; saldırı / taarruz iddia edilen suç teklif, icap bir tekliften yararlanmak satıcı şirket arz eden, teklif veren arz programı halka arz halka / umuma arz yoluyla satış ofis, işyeri, büro, daire; memuriyet merkezi sınai mülkiyet ofisi Topluluk Bitki Çeşitleri Ofisi (CPVO) gümrük idaresi tasarım ofisi seçimle gelinen memuriyet ya da mevki EuropeAid İşbirliği Ofisi Avrupa Dolandırıcılıkla Mücadele Bürosu (OLAF) Avrupa Toplulukları Personel Seçme Bürosu (EPSO) Avrupa Topluluğu İnsani Yardım Ofisi (ECHO) Avrupa Topluluğu İstatistik Ofisi (EUROSTAT) Avrupa Film Dağıtım Ofisi (EFDO) Avrupa Patent Ofisi (EPO) Avrupa Polis Teşkilatı (Europol) Avrupa Radyokomünikasyon Ofisi (ERO) Avrupa Telekomünikasyon Ofisi (ETO)
231 (ETO) good offices head office Information Society Promotion Office (ISPO) office equipment Office for the Administration and Settlement of Individual Entitlements (Paymaster Office PMO) Office for Harmonisation in the Internal Market (Trademarks and Designs) (OHIM) Office for Infrastructure and Logistics Office for Official Publications of the European Communities (OOPEC) Paymaster Office (PMO) president s office registered head office registered office remain in office resign from office stationary office Technical Assistance and Information Exchange Office (TAIEX) term of office OFFICER accounting officer assessment officer authorising officer Chief Executive Officer (CEO) compliance officer national authorised officer national authorising officer (NAO) programme authorising officer (PAO) Senior Programme Officer (SPO) OFFICIAL carrying out official inquires current official parity current official rate official authorisation official authority official control official correspondence official deposit official document official foreign exchange market dostça girişim genel merkez; idare merkezi (şirket, işletme) Bilgi Toplumunu Geliştirme Ofisi (ISPO) büro donanımı, büro ekipmanı Bireysel Görevlendirmeler İdare ve Ödeme Ofisi ( Ödeme Ofisi PMO) İç Pazar (Marka ve Tasarım) Uyumlaştırma Ofisi (OHIM) Altyapı ve Lojistik Ofisi Avrupa Toplulukları Resmi Yayınlar Ofisi (OOPEC) Ödeme Ofisi (PMO) başkanlık makamı tescil edilmiş idare merkezi tescil edilmiş işyeri; şirket merkezi görevde kalmak görevden istifa kırtasiyeci (kırtasiye satılan yer) Teknik Yardım ve Bilgi Değişim Ofisi (TAIEX) görev süresi subay, polis memuru, memur sayman, muhasebeci tahakkuk memuru ita amiri; yetkilendirme görevlisi üst karar organının kararlarının uygulanmasında bir holdinge bağlı şirketlerin veya şirketin ana birimleri arasında koordinasyon sağlayan yönetici uyum görevlisi ulusal yetkili memur ulusal yetkilendirme görevlisi (UYG) program yetkilendirme görevlisi (PYG) Kıdemli Program Görevlisi (SPO) resmi resmi soruşturmanın yapılması cari resmi parite cari resmi oran (döviz kurunda) resmi izin (mezun kılma, bir işle uğraşmaya veya bir işi yürütmeye resmi makamların izin vermesi) resmi merci, resmi makam resmi kontrol / denetim resmi yazışma resmi mevduat resmi evrak resmi döviz piyasası 219
232 220 official foreign exchange reserve resmi döviz rezervi official gazette resmi gazete official holiday resmi tatil official journal resmi gazete Official Journal of the European Avrupa Toplulukları Resmi Gazetesi Communities Official Journal of the European Union Avrupa Birliği Resmi Gazetesi official transaction resmi işlemler / muamelat OFFSHOOT OIL şube, dal; bir yapıdan elde edilen daha küçük ve yeni bir yapı petrol; yağ crude oil ham petrol fuel oil fuel oil indigenous crude oil not yet extracted henüz çıkarılmamış yerli ham petrol oil market oil transmission petrol pazarı / piyasası petrol iletimi olive oil zeytin yağı pure vegetable oil saf bitkisel yağ waste oil atık yağ OMBUDSMAN European Ombudsman OMISSION ONE STOP SHOP ONGOING OPEN free and open market open cheque open credit open economy opened quota open market open market operations Open Network Provision (ONP) open repurchase agreement open session open tender open unemployment OPERATING operating account operating condition operating expense operating licence operating right tr ansfer of oper ating r ights (ToOR) ombudsman, kamu denetçisi Avrupa Ombudsman ı ihmal; ihmal etme; dışarıda bırakma bir mal ve hizmet sürecinin tümünün tek bir müessese tarafınca üstlenilmesi devam eden açık serbest ve açık piyasa açık çek açık kredi açık ekonomi açık kota açık piyasa / pazar açık piyasa işlemleri Açık Şebeke Tedariki (ONP) açık repo kamuya / halka açık oturum açık ihale açık işsizlik işleyen / faal işletme hesabı, işletim hesabı, faaliyet hesabı işletim koşulu, faaliyet koşulu faaliyet gideri işletme ruhsatı işletme hakkı işletme hakkı devri (İHD)
233 OPERATION banking operations işlem / ameliye, faaliyet bankacılık / banka işlemleri European Space Operations Centre (ESOC) Lending of last resort operations nature of operation open market operations operation staff processing operation undertaking entrusted with the operation of Avrupa Uzay Operasyonları Merkezi (ESOC) Son merci kredi işlemleri işlemin niteliği açık piyasa işlemleri işletim personeli, operasyon personeli işleme faaliyeti (faaliyetin) yürütülmesi ile görevlendirilmiş teşebbüs / işletme OPERATIONAL operasyonel; çalışmaya hazır, çalışır European Operational Rapid Force Avrupa Acil Müdahale Gücü (Eurofor) (Eurofor) noise abatement operational gürültüyü azaltıcı işlemsel süreçler procedures operational budget deficit işlemsel bütçe açığı operational policy operasyonel politika standard operational procedures (SOP) standart işlem prosedürleri (SOP) operator işletmeci; çalıştıran cable operator kablolu yayın operatörü economic operator iktisadi işlemci European Satellite Operators Avrupa Uydu Operatörleri Birliği (ESOA) Association (ESOA) OPINION absence of an opinion adverse opinion advisory opinion concurring opinion deliver an opinion draft opinion freedom of opinion opinion in favour public opinion qualified opinion reasoned opinion unqualified opinion görüş görüş yokluğu karşıt / zıt görüş; olumsuz görüş istişari görüş diğer bir görüşle aynı yönde olan görüş görüş bildirmek görüş taslağı (resmi görüş) düşünce / görüş özgürlüğü olumlu görüş; lehte görüş kamuoyu şartlı görüş gerekçeli görüş [şartsız] olumlu görüş OPPOSITION political opposition OPT OUT (v.) opt out provision optical option itiraz; muhalefet siyasi muhalefet bir sistem ve grubun dışında kalmayı seçme hakkı (olumsuz) olumsuz seçme hakkı tanıyan hüküm (mevzuatta veya uluslararası anlaşmalarda) optik, görsel opsiyon; seçenek; seçme 221
234 Community options options market Topluluk seçenekleri opsiyon piyasası right of option OPTIONAL optional protocol ORCHARD ORDER carrying out the order Community legal order delivery order expenditure order global order handling of client orders higher order interlocutory order material for order order bill of lading order of priority payment order point of order price of order public order hakk ı hıyar, seçme hakkı seçimlik, isteğe bağli / ihtiyari ihtiyari protokol meyve bahçesi mahkeme emri (genellikle yapma); emir; sipariş; düzen emrin uygulanması, siparişin yerine getirilmesi Topluluk hukuk düzeni sipariş harcama emri küresel düzen müşteri siparişlerinin yerine getirilmesi üst seviye ara karar şeklindeki emir sipariş konusu malzeme emre yazılı konşimento öncelik sıralaması ödeme emri usule ilişkin nokta sipariş bedeli kamu düzeni public health: genel sağlık public morality: genel ahlak public order: kamu düzeni public policy: kamu politikası, kamu düzeni (nadiren) public security: kamu güvenliği ORGANIC organik organic fertilizer organik gübre organic production organik üretim organic waste organik atık volatile organic compound (VOC) uçucu organik bileşik (VOC) ORGANISATION örgüt / teşkilat; kuruluş broadcasting organisation yayıncı kuruluş common market organisation ortak piyasa düzeni Common Organisation of Agricultural Ortak Tarım Piyasaları Düzeni (COM) Markets (COM) common organisation of the markets ortak piyasa düzeni Community organisation Topluluk örgütü Confederation of Family Organisations Avrupa Topluluğu Aile Örgütleri 222
235 in European Community (COFACE) Konfederasyonu (COFACE) coordinated organisations eş güdümlü örgütler / kuruluşlar, koordine örgütler / kuruluşlar Economic Cooperation Organisation Ekonomik İş Birliği Teşkilatı (EİT) (ECO) European Commission Host Avrupa Komisyonu Ana Bilgisayar Birimi Organisation (ECHO) Organizasyonu (ECHO) European Organisation for an Bağımsız Görsel İşitsel Piyasa İçin Avrupa Audiovisual Independent Market ( Örgütü (EURO AIM) EURO AIM ) European Organisation for Nuclear Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN) Research (CERN) European Organisation for Quality Avrupa Kalite Teşkilatı (EOQ) (EOQ) European Organisation for the Safety Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı of Air Navigation (Eurocontrol) (Eurocontrol) European Organisation for Testing and Avrupa Test ve Belgelendirme Örgütü (EOTC) Certification (EOTC) European Patent Organisation Avrupa Patent Örgütü European Space Research Avrupa Uzay Araştırmaları Örgütü (ESRO) Organisation (ESRO) European Telecommunications Uydular Aracılığı ile Haberleşme Avrupa Satellite Organisation (EUTELSAT) Teşkilatı (EUTELSAT) Food and Agriculture Organisation (of (Birleşmiş Milletler) Gıda ve Tarım Örgütü the United Nations) (FAO) (FAO) government organised non hükûmet tarafından oluşturulan sivil toplum governmental organisation (GONGO) örgütü (GONGO) International Civil Aviation Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) Organisation (ICAO) International Hydrographic Uluslararası Hidrografi Örgütü (IHO) Organisation (IHO) International Labour Organisation Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) (ILO) International Maritime Organisation Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) (IMO) International Organisation for Uluslararası Göç Örgütü (IOM) Migration (IOM) International Organisation for Uluslararası Standardisasyon Teşkilatı (ISO) Standardisation (ISO) International Organisation of Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Securities Commissions (IOSCO) Örgütü (IOSCO) International Standardisation Uluslararası Standardizasyon Örgütü Organisation non governmental organisation (NGO) hükûmet dışı kuruluş, sivil toplum örgütü (STÖ) North Atlantic Treaty Organisation Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) (NATO) Organisation for European Economic Avrupa Ekonomik İş Birliği Örgütü (OEEC) Cooperation (OEEC) Organisation for Economic Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı Cooperation and Development (OECD) (OECD) 223
236 224 Organisation for Security and Cooperation in Europe (OSCE) United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organisation (UNESCO) Western European Armaments Organisation (WEAO) World Customs Organisation (WCO) World Health Organisation (WHO) World Intellectual Property Organisation (WIPO) World Organisation for Animal Health (WOAH / OIE) World Trade Organisation (WTO) ORGANISED fight against international organised crime fight against organised crime organised crime organised industrial zone (OIZ) Pre Accession Pact on Organised Crime ORGANISM genetically modified organism (GMO) Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Batı Avrupa Silahlanma Örgütü (WEAO) Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (WOAH / OIE) Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) örgütlü, organize uluslararası örgütlü suçlarla mücadele örgütlü suçlarla mücadele örgütlü suç organize sanayi bölgesi (OSB) Organize Suç Hakkında Katılım Öncesi Paktı organizma genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) ORIGIN menşe / köken; çıkış noktası animal origin hayvanın menşesi / kökeni certificate of origin menşe şahadetnamesi country of origin mahreç; menşe ülke / çıkış ülkesi country of origin principle menşe ülke ilkesi origin rule menşe kuralı Pan European System of Cumulation Pan Avrupa Menşe Kümülasyonu Sistemi of Origin Pan Mediterranean Origin Cumulation Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyonu place of origin menşe yeri proof of preferential origin of goods malın tercihli menşesinin kanıtlanması rule of origin menşe kuralı ORIGINAL original copy original text OUTERMOST REGION OUTPUT input output analysis OVERDRAFT overdraft facility OVERHEAD overrepresented countries ilk, orijinal, asli asıl nüsha, ilk nüsha asıl metin, ilk metin merkezden en uzakta olan bölge çıktı, üretilen mal, üretim girdi çıktı analizi / çözümlemesi verilen kredi miktarının aşılması açık kredi kullanma imkânı genel gider nüfusuna oranla daha fazla temsil edilen ülkeler
237 OVERLAP (v.) OVERSEAS overseas countries Overseas Countries and Territories (OCT) Overseas Development Assistance (ODA) overseas territories OVERSEE OVERVIEW OVINE OWNERSHIP co ownership joint ownership right of ownership rules governing the system of property ownership örtüşmek deniz aşırı denizaşırı ülkeler Denizaşırı Ülkeler ve Topraklar (OCT) Denizaşırı Kalkınma Yardımı (ODA) denizaşırı topraklar denetleme genel açıklama küçükbaş hayvan, davar mülkiyet iştirak hâlinde mülkiyet, el birliği mülkiyet paylı mülkiyet, müşterek mülkiyet mülkiyet hakkı mülkiyet sistemini düzenleyen kurallar 225
238 226
239 P PACT Pre Accession Pact on Organised Crime stability and growth pact PAN PAPER pakt, misak, anlaşma Organize Suç Hakkında Katılım Öncesi Paktı istikrar ve büyüme paktı tüm, bütün, tümünü kapsayan, pan Pan European Programme (PEP) Pan Avrupa Programı (PEP) Pan European System of Cumulation Pan Avrupa Menşe Kümülasyonu Sistemi of Origin Pan Mediterranean Origin Cumulation Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyonu ballot paper country strategy paper Green Paper political paper strategy paper voting papers voting papers null and void White Paper PARA DIPLOMACY PARAGRAPH subparagraph PARDON PARITY current official parity PARLIAMENT act of the Parliament assent of the European Parliament Committees of the European Parliament composition of the European Parliament Conference of Community and European Affairs Committees of Parliaments of the European Union (COSAC) European Parliament (EP) European Parliament resolution Eur opean Parliament sittings official kâğıt; basılı belge, senet; gazete; bilimsel veya resmi yazı oy pusulası ülke strateji belgesi Yeşil Kitap (rapor) politika belgesi strateji belgesi oy pusulası geçersiz ve boş oy pusulası Beyaz Kitap (rapor) tali diplomasi paragraf; fıkra bent, alt paragraf af, suçu bağışlama parite cari resmi parite parlamento, meclis [Avrupa] Parlamentosu tasarrufu / işlemi Avrupa Parlamentosunun uygun bulması; uygunluk görüşü Avrupa Parlamentosu Komiteleri Avrupa Parlamentosunun oluşumu / kompozisyonu Avrupa Birliği Parlamentoları Topluluk ve Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (COSAC) Avrupa Parlamentosu (AP) Avrupa Parlamentosu ilke kararı Avrupa Parlamentosu resmi oturum tutanakları 227
240 reports Member of the European Parliament (MEP) national parliament one chamber parliament President of the European Parliament proceedings of the Parliament Rules of Procedure of the European Parliament Avrupa Parlamentosu Üyesi (MEP) ulusal parlamento tek meclisli parlamento Avrupa Parlamentosu Başkanı Parlamento işlemleri / tutanakları Avrupa Parlamentosu Usul Kuralları (Avrupa Parlamentosu İç Tüzüğü) assembly: meclis; toplantı; asamble board: kurul, heyet commission: Komisyon committee: heyet, komite, kurul, encümen council: konsey, kurul par liament: parlamento, meclis PARLIAMENTARY The Council of Europe s Parliamentary Assembly EC Turkey Joint Parliamentary Committee Inter parliamentary Delegations of the European Parliament joint parliamentary commission parliamentary committee parliamentary diplomacy parliamentary inquiry parliamentary immunity parliamentary regime PART be a part of integral part part time working spare part PARTENARIAT Europartenariat Europartenariat meeting Medpartenariat meeting PARTIAL partial integration partial replacement PARTICIPATION parlamenter; parlamentoyla ilgili, parlamentoya ait Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi AT Türkiye Karma Parlamento Komisyonu / Komitesi Avrupa Parlamentosunun Parlamentolar Arası Delegasyonları karma parlamento komisyonu parlamento komitesi parlamenter diplomasi parlamento soruşturması parlamenter dokunulmazlığı parlamenter rejim kısım kapsamı dâhilinde olmak; nın parçası olmak mütemmim cüz / bütünleyici parça kısmi zamanlı çalışma yedek malzeme ortaklık Avrupa ortaklığı Avrupa ortaklığı toplantısı Akdeniz ortaklığı toplantısı kısmi kısmi entegrasyon / bütünleşme kısmi yenileme katılım / iştirak 228
241 employee participation system labour force participation rate market participant participant participatory democracy public participation reinsurance participation PARTNER active partner associate partner junior partner preferential partner social partners PARTNERSHIP Accession Partnership (AP) Euro Atlantic Partnership Council (EAPC) Euro Mediterranean Partnership (EUROMED) European Neighbourhood and Partnership Instrument (ENPI) general partnership (unlimited company) limited partnership in which capital divided into shares limited partnership with limited liability ordinary partnership Partnership for Peace (PfP) privileged partnership revenue partnership simple partnership PARTY appealing party at the request of the party concerned be a party to the legal proceedings communication to the parties concerned parties conflicting parties contracting parties co contracting parties counter party defaulting party defending party dissolve a party Eur opean Democr atic Party (EDP) çalışanın katılımı sistemi (işyerinde sağlık ve güvenliğin geliştirilmesi için) iş gücüne katılım oranı piyasa katılımcısı katılımcı / iştirakçi katılımcı demokrasi kamu katılımı reasürans iştiraki ortak faal / etkin ortak ortak üye küçük paya sahip ortak tercihli ortak sosyal taraflar ortaklık; şirket Katılım Ortaklığı [Belgesi] (KOB) Avrupa Atlantik Ortaklık Konseyi (AAOK) Avrupa Akdeniz Ortaklığı(EUROMED) Avrupa Komşuluk ve Ortaklık Aracı (ENPI) kolektif şirket sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket limitet şirket adi şirket Barış için Ortaklık (BİO) imtiyazlı ortaklık gelir ortaklığı adi şirket parti; taraf itiraz / temyiz eden taraf ilgili tarafın talebi üzerine davada taraf olmak taraflara (yapılan) bildirim ilgili taraflar uyuşmazlığın içinde olan taraflar âkit taraflar akdin / sözleşmenin bir yanında müştereken yer alan taraflar karşı taraf gıyap usulüne tabi taraf davalı taraf partiyi kapatmak, parti feshetmek Avrupa Demokrat Partisi (EDP) 229
242 European Liberal, Democrat and Reform Party (ELDR) European People s Party (EPP) European Green Party (EGP) extremist party high contracting parties interested party joint of parties monarchist party multiparty system nationalist party opposing party parties in a dispute / conflict parties of a dispute / conflict parties to the case party concerned party in an action party in a civil action party in default party of the action Party of the European Left Party of European Socialists (PES) political party radical party regionalist party republican party third party third party proceedings trans European political parties PASSENGER combined passenger transport PASTURAGE PASTURE law on pasture PATENT Community Patent Convention European Patent Office (EPO) European Patent Organisation non patented patent infringement suit PATERNITY action of paternity paternity leave presumption of paternity suit of pater nity 230 Avrupa Liberal Demokrat ve Reform Partisi (ELDR) Avrupa Halk Partisi (EPP) Avrupa Yeşiller Partisi (EGP) aşırı uçta yer alan / ekstremist parti yüksek âkit taraflar ilgili taraf tarafların birleştirilmesi monarşist parti çok partili sistem ulusalcı parti muhalif taraf / karşı taraf uyuşmazlığa taraf olanlar uyuşmazlığın tarafları davanın tarafları ilgili taraf davanın tarafı hukuk davasında taraf gıyap usulüne tabi taraf davanın tarafı Avrupa Solu Partisi Avrupa Sosyalist Partisi (PES) siyasi parti radikal / köktenci parti bölgeci parti cumhuriyetçi parti üçüncü taraf; davada taraf olmayıp ilgili olan üçüncü kişi davanın tarafı olmayan üçüncü kişileri ilgilendiren dava işlemleri trans Avrupa siyasi partileri yolcu kombine yolcu taşımacılığı çayır otlak, mera mera kanunu patent Topluluk Patent Sözleşmesi Avrupa Patent Ofisi (EPO) Avrupa Patent Örgütü patenti alınmamış patent ihlal davası babalık babalık davası babalık izni babalık karinesi babalık davası
243 PATROL CAR PAY interest payable paid holiday paid holiday scheme paid leave paid up capital payable pay as you pollute principle pay policy paying agency pay for knowledge polluter pays principle (PPP) PAYMASTER Paymaster Office (PMO) PAYMENT affect a payment balance of payments current payments deferred payment deficiency payment equalisation payment European Payments Union (EPU) general payments system indemnity payment interim payment international payment issuing payment order liberalisation of payments maintenance payment means of payment overall balance of payments payment of benefit payment of expenditures payment order prepayment repayment of duties settlement of payments single payment scheme stop payment PEACE achievement of peace Partnership for Peace (PfP) sue for peace PECUNIARY impose a pecuniar y obligation devriye otosu, ekip otosu ödeme, ücret faiz borcu ücretli izin ücretli izin sistemi ücretli izin ödenmiş sermaye ödenebilir kirlettiğin gibi öde ilkesi ödeme (ücret) politikası ödeme kurumu bilgi için ödeme kirleten öder prensibi (PPP) maaş mutemedi Ödeme Ofisi (PMO) ödeme / tediye ödeme yapmak ödemeler dengesi cari ödemeler taksitlendirilmiş ödeme, ertelenmiş ödeme açığın kapatılmasına yönelik ödeme fiyat farkını giderici ödeme Avrupa Ödemeler Birliği (EPU) genel ödemeler sistemi tazminat ödemesi ara ödeme uluslararası ödeme ödeme emri çıkarma ödemelerin serbestleştirilmesi nafaka, bakım ödemeleri ödeme araçları genel ödemeler dengesi yardım ödemesi giderlerin ödenmesi ödeme emri peşin ödenen giderler vergi iadesi ödemelerin yapılması; ödemelerin tasfiyesi tek ödeme planı ödeme yapmayı durdurma barış barışın sağlanması Barış için Ortaklık (BİO) barış istemek parasal parasal bir yükümlülük yüklemek 231
244 pecuniary compensation pecuniary obligation pecuniary reparation PEER REVIEW maddi tazminat; parasal yoldan telafi parasal yükümlülük para ile telafi etme (tazmin etme) eşitleri, akranları, meslektaşları tarafından gözden geçirme, inceleme, kontrol PENAL code of penal procedure penal provision penal sanction PENALTY fiscal penalty heavy penalty severe penalty PENSION pension and retirement fund pension fund asset right to a pension PERFORM perform a task non performing loan PERFORMANCE energy performance of a building engine performance performance audit performance based budgeting performance bond performance reserve PERIOD average maturity period base period grace period inception period period of actual contract periodical debt settlement reasonable period reference period representative period set off period start up period transition period transitional period validity period PERMANENCE (PERMANENCY) cezai ceza muhakemeleri kanunu cezai hüküm cezai yaptırım ceza; para ceza vergi cezası ağır ceza ağır ceza emekli aylığı emeklilik fonu emeklilik fonu varlığı emeklilik hakkı ifa etmek, yerine getirmek, icra etmek bir görevi yerine getirmek geri ödenmeyen kredi performans, iş, gösteri, eser, icra binanın enerji performansı motor performansı performans denetimi performans esaslı bütçeleme kati teminat performans rezervi dönem, süre ortalama vade temel alınan dönem geri ödemesiz dönem, müsaade edilen dönem başlangıç dönemi esas taahhüt süresi dönemsel borç tasfiyesi makul süre referans dönemi örnek dönem mahsup dönemi başlangıç dönemi geçiş dönemi geçiş dönemi geçerlilik / yürürlük dönemi sür eklilik 232
245 permanent Permanent Committee for Employment permanent incapacity permanent observation plot permanent representation permanent representative Permanent Representatives Committee (COREPER) permanent staff PERMISSION permit residence permit work permit permissible noise level PERSON authorised person contact person free movement of persons freedom of movement of persons interdicted person law of persons legal person natural person persons acting in concert PERSONAL in one s personal capacity personal data personal goods personal liability personal protective equipment personal status (cf.civil status) personal statute PERSONALITY legal personality PEST integrated pest management (IPM) pesticides PETITION right to petition Phare (abbr. of Poland and Hungary:Action for the Restructuring of the Economy) PHARMACEUTICS sürekli / daimi Daimi İstihdam Komitesi sürekli iş göremezlik; sürekli ehliyetsizlik kalıcı gözlem noktası daimi temsilcilik daimi temsilci Daimi Temsilciler Komitesi (COREPER) norm kadro, daimi kadro izin, icazet i. ruhsat, izin; f. izin vermek ikamet izni çalışma izni izin verilebilir gürültü düzeyi kişi / şahıs yetkili kişi temas / irtibat kurulan kişi kişilerin serbest dolaşımı kişilerin dolaşım serbestisi / özgürlüğü kısıtlı / mahcur kişi kişiler hukuku, şahsın hukuku tüzel kişi gerçek kişi uyum içinde / uyumlu davranan kişiler kişisel / şahsi kişisel yetkisine dayanarak (kurumundan bağımsız olarak) kişisel veri zati eşya kişisel sorumluluk kişisel koruyucu donanım, kişisel korunma ekipmanı kişisel durum / ahval i şahsiye; kişisel statü kişisel yasalar / hükümler; ahkam ı şahsiye kişilik / şahsiyet; hak ehliyeti (istisnai olarak) tüzel kişilik, hukuki kişilik haşere entegre zararlı yönetimi (IPM) haşere ilacı dilekçe dilekçe (verme) hakkı Phare (kısalt. Polonya ve Macaristana Yönelik EkonomininYeniden Yapılanması Programı) eczacılık 233
246 pharmaceutical pharmaceutical preparation pharmaceutical professions pharmaceuticals PHASE appraisal phase deployment phase financing phase identification phase implementation phase programming phase farmasötik, eczacılığa ait farmasötik müstahzar / preparat eczacılıkla ilgili meslekler farmasötikler evre / safha, aşama değerlendirme aşaması (projelerde değerlendirme aşaması) konuşlanma aşaması finansman aşaması, kaynak bulma aşaması tanımlama aşaması uygulamaya koyma aşaması (yürütme anlamında) programlama aşaması PHONOGRAM PHYTOSANITARY phytosanitary certificate PILLARS OF THE EUROPEAN UNION PIRACY pirated broadcast pirated goods PIT PLACING placing on the market PLAN action plan action plan for the Mediterranean anti crisis plan capacity enhancement plan contingency plan defined benefit plan defined contribution plan development plan financing plan food safety action plan frame calculation plan land use plan Mediterranean Action Plan (MAP) medium term fiscal plan national action plan (NAP) national plan national development plan (NDP) national environmental action plan (NEAP) wor k plan fonogram bitki sağlığı bitki sağlık sertifikası Avrupa Birliği nin Sütunları korsanlık korsan yayın korsan mallar maden ocağı, kuyu yerleştirme piyasaya sürme plan eylem planı Akdeniz eylem planı kriz önleme planı kapasite geliştirme planı acil durum planı belirlenmiş fayda planı belirlenmiş katkı planı kalkınma planı finansman planı gıda güvenliği eylem planı çerçeve hesap planı arazi kullanım planı Akdeniz Eylem Planı (AEP) orta vadeli mali plan ulusal eylem planı (UEP) ulusal plan ulusal kalkınma planı (UKP) ulusal çevre eylem planı (UÇEP) çalışma planı 234
247 PLANNING development planning economic planning financial planning International Federation for Housing and Planning (IFHP) land use planning market planning national planning planning and early warning unit privatisation master plan production planning regional planning sectoral planning transport planning PLANT combustion plant Community Plant Variety Office (CPVO) fuel recycling plant industrial plant International Union for the Protection of New Varieties of Plants (UPOV) live plant plant health plant species refining plant thermal power plant waste water treatment plant PLEBISCITE PLENARY SESSION / MEETING PLENIPOTENTIARY minister plenipotentiary PLOT observation plot permanent observation plot PLURALISM democratic pluralism PLURILATERAL POINT contact point entry point / point of entry growth point Hazar d Analysis and Critical Contr ol planlama kalkınma planlaması ekonomik planlama mali planlama; finansal planlama Uluslararası Konut ve Planlama Federasyonu (IFHP) arazi kullanım planlaması piyasa planlaması ulusal planlama planlama ve erken uyarı birimi özelleştirme ana planı üretim planlaması bölgesel planlama sektörel planlama taşıma planlaması tesis, fabrika, bitki yakma tesisi Topluluk Bitki Çeşitleri Ofisi (CPVO) yakıt geri dönüşüm tesisi sanayi / endüstri tesisi Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunması Uluslararası Birliği (UPOV) canlı bitki bitki sağlığı bitki türleri arıtma tesisi termik santral atık su arıtma tesisi halkoyu, plebisit genel kurul (toplantısı) tam yetkili temsilci ortaelçi olay örgüsü; arazi parçası gözlem noktası kalıcı gözlem noktası çoğulculuk / plüralizm demokratik çoğulculuk çoklu (tarafları değişken sayıda olan çok taraflı) nokta irtibat noktası, temas noktası giriş kapısı / noktası (pasaport) büyüme noktası Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktası 235
248 236 Point (HACCP) national contact point (NCP) point of order POLICE Association of the European and Mediterranean Police Forces and Gendarmeries with Military Status (FIEP) European Police College (CEPOL) European Police Office (Europol) police cooperation police station POLICY approximation of policies aid policy arms policy armaments policy (POLARM) asylum policy austerity policy axis policy banking policy budget policy Bureau of the European Policy Advisers (BEPA) commercial policy measure Common Agricultural Policy (CAP) Common Commercial Policy (CCP) Common Defence Policy (CDP) Common Fisheries Policy (CFP) Common Foreign And Security Policy (CFSP) common policy Common Security and Defence Policy (CSDP) Common Structural Policy Common Transport Policy Community policy competition policy conjuncture / conjunctural policy consumer protection policy containment policy credit policy cultural policy design policy detente policy development policy Directorate General for Regional Policy (HACCP) ulusal temas noktası (UTN) usule ilişkin nokta polis Avrupa ve Akdeniz Askerî Statülü Zabıta ve Jandarmalar Birliği (FIEP) Avrupa Polis Koleji (CEPOL) Avrupa Polis Teşkilatı (Europol) polis iş birliği polis karakolu politika (sektörel veya özel amaçlı); tutum; poliçe politikaların yakınlaştırılması yardım politikası silah politikası AB silahlanma politikası (POLARM) sığınma / iltica politikası kemer sıkma politikası mihver politikası bankacılık politikası bütçe politikası Avrupa Politika Danışmanları Bürosu (BEPA) ticaret politikası önlemi Ortak Tarım Politikası (OTP) Ortak Ticaret Politikası (OTP) Ortak Savunma Politikası (OSP) Ortak Balıkçılık Politikası (OBP) Ortak Dış(işleri) ve Güvenlik Politikası (ODGP) ortak politika Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası (OGSP) Ortak Yapısal Politika Ortak Taşımacılık Politikası Topluluk politikası rekabet politikası konjonktür politikası tüketiciyi koruma politikası çevreleme politikası kredi politikası kültür politikası tasarım politikası yumuşama politikası kalkınma politikası Bölgesel Politikalar Genel Müdürlüğü
249 disability policy engelliler politikası divide and rule policy (divide et böl ve yönet politikası imperia) domestic policy iç politika; yerel politika domestic subsidy policy iç destek politikası, teşvik / sübvansiyon politikası economic policy ekonomi politikası electoral policy seçim politikası employment policy istihdam politikası Employment, Social Policy, Health and Consumer Affairs Council (EPSCO) İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi (EPSCO) empty chair policy boş koltuk politikası energy policy enerji politikası Enterprise Policy Group İşletmeler Politikası Grubu environment policy çevre politikası escalation policy tırmanma politikası European Neighbourhood Policy (ENP) Avrupa Komşuluk Politikası (AKP) European Security and Defence Policy Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) (ESDP) exchange rate policy kur politikası extension policy yayılma politikası fait accompli policy oldu bitti politikası financial policy mali politika fiscal policy mali politika (vergi) fisheries policy balıkçılık politikası foreign policy dış politika foreign trade policy dış ticaret politikası fraudulent policy hileli politika, yanıltıcı politika housing policy konut politikası implementation of a policy bir tutum ya da politikanın uygulamaya konması, icrası, yürütülmesi incentive policy teşvik politikası incomes policy gelirler politikası industrial policy sanayi politikası intervention policy müdahale politikası investment policy yatırım politikası isolation policy tecrit politikası, yalnız bırakma politikası Instrument for Structural Policies for Katılım Öncesi Yapısal Politikalar Aracı (ISPA) pre accession (ISPA) labour policy çalışma politikası; emek politikası land policy arazi politikası land use policy arazi kullanım politikası monetary policies parasal politikalar monetary policy para politikası non tariff common commercial policy tarife dışı ortak ticaret politikası önlemi measure operational policy operasyonel politika pay policy ödeme (ücret) politikası policy holder poliçe hamili policy of annexation ilhak politikası 237
250 policy of apartheid policy pendulum policy to fight against terrorism price policy pricing policy production policy public policy regional policy research and development policy sectoral policies social policy social policy agreement social policy protocol structural policy support policy telecommunication policy transnational policy transport policy POLITICAL European Political Community (EPC) European Political Community Project European political cooperation (EPC) International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR) leave for political activities political affairs committee political affiliation political agenda political arbitration Political Committee (POCO) political cooperation committee political discrimination political group political opposition political paper political party political science Political and Security Committee (PSC) political split political tendency trans European political parties POLITICS POLLUTION air pollutant air pollution atmospheric pollution 238 ırk ayrımcılığı politikası, apartheid politikası politika sarkacı terörle mücadele politikası fiyat politikası fiyatlandırma politikası üretim politikası kamu politikası, kamu düzeni (kamu düzeninin korunması için izlenen politikalar) bölgesel politika araştırma ve geliştirme politikası sektörel politikalar sosyal politika sosyal politika anlaşması sosyal politika protokolü yapısal politika destekleme politikası telekomünikasyon politikası ulus ötesi politika taşımacılık politikası siyasi / politik / siyasal Avrupa Siyasal Topluluğu (EPC) Avrupa Siyasal Topluluğu Projesi Avrupa siyasi iş birliği (ASİ) Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi (ICCPR) siyasi etkinlikler için izin siyasi işler komitesi siyasal bağ siyasi gündem siyasi tahkim Siyasi Komite (POCO) siyasi iş birliği komitesi siyasal ayrımcılık siyasi grup siyasi muhalefet politika belgesi siyasi parti siyaset bilimi Siyaset ve Güvenlik Komitesi (PSC) siyasi bölünme siyasi eğilim trans Avrupa siyasi partileri siyaset (genel politika) kirletme, kirlenme hava kirletici hava kirliliği atmosfer kirlenmesi
251 Convention for the Protection from Marine Pollution of the Mediterranean Convention on Long Range Transboundary Air Pollution industrial pollution Long Range Transboundary Air Pollution (LRTAP) noise pollution pay as you pollute principle pollutant Pollutant Release and Transfer Register (PRTR) pollute polluter pays principle (PPP) pollution prevention Regional Marine Pollution Emergency Response Centre for the Mediterranean Sea (REMPEC) Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi Uzun Menzilli Sınır Aşan Hava Kirliliği Sözleşmesi sanayi kirliliği, endüstriyel kirlilik Uzun Menzilli Sınır Aşan Hava Kirliliği (LRTAP) gürültü kirliliği kirlettiğin gibi öde ilkesi kirletici, pisletici Avrupa Kirletici Salınım ve Taşınım Kaydı (PRTR) kirletmek, pisletmek kirleten öder prensibi (PPP) kirliliğin önlenmesi Akdeniz için Bölgesel Deniz Kirliliği Acil Müdahale Merkezi (REMPEC) sea pollution deniz kirlenmesi, deniz kirliliği transboundary movement of pollutants kirleticilerin sınır aşan taşınımı urban pollution kentsel kirlenme water pollution suların kirlenmesi POPULAR BELIEF POPULATION fish stock population mid year population population increase rate rural population urban population working age population PORK PORT free port Mediterranean Memorandum of Understanding on Port State Control (MEDMOU) port of discharge port reception facility port state port of unloading port treatment facility POSITION abuse of dominant position common position competitive position Council Common Position genel inanış nüfus balık nüfusu yıl ortası nüfus nüfus artış hızı kırsal nüfus kentsel nüfus çalışma çağındaki nüfus domuz eti liman serbest liman Liman Devleti Kontrolü Hakkında Akdeniz Mutabakat Zaptı (MEDMOU) boşaltma limanı liman atık kabul tesisi liman devleti boşaltma limanı liman arıtma tesisi tutum, konum, durum hakim durumun kötüye kullanılması ortak tutum rekabetçi konum Konsey Ortak Tutumu 239
252 indispensable position joint position privileged position short position POSITIONING POST border post border inspection post customs border post magistrate post POSTERIOR POSTPONE (v.) vazgeçilmez konum ortak tutum ayrıcalıklı / imtiyazlı durum açık pozisyon konumlama görev; makam; karakol; görev yeri sınır karakolu sınır kontrol noktası sınır gümrük karakolu / noktası hâkim kadrosu sonraki ertelemek, tehir etmek defer: ertelemek, geciktirmek delay: gecikme postpone: ertelemek / tehir etmek (bir faaliyeti) suspend: askıya almak POULTRY POVERTY alleviating poverty anti poverty programme poverty ratio POWER abuse of power axis power bargaining power Community powers concurrent power concentration of powers confer powers delegation of power dominant power (doctrine) empowered executive power explicit power full power implicit power misuse of powers personalisation of power 240 kümes hayvanları yoksulluk yoksullukla mücadele yoksullukla mücadele programı yoksulluk oranı güç, kudret, yetki, nüfuz yetkinin kötüye kullanılması, yetki saptırması mihver devlet pazarlık gücü Topluluk yetkileri koşut / paralel yetki, yarışan yetki yetkilerin / iktidarın bir elde toplanması, yoğunlaşması yetki vermek yetki devretme, yetki verme başat güç (kuramı) yetkiyle donatılmış, yetkilendirilmiş yürütme / icra yetkisi açık yetki tam yetki zımni / örtülü yetki yetkilerin kötüye kullanılması, yetki saptırması yetkinin kişiselleştirilmesi
253 power of attorney power of decision power of discretion power of initiative power to appoint power to decide power to heat ratio power to negotiate power to take decision powers which are conferred upon it by this treaty reserved power separation of powers shared power sovereign power statutory power subsidiary powers supervisory power thermal power plant transfer of powers within the limits of its power within the limits of the powers conferred by this treaty vekalet, temsil yetkisi; vekaletname karar verme yetkisi takdir yetkisi, takdir hakkı [Komisyonun] inisiyatif yetkisi tayin etme yetkisi karar yetkisi gücün ısıya oranı müzakere yetkisi; ciro yetkisi karar alma yetkisi işbu antlaşmayla verilen yetkiler saklı yetki kuvvetler ayrılığı paylaşılmış yetki egemen güç kanuni / yasal yetki ikincil / tali yetkiler denetleme yetkisi termik santral yetki devri yetkileri dâhilinde işbu antlaşmanın verdiği yetkiler dâhilinde PRACTICE agronomic practice code of good practice PREAMBLE concerted practice environmental impact assessment practices good clinical practice (GCP) good laboratory practice (GLP) good manufacturing practices (GMP) single licence practice unfair competitive practice unfair trade practice PRE ACCESSION Instrument for Pre Accession Assistance (IPA) Instrument for Pre Accession Assistance for Rural Development (IPARD) Instrument for Structural Policies for pre accession (ISPA) pr e accession adviser (PAA) uygulama, tatbikat, pratik, âdet tarımsal uygulama iyi uygulama kodu (belirli bir alanda üzerinde anlaşmaya varılmış ve herkesin uyması beklenen düzenlemeler bütünü) uyumlu eylem çevresel etki değerlendirmesi uygulamaları iyi klinik uygulamaları (İKU) iyi laboratuar uygulamaları (İLU) iyi imalat uygulamaları (İİU) tek lisans uygulaması haksız rekabet uygulaması (ticaret hukuku) haksız ticaret uygulaması (ticaret hukuku) dibace; başlangıç katılım öncesi Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) Kırsal Kalkınma için Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPARD) Katılım Öncesi Yapısal Politikalar Aracı (ISPA) katılım öncesi danışman (PAA) 241
254 pre accession aid pre accession fiscal surveillance procedure Pre Accession Pact on Organised Crime pre accession strategy PRECAUTION PRECAUTIONARY precautionary approach precautionary measure precautionary principle PRECEDENT PRECIOUS METAL katılım öncesi yardım katılım öncesi mali izleme usulü Organize Suç Hakkında Katılım Öncesi Paktı katılım öncesi stratejisi ihtiyat / tedbir ihtiyati ihtiyatlı yaklaşım ihtiyati önlem / tedbir ihtiyat prensibi, ihtiyatlılık ilkesi emsal (karar) kıymetli maden PREFERENCE Generalised Preferences System (GPS) Generalised System of Preferences (GSP) PREFERENTIAL mutual preferential regime preferential agreement preferential commercial arrangement preferential freight rate preferential partner preferential regime preferential tariff measure preferential tariff treatment preferential trade preferential treatment preferential voting 242 proof of preferential origin of goods PRE HEARING PREJUDICE prejudiced interest prejudicial take care not to prejudice the financial stability without prejudice to the provisions PRELIMINARY have jurisdiction to give preliminary rulings pr eliminar y author isation tercih Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) tercihli; rüçhanlı / öncelikli karşılıklı tercihli rejim tercihli anlaşma (ticaret) tercihli ticaret düzenlemesi tercihli navlun oranı tercihli ortak tercihli rejim tercihli tarife önlemi / tedbiri tercihli tarife uygulaması tercihli ticaret tercihli muamele tercihli oylama (adaylar arasında tercih sırası gösterilerek yapılan oylama) malın tercihli menşeinin kanıtlanması duruşma öncesi ön yargı; halel, zarar zarara uğramış çıkar ön yargılı; zararlı, zarar verici mali istikrarı tehlikeye düşürmemeye özen göstermek hükümler saklı kalmak koşuluyla; hükümlere halel getirmeksizin ön, ilk, hazırlık niteliğinde olan ön karar verme yetkisine sahip olmak ön izin (Topluluk mevzuatından süreli muafiyet)
255 preliminary provisions preliminary ruling preliminary ruling of the court PREMIUM dairy premium export premium insurance premium premium collection ratio supplementary premium written premium PRE PACKED PREPARATION dangerous preparation pharmaceutical preparation preparation stage PREPAYMENT PREREQUISITE PRESCRIPTION prescribe prescribed prescribed time within the prescribed time PRESENCE incidental presence place of presence PRESERVATION job preservation preservation of national security preserve PRESIDE OVER (v.) PRESIDENCY European Community presidency Presidency Conclusions Presidency statement Presidency of the Council of the European Union Presidency of the Union rotation of the presidency PRESIDENT President of the European Commission President of the Eur opean Par liament başlangıç hükümleri, ön hükümler ön karar divan ön kararı, mahkemenin ön kararı prim mandıra primi ihracat primi sigorta primi prim tahsilat oranı ek prim yazılı prim ambalajlanmış müstahzar / preparat; hazırlık tehlikeli müstahzar farmasötik müstahzar / preparat hazırlık dönemi peşin ödenen giderler ön koşul kazandırıcı zaman aşımı buyurmak, emretmek, öngörmek, bir kural biçiminde bildirmek; sınır koymak kurallarla belirlenmiş, saptanmış; sınırlanmış belirlenmiş süre (kanunen / yasal olarak) öngörülen süre içinde hazır bulunma; varlık, mevcudiyet arızi mevcudiyet tüzel kişiliğin bulunduğu yer koruma; korunma istihdamın korunması ulusal güvenliğin korunması saklamak, muhafaza etmek başkanlık etmek başkanlık, başkanlık [makamı], başkanlık [dönemi] Avrupa Topluluğu [dönem] başkanlığı Başkanlık Sonuçları Başkanlık açıklaması Avrupa Birliği Konseyi [Dönem] Başkanlığı Birlik [Dönem] Başkanlığı başkanlığın dönüşümlü olması başkan, devlet başkanı, cumhurbaşkanı Avrupa Komisyonu Başkanı Avrupa Parlamentosu Başkanı 243
256 president of the republic president s office vice president PRESIDENTIAL presidential election presidential regime presidential system PREVENTION accident prevention pollution prevention prevent PRESUMPTION presumption of legitimacy presumption of paternity PRICE affordable price agricultural price basic price CIF (abbr. of cost, insurance and freigt) price Consumer Price Index (CPI) delivered price derived intervention price entry price exwork price fair price guarantee price guide price Harmonised Index of Consumer Prices (HICP) indicative price intervention price invoice price level of price lump sum price market price minimum price norm price orientation price prevailing price price difference price differential price earnings ratio price fixing price index price of order pr ice policy cumhurbaşkanı başkanlık makamı başkan yardımcısı başkanlığa ait, başkanlıkla ilgili başkanlık seçimi; cumhurbaşkanlığı seçimi başkanlık rejimi başkanlık sistemi önleme kazanın önlenmesi kirliliğin önlenmesi önlemek karine sahih nesep karinesi babalık karinesi fiyat, bedel karşılanabilir bedel tarım fiyatı / tarımsal fiyat temel fiyat CIF (kısalt. mal bedeli, sigorta ve navlun) fiyatı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) teslim fiyatı, ödenen fiyat türetilmiş müdahale fiyatı giriş fiyatı fabrika çıkış fiyatı adil fiyat garanti fiyatı rehber fiyat Uyumlaştırılmış Tüketici Fiyatları Endeksi (UTFE) gösterge fiyat müdahale fiyatı fatura fiyatı fiyat düzeyi götürü bedel piyasa fiyatı, cari fiyat asgari fiyat amaç fiyatı yönelim fiyatı hâkim / başat fiyat fiyat farklılığı fiyat farklılığı fiyat kazanç oranı fiyat tespiti fiyat endeksi sipariş bedeli fiyat politikası 244
257 price setting price stability purchase price reasonable price reduced price reference price representative price target price threshold price turnkey lump sum price unit price Wholesale Price Index (WPI) withdrawal price PRICING intervention pricing predatory pricing pricing policy PRIMARY European Community primary law European Community primary legislation primary dealer system primary election primary law primary legislation primary market primary surplus PRINCIPAL principal activity principal objective PRINCIPLE country of destination principle country of origin principle equal treatment principle joint principle national treatment principle non discrimination principle pay as you pollute principle polluter pays principle (PPP) precautionary principle principle of equal access principle of progressivity principle of proportionality principle of subsidiarity principle of vital interest reciprocity principle fiyatların belirlenmesi fiyat istikrarı satın alma fiyatı, alım fiyatı makul fiyat indirimli fiyat gösterge fiyatı, referans fiyatı örnek fiyat hedef fiyat eşik fiyatı anahtar teslimi götürü bedel birim fiyat Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) geri çekme fiyatı fiyat belirleme, fiyat tespit etme, fiyatlandırma müdahale fiyatlandırması yıkıcı fiyat uygulaması fiyatlandırma politikası birincil; asli Avrupa Topluluğu birincil hukuku Avrupa Topluluğu birincil mevzuatı piyasa yapıcılığı sistemi ön seçim birincil hukuk birincil mevzuat birincil piyasa faiz dışı fazla baş, başlıca, asıl asli / temel faaliyet önde gelen amaç ilke / prensip varış ülkesi prensibi menşe ülke ilkesi eşit muamele / işlem prensibi ortak ilke milli muamele prensibi / ulusal işlem ilkesi ayrımcılık yapmama ilkesi kirlettiğin gibi öde ilkesi kirleten öder prensibi (PPP) ihtiyat prensibi, ihtiyatlılık ilkesi eşit erişim ilkesi, eşit katılma ilkesi aşamalılık ilkesi orantılılık / ölçülülük ilkesi sübsidiarite ilkesi, katmanlı yetki ilkesi hayati menfaat / yaşamsal çıkar ilkesi karşılıklılık (karşılıklı işlem) / mütekabiliyet ilkesi 245
258 PRINTED set out principles PRIORITY Common European Priority Area (CEPA) economic priority high priority order of priority priority region priority region for development second priority secondary priority priority of the community PRIVATE private bank private deposit bank private international law private law private placement private property private sector private storage PRIVILEGE abolition of privileges privileged privileged access privileged partnership privileged position privileges and immunities PROBATION PROBLEM problem analysis problem tree PROCEDURE acting in accordance with the procedure laid down in Article of the Treaty application of procedures arbitration procedure assent procedure co decision procedure code of penal procedure comitology (committee procedure) conformity assessment procedure consultation pr ocedur e 246 ilkeleri belirlemek matbu, basılmış öncelik Avrupa Müşterek Öncelikli Alanı (CEPA) ekonomik öncelik yüksek öncelik öncelik sıralaması öncelikli bölge kalkınmada öncelikli yöre ikinci öncelik ikincil öncelik topluluğun önceliği özel özel banka özel mevduat bankası uluslararası özel hukuk özel hukuk tahsisli satış özel mülkiyet, özel mülk özel sektör hususi depolama ayrıcalık / imtiyaz imtiyazların kaldırılması ayrıcalıklı / imtiyazlı ayrıcalıklı erişim imtiyazlı ortaklık ayrıcalıklı / imtiyazlı durum ayrıcalık ve dokunulmazlıklar şartlı tahliye problem / sorun / mesele problem analizi / sorun çözümlemesi sorun ağacı usul, prosedür Antlaşmanın maddesinde öngörülen usule uygun şekilde hareket ederek usulün uygulanması tahkim usulü uygun bulma usulü ortak karar usulü ceza muhakemeleri kanunu komitoloji (komite prosedürü) uygunluk değerlendirme prosedürü / usulü danışma usulü
259 cooperation procedure customs procedure customs warehousing procedure decision making procedure decision making procedure of the European Community excessive deficit procedure (EDP) external transit procedure initiate the procedure legislative procedure negotiation procedure noise abatement operational procedures normal procedure Practical Guide to EC Procurement Procedures (PRAG) pre accession fiscal surveillance procedure procedural law procedure for revising iş birliği usulü gümrük usulü; gümrük prosedürü gümrük antrepo usulü / prosedürü karar alma usulü Avrupa Topluluğu karar alma prosedürü / usulü aşırı açık prosedürü (EDP) harici transit prosedürü usulü başlatmak yasama usulü müzakere usulü gürültüyü azaltıcı işlemsel süreçler normal prosedür AT İhale Usulleri Uygulama Kılavuzu (PRAG) katılım öncesi mali izleme usulü usul hukuku gözden geçirerek düzeltme usulü result a procedure / proceeding in a decision bir konuyla ilgili işlemlerin bir kararla sonuçlandırılması rules of civil procedure hukuk usulü kuralları rules of procedure usul kuralları Rules of Procedure of the European Parliament Avrupa Parlamentosu Usul Kuralları (Avrupa Parlamentosu İç Tüzüğü) sampling procedure örnekleme usulü screening procedure tarama prosedürü / usulü simplified procedure basit usul, basit yargılama usulü (hukuk usulü); basitleştirilmiş beyan usulü (gümrük) standard operational procedures (SOP) standart işlem prosedürleri (SOP) tendering procedure teklif verme usulü (ihale) transit procedure transit usulü uniform electoral procedure tek tip seçim usulü voting procedure oylama usulü PROCEEDINGS abatement of proceedings be a party to the legal proceedings civil proceeding institute proceedings judicial proceeding legal proceeding nullity proceeding proceedings at law proceeding in a decision / result a procedure belli bir konuda yürütülmesi gereken işlemler bütünü (soruşturma, kovuşturma, yargılama, müzakere) işlemin durdurulması davada taraf olmak hukuk davası işlemleri başlatmak adli işlemler, yargılama / dava işlemleri adli işlemler, yargılama / dava işlemleri butlan davası dava / yargılama işlemleri bir konuyla ilgili işlemlerin bir kararla sonuçlandırılması 247
260 proceedings of the Parliament record of the proceedings transfer of proceedings PROCESS process management processed fruit product processed vegetable product screening process third party proceedings PROCESSING data processing data processing technique food processing establishment inward processing outward processing processing activity processing operation processing under customs control Parlamento işlemleri / tutanakları duruşma zaptı, dava tutanakları davanın nakli, yargılamanın nakli i. süreç; işlem / muamele; f. işlemden geçirmek süreç yönetimi işlenmiş meyve ürünü işlenmiş sebze ürünü tarama süreci davanın tarafı olmayan üçüncü kişileri ilgilendiren dava işlemleri işleme veri işleme veri işleme tekniği gıda işleme tesisi dahilde işleme [rejimi] hariçte işleme [rejimi] işleme etkinliği; üretim faaliyeti işleme faaliyeti gümrük kontrolü altında işleme PROCESSOR PROCUREMENT Practical Guide to EC Procurement Procedures (PRAG) public procurement public procurement authority public procurement law PRODUCER co producer independent producer (media) PRODUCT agricultural product ancillary product basic product blood product by product Central Product Classification (CPC) construction product consumption product counterfeit product dairy product defective product derivative products disposal of products finished product flat steel pr oduct işlemci satın alma, alım, tedarik AT İhale Usulleri Uygulama Kılavuzu (PRAG) kamu alımı kamu ihale kurumu kamu ihale hukuku; kamu ihale kanunu yapımcı; üretici ortak yapımcı bağımsız yapımcı (medya) ürün tarımsal ürün yardımcı ürün temel ürün kan ürünü yan ürün Merkezi Ürün Sınıflandırması (CPC) inşaat malzemesi tüketim malı sahte ürün süt ürünü, mandıra ürünü ayıplı ürün türev ürünler ürünlerin bertaraf edilmesi nihai ürün yassı çelik ürün 248
261 general product safety Gross Domestic Product (GDP) Gross National Product (GNP) homeopathic products intended for human use immunological product medical product medicinal product non agricultural product orphan medicinal product petroleum product processed agricultural product processed fruit product processed vegetable product product liability product safety product quality assurance product verification prohibited product replacement / replacing product safe product semiconductor product genel ürün güvenliği Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) beşeri homeopatik ürünler immünolojik ürün tıbbi ürün tedavi edici ürün tarım dışı ürün yetim tıbbi ürün petrol ürünü işlenmiş tarım ürünü işlenmiş meyve ürünü işlenmiş sebze ürünü ürün sorumluluğu ürün güvenliği ürün kalite güvencesi ürün doğrulaması, ürün onaylanması yasaklanmış ürün ikame ürün güvenli ürün yarı iletken madde sensitive product similar product soil products veterinary products withdrawal of a product from the market PRODUCTION audiovisual production continuous production co production data production factor of production flexible production fodder production ingredients long steel production organic production production planning production policy production tax PRODUCTIVITY European Productivity Agency (EPA) productive productive land PROFESSION hassas ürün benzer ürün toprak ürünleri veterinerlik ürünleri ürünün piyasadan toplatılması / çekilmesi üretim / istihsal, yapım görsel işitsel yapım sürekli / daimi üretim ortak yapım veri üretimi üretim faktörü esnek üretim yemlik madde muhteviyatı uzun çelik üretimi organik üretim üretim planlaması üretim politikası üretim / istihsal vergisi üretkenlik, verimlilik, prodüktivite Avrupa Verimlilik Ajansı (EPA) verimli, üretken verimli toprak meslek, iş, uğraş 249
262 250 banking profession medical and allied professions pharmaceutical professions professional professional disease professional indemnity insurance professional occupation professional secrecy PROFIT non profit profit and loss account profitability PROGRAMME action programme anti poverty programme biotechnology action programme (BAP) Community Programme in Education and Training for Technology (COMETT) convergence programme Environmental Action Programme (EAP) environmental management programme European Union programme experimental programme indicative programme integrated development programme (IDP) Integrated Mediterranean Programmes (IMP) International Cooperation Programme (ICP) International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC) medium term programme multiannual guidance programme (MAGP) multiannual programme (MAP) multiannual programme for employment multiannual programme for enterprise and entrepreneurship Multinational Programme in the Field of Data Processing (MAP) National Programme for the Adoption of the Acquis (NPAA) offering pr ogr amme bankacılık mesleği hekimlik ve bağlantılı meslekler eczacılıkla ilgili meslekler mesleki mesleki hastalık mesleki sorumluluk sigortası serbest meslek; mesleki uğraş meslek sırrı i. kazanç, kâr; f. kar etmek; yararlanmak kar amacı gütmeyen gelir gider tablosu kârlılık program eylem programı yoksullukla mücadele programı biyoteknoloji eylem programı (BEP) Teknoloji Alanında Eğitim ve Öğretim Topluluk Programı (COMETT) yakınsama programı Çevresel Eylem Programı (ÇEP) çevresel yönetim programı Avrupa Birliği programı deneme programı gösterge program entegre / bütünleşik kalkınma programı (IDP) Akdeniz Entegre / Bütünleştirilmiş Programları (IMP) Uluslararası İş Birliği Programı (ICP) Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Program (IPEC) orta vadeli program çok yıllı yönlendirme programı (MAGP) çok yıllı program (MAP) çok yıllı istihdam programı işletmeler ve girişimcilik (için) çok yıllı program Bilgi işlem Alanında Çok Uluslu Program (MAP) Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program (NPAA) arz programı
263 Pan European Programme (PEP) programme authorising officer (PAO) Programme for Cooperation with Central and East European Coutries (PSO) programme maker programme schedule remote sensing programme research and technological development framework programme Senior Programme Officer (SPO) social action programme Special Accession Programme for Agriculture and Rural Development (SAPARD) stability programme stimulation action programme Support Programme for Employment Creation (SPEC) Support Programme for Evaluation Activities in Research (SPEAR) United Nations Development Programme (UNDP) United Nations Environment Programme (UNEP) United Nations International Drug Control Programme (UNDCP) Pan Avrupa Programı (PEP) program yetkilendirme görevlisi (PYG) Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleriyle İşbirliği Programı (PSO) program hazırlayıcı (medya) program çizelgesi (medya) uzaktan algılama programı araştırma ve teknoloji geliştirme çerçeve programı Kıdemli Program Görevlisi (SPO) sosyal eylem programı Tarımsal ve Kırsal Kalkınmaya Yönelik Özel Katılım Programı (SAPARD) istikrar programı özendirme eylem programı İstihdam Yaratılması için Destek Programı (SPEC) Araştırma Etkinliklerini Değerlendirme Destek Programı (SPEAR) Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (BMKP) Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) Birleşmiş Milletler Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Programı (UNDCP) PROGRAMMING programming phase PROGRESS progress report progressive progressive expansion of trade PROHIBITION prohibit prohibited product prohibitory PROJECT agricultural research projects (AGREP) European Political Community Project investment project Metrology, Standardisation, Testing and Quality Project (MSTQ) project centre (PC) pr oject cycle programlama programlama aşaması ilerleme, gelişme ilerleme raporu aşamalı; evre evre gelişen; tedrici ticaretin giderek genişlemesi yasak, yasaklama yasaklamak yasaklanmış ürün yasaklayıcı proje tarımsal araştırma projeleri (TAP) Avrupa Siyasal Topluluğu Projesi yatırım projesi Metroloji, Standardizasyon, Deney ve Kalite Projesi (MSTQ) proje merkezi (PM) proje döngüsü 251
264 252 project cycle management (PCM) Project Directorate of Integrated Border Management (PDIBM) project management project management unit (PMU) project purpose sub project twinning project PROLIFERATION non proliferation treaty PROMINENT PROMISSORY NOTE PROMOTION export promotion export promotion centre Information Society Promotion Office (ISPO) promote promotion of the distribution promote relations PROMPTLY AND ADEQUATELY PROMULGATION promulgate promulgated promulgation of laws proje döngüsü (çevrimi) yönetimi (PDY) Entegre Sınır Yönetimi Proje Uygulama Müdürlüğü (PDIBM) proje yönetimi proje yönetim merkezi (PYM) proje amacı alt proje eşleştirme projesi yayılma (silahlar için), çoğalma, artma [nükleer silahların] yayılımını önleme antlaşması göze çarpan, önemli bono, emre yazılı senet teşvik, terfi; reklam, promosyon ihracat teşviki, ihracat özendirmesi ihracatı geliştirme merkezi Bilgi Toplumunu Geliştirme Ofisi (ISPO) teşvik etmek, ilerletmek, tanıtmak dağıtımın teşviki ilişkileri geliştirmek derhal ve gerektiği gibi yayın; ilan; yürürlüğe koyma resmen ilan etmek, yayımlamak, yayımlayıp yürürlüğe koymak yayımlanıp yürürlüğe konan kanunların yayımlanma suretiyle yürürlüğe koyulması PROPERTY mülk, mülkiyet, mal varlığı, eşya central industrial property office merkezi sınai mülkiyet ofisi commercial property ticari mülkiyet common property mal birliği (aile hukuku) community of property mal ortaklığı (aile hukuku) confiscate the property mal varlığına el koymak dispose of property mal üzerinde tasarrufta bulunmak establishment of incorporeal rights on şahsi ayni hak tesisi property immovable property emlak; gayrimenkul mülkiyeti; gayrimenkul / taşınmaz mal industrial property sınai mülkiyet intellectual property fikri mülkiyet intellectual property rights (IPR) fikri mülkiyet hakları; fikri haklar (IPR) intellectual and industrial property fikri ve sınai mülkiyet law of property eşya hukuku movable property menkul / taşınır mal mülkiyeti; taşınır mallardan oluşan varlıklar national property milli emlak
265 private property protection of intellectual and industrial property rights public property rules governing the system of property ownership separation of property World Intellectual Property Organisation (WIPO) PROPORTIONALITY principle of proportionality proportional representation proportional share PROPOSAL call for proposal Commission proposal European Common Proposal (ECP) propose proposed measure PROPRIETOR proprietorship data PROROGUE (v.) PROSECUTION criminal prosecution judicial prosecution PROSPECT economic prospects PROSPECTUS base prospectus prospectus standards PROSPERITY prosper prosperity of people PROTECTION absence of customs protection civil protection consumer protection policy customs protection data protection Directorate General for Health and Consumer Protection European Data Protection Supervisor habitat protection Inter national Union for the Pr otection özel mülkiyet, özel mülk fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması; fikri ve sınai hakların korunması kamu malı mülkiyet sistemini düzenleyen kurallar mal ayrılığı (aile hukuku) Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) orantılılık, ölçülülük orantılılık / ölçülülük ilkesi orantılı temsil, nispi temsil orantılı pay öneri / teklif; tasarı teklif verme çağrısı Komisyon tasarısı / önerisi Avrupa Ortak Teklifi (ECP) önermek / teklif etmek önerilen önlem / tedbir mal sahibi, mülk sahibi, malik mülkiyet bilgileri parlamento toplantısına ara vermek; parlamentoyu tatil etmek cezai takibat; iddia makamı; ceza davası cezai kovuşturma adli kovuşturma beklenti ekonomik beklentiler izahname, prospektüs temel izahname, ana izahname izahname standartları başarı; mutluluk; refah, zenginlik, bayındırlık refaha ermek halkın refahı koruma gümrük korumasının olmaması afetlere karşı koruma, sivil savunma tüketiciyi koruma politikası gümrük koruması veri koruma Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü Avrupa Veri Koruma Denetçisi doğal yaşam ortamını koruma Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunması Uluslararası 253
266 of New Varieties of Plants (UPOV) market protection nature protection zone protectionism protection measure protection of intellectual and industrial property rights protection of intellectual rights protection requirements radiation protection self protection social protection wildlife protection area PROTECTIVE collective protective measure personal protective equipment protective measure PROTOCOL acceptance protocol additional protocol complementary protocol financial protocol interim protocol Kyoto Protocol optional protocol provisional protocol social policy protocol supplementary protocol PROVINCE provincial PROVISION amend provisions amendment of a provision discriminatory provision except as otherwise provided extension of the provisions final provision freedom to provide services general provisions general provisions in the field of technical barriers to trade implementation of a provision insert a provision into a law joint pr ovision Birliği (UPOV) piyasanın korunması, pazarın korunması doğa koruma alanı korumacılık / himayecilik koruma önlemi / tedbiri fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması; fikri ve sınai hakların korunması fikri hakların korunması koruma şartları radyasyondan korunma kişinin kendini kendi imkanlarıyla koruması, nefs i müdafaa sosyal koruma yaban hayatı koruma alanı koruyucu, korumacı, himayeci toplu koruyucu önlem / tedbir kişisel koruyucu donanım, kişisel korunma ekipmanı koruyucu önlem / tedbir protokol kabul protokolü katma protokol tamamlayıcı protokol mali protokol geçici protokol Kyoto Protokolü ihtiyari protokol geçici protokol sosyal politika protokolü ek protokol il / vilayet, eyalet; taşra eyaletle ilgili; taşralı sağlama, tedarik; hüküm; karşılık hükümleri değiştirmek / tadil etmek bir hükümde yapılan değişiklik / tadilat ayrımcı hüküm aksi öngörülmediği takdirde hükümlerin teşmil edilmesi nihai hüküm hizmet sunma serbestisi, hizmet edimi serbestisi genel hükümler ticarette teknik engellere ilişkin genel hükümler bir hükmün uygulanması yasaya hüküm koymak müşterek hüküm 254
267 mandatory provision monetary provision Open Network Provision (ONP) opt out provision penal provision preliminary provisions provide provide for provided for in article provide investment service provide non repayable aid provision laid down by regulation provision of the act repeal provisions save as otherwise provided the provisions of the Articles X to Y they shall apply these provisions from transitional provision without prejudice to the provisions PROVISIONAL provisional agenda provisional arrangement provisional measure provisional protocol PROXY DIPLOMACY PRUDENTIAL prudential ratio prudential reporting prudential supervision prudential supervision system PSYCHOTROPIC SUBSTANCE amir hüküm, uyulması zorunlu hüküm akçeli hüküm Açık Şebeke Tedariki (ONP) olumsuz seçme hakkı tanıyan hüküm (mevzuatta veya uluslararası anlaşmalarda) cezai hüküm başlangıç hükümleri, ön hükümler temin etmek, tedarik etmek, sağlamak öngörmek maddede öngörülen yatırım hizmeti sunmak geri ödemesi olmayan yardım sağlamak tüzükle getirilen hüküm kanun hükmü; yasal hüküm hükümleri yürürlükten kaldırmak aksi öngörülmedikçe X ila Y maddelerinin hükümleri bu hükümleri den itibaren uygularlar geçici hüküm; geçiş hükmü hükümler saklı kalmak koşuluyla; hükümlere halel getirmeksizin koşullu, duruma bağlı; geçici geçici gündem geçici düzenleme geçici önlem / tedbir geçici protokol temsilî diplomasi; vekalet diplomasisi ihtiyati ihtiyat oranı ihtiyati raporlama yatırımcıyı koruma amaçlı denetim, ihtiyatlı denetim, basiretli denetim basiretli denetim sistemi psikotrop madde PUBLIC kamu / amme European Centre for Public Enterprise Avrupa Kamu İşletmeleri Merkezi Executive Agency for the Public Health Genel Sağlık Programı Yürütme Ajansı (PHEA) Programme (Public Health Executive Agency (PHEA)) make public kamuya açıklamak public administration kamu yönetimi public aid devlet / kamu yardımı public aid for development kalkınma için kamu yardımı public authority yetkili kamu kurumu / kuruluşu public awareness kamu bilinci public contr act kamu ihalesi; kamu sözleşmesi 255
268 public debt kamu borcu public debt accountant kamu borçları saymanı public decency genel görgü kuralları / adab ı umumiye public expenditure kamu harcaması public finance kamu finansmanı, kamu maliyesi public health genel sağlık public indebtment devlet borçları public interest kamu yararı; kamu menfaati / çıkarı public internal financial control system kamu iç mali denetim sistemi public international body uluslararası kamu kuruluşu public market halk pazarı public morality genel ahlak public nature kamusal nitelik public offering halka arz public opinion kamuoyu public order kamu düzeni public participation kamu katılımı public policy kamu politikası, kamu düzeni (kamu düzeninin korunması için izlenen politikalar) public procurement kamu alımı public procurement authority kamu ihale kurumu public procurement law kamu ihale hukuku; kamu ihale kanunu public property kamu malı public prosecutor savcı public register kamu sicili; resmi sicil public relations halkla ilişkiler public revenue public sector public security public service public service charter public service concession agreement public telecommunications networks public trading public transport public undertaking PUBLICITY PUNITIVE PURCHASE exclusive purchasing agreement hire purchase agreement purchase price purchasing committee purchasing transaction PURE kamu geliri kamu sektörü kamu güvenliği kamu hizmeti kamu hizmeti sözleşmesi kamu hizmeti imtiyaz sözleşmesi kamu telekomünikasyon şebekeleri halka açık işlem (borsa) toplu taşıma kamu teşebbüsü tanıtım, ilan ceza gerektirici; cezalandırıcı i. alış, alım, alma; f. satın almak tek elden satın alma anlaşması, münhasır satın alma anlaşması taksitle satın alma anlaşması satın alma fiyatı, alım fiyatı satın alma komitesi satın alma işlemi saf 256
269 pure vegetable oil PURPOSE for the purposes set out in Article X purpose of association the purpose of this directive PURSUANT TO PUT (v.) put into effect put into for ce saf bitkisel yağ amaç X maddesinde belirtilen amaçlar doğrultusunda derneğin, birliğin (ortaklığın) amacı bu direktifin / yönergenin amacı uyarınca koymak yürürlüğe / uygulamaya koymak yürürlüğe koymak 257
270 Q QUADRIPARTITE AGREEMENT Quadripartite Agreement about West Berlin QUALIFICATION qualified majority voting (QMV) qualified opinion recognition of professional qualifications required qualifications dörtlü anlaşma, dört taraflı anlaşma Batı Berlin Hakkında Dörtlü Anlaşma ehliyet, nitelik nitelikli çoğunluk oylaması (QMV) şartlı görüş mesleki niteliklerin tanınması gerekli nitelikler QUALITY European Organisation for Quality (EOQ) full quality assurance Metrology, Standardisation, Testing and Quality Project (MSTQ) product quality assurance quality assurance equipment quality factor remediation of water quality total quality management QUANTITY bill of quantities (BoQ) quantitative restriction quantity quota reference quantity QUESTION written question QUESTIONNAIRE / QUESTIONNARY QUINTAL QUORUM quarum for meetings quarum of decision quorum of the European Parliament quarum of resolution QUOTA elector al quota nitelik, kalite Avrupa Kalite Teşkilatı (EOQ) tam kalite güvencesi Metroloji, Standardizasyon, Deney ve Kalite Projesi (MSTQ) ürün kalite güvencesi kalite güvence donanımı nitelik unsuru su kalitesinin iyileştirilmesi toplam kalite yönetimi miktar gerekli malzemelerin kantite listesi (BoQ) miktar kısıtlaması miktar kotası bildirim (referans) miktarı i. soru; sorun; f. sorgulamak yazılı soru (önergesi) soru kâğıdı, anket, soru listesi kental yeter sayı / nisap toplantı nisabı / yeter sayısı karar nisabı / yeter sayısı Avrupa Parlamentosunda nisap (toplantı veya karar) ilke kararı nisabı / yeter sayısı kota seçim kotası 258
271 enlargement of quotas firm quota fishing quota global quota import quota opened quota quantity quota quota increase quota restriction tariff quota QUOTES kotaların genişletilmesi kesin kota balık avlanma kotası genel kota ithal kotası açık kota miktar kotası kotaların artırılması kota kısıtlaması tarife kotası kotasyonlar 259
272 260
273 R RACISM European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia (EUMC) fight against racism and xenophobia Racism and Xenophobia European Network (RAXEN) RADIATION background radiation ionising radiation radiation protection RADIO European radio message services (ERMES) European radio message standard (ERMES) European radio message system (ERMES) RADIOACTIVE radioactive contamination radioactive emittance radioactive material radioactive substance RATE bound tariff rate conversion rate current official rate deposition rate effective rate of return exchange rate exchange rate mechanism (ERM) exchange rate policy fixed exchange rate system flat rate flat rate charge floating exchange rate regime forward rate agreement infant mortality rate interest rate interest rate futures labour for ce par ticipation r ate ırkçılık Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığını İzleme Merkezi (EUMC) ırkçılık ve yabancı düşmanlığıyla mücadele Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı Bilgi Ağı (RAXEN) radyasyon, ışınım arka plan radyasyonu iyonlaştırıcı radyasyon radyasyondan korunma radyo, telsiz Avrupa radyo mesaj hizmetleri (ERMES) Avrupa radyo mesaj standardı (ERMES) Avrupa radyo mesaj sistemi (ERMES) radyoaktif / ışınetkin radyoaktif kirlenme, radyoaktif bulaşma radyoaktif yayım radyoaktif malzeme radyoaktif madde i. had, oran, rayiç, kur; f. kıymetlendirmek; derecelendirmek; vergi tarh etmek (emlak vergisi) zorunlu tarife oranı dönüştürme oranı cari resmi oran (döviz kurunda) birikinti / tortu oranı vadeye kadar getiri döviz kuru / kambiyo oranı döviz kuru mekanizması (ERM) kur politikası sabit kur sistemi sabit oran düz oranlı vergi dalgalı kur rejimi vadeli kur anlaşması bebek ölüm oranı faiz oranı faiz oranlı vadeli işlemler iş gücüne katılım oranı 261
274 mortality rate population increase rate preferential freight rate rate of adjustment rate of yield real interest rate reduced rate reduced rate of import duty technical interest rate unemployment rate work at piece rate work at time rate zer o rate of duty zer o rate of import duty RATIFICATION act of ratification exchange of the instruments of ratification instrument of ratification ratification of an agreement ratify RATIO benefit cost ratio employment ratio gap ratio liquidity ratio poverty ratio power to heat ratio price earnings ratio prudential ratio reserve ratio solvency ratio special ratio RATIONALE RAW MATERIAL REACTIVE READMISSION readmission agreement REAL ESTATE real estate investment trust REASON reasoned decision reasoned opinion r easoned submission ölüm oranı nüfus artış hızı tercihli navlun oranı tanzim oranı verimlilik oranı (gümrük) reel faiz oranı indirilmiş oran, indirimli oran indirimli ithalat vergisi teknik faiz oranı işsizlik oranı parça başına çalışma zaman esasına göre çalışma sıfır vergi oranı sıfır oranlı ithalat vergisi icazet, onaylama, onay onay işlemi onay belgelerinin teatisi onay belgesi anlaşmanın onaylanması onaylamak oran / nispet fayda maliyet oranı istihdam oranı açık oranı likidite oranı yoksulluk oranı gücün ısıya oranı fiyat kazanç oranı ihtiyat oranı rezerv oranı ödeme gücü oranı özel oran mantık; gerekçe ham madde tepkisel geri kabul yeniden kabul anlaşması taşınmaz mal / gayrimenkul gayrimenkul yatırım ortaklığı i. neden, gerekçe; akıl, mantık; f. usa vurmak gerekçeli karar gerekçeli görüş gerekçeli maruzat 262
275 RECALL letter of recall recalling that RECEIPT depository receipt Export Receipts Stabilisation System (STABEX) warehouse receipt RECEPTION collect and receive commission receivable freedom of reception (media) interest receivable port reception facility receive receive a benefit in kind receiving environment receive tender RECESSION economic recession RECIPROCAL on a reciprocal basis reciprocal commitment reciprocal condition reciprocal obligation reciprocity principle RECOGNITION mutual recognition recognise recognising ( in conventions) recognition of an identity recognition of professional qualifications recognition of a state RECOMMENDATION confine oneself to making a recommendation Commission recommendation Council recommendation ECSC (abbr. of European Coal and Steel Community) Recommendation hereby recommends Member States (to that ) geri çağırma; hatırlama geri çağırma mektubu hatırlatarak alındı belgesi, makbuz, dekont; alma, tesellüm depo edilen menkul kıymet sertifikası İhracat Gelirlerinin Sabitleştirilmesi Sistemi (STABEX) antrepo makbuzu kabul; alma ahz u kabz komisyon alacakları yayın alma özgürlüğü faiz alacağı liman atık kabul tesisi almak, kabul etmek ayni yardım almak alıcı ortam teklif almak daralma ekonomik daralma karşılıklı / mütekabil karşılıklılık temelinde, mütekabiliyet esasına dayanarak karşılıklı taahhüt karşılıklı şart karşılıklı yükümlülük karşılıklılık (karşılıklı işlem) / mütekabiliyet ilkesi kabul; tanıma karşılıklı tanıma tanımak kabul ederek, bilincinde olarak (sözleşmelerde) kimliğin tanınması mesleki niteliklerin tanınması bir devletin tanınması tavsiye kararı, tavsiye kendini tavsiyede bulunmakla sınırlandırmak Komisyon tavsiyesi Konsey tavsiyesi AKÇT (kısalt. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu) Tavsiye Kararı Üye Devletlere (yapmalarını, etmelerini) tavsiye eder. 263
276 RECONCILIATION reconcile RECONSTRUCTION Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation (CARDS) European Agency for Reconstruction (EAR) European Bank of Reconstruction and Development (EBRD) International Bank of Reconstruction and Development (IBRD) RECORD accident records audit of records criminal record health record record an infringement record of the proceedings stock record track record RECOVERY economic recovery RECRUITMENT RECTIFY (v.) rectify a decision 264 uzlaşma, barışma uzlaştırmak imar, yeniden yapılanma (Batı Balkanlarda) Yeniden Yapılanma, Kalkınma ve İstikrara Yönelik Topluluk Yardımı (CARDS) Avrupa İmar Ajansı (EAR) Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (AİKB) Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (UİKB) i. kayıt; f. kayıt tutmak, kaydetmek kaza kayıtları kayıtların denetimi sabıka kaydı sağlık karnesi ihlali kayda geçirmek duruşma zaptı, dava tutanakları stok kayıtları [bir kimsenin veya bir kurumun] geçmiş performansı geri kazanım, iyileşme, düzelme ekonomik düzelme işe alma; askere alma düzeltmek / tashih etmek kararı düzeltmek RECYCLING geri dönüşüm fuel recycling plant yakıt geri dönüşüm tesisi non recyclable geri dönüşümsüz recyclable waste geri dönüşümlü atık recycling and disposing of wastes atıkların geri dönüşümü ve bertaraf edilmesi / giderimi waste recycle atık geri dönüşümü REDEMPTION right of redemption REDRESS obtain redress REDUCTION make (apply) a reduction reduced reduced price reduced rate r eduction of customs duties itfa; geri alma iştira hakkı i. tazmin, telafi; f. telafi etmek, tazmin etmek tazminat almak azalma, indirim; indirim yapma indirim yapmak (uygulamak) indirilmiş, indirimli indirimli fiyat indirilmiş oran, indirimli oran gümrük vergilerinin indirilmesi
277 RE EXPORTATION REFER TO referring to refer to a decision refer disputes to arbitration refer the matter back to the High Authority REFERENCE cross reference list reference period reference price reference quantity Terms of reference (ToR) REFINE (v.) refining plant REFINERY refinery tank REFLATION REFORM administrative reform agrarian reform European Liberal, Democrat and Reform Party (ELDR) structural adjustment and reform program REFUGEE European Refugee Fund (ERF) United Nations High Commission for Refugees United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) REFUND export refund REGARD (v.) having regard to regard a policy r egar ded reeksport söz etmek; havale etmek, gönderme / atıf yapmak... ya atıfta bulunarak, ya gönderme yaparak karara atıfta bulunmak / gönderme yapmak ihtilafları hakeme havale etme; tahkime başvurma işi Yüksek Otoriteye geri göndermek referans; atıf, gönderme çapraz referans listesi referans dönemi gösterge fiyatı, referans fiyatı bildirim (referans) miktarı Şartname, yetki tanımı (belirli görevler için) (ToR) arıtmak, inceltmek arıtma tesisi rafineri rafineri tankı reflasyon (fiyatlar yükselmeksizin talep hacminin genişlemesi) i. reform, ıslahat, yenilik; f. yeniden düzenlemek idari reform tarım reformu Avrupa Liberal Demokrat ve Reform Partisi (ELDR) yapısal uyum ve reform programı sığınmacı / mülteci Avrupa Mülteci Fonu (ERF) Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri (UNHCR) iade, geri ödeme, para iadesi ihracat iadesi, ihracat geri ödemesi göz önünde tutmak göz önünde tutarak bir politikayı dikkate almak, göz önünde tutmak addedilen 265
278 acknowledging: kaydederek believing: inanarak conscious that (in protocol): bilincinde olarak; farkında olarak (protokollerde) considering: göz önüne alarak emphasizing that: önemine dikkat çekerek, vurgulayarak has agreed as follows: aşağıdaki gibi anlaşmışlardır has decided as follows: aşağıdaki gibi karar vermiştir having noted: kaydederek having regard to: göz önünde tutarak recalling that: hatırlatarak referring to:...e atıfta bulunarak resolving to: kararlı olarak welcoming that: memnuniyetle karşılıyarak wher eas:..dığından REGIME arbitrary regime authoritarian regime customs regime customs regime with economic impact double checking regime exports regime floating exchange rate regime imports regime mutual preferential regime parliamentary regime preferential regime presidential regime suspension regime warehouse regime REGION adjacent region backward region Committee of the Regions of the European Union (CoR) disadvantaged region interregional differences in terms of development less favoured region outermost region priority region priority region for development stricken region REGIONAL Directorate General for Regional Policy European Regional Development Fund 266 rejim, yönetim biçimi, hükûmet şekli keyfi yönetim otoriter rejim gümrük rejimi ekonomik etkili gümrük rejimi çift taraflı kontrol rejimi ihracat rejimi dalgalı kur rejimi ithalat rejimi karşılıklı tercihli rejim parlamenter rejim tercihli rejim başkanlık rejimi askıya alma rejimi antrepo rejimi bölge, yöre civar bölgeler;mücavir bölge geri kalmış bölge Avrupa Birliği Bölgeler Komitesi (BK) mahrumiyet bölgesi bölgelerarası gelişmişlik farkları en az gelişmiş bölge merkezden en uzakta olan bölge öncelikli bölge kalkınmada öncelikli yöre felakete uğramış bölge, zarara uğramış bölge bölgesel Bölgesel Politikalar Genel Müdürlüğü Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu (ABKF)
279 (ERDF / FEDER) European System of National and Regional Accounts in the Community Regional Advisory Councils regional cohesion regional discrepancy regional disparity regional economy regional election regional investment regional integration Regional Marine Pollution Emergency Response Centre for the Mediterranean Sea (REMPEC) regional or local authority regionalist party regional planning regional policy regional state regional union Science and Technology for Regional Innovation and Development in Europe (STRIDE) Special Telecommunication Action for Regional Development (STAR) sub regional REGISTRATION electoral register farmer registrations farmer registration system invalidity or refusal of registration land registration system Pollutant Release and Transfer Register (PRTR) protect designs by registration public register register register as revenue registration document Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) registered capital registered employment registered mail registered office registered head office shelf registration system REGISTRY land r egistr y Avrupa Topluluğu Ulusal ve Bölgesel Hesaplar Sistemi Bölgesel Danışma Konseyleri bölgesel uyum bölgesel farklılık bölgesel farklılık; bölgesel eşitsizlik bölgesel ekonomi bölgesel seçim bölgesel yatırım bölgesel entegrasyon / bütünleşme Akdeniz için Bölgesel Deniz Kirliliği Acil Müdahale Merkezi (REMPEC) bölgesel ya da yerel yönetim / makam bölgeci parti bölgesel planlama bölgesel politika bölgesel devlet bölgesel birlik Avrupa da Bölgesel Yenileşme ve Gelişme için Bilim ve Teknoloji (STRIDE) Bölgesel Gelişme için Özel Telekomünikasyon [Programı] (STAR) alt bölgesel / yöresel tescil, kayıt, kütüğe geçirme; sicil seçmen kütüğü çiftçi kayıtları çiftçi kayıt sistemi tescilin geçersizliği veya reddi arazi kayıt sistemi; tapu sicil sistemi Avrupa Kirletici Salınım ve Taşınım Kaydı (PRTR) tasarımların tescil yoluyla korunması kamu sicili; resmi sicil i. sicil, kayıt; f. kaydetmek irat kaydetmek tescil / kayıt belgesi Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (REACH) kayıtlı sermaye kayıtlı istihdam taahhütlü mektup tescil edilmiş işyeri; şirket merkezi tescil edilmiş idare merkezi raf kayıt sistemi sicil, kayıt tapu sicili 267
280 trade registry REGROUP (v.) REGULARITY financial regularity irregularity regular regular budget regular court regular report regular salary REGULATION Commission regulation common technical regulation (CTR) Council regulation Council Regulation no / of exchange control regulation exempting regulation financial regulation implementing regulation interim regulation joint aviation regulations (JAR) make a regulation provision laid down by regulation prudential regulation regulate regulated entity regulated market regulation declared void Regulation number / year/ EEC of the Council of (day month year) on (concerning, relating to) regulation on mergers the staff regulations of officials of the European Communities technical regulation This regulation shall be binding in its entirety and directly applicable in the Member States. This regulation shall enter into force on trading on a regulated market REGULATORY European Committee for Telecommunications Regulatory Affairs (ECTRA) regulatory authority r egulator y body ticaret sicili yeniden gruplandırmak düzen, düzenlilik, intizam; düzenli olma mali uygunluk, mali intizam / düzenlilik usulsüzlük düzenli / muntazam; kurala uygun düzenli bütçe, olağan bütçe asıl mahkeme düzenli rapor düzenli maaş tüzük; düzenleme Komisyon tüzüğü ortak teknik düzenleme (CTR) Konsey tüzüğü sayılı ve [tarihli] Konsey Tüzüğü kambiyo kontrol / denetim düzenlemesi muafiyet tüzüğü mali tüzük uygulama tüzüğü; yönetmelik (iç hukuk) geçici tüzük ortak havacılık kuralları (JAR) tüzük çıkarmak tüzükle getirilen hüküm yatırımcıyı koruma amaçlı düzenleme düzenlemek düzenlenmiş kuruluş düzenlenmiş piyasa hükümsüzlüğü açıklanan / iptal edilen tüzük hakkında (ile ilgili)(gün ay yıl) tarih ve sayı/yıl/ AET sayılı Konsey Tüzüğü birleşmeler tüzüğü Avrupa Toplulukları memurları personel düzenlemeleri teknik düzenleme Bu tüzük Üye Devletlerde bütünüyle bağlayıcıdır ve doğrudan uygulanır. Bu tüzük tarihinde yürürlüğe girer. düzenlenmiş bir piyasada iş görme düzenleyici Avrupa Telekomünikasyon Düzenleyici İşler Komitesi (ECTRA) düzenleyici kurum; düzenleyici makam düzenleyici kurum / kuruluş 268
281 regulatory committee regulatory framework regulatory impact assesment (RIA) self regulatory body REINSURANCE reinsurance participation reinsurance undertaking reinsurer reinsurer share RELATION bilateral relations Directorate General for External Relations external relations General Affairs and External Relations Council (GAERC) promote relations public relations RELEASE accidental release conditional release declaration of release for free circulation goods released for free circulation Pollutant Release and Transfer Register (PRTR) post release control press release release for free circulation release of a right release of goods release of guarantee RELIABILITY RELIEF duty relief arrangement temporary relief total relief REMAIN (v.) remain in office remaining düzenleyici komite düzenleyici çerçeve düzenleyici etki analizi (DEA) özerk kuruluş reasürans reasürans iştiraki reasürans teşebbüsü, reasürans işletmesi reasürör reasürör payı ilişki ikili ilişkiler Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü diş ilişkiler Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi (GİDİK) ilişkileri geliştirmek halkla ilişkiler serbest bırakma, salıverme, tahliye kaçak şartlı tahliye serbest dolaşıma giriş beyannamesi serbest dolaşımda bulunan mallar Avrupa Kirletici Salınım ve Taşınım Kaydı (PRTR) sonradan kontrol (gümrük) basın bülteni serbest dolaşıma giriş bir hakkın terki eşyanın / malın serbest bırakılması teminatın iadesi, kalkması güvenilirlik kurtarma, çare; yardım; ferahlama; muafiyet gümrük muafiyet düzenlemesi geçici muafiyet tam muafiyet... kalmak görevde kalmak bakiye REMEDY çare, deva, çözüm; ilaç exhaustion of remedies çözüm yollarının tüketilmesi, çarelerin tüketilmesi legal remedy hukuki hak arama yolu; hukuki çare; yasal yol / kanun yolu r emediation of water quality su kalitesinin iyileştirilmesi 269
282 REMISSION 270 remedy a situation grant a remission remission of duty remit REMOTE remote sensing remote sensing programme REMUNERATION RENEW (v.) renew agreements RENEWABLE European Association for Renewable Energies (EUROSOLAR ) renewable energy resource renewable fuel RENOVATION renovate RENUNCIATION renounce bir durumu düzeltmek indirim, hafifletme; af / bağışlama; feragat; teskin indirim uygulamak vergi indirimi / affı affetmek (vergi); ulaştırmak; para göndermek uzak, ırak uzaktan algılama uzaktan algılama programı ücret, karşılık, ödül / mükafat temdit etmek; yenilemek anlaşmaları yenilemek temdit edilebilir; yenilenebilir Avrupa Yenilenebilir Enerji Birliği (EUROSOLAR) yenilenebilir enerji kaynağı yenilenebilir yakıt yenileme, yenileştirme yenilemek, yenileştirmek vazgeçme (hak, borç, yükümlülük) vaz geçme, feragat REPAIR i. onarım; f. onarmak free repair ücretsiz onarım repair charges onarım giderleri / masrafları, tamir giderleri / masrafları repair service onarım hizmeti REPARATION pecuniary reparation REPAYMENT grant a repayment repayment of taxation repayment schedule REPEAL (v). repeal provisions REPLACEMENT partial replacement replace replacing product replacement of goods onarım; tazmin para ile telafi etme (tazmin etme) geri ödeme, itfa, iade geri ödemeden yararlandırma vergi iadesi geri ödeme planı yürürlükten kaldırmak (yasal/idari düzenleme); kanunun açık veya örtülü biçimde sonraki bir kanun tarafından tümüyle ilga edilmesi / yürürlükten kaldırılması hükümleri yürürlükten kaldırmak yenileme, değiştirme kısmi yenileme yerine başkasını koymak, ikame etmek ikame ürün malların yenisi ile değiştirilmesi, malların ikamesi
283 replacement / replacing product REPLY right of reply REPORT accident report annual report commission report European Parliament sittings official reports external debt monitoring report feasibility report financial reporting inception report progress report prudential reporting regular report reporting requirement REPRESENTATION direct representation European Commission Representation (ECR) external representation indirect representation permanent representation proportional representation right of representation REPRESENTATIVE authorised representative Conference of the Representatives of the Governments of the Member States demographic representativeness employers representative High Representative for the Common Foreign and Security Policy (CFSP) house of the representatives legal representative permanent representative Permanent Representatives Committee (COREPER) representative market Representatives of Governments of Member States representative period representative price r esident r epr esentative ikame ürün i. yanıt, cevap, karşılık; f. yanıtlamak, cevaplamak, karşılık vermek cevap hakkı i. rapor, bilgi; f. rapor etmek, bildirmek kaza raporu yıllık rapor komisyon raporu Avrupa Parlamentosu resmi oturum tutanakları dış borç izleme raporu fizibilite raporu mali raporlama başlangıç raporu ilerleme raporu ihtiyati raporlama düzenli rapor raporlama yükümlülükleri temsil; temsilcilik doğrudan temsil Avrupa Komisyonu Temsilciliği (AKT) dış temsil dolaylı temsil daimi temsilcilik orantılı temsil, nispi temsil temsil hakkı temsilci, temsil eden yetkili temsilci Üye Devletlerin Hükûmet Temsilcileri Konferansı demografik temsil edilebilirlik işveren temsilcisi Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası (ODGP) Yüksek Temsilcisi temsilciler meclisi hukuki temsilci; kanuni temsilci daimi temsilci Daimi Temsilciler Komitesi (COREPER) temsilî pazar Üye Devletlerin Hükûmet Temsilcileri temsilî dönem temsilî fiyat mukim temsilci 271
284 REPRODUCE (v) reproducibility REPUDIATION 272 repudiate REPURCHASE repurchase agreement open repurchase agreement reverse repurchase agreement right of repurchase REQUIREMENT RESALE basic requirements capital requirement disclosure requirement Joint Aviation Requirements and Standards (JARS) labour requirement protection requirements reporting requirement solvency requirement RESCISSION rescind RESEARCH accident research agricultural research projects (AGREP) Centre for Educational Research and Innovation (CERI) Community Research and Development Information Service (CORDIS) Directorate General for Research European Collaborative Linkage of Agriculture and Industry through Research (ÉCLAIR) European Cooperation in the Field of Scientific and Technical Research (COST) Eur opean Council for Nuclear üremek, üretmek, kopyasını çıkartmak kopyalanabilirlik fesih; sonuçları ileriye dönük meydana getiren iptal etme iptal etmek, fesh etmek geri satın alma geri satın alma şartıyla satış anlaşması; sürekli repo açık repo reverse repo vefa hakkı ihtiyaç / gereksinim; gereklilik; koşul / şart; ister; yükümlülük temel gereklilikler sermaye yeterliliği, sermaye gerekliliği açıklama yükümlülüğü; kamuyu aydınlatma yükümlülüğü Ortak Havacılık Gerekleri ve Standartları (JARS) işgücü gereksinimi koruma şartları raporlama yükümlülükleri yükümlülük karşılama yeterliliği ikinci el satış, yeniden satış hükümsüz kılma, geçersiz kılma (geçmişe etkili olarak) bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırmak (sözleşme /akit); fesh etmek (taraflarca); iptal etmek (nispi butlanda); geri alma (az kullanılır) araştırma kaza araştırması tarımsal araştırma projeleri (TAP) Eğitimde Araştırma ve Yenilik Merkezi (CERI) Topluluk Araştırma ve Geliştirme Bilgi Hizmeti (CORDIS) Araştırma Genel Müdürlüğü Avrupa Araraştırma Yoluyla Tarım ve Sanayi İş Birliği Bağı (ÉCLAIR) Bilimsel ve Teknik Araştırma Alanında Avrupa İş Birliği (COST) Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi (CERN)
285 Research (CERN) European Research Area (ERA) European Research and Development Committee (ERDC) European Space Research Institute (ESRIN) European Space Research Organisation (ESRO) European Space Research and Technology Centre (ESTEC) Fisheries and Agricultural Research (FAR) Joint Research Centre (JRC) Research and development (R&D) Research and Development in Advanced Communications Technologies for Europe (RACE) research and development policy Research and Technological Development (RTD) research and technological development framework programme Scientific and Technological Research Committee (STRC) Support Programme for Evaluation Activities in Research (SPEAR) RESERVE secret reserve official foreign exchange reserve performance reserve reserve a right reserve ratio reserved power RESIDENCE RESIDENT country of residence freedom of residence habitual residence residence permit non resident non resident carrier resident representative r esident twinning adviser (RTA) Avrupa Araştırma Alanı (AAA) Avrupa Araştırma ve Geliştirme Komitesi (ERDC) Avrupa Uzay Araştırmaları Enstitüsü (ESRIN) Avrupa Uzay Araştırmaları Örgütü (ESRO) Avrupa Uzay Araştırma ve Teknoloji Merkezi (ESTEC) Balıkçılık ve Tarım Araştırmaları (FAR) Ortak Araştırma Merkezi (OAM) Araştırma ve Geliştirme (Ar Ge) Avrupa İleri Haberleşme Teknolojilerinde Araştırma ve Geliştirme (RACE) araştırma geliştirme politikası Araştırma ve Teknolojik Gelişim (RTD) araştırma ve teknoloji geliştirme çerçeve programı Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Komitesi (STRC) Araştırma Etkinliklerini Değerlendirme Destek Programı (SPEAR) rezerv, ihtiyat,yedek; f. ihtiyaten saklamak gizli ihtiyat resmi döviz rezervi performans rezervi hakkı saklı tutmak rezerv oranı saklı yetki mesken, ikamet edilen yer, sakin bulunulan yer, konut (nadiren) ikamet edilen ülke; meskenin bulunduğu ülke mesken yerini seçme özgürlüğü mutat mesken ikamet izni yerleşik, ikamet eden; sakin olan, mukim (nadiren) yurt içinde yerleşik olmayan yerleşik olmayan nakliyeci / taşıyıcı mukim temsilci daimi eşleştirme danışmanı (RTA) 273
286 citizen: vatandaş / yurttaş citizenship: vatandaşlık domicile: ikametgah establishment: kuruluş, yerleşme national: ulusal / milli; uyruk (şirketler de dahil) nationality: milliyet; tabiiyet / uyrukluk non resident: yerleşik olmayan resident: yerleşik,ikamet eden, mukim place of establishment: yerleşme yeri; kuruluş yeri (tesisler ve kurumlar için) place of incorporation: tüzel kişiliğin bulunduğu yer place of presence: bulunulan yer RESIDUE RESIGNATION resign resign as a body resign from office RES JUDICATA force of res judicata plea of res judicata RESOLUTION Council resolution conflict resolution diplomacy draft resolution European Parliament resolution framework resolution introduce a draft resolution motion for a resolution quarum of resolution RESOLUTIVE CLAUSE RESOLVING TO RESOURCE allocation of resources budget resources capital resource Community s own resources diversification of resources domestic resource renewable energy resource resource allocation resource schedule state resource RESPECTIVE artık, kalıntı, bakiye istifa, çekilme, teslim istifa etmek, çekilmek, el çekmek, bırakmak toplu istifa görevden istifa kesin hüküm itirazı kesinleşmiş yargı kararı (etkisi) kaziyei muhakeme defi ilke kararı; çözüm Konsey ilke kararı uyuşmazlık çözücü diplomasi ilke kararı taslağı Avrupa Parlamentosu ilke kararı çerçeve ilke kararı ilke kararı taslağı sunma karar önergesi (ilke kararı) ilke kararı nisabı / yeter sayısı fesih kaydı (akitlerde) kararlı olarak kaynak kaynakların tahsisi bütçe kaynakları sermaye kaynağı Topluluğun öz kaynakları kaynakların çeşitlendirilmesi yerli kaynak yenilenebilir enerji kaynağı kaynak tahsisi kaynak planı devlet kaynağı ilgili, her biri kendisinin olan 274
287 RESPECTIVELY RESPIRABLE GAS RESPONDENT RESPONSIBILITY confer the responsibilities division of responsibility effective discharge of responsibility external responsibilities of the European Community be responsible for RESTATE (v.) RESTRICTION abolition of restrictions disguised restriction elimination of quantative restrictions export restriction import restriction quantitative restriction quota restriction Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) trade restriction RESTRUCTURE (v.) in situ restructuring RESULT result a procedure / proceeding in a decision RETAIL retail outlet retailer RETENTION RETRANSMISSION RETREAT RETROCESSION RETURN copy for return / return copy effective rate of return level of return returned goods sırasıyla, ayrı ayrı solunabilir gaz davalı, dava edilen; cevap veren / karşılık veren sorumluluk / mesuliyet sorumluluk vermek sorumluluk paylaşımı sorumluluğu etkili biçimde yerine getirme Avrupa Topluluğunun dış sorumlulukları dan sorumlu olmak yeniden beyan etmek, yeniden bildirmek kısıtlama kısıtlamaların kaldırılması örtülü kısıtlama miktar kısıtlamalarının kaldırılması ihracat kısıtlaması ithalat kısıtlaması miktar kısıtlaması kota kısıtlaması Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (REACH) ticari kısıtlama yeniden yapılandırmak mekânda yeniden yapılanma sonuç bir konuyla ilgili işlemlerin bir kararla sonuçlandırılması perakende satış perakende satış yeri perakendeci alıkoyma, tutma, muhafaza etme, koruma yeniden yayınlama (TV ve radyo yayınları) geri çekilme iade i. getiri; iade; dönüş; f. geri göndermek, geri gelmek; iade etmek iade nüshası vadeye kadar getiri getiri seviyesi geri gelen (iade edilen) mal / eşya 275
288 REVENUE public revenue register as revenue revenue partnership revenue producing monopoly 276 gelir kamu geliri irat kaydetmek gelir ortaklığı gelir sağlayan tekel, mali nitelikli tekel REVIEW i. inceleme / tetkik; eleştiri / tenkit; f. gözden geçirmek, değerlendirmek, yeniden incelemek appellate review itirazın üst yargı organı tarafından incelenmesi (istinaf, temyiz ve benzeri incelemeler) judicial review adli inceleme; yargısal denetim; hukuka uygunluk denetimi peer review eşitleri, akranları, meslektaşları tarafından gözden geçirme, inceleme, kontrol review the legality of acts of the council konsey tasarruflarının / işlemlerinin hukuka uygunluğunu denetlemek review of financial statements mali bildirimlerin incelenmesi, mali raporların incelenmesi REVISE (v.) procedure for revising REVOCATION revocation of licence REVOLUTION agrarian revolution industrial revolution REVOLT REVOLVE (v.) revolving fund RIGHT abuse of right accord a right agree to a right avail oneself of a right Bill of Rights capacity to be the subject of right capacity to have rights and duties Charter of Fundamental Rights civil right confer rights Convention on Human Rights Convention on the Rights of the Children (CRC) copyright design rights enjoyment of a right düzeltmek, değiştirmek (inceleyerek, gözden geçirerek) gözden geçirerek düzeltme usulü rücu / cayma, geri alma ehliyetin iptali; ruhsatın iptali devrim tarım devrimi sanayi devrimi isyan dönmek (bir şeyin etrafında) döner sermaye hak; sağ hakkın suistimali / hakkın kötüye kullanılması hak bahşetmek bir hakkın varlığı konusunda mutabakata varmak bir haktan yararlanmak (İnsan) Haklar(ı) Bildirgesi hak ehliyeti; haklardan yararlanma ehliyeti haklardan yarlanma ehliyeti Temel Haklar Şartı medeni hak hak tanımak / bahşetmek İnsan Hakları Sözleşmesi Çocuk Hakları Sözleşmesi (ÇHS) telif hakkı tasarım hakları bir haktan yararlanma
289 European Union Charter of Fundamental Rights European Convention on Human Rights (ECHR) European Court of Human Rights (EctHR) European Initiative for Democracy and Human Rights (EIDHR) European Union Agency for Fundamental Rights (FRA) exclusive broadcasting right exclusive right exercise of the right of establishment exhaustion of rights fundamental rights and freedoms fundamental social rights of workers human rights human and civil rights human rights violation incorporeal right individual holder of exclusive rights intellectual, industrial and commercial property rights intellectual property rights (IPR) International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR) International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR) minority rights non exclusive right Office for Democratic Institutions and Human Rights (ODIHR) operating right possess a right of veto protection of intellectual rights protection of intellectual and industrial property rights release of a right reserve a right retain a right right holder right in rem right of association right of asylum right of audience right of establishment right of fishery right of initiative r ight of legation Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Demokrasi ve İnsan Hakları Avrupa Girişimi (EIDHR) Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı (FRA) münhasır yayın hakkı münhasır hak yerleşme hakkının kullanılması haklarin tüketilmesi temel hak ve özgürlükler işçilerin temel sosyal hakları insan hakları insan hakları ve medeni haklar insan hakları ihlali gayri maddi hak münhasır hakları münferiden elinde tutan kimse fikri, sınai ve ticari mülkiyet hakları fikri mülkiyet hakları; fikri haklar (IPR) Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi (ICCPR) Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi (ICESCR) azınlık hakları münhasır olmayan hak Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi ODIHR) işletme hakkı veto hakkına sahip olmak fikri hakların korunması fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması; fikri ve sınai hakların korunması bir hakkın terki hakkı saklı tutmak hakkı muhafaza etmek hak sahibi ayni hak dernek kurma hakkı iltica / sığınma hakkı savunma hakkı; duruşmada bulunma hakkı yerleşme hakkı; iş kurma / tesis etme hakkı (kurum, tesis, iş yeri, ticarethane) balık tutma hakkı inisiyatif [kullanma] hakkı elçilik hakkı 277
290 right of option right of ownership right of peaceful assembly hakk ı hıyar, seçme hakkı mülkiyet hakkı barışçı toplanma hakkı RIGID 278 right of preemption right of redemption right of reply right of representation right of repurchase right to access right to benefit right to move freely right to peaceful assembly right to a pension right to petition right to physical integrity right to stand for election right to veto right to vote special drawing right (SDR) transfer of operating rights (ToOR) waive a right of action RIPARIAN COUNTRIES RISK accident risk full risk occupational risks radiological risk risk adjusted asset risk assessment system risk audit risk capital risk concentration risk monitoring systemic risk ROOM detention room interrogation room şufa hakkı iştira hakkı cevap hakkı temsil hakkı vefa hakkı girme hakkı, katılma hakkı, erişim hakkı yararlanma hakkı serbestçe yer değiştirme hakkı barışçı toplantı hakkı emeklilik hakkı dilekçe (verme) hakkı bedensel dokunulmazlık hakkı seçimlerde aday olma hakkı, seçilme hakkı veto hakkı oy kullanma hakkı, seçme hakkı özel çekme hakkı (SDR) işletme hakkı devri (İHD) dava hakkından feragat etmek katı kıyıdaş ülkeler (nehir) risk kaza tehlikesi, kaza riski tam risk mesleki riskler radyolojik risk riske uyarlanmış aktif risk değerlendirme sistemi risk denetimi risk sermayesi risk yoğunlaşması risk denetimi sistemik risk oda nezarethane sorgu odası ROTATION rotasyon, dönüşüm; sırayla başkanlık etme rotate dönmek; vardiyalı çalışmak; sırayla başkanlık etmek crop rotation her yıl değişik ekin ekilmesi, dönüşümlü / münavebeli ekim equal rotation eşit rotasyon
291 rotation of the presidency ROYALTY author s royalties RULE Community rules conduct of business rules customs rule divide and rule policy (divide et imperia) general rule general rules for the interpretation of the tariff listing rules origin rule rule book rule of law rule of origin rules governing the system of property ownership rules of procedure Rules of Procedure of the European Parliament rules on competition unjust rule RULING give a ruling have jurisdiction to give preliminary rulings preliminary ruling preliminary ruling of the court ruling class RURAL Directorate General for Agriculture and Rural Development Instrument for Pre Accession Assistance for Rural Development (IPARD) rural development rural population Special Accession Programme for Agriculture and Rural Development (SAPARD) başkanlığın dönüşümlü olması lisans ücreti; krallık, kraliyet ailesi yazarın telif hakları kural; egemenlik, saltanat; mahkeme emri Topluluk kuralları işlerin yürütülmesi sırasında uyulacak kurallar gümrük kuralı böl ve yönet politikası genel kural tarifenin yorumlanmasına dair genel kurallar kotasyon kuralları menşe kuralı düzenleme, kanunname hukukun üstünlüğü menşe kuralı mülkiyet sistemini düzenleyen kurallar usul kuralları Avrupa Parlamentosu Usul Kuralları (Avrupa Parlamentosu İç Tüzüğü) rekabet kuralları haksız yönetim mahkemenin verdiği ara kararı ara kararı vermek (yargılama esnasında verilen, davayı esastan sonuçlandırmayan karar) ön karar verme yetkisine sahip olmak ön karar divan ön kararı, mahkemenin ön kararı yönetici sınıfı kırsal Tarım ve Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü Kırsal Kalkınma için Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPARD) kırsal kalkınma kırsal nüfus Tarımsal ve Kırsal Kalkınmaya Yönelik Özel Katılım Programı (SAPARD) 279
292 280
293 S SAFE Dedicated Road Infrastructure for Vehicle Safety in Europe (DRIVE) safe disposal of nonrecoverable waste safe product safe zone SAFEGUARD safeguard measure safeguard the interests of the Community safeguard the continuity of employment güvenli, emniyetli; korunmalı, korunmuş; kasa Avrupa da Taşıt / Araç Emniyeti için Tahsisli Yol Altyapısı (DRIVE) geri kazanımsız atıkların güvenli biçimde bertaraf edilmesi güvenli ürün güvenlik bölgesi i. korunma; f. korumak, korunmak korunma önlemi / tedbiri Topluluk çıkarlarını korumak istihdamın devamlılığını korumak conserve: muhafaza etmek defence: savunma prevent: önlemek protection: koruma protectionism: korumacılık safeguar d: korunma SAFETY advisory committee on safety European Agency for Safety and Health at Work (EU OSHA) European Aviation Safety Agency (EASA) European Food Safety Authority (EFSA) European Maritime Safety Agency (EMSA) European Organisation for the Safety of Air Navigation (Eurocontrol) food safety food safety action plan general product safety International Convention for the Safety of Life at Sea occupational safety product safety safety at work güvenlik / emniyet güvenlik danışma komitesi Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU OSHA) Avrupa Hava Emniyeti Ajansı (EASA) Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA) Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı (EMSA) Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (Eurocontrol) gıda güvenliği gıda güvenliği eylem planı genel ürün güvenliği Denizde Can Güvenliği Uluslararası Sözleşmesi meslek güvenliği ürün güvenliği iş güvenliği 281
294 safety controls on imports safety instruction safety of life at sea (SOLAS) SALARY fix salary regular salary SALE arms sale distant sale domestic international sales corporation (DISC) door to door sale installment sale sale by way of an offer to the public sale of consignment sales campaign sale on credit SAMPLE sample survey SAMPLING biological sampling method of sampling and analysis sampling procedure SANCTION criminal sanction legal sanction penal sanction SAVE SAVING save as otherwise provided save for the exceptions or derogations provided for SCALE time scale SCHEDULE activity schedule programme schedule repayment schedule resource schedule schedule of customs duties SCHEMA ithalattaki güvenlik kontrolleri güvenlik talimatı denizde can güvenliği (SOLAS) maaş sabit maaş düzenli maaş satış; ucuzluk silah satışı mesafeli (uzaktan) satış uluslararası satış yapan ulusal şirket (DISC) kapıdan satış taksitli satış halka / umuma arz yoluyla satış konsinye satış kampanyalı satışlar taksitli satış örnek, model örnekleme araştırması örnekleme biyolojik örnekleme numune alma ve tahlil yöntemi / örnekleme ve çözümleme yöntemi örnekleme usulü yaptırım / müeyyide; onay / tasvip cezai yaptırım hukuki yaptırım cezai yaptırım f. korumak, saklamak, biriktirmek; den başka (ancak, yalnız) aksi öngörülmedikçe öngörülen istisnalar ya da derogasyonlar saklı kalmak kaydıyla tasarruf barem, ölçek, terazi zaman cetveli izlence, program, plan faaliyet çizelgesi program çizelgesi (medya) geri ödeme planı kaynak planı gümrük vergileri çizelgesi / cetveli şema 282
295 SCHEME complementary social security scheme deposit guarantee schemes eco management and audit scheme (EMAS) investor compensation scheme paid holiday scheme single payment scheme SCHENGEN AGREEMENT SCHENGEN INFORMATION SYSTEM (SIS) SCHENGEN INFORMATION SYSTEM NETWORK (SISNET) plan; sistem; diyagram tamamlayıcı sosyal güvenlik programı mevduat garantisi sistemleri çevre yönetimi ve denetleme planı (EMAS) yatırımcı tazmin sistemi ücretli izin sistemi tek ödeme planı Schengen Anlaşması Schengen Bilgi Sistemi (SIS) Schengen Bilgi Sistemleri Ağı (SISNET) SCIENCE bilim / ilim, fen Committee for the European Avrupa Bilim ve Teknoloji Geliştirme Komitesi Development of Science and (CODEST) Technology (CODEST) European Science Foundation (ESF) Avrupa Bilim Vakfı (ESF) Foundation of the Europe of Sciences Bilimler ve Kültürler Avrupası Vakfı (FESAC) and Cultures (FESAC) political science siyaset bilimi Science and Technology for Regional Avrupa da Bölgesel Yenileşme ve Gelişme için Innovation and Development in Europe Bilim ve Teknoloji (STRIDE) (STRIDE) SCOPE scope of application scope of a measure scope of licence SCREENING screening procedure screening process vehicle and container screening system SCRUTINY SEA SEAT deep sea discharge system dumping of waste at sea International Convention for the Safety of Life at Sea safety of life at sea (SOLAS) sea discharge sea going vessel sea pollution seat of an institution kapsam, alan uygulama alanı / kapsamı önlemin / tedbirin kapsamı ruhsat kapsamı tarama; inceleme tarama prosedürü / usulü tarama süreci araç ve konteyner tarama sistemi tetkik, inceleme deniz derin deniz deşarj sistemi atıkların denize dökülmesi Denizde Can Güvenliği Uluslararası Sözleşmesi denizde can güvenliği (SOLAS) deniz deşarjı deniz aracı deniz kirlenmesi, deniz kirliliği sandalye, koltuk; merkez; yer; mevki, makam kurum merkezi 283
296 transfer of the seat of a company / firm vacant seat SECONDARY European Community secondary law European Community secondary legislation Europe of the Secondary Generation secondary law secondary legislation secondary market secondary priority SECONDMENT SECRECY professional secrecy SECRET secret advertisement trade secret secret ballot secret reserve vote by secret ballot SECRETARIAT general secretariat Secretariat General of the Commission Secretariat General of the Council (of the European Union) SECRETARY first secretary general secretary Secretary General SECTION sub section SECTOR audiovisual sector maritime sector private sector public sector transport sector SECTORAL cross sectoral activities sectoral guidelines Sectoral Monitoring Sub Committee (SMSC) sectoral planning sectoral policies bir şirketin / firmanın merkezinin yer değiştirmesi boş yer ikincil Avrupa Topluluğu ikincil hukuku Avrupa Topluluğu ikincil mevzuatı İkinci Neslin / Kuşağın Avrupası ikincil hukuk ikincil mevzuat ikincil piyasa ikincil öncelik geçici görevlendirme gizlilik meslek sırrı gizli gizli reklam ticari sır gizli oy gizli ihtiyat gizli oylama, kapalı oylama sekreterlik genel sekreterlik Avrupa Komisyonu Genel Sekreterliği Avrupa Birliği Konseyi Genel Sekreterliği sekreter / yazman / kâtip başkâtip genel sekreter Genel Sekreter (Birleşmiş Milletler) kısım alt kısım sektör; kesim; mıntıka görsel işitsel sektör denizcilik sektörü özel sektör kamu sektörü taşımacılık sektörü sektörel sektörler arası faaliyetler sektörel kılavuz ilkeler Sektörel İzleme Alt Komitesi (SMSC) sektörel planlama sektörel politikalar 284
297 SECULAR non secular state secular state SECURITY area of freedom, security and justice border security Committee of European Securities Regulators (CESR) Common Foreign And Security Policy (CFSP) Common Security and Defence Policy (CSDP) Conference on Security and Cooperation in Europe (CSCE) debt security / instrument Directorate General for Justice, Freedom and Security equity security European Network and Information Security Agency (ENISA) European Security and Defence Identity (ESDI) European Security and Defence Policy (ESDP) European Union Institute for Security Studies (EUISS) fixed income security Institute for Security Studies (ISS) integrated border security model international security management (ISM) listed security lodging of a security national security non equity security Organisation for Security and Cooperation in Europe (OSCE) Political and Security Committee (PSC) preservation of national security public security security arrangement security certificate security consideration security information form security measure security of supply security of tenure laik, seküler laik olmayan devlet, din devleti laik devlet menkul kıymet; güvenlik özgürlük, güvenlik ve adalet alanı sınır güvenliği Avrupa Sermaye Piyasası Kurulları Komitesi (CESR) Ortak Dış(işleri) ve Güvenlik Politikası (ODGP) Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası (OGSP) Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı (AGİK) borçlanma aracı, borçluluğu temsil eden menkul kıymet Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Genel Müdürlüğü ortaklık hakkı veren menkul kıymet Avrupa Ağ ve Bilgi Güvenliği Ajansı (ENISA) Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği (AGSK) Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) Avrupa Birliği Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (EUISS) sabit getirili menkul kıymetler Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (ISS) entegre sınır güvenlik modeli uluslararası güvenlik yönetimi (ISM) borsaya kote edilen menkul kıymet menkul kıymetin kiralanması ulusal güvenlik ortaklık hakkı vermeyen menkul kıymet Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) Siyaset ve Güvenlik Komitesi (PSC) ulusal güvenliğin korunması kamu güvenliği güvenlik düzenlemesi teminat sertifikası; güvenlik belgesi güvenlik kaygısı güvenlik bilgi formu güvenlik önlemi / tedbiri arz güvenliği teminat; daimi statü 285
298 social security social security deficit transit security underlying security United Nations Security Council (UNSC) variable yield security zone of security SECURITIES European Securities Committee holder of securities International Organisation of Securities Commissions (IOSCO) International Securities Free Zone issue securities multiple vote securities securities investment association securities investment fund stock exchange listed securities SEIZURE seize SELF self assessment self censorship self determination self executing treaty self government self management self protection self regulatory body self sufficiency SELLING distance selling distance selling contract door to door selling sell SEMIsemi finished foodstuff semi subsistence farming SENIORITY senior contracting manager (SCM) senior financial manager (SFM) senior programme officer (SPO) sosyal güvenlik sosyal güvenlik açığı transit teminatı dayanak varlık (vadeli işlem ve opsiyon borsası) Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) değişken getirili menkul kıymet güvenlik bölgesi menkul kıymetler Avrupa Menkul Kıymetler Komitesi elinde menkul kıymet bulunduran Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Örgütü (IOSCO) Uluslararası Menkul Kıymetler Serbest Bölgesi menkul kıymetler ihraç etmek oyda imtiyazlı paylar menkul kıymetler yatırım ortaklığı menkul kıymetler yatırım fonu borsaya kote edilmiş menkul kıymetler zapt, müsadere, el koyma; haciz (ilamlı icra) zapt etmek, ele geçirmek, yakalamak, el koymak kendi, öz varlık; kendi kendine, kendisi tarafından öz değerlendirme oto sansür kendi kaderini tayin etme iç hukukta, bir iç hukuk düzenlemesine ihtiyaç göstermeden etkili olan anlaşma kendi kendine yönetim öz yönetim kişinin kendini kendi imkanlarıyla koruması, nefs i müdafaa özerk kuruluş kendi kendine yeterlilik satış mesafeli satış mesafeli satış sözleşmesi kapıdan satış satmak yarı, yarım; kısmi yarı mamul gıda maddesi yarı geçimlik çiftçilik kıdem kıdemli ihale yöneticisi (SCM) kıdemli mali yönetici (SFM) kıdemli program görevlisi (SPO) 286
299 SENSORY SENTENCE execution of a sentence interlocutory sentence SEPARATE separate estate separatist tendency separatist terrorism SEPARATION area of separation separation of estate separation of powers separation of property SERIAL duyumsal i. mahkumiyet hükmü; tümce f. mahkûm etmek, hüküm giydirmek cezanın infazı ara karar ayrı, farklı kişisel / mahfuz mal (aile hukuku, ortaklık hukuku) ayrılıkçı eğilim ayrılıkçı terör ayrılma, ayırma tecrit alanı mal ayrılığı (aile hukuku) kuvvetler ayrılığı mal ayrılığı (aile hukuku) radyo ya da tv dizisi; devamı olan SERVICE hizmet Advanced Communications Technologies and Services (ACTS) İleri Haberleşme Teknolojileri ve Hizmetleri (ACTS) advisory service danışmanlık hizmeti audiovisual services görsel işitsel hizmetler civil service kamu / amme görevi / hizmeti Community Research and Development Information Service Topluluk Araştırma ve Geliştirme Bilgi Hizmeti (CORDIS) (CORDIS) continuity of service hizmetin devamlılığı / sürekliliği Directorate General for the Internal İç Pazar ve Hizmetler Genel Müdürlüğü Market and Services (DG MARKT) electronic communications networks and services (ECN&S) elektronik haberleşme şebekeleri ve hizmetleri (ECN&S) European radio message services Avrupa radyo mesaj hizmetleri (ERMES) (ERMES) European Union Civil Service Tribunal Avrupa Birliği Kamu Personeli Mahkemesi Foreign Investment Advisory Service Yabancı Yatırımlar Danışmanlık Servisi (FIAS) (FIAS) free circulation of tv services tv hizmetlerinin serbest dolaşımı freedom to provide services hizmet sunma serbestisi, hizmet edimi serbestisi free movement of services hizmetlerin serbest dolaşımı in service training hizmet içi eğitim insurance service sigorta hizmeti Internal Audit Service (IAS) İç Denetim Servisi (IAS) Legal Service (SJ) Hukuk Servisi (SJ) liberalisation of services hizmetlerin serbestleştirilmesi liberalisation of banking services bankacılık hizmetlerinin serbestleşmesi / serbestleştirilmesi maintenance ser vice bakım onarım hizmeti 287
300 288 military service national service public service public service charter public service concession agreement preventive health service provide investment service repair service service of general economic interest service of summons shuttle service trans European services SESSION extraordinary session in camera session intersessional meeting legislative year / session open session plenary session /meeting session of the Council of Ministers sit in a plenary session SET ASIDE set aside land SETTLEMENT Bank for International Settlements (BIS) clearing and settlement system dispersed settlement judicial settlement Office for the Administration and Settlement of Individual Entitlements (Paymaster Office PMO) periodical debt settlement pre court settlement body (arbitration) settlement and custody centre settlement of disputes settlement finality SET OFF settlement of payments set off period SHARE acquisition of shares capital share company with share capital askerlik hizmeti askerlik hizmeti kamu hizmeti, kamu görevi kamu hizmeti sözleşmesi kamu hizmeti imtiyaz sözleşmesi koruyucu sağlık hizmeti yatırım hizmeti sunmak onarım hizmeti genel ekonomik yarar hizmeti celp mekik taşımacılığı trans Avrupa hizmetleri oturum / celse, toplantı olağanüstü oturum kapalı oturum oturum arası toplantı yasama yılı, yasama dönemi kamuya / halka açık oturum genel kurul (toplantısı) Bakanlar Konseyi toplantısı genel kurul hâlinde toplanma ayırma; bir kenara koyma; geçersiz kılma ekim dışı bırakılmış arazi iskan, yerleşim; çözüm; ödeme Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) takas ve ödemeler sistemi dağınık yerleşim adli / yargısal çözüm Bireysel Görevlendirmeler İdare ve Ödeme Ofisi (Ödeme Ofisi PMO) dönemsel borç tasfiyesi duruşma / yargılama öncesi çözüm organı (tahkim) takas ve saklama merkezi uyuşmazlıkların / anlaşmazlıkların çözümü menkul kıymet takas işlemlerinde işlemin kesin hüküm ifade etmesi ödemelerin yapılması; ödemelerin tasfiyesi i. başlangıç; f. karşılık olarak koymak; mahsup etmek mahsup dönemi hisse senedi, pay, hisse hisselerin iktisabı / edinilmesi sermaye hissesi sermayesi paylara bölünmüş şirket
301 proportional share reinsurer share share capital shares in affiliated undertakings share of capital SHAREHOLDING cross shareholding minority shareholder shareholder SHARED shared competence shared power shared working SHIP boarding and search of ships delivery ship / letter of carriage shipping document orantılı pay reasürör payı hisse senedi sermayesi; hisselere bölünmüş sermaye bağlı ortaklıklardaki paylar sermayede katılma payı iştirak, hissedarlık, paydaşlık çapraz hissedarlık azınlık hissedar, azınlık pay sahibi hissedar, hisse sahibi, pay sahibi, paydaş ortak, paylaşılan, ortaklaşa paylaşılmış yetki paylaşılmış yetki iş paylaşımı i. gemi; f. göndermek, postalamak; gemiye yüklemek deniz taşıtlarının kontrolü irsaliye sevk vesaiki SHIPMENT mal gönderme, gönderilen mal, yükleme Agreement on Pre Shipment Inspection Sevkiyat Öncesi Kontrol Anlaşması pre shipment inspection sevkıyat öncesi kontrol SHORT TERM CAPITAL MOVEMENT SHUTTLE shuttle diplomacy shuttle service shuttle trade SIGN geographical sign SIGNATORY co signatory SILT kısa dönemli sermaye hareketi mekik, karşılıklı sefer mekik diplomasisi mekik taşımacılığı bavul ticareti i. işaret; belirti; f. imzalamak coğrafi işaret imzacı, imza eden, imza sahibi ortak imzacı toz, mil, ince kum SINGLE tek court of single instance tek dereceli mahkeme Single Administrative Document (SAD) Tek İdari Belge (TİB) single authorisation tek yetkilendirme European single market Avrupa tek pazarı single convention tek sözleşme single currency tek para Single European Act (SEA) Avrupa Tek Senedi (ATS) single European market (SEM) Avrupa tek pazarı (ATP) single institutional framework tek kurumsal çerçeve single licence practice tek lisans uygulaması single market tek pazar 289
302 single payment scheme single stage consumption tax SITTING adjourn a sitting European Parliament sittings official reports THE SIX (Belgium, Federal Germany, France, Italy, Luxemburg, Netherlands) SLAUGHTER slaughter house SMALL AND MEDIUM SIZED ENTERPRISE (SME) SME finance facility SME subsidy SMUGGLING anti smuggling data bank smuggle SOCIAL Bureau of International Social Tourism (BITS) Directorate General for Employment, Social Affairs and Equal Opportunities economic and social cohesion (ESC) Economic and Social Committee (ECOSOC / ESC) employment and social affairs Employment, Social Policy, Health and Consumer Affairs Council (EPSCO) European Economic and Social Committee (EESC) European Social Fund (ESF) International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR) social acceptability social action programme social assistance Social Charter social dialogue social dumping social housing social insurance social partners social policy social policy agreement social policy protocol tek ödeme planı tek aşamalı tüketim vergisi oturum, celse oturuma ara vermek; oturumu ertelemek Avrupa Parlamentosu resmi oturum tutanakları Altılar (Belçika, Federal Almanya, Fransa, Italya, Lüksemburg, Hollanda) hayvan kesimi; kıyım mezbaha küçük ve orta boy işletme (KOBİ) KOBİ finansman imkânı; KOBİ ler için finansman kolaylığı KOBİ desteği, KOBİ teşviği kaçakçılık kaçakçılıkla mücadele bilgi bankası kaçakçılık yapmak toplumsal / sosyal Uluslararası Sosyal Turizm Bürosu (BITS) İstihdam, Sosyal İşler ve Eşit Fırsatlar Genel Müdürlüğü ekonomik ve sosyal uyum (ECS) Ekonomik ve Sosyal Komite (ESK) istihdam ve sosyal işler İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi (EPSCO) Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi (EESC) Avrupa Sosyal Fonu (ASF) Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi (ICESCR) sosyal kabul edilebilirlik sosyal eylem programı sosyal yardım Sosyal Şart sosyal diyalog sosyal damping sosyal konut edindirme sosyal sigorta sosyal taraflar sosyal politika sosyal politika anlaşması sosyal politika protokolü 290
303 social protection social security social security deficit social welfare SOCIALISM Socialist Group SOCIETY Council of Bars and Law Societies of Europe (CCBE) information society Information Society Promotion Office (ISPO) information society technologies (IST) law of society SOIL disturbed soil soil products undisturbed soil sosyal koruma sosyal güvenlik sosyal güvenlik açığı sosyal refah sosyalizm Sosyalist Grup toplum; dernek Avrupa Barolar ve Hukuk Dernekleri Konseyi (CCBE) bilgi toplumu Bilgi Toplumunu Geliştirme Ofisi (ISPO) bilgi toplumu teknolojileri (IST) dernekler hukuku toprak bozulmuş toprak toprak ürünleri bozulmamış toprak country: ülke homeland: vatan / yurt land: arazi soil: toprak territory: ülke, toprak(uluslararası hukuk) terrain: kara parçası, alan, yer SOLIDARITY SOLUTION extraction solution isolated solution SOLVENCY solvency requirement solvency ratio solvent SOURCE artificial source sealed source source material source of finance source of verification SOVEREIGNTY act of sovereignty Identity, Tradition and Sovereignty dayanışma çözüm; çözelti (kimya) özüt çözeltisi münferit çözüm ödeme gücü; ödeme kabiliyeti yükümlülük karşılama yeterliliği ödeme gücü oranı ödeme gücü olan; çözücü kaynak yapay kaynak sızdırmaz malzeme birincil kaynak finansman kaynağı doğrulama kaynağı egemenlik / hakimiyet hakimiyet tasarrufu; hükûmet tasarrufu Kimlik, Gelenek ve Egemenlik Grubu (ITS) 291
304 Group (ITS) sovereign sovereign base sovereign base area sovereign equality sovereign immunity sovereign power SPACE European Space Agency (ESA) European Space Operations Centre (ESOC) European Space Research Institute (ESRIN) European Space Research Organisation (ESRO) European Space Research and Technology Centre (ESTEC) SPECIAL Special Council of Ministers specialisation agreement Special Committee on Agriculture (SCA) special drawing right (SDR) special duty specialised agency specialised court specialised firm special ratio Special Telecommunication Action for Regional Development (STAR) special treatment SPECIFICATION certificate of specification technical specification (TS) SPECIFIED SPECTRUM SPIRITS SPONSORSHIP STABILISATION Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation (CARDS) economic stabilisation egemen; hükümdar, devlet başkanı egemen üs egemen üs alanı egemen eşitlik devletin bağışıklığı / muafiyeti (özellikle uluslararası yargı yetkisi) egemen güç uzay; yer, boşluk Avrupa Uzay Ajansı (AUA) Avrupa Uzay Operasyonları Merkezi (ESOC) Avrupa Uzay Araştırmaları Enstitüsü (ESRIN) Avrupa Uzay Araştırmaları Örgütü (ESRO) Avrupa Uzay Araştırma ve Teknoloji Merkezi (ESTEC) özel Bakanlar Özel Konseyi, Bakanlar Konseyi Özel [Toplantısı] uzmanlaşma anlaşması Özel Tarım Komitesi (SCA) özel çekme hakkı (SDR) özel vergi uzman kurum ihtisas mahkemesi uzmanlaşmış firma özel oran Bölgesel Gelişme için Özel Telekomünikasyon [Programı] (STAR) özel muamele şartname spesifikasyon belgesi teknik şartname (TS) belirtilmiş spektrum, alan damıtılmış alkollü içecekler sponsorluk istikrar, istikrarı sağlama (Batı Balkanlarda) Yeniden Yapılanma, Kalkınma ve İstikrara Yönelik Topluluk Yardımı (CARDS) ekonomik istikrar 292
305 Export Receipts Stabilisation System (STABEX) income stabilisation stabilise STABILITY external financial stability price stability Stability and Growth Pact stability programme take care not to prejudice the financial stability STAFF European Union Military Staff (EUMS) operation staff permanent staff STAGE final stage preparation stage preparatory stage single stage consumption tax transitional stage STAKEHOLDER stakeholder analysis STAMP stamp duty STANCE obdurate stance STANDARD controls on standards European standard European radio message standard (ERMES) European Telecommunication Standards Committee (ETSC) European Telecommunication Standards Institute (ETSI) final standard harmonised European standard harmonised national standard harmonised standard insulation standard international accounting standards (IAS) International Accounting Standarts Board (IASB) İhracat Gelirlerinin Sabitleştirilmesi Sistemi (STABEX) gelir istikrarı istikrara kavuşturmak istikrar dış mali istikrar fiyat istikrarı İstikrar ve Büyüme Paktı istikrar programı mali istikrarı tehlikeye düşürmemeye özen göstermek personel, kadro; kurmay Avrupa Birliği Askerî Personeli (EUMS) işletim personeli, operasyon personeli norm kadro, daimi kadro evre / safha; aşama; dönem son dönem, son aşama hazırlık dönemi hazırlık dönemi tek aşamalı tüketim vergisi geçiş dönemi pay sahibi; paydaş paydaş analizi pul, damga, iz, işaret, etki damga resmi tavır / tutum; duruş katı tutum standart standart denetimleri Avrupa standardı Avrupa radyo mesaj standardı (ERMES) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Komitesi (ETSC) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (ETSI) nihai standart uyumlaştırılmış Avrupa standardı uyumlaştırılmış ulusal standart uyumlaştırılmış standart yalıtım standardı uluslararası muhasebe standartları (UMS) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) 293
306 294 international standard uluslararası standart International Standard Industrial Classification of All Economic Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Sanayi Sınıflaması (ISIC) Activities (ISIC) international standards on auditing uluslararası denetim standartları (UDS) (ISA) Joint Aviation Requirements and Ortak Havacılık Gerekleri ve Standartları (JARS) Standards (JARS) mandatory standard zorunlu standart occupational standard meslek standardı prospectus standards izahname standartları standard exchange system standart değişim sistemi Standard International Trade Standart Uluslararası Ticaret Sınıflaması (SITC) Classification (SITC) standard market size standart piyasa büyüklüğü standard operational procedures (SOP) standart işlem prosedürleri (SOP) STANDARDISATION Eurpean Committee for Electrotechnical Standardisation (CENELEC) European Standardisation Committee (CEN) International Organisation for Standardisation (ISO) International Standardisation Organisation Metrology, Standardisation, Testing and Quality Project (MSTQ) STARCH STATE accrediting state act of state African, Caribbean and Pacific States (ACP) associated state buffer state coastal state colonial state colonialist state Commonwealth of Independent States (CIS) confederate state confederation of states Council of State debt of state Economic Community of West African States (ECOWAS) standardizasyon Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (CENELEC) Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) Uluslararası Standardisasyon Teşkilatı (ISO) Uluslararası Standardizasyon Örgütü Metroloji, Standardizasyon, Deney ve Kalite Projesi (MSTQ) nişasta devlet; (federe devlet); durum, hâli diplomatik temsilci gönderen ülke devlet tasarrufu, devlet erki (bkz. act of sovereignty) Afrika, Karayip ve Pasifik Devletleri (AKP) ortak devlet tampon devlet kıyı devleti sömürge devlet sömürgeci devlet Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) konfederatif devlet devletler konfederasyonu Danıştay / devlet şûrası devlet borcu Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS)
307 Europe of the States flag state federal state federated state Group of States Against Corruption (GRECO) head of state home state horizontal state aid host state Member State multi racial state nationals of a Member State New Independent States (NIS) non member State non secular state port state protected state recipient state recognition of a state regional state secular state state aid state aid monitoring state budget state of alert state of emergency state of necessity state of tension state monopoly State monopoly of commercial character state resource welfare state STATEMENT closing statement contradictory statement deceptive statement explanatory statement factual statement financial statement presidency statement review of financial statements statement of general compliance summary statement verification of financial statements Devletler Avrupası bayrak devleti federal devlet federe devlet Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu (GRECO) devlet başkanı gönderen devlet yatay devlet yardımı ev sahibi devlet Üye Devlet çok ırklı devlet bir Üye Devletin tebaası / uyrukları Yeni Bağımsız Devletler (YBD) üye olmayan Devlet laik olmayan devlet, din devleti liman devleti korunan / mahmi devlet, himaye / protektora altındaki devlet alan, alıcı / lehtar devlet bir devletin tanınması bölgesel devlet laik devlet devlet yardımı devlet yardımlarını izleme devlet bütçesi alarm durumu olağanüstü hâl zaruret hâli gergin durum devlet tekeli ticari nitelikli devlet tekeli devlet kaynağı refah devleti beyan, bildirim, açıklama kapanış konuşması çelişkili beyan yanıltıcı beyan aydınlatıcı açıklama / izahat gerçeklere, olgulara dayalı açıklama mali bildirim, mali rapor başkanlık açıklaması mali bildirimlerin incelenmesi, mali raporların incelenmesi genel uygunluk bildirimi özet beyan mali bildirimin doğrulanması, mali bildirimin gerçeklere uygunluğunun belirlenmesi 295
308 STATION measurement station police station STATIONARY stationary office STATISTICS accident statistics business statistics Nomenclature of Units for Territorial Statistics (NUTS) Statistical Classification of Economic Activities in the European Community (NACE) STATUS civil status (cf. personal status) customs status exterritorial status hostilities status legal status observer status personal status (cf. civil status) status of a body STATUTE compiled statute 296 personal statute statute book STATUTORY statute of limitations statutory adviser statutory auditor statutory decree statutory licence system statutory power STEEL European Coal and Steel Community (ECSC) European Confederation of Iron and Steel Industries (EUROFER) flat steel product long steel production Treaty Establishing the European Coal and Steel Community istasyon, durak; görev yeri; karakol ölçüm istasyonu polis karakolu durağan / sabit, durgun kırtasiyeci (kırtasiye satılan yer) istatistik kaza istatistikleri ticari istatistik İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması (NACE) durum / hâl, konum / mevki medeni durum; kişisel durum / ahval i şahsiye gümrük statüsü (bulunduğu ülke yasalarından) muafiyet statüsü savaş hâli hukuki statü / durum gözlemci statüsü kişisel durum / ahval i şahsiye; kişisel statü bir kurumun / organın statüsü yazılı hukuk kuralları; kanun mevzuatın bir sistem dahilinde derlenmesi; yürürlükteki mevzuat kişisel yasalar / hükümler; ahkam ı şahsiye mevzuat derlemesi (sicil i kavanin / düstur), kanunname hakkın kanuni yoldan öne sürülmesini süre bakımından sınırlayıcı yasal hükümler kanuni / yasal; kanuna dayanan; yasal açıdan gerekli kanuni müşavir kanuni denetçi kanun hükmünde kararname yasal / kanuni lisans sistemi kanuni / yasal yetki çelik Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) Avrupa Demir Çelik Sanayileri Konfederasyonu (EUROFER) yassı çelik ürün uzun çelik üretimi Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunu Kuran Antlaşma
309 STEM STIMULATE (v.) STIPULATE (v.) STOCK fish stock fish stock population joint stock company stock exchange stock exchange listed securities stock lending stock market stock market exchange stock record STOCKFARMING STORES ACCOUNT STOREY dominant storey STOWAGE STRATEGY analysis of the strategies common strategy country strategy paper country support strategy European employment strategy Lisbon strategy pre accession strategy strategy paper STRIKE STRINGENT stringent measure STRUCTURE age structure dual structure infrastructure organisational structure pluralist structure superstructure STRUCTURAL common structural policy sap / kulp; ağaç gövdesi canlandırmak, uyarmak şart koşmak; koşul üzerinde anlaşmak (özellikle akitler); hüküm veya şart öngörmek (hukuk kurallarında) hisse senedi; stok; rezerv balık rezervi balık nüfusu anonim şirket menkul değerler borsası borsaya kote edilmiş menkul kıymetler ödünç hisse senedi işlemleri borsa, menkul değerler piyasası borsa (menkul kıymetler borsası) stok kayıtları hayvan yetiştirme stok kaydı; depo hesabı kat ana tabaka istifleme strateji stratejilerin çözümlenmesi / tahlili ortak strateji ülke strateji belgesi ülke destek stratejisi Avrupa istihdam stratejisi Lizbon stratejisi katılım öncesi stratejisi strateji belgesi grev sert, sıkı; para darlığı bulunan; sıkı para politikası uygulayan sıkı önlem / tedbir yapı yaş yapısı ikili yapı altyapı / enfrastrüktür organizasyon yapısı, kurumsal yapı çoğulcu yapı üstyapı yapısal ortak yapısal politika 297
310 farm structural survey Instrument for Structural Policies for pre accession (ISPA) structural adjustment structural adjustment and reform program structural fund structural harmonisation structural policy structural unemployment STUDY economic study committee European Union Institute for Security Studies (EUISS) feasibility study Institute for Security Studies (ISS) pre feasibility study study tour study visit SUBsubcommittee subcontract subcontracting subcontractor sub division subheading subparagraph sub regional sub project sub section SUBJECT subject matter be subject to SUBMISSION reasoned submission submit SUBSCRIPTION subscribe SUBSIDE (v.) SUBSIDIARITY principle of subsidiarity SUBSIDIARY subsidiar y agr eement yapısal çiftlik anketi Katılım Öncesi Yapısal Politikalar Aracı (ISPA) yapısal uyum yapısal uyum ve reform programı yapısal fon yapısal uyumlaştırma yapısal politika yapısal işsizlik inceleme / etüt; çalışma, araştırma ekonomik inceleme komitesi Avrupa Birliği Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (EUISS) fizibilite çalışması Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (ISS) ön fizibilite çalışması inceleme gezisi çalışma ziyareti alt, altında; ikinci derecede alt komite alt sözleşme alt sözleşme yapma; taşeronluk taşeron, alt yüklenici alt bölüm alt başlık fıkra, alt paragraf, bent alt bölgesel / yöresel alt proje alt kısım konu; uyruk / tebaa konu; dava konusu, ihtilaf konusu tabi olmak, bağlı olmak sunuş / arz; teslim, boyun eğme, itaat gerekçeli maruzat sunmak / arz etmek; tevdi etmek, teslim etmek abonman; bağış / teberru; kaydolma; iştirak taahhüdü kaydolmak, yazılmak; abone olmak yatıştırmak, sakinleştirmek; normal durumuna gelmek sübsidiarite, katmanlı yetki sübsidiarite ilkesi, katmanlı yetki ilkesi şube, tali şirket, tabi şirket, yavru şirket tali / ek / yan anlaşma 298
311 subsidiary organ subsidiary powers SUBSIDISED subsidised imports SUBSIDY cross subsidy domestic subsidy policy export subsidy interest subsidy SME subsidy SUBSTANCE carcinogenic substance dangerous substance explosive substance notified substance noxious chemical substance psychotropic substance radioactive substance substances that deplete the ozone layer (SDO) volatile substance SUBSTANTIVE substantive law (cf. procedural law) SUBSTITUTE (v.) SUBVERSION communal subversion subversion of the constitution subversion of the government subversive activity SUCCESSION law of successions succession duty SUCH AS be such as to SUE (v.) sue for peace SUFFRAGE direct universal suffrage restricted suffrage universal suffrage SUIT yan / ikincil kuruluş ikincil / tali yetkiler teşvikli, sübvansiyonlu sübvansiyonlu ithalat teşvik, yardım, sübvansiyon, destek, destekleme çapraz sübvansiyon iç destek politikası, teşvik / sübvansiyon politikası ihracat desteği, ihracat teşviği / sübvansiyonu faiz sübvansiyonu KOBİ desteği, KOBİ teşviği madde; öz / esas; maddi içerik kanserojen madde tehlikeli madde patlayıcı madde bildirimde bulunulan madde zararlı kimyasal madde psikotrop madde radyoaktif madde ozon tabakasını incelten maddeler (SDO) uçucu madde maddi; asli, esasa ilişkin maddi hukuk (krş.usul hukuku) değiştirmek / yerine koymak, ikame etmek yıkma, devirme, bozulma, bölünme toplumsal bölünme anayasal düzenin yıkılması hükümetin yıkılması yıkıcı faaliyet veraset, intikal, halefiyet miras hukuku veraset ve intikal vergisi gibi nitelikte olmak dava açmak, mahkemeye vermek barış istemek oy / oylama doğrudan (tek dereceli) genel oy sınırlı oy / oylama genel oy / oylama dava 299
312 bring a law suit declaratory suit file a law suit nullity suit patent infringement suit suit for maintenance suit of paternity SUMMARY summary description summary statement SUMMIT summit meeting SUPERSTRUCTURE SUPERVISION appropriate supervision prudential supervision prudential supervision system supervision of manufacture supplementary supervision SUPERVISOR European Data Protection Supervisor SUPERVISORY European Global Navigation Satellite System Supervisory Authority supervisory authority supervisory body supervisory power SUPPLEMENT (v.) SUPPLEMENTARY supplementary agreement supplementary obligation supplementary premium supplementary protocol supplementary supervision dava açmak tespit davası dava açmak iptal davası patent ihlal davası nafaka davası babalık davası özet özet tanım özet beyan zirve zirve toplantısı üst yapı denetleme, denetim, murakabe, teftiş, gözetim uygun / yeterli denetim (gözetim) yatırımcıyı koruma amaçlı denetim, ihtiyatlı denetim, basiretli denetim basiretli denetim sistemi imalat denetimi ek denetim denetçi Avrupa Veri Koruma Denetçisi denetimsel, denetleyici, denetsel, teftiş edici Avrupa Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi Denetleyici Otoritesi gözetim makamı, gözetim mercii, denetleyici otorite gözetim / denetim organı denetleme yetkisi ilave etmek, eklemek ek / ilave ek anlaşma (tamamlayıcı) ek yükümlülük; feri ek prim ek protokol ek denetim additional: katma; ek / ilave, fazladan complementary: tamamlayıcı, bütünleyici supplementar y: ek / ilave SUPPLIER traditional supplier 300 tedarikçi; malı ve hizmeti sunan kişi geleneksel tedarikçi
313 SUPPLY arms supply Euratom Supply Agency (ESA) security of supply supply contract supply cost supply of labour supply of land SUPPORT Community support framework (CSF) country support strategy direct support direct income support documents in support economic support logistics support notified bodies logistics support (NBLS) rally support supporting document support policy Support Programme for Employment Creation (SPEC) Support Programme for Evaluation Activities in Research (SPEAR) SUPRANATIONALITY supranational SUPREME Supreme Allied Commander Europe (SACEUR) supreme board supreme court Supreme Headquarters Allied Powers Europe (SHAPE) SURPLUS agricultural surplus budget surplus primary surplus SURRENDER (v.) SURVEILLANCE bilateral surveillance border surveillance European Home and Leisure Accident Surveillance System (EHLASS) i. arz; f. arz etmek, tedarik etmek, sağlamak, temin etmek silah tedariki Euratom Tedarik Ajansı (ESA) arz güvenliği tedarik sözleşmesi tedarik maliyeti işgücü arzı arazi arzı destek Topluluk destek çerçevesi (CSF) ülke destek stratejisi doğrudan destek doğrudan gelir desteği destekleyici belgeler ekonomik destek lojistik destek bildirilmiş kuruluşlara lojistik destek (NBLS) destek aramak destek dokümanı destekleme politikası İstihdam Yaratılması için Destek Programı (SPEC) Araştırma Etkinliklerini Değerlendirme Destek Programı (SPEAR) uluslar üstülük uluslar üstü / süpranasyonal yüce, ulu, yüksek, üst Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Komutanı (SACEUR) üst kurul anayasa mahkemesi; yüksek mahkeme; yüce divan Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Karargahı (SHAPE) fazlalık tarımsal ürün fazlası bütçe fazlası faiz dışı fazla teslim olmak teftiş, denetleme, gözetim, nezaret çift taraflı gözetim sınır denetimi, sınır gözetimi Avrupa Ev ve Boş Vakit Kazalarını (iş yeri harici) Gözetim Sistemi (EHLASS) 301
314 market surveillance market surveillance system Telecommunication Conformity Assessment and Market Surveillance Committee (TCAM) SURVEY farm structural survey Harmonised Survey and Certification System (HSSC) import survey inflation expectation survey sample survey vessel survey board SURVIVORS SUSPENSION suspend suspend the measures suspension clause suspension regime suspension system suspensive suspensive arrangement SUSPICIOUS suspicious / dubious financial transaction SUSTAINABILITY sustainable sustainable agriculture sustainable development sustainable exploitation sustainable mobility sustainability criteria SYNDICATE SYNOPSIS SYSTEM aid system air conditioning system alarm system animal identification system clearing and settlement system computer system continental system crawling peg system piyasa gözetimi piyasa gözetim sistemi Telekomünikasyon Uygunluk Değerlendirme ve Piyasa Gözetimi Komitesi (TCAM) araştırma, kamuoyu araştırma, sörvey yapısal çiftlik anketi Armonize Sörvey ve Sertifikalandırma Sistemi (HSSC) ithalat anketi enflasyon beklenti anketi örnekleme araştırması gemi sörvey kurulu ölen bir kimsenin geride kalanları; hayatta kalanlar askıya alma; erteleme askıya almak önlemleri askıya almak askıya alma hükmü askıya alma rejimi askıya alma sistemi erteleyici erteleyici düzenleme şüpheli, kuşkulu şüpheli mali işlem sürdürülebilirlik sürdürülebilir sürdürülebilir tarım sürdürülebilir kalkınma sürdürülebilir işletim sürdürülebilir hareketlilik sürdürülebilirlik kriterleri sendika; konsorsiyum özet sistem, düzen yardım sistemi iklimleme sistemi uyarı / ikaz sistemi hayvan kimlik sistemi takas ve ödemeler sistemi bilgisayar sistemi Kara / Kıta Avrupası sistemi sürüklenen çapa uygulaması; derece derece kambiyo kurlarını indirme sistemi 302
315 criminal court system criminal justice system customs data warehouse system Customs Information System (CIS) Decentralised Implementation System (DIS) deep sea discharge system drawback system Electronic Data Transfer System (EDTS) employee participation system European Commisson s Library Automated System (ECLAS) European Credit Transfer System (ECTS) European Documentation and Information System for Education (EUDISED) European Forestry Information and Communication System (EFICS) European Home and Leisure Accident Surveillance System (EHLASS) European Integrated Accounting System European Monetary System (EMS) European radio message system (ERMES) European System of Integrated Economic Accounts European Telecommunications Network System (ETNS) European System of Accounts (ESA) European System of Central Banks (ESCB) European System of National and Regional Accounts in the Community Export Receipts Stabilisation System (STABEX) Extended Decentralised Implementation System (EDIS) farmer registration system financial management information system (FMIS) fixed exchange rate system general incentive system general payments system Generalised Preferences System (GPS) Generalised System of Preferences (GSP) cezai yargı sistemi ceza yargılaması sistemi gümrük veri ambarı sistemi Gümrük Bilgi Sistemi (CIS) Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi (DIS) derin deniz deşarj sistemi geri ödeme sistemi Elektronik Veri Aktarım Sistemi (EVAS) çalışanın katılımı sistemi (işyerinde sağlık ve güvenliğin geliştirilmesi için) Avrupa Komisyonu Kütüphanesi Otomatik Sistemi (ECLAS) Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) Eğitim için Dokümantasyon ve Enformasyon Avrupa Sistemi (EUDISED) Avrupa Ormancılık Bilgi ve İletişim Sistemi (EFICS) Avrupa Ev ve Boş Vakit Kazalarını (iş yeri harici) Gözetim Sistemi (EHLASS) Avrupa Entegre / Bütünleştirilmiş Muhasebe Sistemi Avrupa Para Sistemi (APS) Avrupa radyo mesaj sistemi (ERMES) Avrupa Bütünleştirilmiş Ekonomik Hesaplar Sistemi Avrupa Telekomünikasyon Şebekeleri Sistemi (ETNS) Avrupa Hesaplar Sistemi (AHS) Avrupa Merkez Bankaları Sistemi (AMBS) Avrupa Topluluğu Ulusal ve Bölgesel Hesaplar Sistemi İhracat Gelirlerinin Sabitleştirilmesi Sistemi (STABEX) Genişletilmiş Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi (EDIS) çiftçi kayıt sistemi mali yönetim bilgi sistemi (FMIS) sabit kur sistemi genel teşvik sistemi genel ödemeler sistemi Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) 303
316 304 geographic information system (GIS) coğrafi bilgi sistemi (CBS) Global Navigation Satellite System Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi (GNSS) (GNSS) Harmonised Survey and Certification System (HSSC) Armonize Sörvey ve Sertifikalandırma Sistemi (HSSC) indirect tax system dolaylı / vasıtalı vergi sistemi information network system bilgi ağı sistemi Integrated Administration and Control Entegre İdare ve Kontrol Sistemi (EİKS) System (IACS) integrated information system (SII) entegre / bütünleşmiş bilgi sistemi (SII) international trusteeship system uluslararası vesayet sistemi international monetary system uluslararası para sistemi judicial system yargı sistemi land parcel identification system arazi parsel tanımlama sistemi land registration system arazi kayıt sistemi; tapu sicil sistemi management information system (MIS) yönetim bilgi sistemi (YBS) market surveillance system piyasa gözetim sistemi medical monitoring system tıbbi izleme sistemi multiparty system çok partili sistem Mutual Information System on Social Protection (Missoc) Sosyal Koruma Konusunda Karşılıklı Bilgilendirme Sistemi (Missoc) prenotified acceptance system ön bildirimli kabul sistemi presidential system başkanlık sistemi primary dealer system piyasa yapıcılığı sistemi prompt alarm systems hızlı alarm sistemleri prudential supervision system basiretli denetim sistemi public internal financial control system kamu iç mali denetim sistemi risk assessment system risk değerlendirme sistemi Schengen Information System (SIS) Schengen Bilgi Sistemi (SIS) Schengen Information System Network Schengen Bilgi Sistemleri Ağı (SISNET) (SISNET) shelf registration system raf kayıt sistemi standard exchange system standart değişim sistemi statutory licence system yasal / kanuni lisans sistemi suspension system askıya alma sistemi System For Information on Grey Literature on Europe (SIGLE) Avrupa ile ilgili Bilimsel Çalışmalar Hakkında Enformasyon Sistemi (SIGLE) system of national accounts (SNA) ulusal hesaplar sistemi (UHS) three level VAT system üç oranlı KDV sistemi Trade Electronic Data System (TEDIS) Ticaret Elektronik Bilgi Sistemi (TEDIS) unified guarantee system birleşik garanti sistemi Universal Mobile Telecommunication System (UMTS) Evrensel Mobil Telekomünikasyon Sistemi (UMTS) vehicle and container screening system araç ve konteyner tarama sistemi vessel traffic management and gemi trafik yönetim ve bilgi sistemi (GTYBS) information system (VTMIS) SYSTEMATIC SYSTEMIC RISK sistematik, düzenli, yöntemli sistemik r isk
317 T TABLE i. tablo, çizelge, cetvel; f. hazırlamak; gündeme almak cash flow table nakit akım tablosu correlation table bağlılaşım / korelasyon tablosu financial table finansal tablo, mali tablo table a motion önerge vermek table a motion of censure gensoru önergesi vermek TAGGING OF BOVINES büyükbaş hayvanların küpelenmesi TAILOR (v.) uyarlamak TAKE (v.) almak take a decision karar almak take up an activity bir etkinliğe başlamak ve sürdürmek TAKEOVER devralma; çağrı yoluyla hisse senedi toplanması takeover bid pay alım teklifi, devralma teklifi TALK i. konuşma, görüşme; f. konuşmak, görüşmek exploratory talks istikşafi görüşmeler TARGET hedef target group hedef grup, hedef kitle target price hedef fiyat target value hedef değer TARIFF tarife, gümrük tarifesi, gümrük vergisi ad valorem tariff kıymet esaslı tarife (ad valorem) autonomous tariff otonom tarife binding tariff information bağlayıcı tarife bilgisi bound tariff rate zorunlu tarife oranı Brussels tariff nomenclature Brüksel tarife nomenklatürü Common Customs Tariff (CCT) Ortak Gümrük Tarifesi (OGT) Common Customs Tariff nomenclature Ortak Gümrük Tarifesi nomenklatürü common external tariff (CET) ortak dış tarife (ODT) consolidated tariff konsolide tarife customs tariff gümrük tarifesi European Binding Tariff Information Avrupa Bağlayıcı Tarife Bilgisi (EBTI) (EBTI) explanatory notes of tariff tarife izahnamesi external tariff dış tarife (gümrük) favourable tariff treatment ayrıcalıklı tarife işlemi, tarife tavizi General Agreement on Tariffs and Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) Trade (GATT) general rules for the interpretation of tarifenin yorumlanmasına dair genel kurallar 305
318 the tariff headings of the tariff headings and subheadings of the Common Customs Tariff Integrated Customs Tariff of the European Communities (TARIC) most favoured nation tariff non discriminatory customs tariff non tariff barrier non tariff barrier to trade non tariff common commercial policy measure preferential tariff measure preferential tariff treatment tariff barrier tariff ceiling tariff classification tariff concession tariff description tariff heading tariff item tariff quota TASK achievement of the task Combined Joint Task Force (CJTF) entrust a task entrusted task Financial Action Task Force ( FATF) financial task joint task force perform a task task of inspection within the framework of the task TAX additional tax ad valorem tax compensatory tax corporate tax cumulative tax direct tax expenditure tax export tax rebate export tax refund income tax indirect tax indirect tax system inher itance tax tarife pozisyonları Ortak Gümrük Tarifesi pozisyon ve alt pozisyonları Avrupa Toplulukları Entegre Gümrük Tarifesi (TARIC) en çok kayırılan ulus tarifesi / en ziyade müsaadeye mazhar millet tarifesi ayrımcı olmayan gümrük tarifesi tarife dışı engel ticarette tarife dışı engel tarife dışı ortak ticaret politikası önlemi tercihli tarife önlemi / tedbiri tercihli tarife uygulaması tarife engeli tarife tavanı tarife sınıflandırması / pozisyonu tarife tavizi tarife tanımı [gümrük] tarife pozisyonu tarife kalemi tarife kotası görev görevin tamamlanması Birleşik Müşterek Görev Gücü (BMGG) görev vermek verilen görev Mali Eylem Görev Gücü (FATF) mali görevler; finansal görev müşterek görev gücü bir görevi yerine getirmek teftiş, denetim görevi görev çerçevesinde vergi ek vergi değer esaslı vergi telafi edici vergi, fark giderici vergi kurumlar vergisi kümülatif vergi dolaysız / vasıtasız vergi gider vergisi ihracatta vergi iadesi ihracatta vergi iadesi gelir vergisi dolaylı / vasıtalı vergi dolaylı / vasıtalı vergi sistemi veraset vergisi; veraset ve intikal vergisi 306
319 internal tax multi stage tax production tax single stage consumption tax tax base tax controller tax department tax exemption tax expenditure tax evasion tax free shop tax inspector tax law tax rebate turnover tax value added tax (VAT) TAXATION double taxation repayment of taxation taxation law uniformity in taxation TECHNICAL common technical regulation (CTR) Eurpean Committee for Electrotechnical Standardisation (CENELEC) European Cooperation in the Field of Scientific and Technical Research (COST) Financial and Technical Accompanying Measures (MEDA) technical assistance (TA) Technical Assistance to the Commonwealth of Independent States and Georgia (TACIS) Technical Assistance and Information Exchange Office (TAIEX) technical balance sheet technical barrier technical interest rate technical legislation technical regulation technical specification (TS) TECHNIQUE data processing technique investigation technique TECHNOLOGY iç vergi kademeli vergi üretim / istihsal vergisi tek aşamalı tüketim vergisi vergi tabanı vergi kontrolörü vergi dairesi vergi muafiyeti vergi harcaması vergi kaçakçılığı vergisiz satış yapan dükkan vergi denetmeni vergi hukuku vergi iadesi muamele vergisi katma değer vergisi (KDV) vergilendirme çifte / mükerrer vergilendirme vergi iadesi vergi hukuku vergilendirmede yeknesaklık teknik ortak teknik düzenleme (CTR) Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (CENELEC) Bilimsel ve Teknik Araştırma Alanında Avrupa İş Birliği (COST) Mali ve Teknik İlave Tedbirler (MEDA) teknik yardım (TY) Bağımsız Devletler Topluluğu ve Gürcistan a Teknik Yardım [Programı] (TACIS) Teknik Yardım ve Bilgi Değişim Ofisi (TAIEX) teknik bilanço teknik engel teknik faiz oranı teknik mevzuat teknik düzenleme teknik şartname (TS) yöntem, teknik, usul veri işleme tekniği soruşturma tekniği teknoloji 307
320 Advanced Communications İleri Haberleşme Teknolojileri ve Hizmetleri Technologies and Services (ACTS) (ACTS) Committee for the European Avrupa Bilim ve Teknoloji Geliştirme Komitesi Development of Science and (CODEST) Technology (CODEST) Community Programme in Education Teknoloji Alanında Eğitim ve Öğretim Topluluk and Training for Technology Programı (COMETT) (COMETT) advanced technology ileri teknoloji European Space Research and Avrupa Uzay Araştırma ve Teknoloji Merkezi Technology Centre (ESTEC) (ESTEC) Federal Information Technologies Federal Bilgi Teknolojileri Ajansı (FITA) Agency (FITA) information and communication bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) technology (ICT) information society technologies (IST) bilgi toplumu teknolojileri (IST) Research and Technological Araştırma ve Teknolojik Gelişim (RTD) Development (RTD) research and technological araştırma ve teknoloji geliştirme çerçeve development framework programme programı Science and Technology for Regional Avrupa da Bölgesel Yenileşme ve Gelişme için Innovation and Development in Europe Bilim ve Teknoloji (STRIDE) (STRIDE) Scientific and Technological Research Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Komitesi Committee (STRC) (STRC) technology park (techno park) teknoloji parkı (teknopark) TELECOMMUNICATION European Committee for Telecommunications Regulatory Affairs (ECTRA) Conference of the European Postal and Telecommunications Administrations (CEPT) European Telecommunications Network System (ETNS) European Telecommunications Office (ETO) European Telecommunications Satellite Organization (EUTELSAT) European Telecommunication Standards Committee (ETSC) European Telecommunication Standards Institute (ETSI) International Telecommunications Union (ITU) public telecommunications networks Special Telecommunication Action for Regional Development (STAR) telecommunication policy Tr anspor t, Telecommunication and 308 telekomünikasyon / uziletişim Avrupa Telekomünikasyon Düzenleyici İşler Komitesi (ECTRA) Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Avrupa Konferansı (CEPT) Avrupa Telekomünikasyon Şebekeleri Sistemi (ETNS) Avrupa Telekomünikasyon Ofisi (ETO) Uydular Aracılığı ile Haberleşme Avrupa Teşkilatı (EUTELSAT) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Komitesi (ETSC) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (ETSI) Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) kamu telekomünikasyon şebekeleri Bölgesel Gelişme için Özel Telekomünikasyon [Programı] (STAR) telekomünikasyon politikası Taşımacılık, Telekomünikasyon ve Enerji (TTE)
321 Energy (TTE) Council Universal Mobile Telecommunication System (UMTS) Western European Union Telecommunications Network (WEUCOM) TELECOPYING TELESHOPPING (media) teleshopping spot teleshopping window TELEVISION (tv) European Convention on Transfrontier (Cross Border) Television free movement of TV broadcasts free television television without frontiers (TWF) Television Without Frontiers (TWF) Directive TEMPORARY temporary admission temporary derogation temporary export temporary export goods temporary incapacity temporary loss of discretion temporary relief temporary transfer TENDER announce a tender bidding for tender call for tenders invitation to tender open tender receive tender sealed tender selective restrictive tendering tendering procedure TENSION escalated tension state of tension TERM borrowing maturity term long term commitment medium term fiscal plan medium term programme shor t ter m capital movement Konseyi Evrensel Mobil Telekomünikasyon Sistemi (UMTS) Batı Avrupa Birliği Telekomünikasyon Ağı (WEUCOM) tele kopyalama tele alışveriş tele alışveriş noktası tele alışveriş penceresi televizyon (tv) Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi TV yayınlarının serbest dolaşımı serbest televizyon sınır tanımayan televizyon (TWF) Sınır Tanımayan Televizyon (TWF) Direktifi geçici geçici kabul geçici sapma geçici ihracat geçici ihraç malı geçici iş göremezlik geçici temyiz gücü kaybı geçici muafiyet geçici devir teklif; ihale ihale duyurusu yapmak ihale daveti ihale için teklif isteme ihaleye davet açık ihale teklif almak kapalı zarf usulü ihale istekliler arasinda ihale usulü teklif verme usulü (ihale) gerginlik, gerilim tırmanan gerilim gergin durum dönem; süre; vade; şart borçlanma vadesi uzun vadeli taahhüt / yükümlülük orta vadeli mali plan orta vadeli program kısa dönemli sermaye hareketi 309
322 short term expert (STE) terms of delivery term of licence term of office Terms of reference (ToR) TERMINATION network termination terminate termination by notice termination for a just cause unilateral termination TERRAIN mountainous terrain TERRITORY Community territory customs territory customs territory of Turkey dependant territory disputed territory enlarged customs territory Nomenclature of Units for Territorial Statistics (NUTS) Overseas Countries and Territories (OCT) overseas territories territorial territorial cohesion territorial integrity territorial waters TERRORISM anti terrorism law fight against terrorism policy to fight against terrorism separatist terrorism TEXT authentic text falsification of text original text TEXTILE textiles THEORY Acte Clair Theor y 310 kısa dönem uzman (STE) teslim koşulları ruhsat vadesi, ruhsat dönemi görev süresi Şartname, yetki tanımı (belirli görevler için) (ToR) sona erdirme, bitirme, son şebeke sonlandırma sona erdirmek (dilekçe, yasa teklifi) fesh i ihbar haklı bir nedenle fesih tek yanlı bitirme, tek yanlı sona erdirme arazi dağlık arazi toprak; ülke Topluluk alanı gümrük alanı Türkiye gümrük alanı bağımlı toprak tartışmalı bölge, tartışmalı toprak, uyuşmazlık konusu topraklar genişletilmiş gümrük alanı İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Denizaşırı Ülkeler ve Topraklar (OCT) denizaşırı topraklar karasal, ülkesel, bölgesel bölgesel / ülkesel uyum toprak bütünlüğü, ülkesel bütünlük kara suları terörizm terörle mücadele hukuku; terörle mücadele kanunu / yasası terörle mücadele terörle mücadele politikası ayrılıkçı terör metin resmi metin, asıl nüsha metnin tahrifi asıl metin, ilk metin dokuma / tekstil tekstil ürünleri teori / kuram Sarih / Açık İşlem Teorisi; (Acte Clair Doktrini)
323 THERMAL thermal power plant THRESHOLD deviation threshold threshold price threshold value TIME overtime part time working prescribed time set a time limit sufficient time time limit time scale timetable within the prescribed time work at time rate TIME SHARING immovable purchased on a time share basis time share holiday time share holiday contract TITLE successor in title TITLE DEED title deed fee TOTAL total domestic demand total quality management total relief TOUR package tour study tour TOURISM Bureau of International Social Tourism (BITS) inbound tourism tourism infrastructure TRADE abolition of barriers to trade Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property (TRIPS Agreement) arms trade termal / ısıl, ısıya ilişkin termik santral eşik sapma eşikleri eşik fiyatı eşik değer, sınır değeri zaman, çağ, devir, vade fazla çalışma kısmi zamanlı çalışma belirlenmiş süre (kanunen / yasal olarak) süre / zaman sınırlaması koymak; mühlet vermek yeterli süre zaman sınırı zaman cetveli zaman çizelgesi öngörülen süre içinde zaman esasına göre çalışma devreli devre mülk esasına göre satın alınan taşınmaz mal devreli tatil devre mülk tatil sözleşmesi başlık; unvan; iyelik / mülkiyet hakkı halef tapu senedi tapu senedi harcı toplam toplam yurt içi talep toplam kalite yönetimi tam muafiyet tur paket tur inceleme gezisi turizm Uluslararası Sosyal Turizm Bürosu (BITS) ülke içine yönelik turizm turizm altyapısı i. ticaret; f. ticaret yapmak ticarette engellerin kaldırılması Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması (TRIPS Anlaşması) silah ticareti 311
324 balance of trade [dış] ticaret dengesi chamber of maritime trade deniz ticaret odası Community trade mark Topluluk markası continuous trade sürekli / daimi ticaret Directorate General for Trade Ticaret Genel Müdürlüğü European Free Trade Association Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) (EFTA) European Trade Union Avrupa İşçi Sendikası European Trade Unions Confederation Avrupa İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ETUC) (ETUC) external trade dış ticaret extra Community trade Topluluk dışı ticaret fair trade adil ticaret foreign trade dış ticaret foreign trade policy dış ticaret politikası foreign trade volume dış ticaret hacmi free trade agreement (FTA) serbest ticaret anlaşması (STA) free trade area serbest ticaret alanı free trade association serbest ticaret birliği free trade zone serbest ticaret bölgesi General Agreement on Tariffs and Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) Trade (GATT) general provisions in the field of ticarette teknik engellere ilişkin genel hükümler technical barriers to trade intra Community trade Topluluk içi ticaret international trade uluslararası ticaret liberalisation of foreign trade dış ticaretin serbestleştirilmesi maritime trade deniz ticareti multilateral trade negotiation çok taraflı ticaret müzakeresi North American Free Trade Agreement (NAFTA) Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) preferential trade tercihli ticaret progressive expansion of trade ticaretin giderek genişlemesi shuttle trade bavul ticareti trade balance deficit dış ticaret açığı trade barrier ticaret engeli Trade Electronic Data System (TEDIS) Ticaret Elektronik Bilgi Sistemi (TEDIS) trade in goods mal ticareti trade in human beings insan ticareti trade on own account kendi hesabına işlem trade registry ticaret sicili trade restriction ticari kısıtlama trade secret ticari sır trade union sendika, işçi sendikası United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) unfair trade practice haksız ticaret uygulaması (ticaret hukuku) World Trade Organisation (WTO) Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) TRADEMARK mar ka 312
325 trademark law TRADESMAN marka hukuku küçük çaplı ticaretle uğraşan kişi, esnaf TRADING mal ve hizmet alıp satma etkinliği; borsa işlemleri (alım satım) admission of financial instruments to finansal araçların işlem görmeye kabulü (borsa) trading admission to trading [borsa] işlemine kabul edilme; işlem görme / yapma izni (borsa) insider trading içeriden öğrenenlerin ticareti, içten ticaret public trading halka açık işlem (borsa) trading book işlem defteri; ticari portföy, mali araçlar portföyü trading company ticaret şirketi trading on a regulated market düzenlenmiş bir piyasada iş görme trading platform işlem platformu trading portfolio işlem yapma portföyü TRAFFIC TRAILER TRAINING vessel traffic management and information system (VTMIS) arms trafficking human trafficking drug trafficking advanced vocational training apprenticeship training basic vocational training Community Programme in Education and Training for Technology (COMETT) European Centre for the Development of Vocational Training (CEDEFOP) European Training Foundation (ETF) European Vocational Training Association (EVTA) in service training in house training on site training prevocational training vocational retraining vocational training trafik, seyrüsefer; ticaret, ticareti yasaklanmış malların gizli alım satımı gemi trafik yönetim ve bilgi sistemi (GTYBS) silah kaçakçılığı; yasa dışı silah ticareti insan ticareti uyuşturucu madde kaçakçılığı; yasa dışı ilaç ticareti dorse, römork öğretim, öğrenim, tahsil, talim, staj, eğitim (mesleki) ileri düzeyde mesleki eğitim çıraklık eğitimi; staj temel mesleki eğitim Teknoloji Alanında Eğitim ve Öğretim Topluluk Programı (COMETT) Avrupa Mesleki Eğitim Geliştirme Merkezi (CEDEFOP) Avrupa Eğitim Vakfı (AEV) Avrupa Mesleki Eğitim Birliği (EVTA) hizmet içi eğitim hizmet içi eğitim / öğretim, dahilde eğitim yerinde eğitim meslek öncesi eğitim meslek içi eğitim mesleki eğitim 313
326 education: eğitim training: öğretim, öğrenim, talim, eğitim (mesleki) TRANSACTION banking transactions commercial transactions customs transactions fiscal transaction intra group transaction invisible transaction official transaction purchasing transaction suspicious / dubious financial transaction transaction cost transaction value method TRANS EUROPEAN Trans European Energy Networks (TEN E) Trans European Mobility Scheme for University Studies (TEMPUS) Trans European Networks (TEN) trans European political parties Trans European Rail Freight Network (TERFN) Trans European Road Network (TERN) trans European services Trans European Transport Networks (TEN T) Trans European Transport Network Executive Agency 314 işlem / muamele; ticari bir işlemin yürütülmesi bankacılık işlemleri / muamelatı ticari işlemler gümrük işlemleri mali işlem (vergi) grup içi işlem görülmeyen işlem resmi işlemler / muamelat satın alma işlemi şüpheli mali işlem işlem maliyeti işlem değeri yöntemi trans Avrupa, Avrupa boyu Trans Avrupa Enerji Ağları (TEN E) Üniversite Çalışmaları için Trans Avrupa Hareketlilik Planı (TEMPUS) Trans Avrupa Ağları (TEN) trans Avrupa siyasi partileri Trans Avrupa Demir Yolu Taşımacılık Ağı (TERFN) Trans Avrupa Kara Yolu Ağı (TERN) trans Avrupa hizmetleri Trans Avrupa Taşımacılık Ağları (TEN T) Trans Avrupa Taşımacılık Ağı Yürütme Ajansı TRANSFER i. transfer / aktarma; havale; virman; devir; f. devretmek, aktarmak; geçmek, geçirmek (devir ve temlik) electronic data transfer system (EDTS) elektronik veri aktarım (transfer) sistemi (EVAS) electronic fund transfer (EFT) elektronik fon transferi (EFT) European Credit Transfer System Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) (ECTS) fiduciary transfer güvene dayalı transfer Pollutant Release and Transfer Register (PRTR) Avrupa Kirletici Salınım ve Taşınım Kaydı (PRTR) temporary transfer geçici devir transfer of legal action davanın nakli transfer of operating rights (ToOR) işletme hakkı devri (İHD) transfer of powers yetki devri
327 transfer of proceedings transfer of the seat of a company / firm transfer of undertaking TRANSFRONTIER European Convention on Transfrontier (Cross Border) Television TRANSGRESS (v.) TRANSHIP (v.) TRANSIT Common Transit and Single Administrative Document declared transit external transit procedure transit charge transit procedure transit security TRANSITION transition cost transition period transitional transitional government transitional measure transitional period transitional provision transitional stage TRANSITORY TRANSMISSION transmit gas transmission petrol transmission Union for the Coordination of Transmission of Electricity (UCTE) TRANSNATIONAL TRANSPARENCY TRANSPORT air transport airline transport combined passenger transport Common Transport Policy Directorate General for Energy and Transport inland waterway transport inspecting means of transport davanın nakli, yargılamanın nakli bir şirketin / firmanın merkezinin yer değiştirmesi teşebbüsün / işletmenin el değiştirmesi sınır ötesi; sınır boyu Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi ihlal etmek, tecavüz etmek; çiğnemek; bozmak aktarmak (ulaşım araçları arasında) transit / doğrudan geçiş Ortak Transit ve Tek İdari Belge beyan edilen doğrudan geçiş harici transit prosedürü transit geçiş vergisi transit usulü transit güvenliği geçiş geçiş maliyeti geçiş dönemi geçici / muvakkat; geçişe veya değişikliğe ait geçici hükümet geçiş tedbiri; geçici önlem geçiş dönemi geçici hüküm; geçiş hükmü geçiş dönemi geçici / muvakkat iletim, yayın radyo ya da TV yayını yapmak; iletmek; geçirmek; nakletmek gaz iletimi petrol iletimi Elektrik İletim Koordinasyon Birliği (UCTE) ulus ötesi / transnasyonal şeffaflık i. taşımacılık, taşıma; f. taşımak, nakletmek hava taşımacılığı hava yolu taşımacılığı kombine yolcu taşımacılığı Ortak Taşımacılık Politikası Enerji ve Taşımacılık Genel Müdürlüğü iç sularda taşıma taşıma / nakil araçlarının muayenesi 315
328 International Air Transport Association (IATA) international road transport (TIR) land transport means of transport mode of transport public transport road transport Trans European Transport Networks (TEN T) Transport Corridor Europe Caucasus Asia (TRACECA) transport infrastructure Transport Infrastructure Needs Assessment (TINA) transport mode transport planning transport policy transport sector Transport, Telecommunication and Energy (TTE) Council transport unit Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) uluslararası kara yolu taşımacılığı (TIR) kara taşımacılığı taşıma / nakil aracı taşıma şekli / biçimi toplu taşıma kara yolu taşımacılığı Trans Avrupa Taşımacılık Ağları (TEN T) Avrupa Kafkasya Asya Taşımacılık Koridoru (TRACECA) taşıma altyapısı Taşıma Altyapısı İhtiyaç Analizi (TINA) taşıma şekli taşıma planlaması taşımacılık politikası taşımacılık sektörü Taşımacılık, Telekomünikasyon ve Enerji (TTE) Konseyi taşıma birimi retransmission: yeniden yayınlama (TV ve radyo yayınları) transmission: iletim, aktarım (geçirme); yayın transport: taşımacılık, taşıma tr anspor tation: taşıma TRANSPORTATION transportation under customs seal TRANSPOSITION TREASON TREASURY treasury bill treasury bond treasury guarantee TREATMENT accord a treatment accord priority treatment advanced treatment courteous treatment degrading treatment differential treatment equal treatment principle 316 taşıma gümrük mührü altında taşıma aktarım (bir bağlamdan diğer bağlama) vatana ihanet hazine hazine bonosu hazine bonosu hazine garantisi işlem / muamele; arıtma muameleye tabi tutmak, işlemden yararlandırmak öncelikle ele almak, öncelikli muamelede bulunmak ileri arıtma kibar muamele, ince muamele aşağılayıcı muamele farklı muamele eşit muamele / işlem prensibi
329 equal treatment for men and women favourable tariff treatment ill treatment maltreatment national treatment principle preferential treatment port treatment facility preferential tariff treatment special treatment treatment facility waste water treatment plant TREATY accede to a treaty accession treaty amending treaty amendment of the founding treaties amendment to a treaty Amsterdam Treaty Anti Ballistic Missile Treaty (ABMT) conclusion of treaties contrary to the treaty Conventional Armed Forces in Europe Treaty (CFE) draw up a treaty Energy Charter Treaty (ECT) European Treaty Series (Council of Europe) (ETS) Merger Treaty Nice Treaty non proliferation treaty North Atlantic Treaty Organisation (NATO) powers which are conferred upon it by this treaty revision of the treaties self executing treaty simplification of the treaties Treaty Establishing a Constitution for Europe Treaty Establishing a Single Council and a Single Commission for the European Communities ( Merger Treaty) Treaty Establishing the European Atomic Energy Community Treaty Establishing the European Coal and Steel Community Tr eaty Establishing the Eur opean kadınla erkeğe eşit muamele ayrıcalıklı tarife işlemi, tarife tavizi kötü muamele kötü muamele milli muamele prensibi / ulusal işlem ilkesi tercihli muamele liman arıtma tesisi tercihli tarife uygulaması özel muamele arıtma tesisi atık su arıtma tesisi antlaşma antlaşmaya taraf olmak katılım antlaşması tadil antlaşması kurucu antlaşmaların tadili / değiştirilmesi antlaşmanın tadili / antlaşmanın değiştirilmesi Amsterdam Antlaşması Anti Balistik Füze Antlaşması (ABMT) antlaşmaların yapılışı antlaşmaya aykırı Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması (AKKA) bir antlaşma kaleme almak Enerji Şartı Antlaşması (ECT) Avrupa Antlaşma Serisi (Avrupa Konseyi) (ETS) Füzyon Antlaşması; Birleşme Antlaşması Nice Antlaşması [nükleer silahların] yayılımını önleme antlaşması Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) işbu antlaşma ile verilen yetkiler antlaşmaların revizyonu iç hukukta, bir iç hukuk düzenlemesine ihtiyaç göstermeden etkili olan anlaşma antlaşmaların sadeleştirilmesi Avrupa için bir Anayasa Oluşturan Antlaşma Avrupa Toplulukları İçin Tek Bir Konsey ve Tek Bir Komisyon Kuran Antlaşma (Füzyon Antlaşması, Birleşme Antlaşması) Avrupa Atom Enerjisi Topluluğunu Kuran Antlaşma Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunu Kuran Antlaşma Avrupa Topluluğunu Kuran Antlaşma 317
330 Community Treaty Establishing the European Economic Community (Treaty of Rome) Treaty on European Union (TEU) within the limits of the powers conferred by this treaty Avrupa Ekonomik Topluluğunu Kuran Antlaşma (Roma Antlaşması) Avrupa Birliği Antlaşması (ABA) işbu antlaşmanın verdiği yetkiler dahilinde agreement: anlaşma compromise: tahkimname convention: sözleşme (uluslararası), mukavelename, konvansiyon covenant: misak, pakt entente: anlaşma (uluslararası) exchange of letters (notes): mektup (not) teatisi / değişimi final act: nihai / son senet general act: genel senet league: pakt, ittifak, birlik, dernek, cemiyet, lig memorandum of understanding: mutabakat zaptı, uyum zaptı modus vivendi: modus vivendi pact: pakt, misak single act: tek senet statute: statu treaty: antlaşma protocol: protokol charter: şart TRIAL trial in camera TROIKA TRUCE TRUST anti trust law deed of trust financial investment trust real estate investment trust trust company trust law TRUSTEE board of trustees international trusteeship system TURNOVER turnover tax TUTELAGE THE TWELVE (Belgium, Denmark, Federal 318 yargılama, duruşma, mahkeme; deneme gizli yargılama troyka, üçlü inisiyatif mütareke, barış anlaşması inançlı muamele; vakıf (tesis); güven; tröst anti tröst hukuk (rekabet hukuku) vakıf senedi finansman yatırım ortaklığı gayrimenkul yatırım ortaklığı kredi bankası vakıf hukuku mutemet; güvenilir kişi; mütevelli mütevelli heyeti uluslararası vesayet sistemi ciro muamele vergisi vesayet Onikiler (Belçika, Birleşik Krallık, Danimarka
331 Germany, France, Greece Ireland, Italy, Luxemburg, Netherlands, Portugal, Spain, United Kingdom) TWINNING resident twinning adviser (RTA) twinning covenant twinning project TYPE conformity to type type approval type approval certificate type approval laboratory type examination TYPESCRIPT Federal Almanya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Lüksemburg, Portekiz, Yunanistan) eşleştirme daimi eşleştirme danışmanı (RTA) eşleştirme sözleşmesi eşleştirme projesi tür, çeşit, tip; örnek, model tipe uygunluk tip onay tip onay belgesi tip onay laboratuarı tip incelemesi kitap harfler i 319
332 320
333 U UMPIRE UNANIMITY unanimous approval UNANIMOUS VOTE UNBUNDLE (v.) UNCERTAINTY legal uncertainty UNDEREMPLOYMENT UNDERLYING underlying security UNDERTAKING autonomous undertaking business undertaking classes of undertakings commercial undertaking competing undertakings conversion of an undertaking industrial undertaking insurance undertaking joint undertaking obligations and undertakings parent undertaking public undertaking railway undertaking reinsurance undertaking transfer of undertaking Undertakings for Collective Investment in Transferable Securities (UCITS) undertaking entrusted with the operation of UNDERWRITING UNDUE without undue delay UNEMPLOYMENT üçüncü hakem (tahkim) oybirliği oybirliği ile uygun bulma oybirliği ayrıştırma, ürün ve hizmet elemanının fiyatını / maliyetini ayrı ayrı bildirmek belirsizlik hukuki belirsizlik eksik istihdam temel teşkil eden, neden olan dayanak varlık (vadeli işlem ve opsiyon borsası) teşebbüs / girişim; işletme; taahhüt özerk teşebbüs ticari teşebbüs teşebbüs türleri ticari teşebbüs rakip teşebbüsler bir teşebbüsün / işletmenin (başka bir üretim için) dönüştürülmesi sınai teşebbüs sigorta teşebbüsü, sigorta işletmesi girişim ortaklığı yükümlülük ve taahhütler ana şirket kamu teşebbüsü demir yolu işletmesi reasürans teşebbüsü, reasürans işletmesi teşebbüsün / işletmenin el değiştirmesi Devredilebilir Menkul Kıymet Müşterek Yatırım Fonu Girişimleri (UCITS) (faaliyetin) yürütülmesi ile görevlendirilmiş teşebbüs / işletme aracılık yüklenimi (sermaye piyasasında), kefalet gereksiz münasip süreyi geçmeksizin; münasip süreyi aşmaksızın işsizlik 321
334 hidden (disguised) unemployment Unemployment Convention (ILO) open unemployment seasonal unemployment structural unemployment unemployment benefit unemployment compensation unemployment insurance unemployment rate UNFAIR unfair competition unfair competitive practice unfair dismissal unfair terms in consumer contracts unfair trade practice UNFOUNDED UNICAMERAL ASSEMBLY UNIFICATION family re unification unification of laws unify UNIFORM uniform attitude uniform electoral procedure UNIFORMITY secure uniformity uniformity in taxation UNILATERAL unilateral cancellation unilateral declaration unilateral termination UNINTERESTED UNION citizenship of the Union Council of the European Union customs union Customs Union Joint Committee (CUJC) Economic and Monetary Union (EMU) establishment of customs union European Broadcasting Union (EBU) European Bureau of Consumers Union (BEUC) gizli işsizlik İşsizlik Sözleşmesi (ILO) açık işsizlik mevsimlik işsizlik yapısal işsizlik işsizlik yardımı işsizlik tazminatı işsizlik sigortası işsizlik oranı haksız, adil olmayan haksız rekabet haksız rekabet uygulaması (ticaret hukuku) haksız işten çıkarma tüketici sözleşmelerindeki haksız koşullar / şartlar haksız ticaret uygulaması (ticaret hukuku) asılsız, temelsiz tek meclisli parlamento yeknesaklaştırma; birleştirme, birleşme aile birleştirmesi hukukların birleştirilmesi / yeknesaklaştırılması birleştirmek, birleşmek (yeknesaklaştırmak) yeknesak / tek biçim tek biçim tavır / tutum / davranış tek tip seçim usulü yeknesaklık yeknesaklık sağlamak, birlik sağlamak vergilendirmede yeknesaklık tek taraflı / tek yanlı tek taraflı fesih tek taraflı açıklama tek yanlı bitirme, tek yanlı sona erdirme ilgisiz birlik Birlik vatandaşlığı (Avrupa Birliği vatandaşlığı) Avrupa Birliği Konseyi gümrük birliği Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK) Ekonomik ve Parasal Birlik (EPB) gümrük birliği kurulması Avrupa Yayın Birliği (EBU) Avrupa Tüketiciler Birliği Bürosu (BEUC) 322
335 UNIT European Democratic Union (EDU) Avrupa Demokratik Birliği (EDU) European Payments Union (EPU) Avrupa Ödemeler Birliği (EPU) European Trade Union Avrupa İşçi Sendikası European Trade Unions Confederation Avrupa İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ETUC) (ETUC) European Union (EU) Avrupa Birliği (AB) International Telecommunications Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) Union (ITU) International Union for the Protection of New Varieties of Plants (UPOV) Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunması Uluslararası Birliği (UPOV) monetary union parasal birlik Presidency of the Union Birlik [Dönem] Başkanlığı regional union bölgesel birlik trade union sendika, işçi sendikası Treaty on European Union (TEU) Avrupa Birliği Antlaşması (ABA) Union Acquis Birlik Müktesebatı / Kazanımı Union for the Coordination of Elektrik İletim Koordinasyon Birliği (UCTE) Transmission of Electricity (UCTE) Union for Europe of the Nations (UEN) Uluslar Avrupası için Birlik (UEN) Union for Europe (UPE) Avrupa için Birlik [Grubu] (UPE) Union Minister for Foreign Affairs Birlik (AB) Dışişleri Bakanı Union of the European Federalists Avrupa Federalistler Birliği (UEF) (UEF) Union of Industrial and Employers Confederations of Europe (UNICE) Avrupa Sanayi ve İşveren Konfederasyonları Birliği (UNICE) Union of Industries of the European Avrupa Topluluğu Sanayiler Birliği Community Western European Union (WEU) Batı Avrupa Birliği (BAB) birim Anti Fraud Coordination Unit Hileyle Mücadele Koordinasyon Birimi (UCLAF) (UCLAF) central finance and contracts unit merkezi finans ve ihale birimi (MFIB) (CFCU) crime scene investigation unit olay yeri inceleme birimi early warning unit erken uyarı birimi European Currency Unit (ECU) Avrupa Para Birimi (APB) European Unit of Account (EUA) Avrupa Hesap Birimi (AHB) executive unit icrai birim cogeneration unit eş üretim birimi law enforcement unit kanun uygulayıcı birim; hukuki icra birimi monetary unit para birimi Nomenclature of Units for Territorial İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Statistics (NUTS) planning and early warning unit planlama ve erken uyarı birimi project management unit (PMU) proje yönetim merkezi (PYM) transport unit taşıma birimi unit of account hesap birimi unit of measurement ölçü birimi unit pr ice birim fiyat 323
336 unit verification UNITED NATIONS (UN) Food and Agriculture Organisation (of the United Nations) (FAO) UN Charter United Nations Commission on International Trade Law (UNCITRAL) United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) United Nations Development Program (UNDP) United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organisation (UNESCO) United Nations Economic Commission for Europe (UN / ECE) United Nations Environment Programme (UNEP) United Nations High Commission for Refugees United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) United Nations International Children Emergency Fund (UNICEF) United Nations International Drug Control Programme (UNDCP) United Nations Security Council (UNSC) university European Universities Association (EUA) European University Institute (EUI) Trans European Mobility Scheme for University Studies (TEMPUS) UNLESS OTHERWISE STIPULATED UNLOADING port of unloading UNQUALIFIED OPINION UPDATE (v.) UPGRADE (v.) UPRISING URBAN urban infrastructure urban pollution ur ban population birim doğrulaması Birleşmiş Milletler (BM) (Birleşmiş Milletler) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) BM Şartı Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (BMKP) Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM / AEK) Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri (UNHCR) Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) Birleşmiş Milletler Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Programı (UNDCP) Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) üniversite Avrupa Üniversiteler Birliği (AÜB) Avrupa Üniversitesi Enstitüsü (EUI) Üniversite Çalışmaları için Trans Avrupa Hareketlilik Planı (TEMPUS) aksi belirtilmedikçe boşaltma boşaltma limanı [şartsız] olumlu görüş güncelleştirmek iyileştirmek, geliştirmek, yükseltmek, statüsünü yükseltmek isyan, ayaklanma kentsel kentsel altyapı kentsel kirlenme kentsel nüfus 324
337 urban waste URGENT URGENCY in case of urgency on grounds of urgency USAGE commercial usage land use land use plan land use planning land use policy use user s manual UTILITY utility model utility water kentsel atık acil aciliyet acil durumda ivedilik gerekçesiyle kullanım; teamül ticari teamül toprak kullanımı, arazi kullanımı arazi kullanım planı arazi kullanım planlaması arazi kullanım politikası kullanmak kullanım kılavuzu fayda, yarar faydalı model kullanma suyu 325
338 326
339 V VACANT vacant seat VALUE actuarial present value added value book value customs value declaration of value declared value equitable value fair value fair value accounting international value international value of currency mean value present value target value threshold value transaction value method value added tax (VAT) value date VARIABLE Europe of variable geometries variable component variable yield security VEHICLE adapted vehicle armoured vehicle Dedicated Road Infrastructure for Vehicle Safety in Europe (DRIVE) motor vehicle road vehicles vehicle and container screening system vehicle crew VELOCITY VENTURE European Venture Capital Association (EVCA) joint venture venture capital boş / münhal boş yer değer, bedel aktüeryal bugünkü değer katma değer defter değeri gümrük değeri değer / kıymet beyanı beyan edilen kıymet hakkaniyete uygun değer (hak ve nisfete uygun) muhik değer gerçek değer muhasebesi, adil değer muhasebesi uluslararası değer paranın uluslararası değeri ortalama değer net bugünkü değer hedef değer eşik değer, sınır değeri işlem değeri yöntemi katma değer vergisi (KDV) valör değişken değişken geometrili Avrupa değişken unsur değişken getirili menkul kıymet taşıt, araç dönüştürülmüş taşıt zırhlı araç Avrupa da Taşıt / Araç Emniyeti için Tahsisli Yol Altyapısı (DRIVE) motorlu araç kara yolu taşıtları araç ve konteyner tarama sistemi taşıt ekibi hız; paranın dolaşım hızı girişim, risk Avrupa Risk Sermayesi Birliği (EVCA) ortak girişim risk sermayesi 327
340 VERIFICATION doğrulama, teyit, doğruluğunu araştırma Objectively Verifiable Indicators (OVI) Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler (TDG) product verification ürün doğrulaması, ürün onaylanması source of verification doğrulama kaynağı unit verification birim doğrulaması verification of financial statements mali bildirimin doğrulanması, mali bildirimin gerçeklere uygunluğunun belirlenmesi verification of licences lisansların / ruhsatların onaylanması verify doğrulamak, doğrusunu saptamak, teyit etmek verifying the existence and authenticity of documents belgelerin varlığının ve gerçekliğinin kanıtlanması, teyidi VESSEL coasting vessel sea going vessel vessel survey board vessel traffic management and information system (VTMIS) VETERINARY veterinary certificate veterinary products VETO possess a right of veto right to veto VICE PRESIDENT VIOLATION human rights violation VIOLENCE domestic violence VISA 328 watermarked visa label VOCATION advanced vocational training basic vocational training European Centre for the Development of Vocational Training (CEDEFOP) European Vocational Training Association (EVTA) vocational vocational rehabilitation vocational retraining vocational training VOID act declar ed void gemi, büyük tekne kıyı teknesi deniz aracı gemi sörvey kurulu gemi trafik yönetim ve bilgi sistemi (GTYBS) veteriner / pençiyari / baytar veterinerlik belgesi veterinerlik ürünleri veto veto hakkına sahip olmak veto hakkı başkan yardımcısı ihlal insan hakları ihlali şiddet, cebir, zor aile içi şiddet vize filigranlı vize etiketi meslek ileri düzeyde mesleki eğitim temel mesleki eğitim Avrupa Mesleki Eğitim Geliştirme Merkezi (CEDEFOP) Avrupa Mesleki Eğitim Birliği (EVTA) mesleki mesleki rehabilitasyon meslek içi eğitim mesleki eğitim batıl; geçersiz; hüküm meydana getirmemiş olan hükümsüzlüğü açıklanan tasarruf / işlem
341 null and void null and void contract regulation declared void the licence shall be deemed void voting papers null and void VOIDABLE voidable contract VOLATILITY volatile organic compound (VOC) VOLUME export volume foreign trade volume import volume VOLUNTARY voluntary bid voluntary interdiction VOTE abstention vote blank vote casting vote dissentive vote distribution of votes entitled to vote equality of votes multiple vote securities preferential voting qualified majority voting (QMV) right to vote the votes cast unanimous vote vote in favour vote of censure vote of confidence vote of nonconfidence vote by roll call vote by secret ballot voting age voting by proxy voting papers voting papers null and void voting procedure wasted vote yok, baştan beri hüküm / etki meydana getirmemiş olan batıl akit hükümsüzlüğü açıklanan / iptal edilen tüzük ruhsat geçersiz / hükümsüz sayılır geçersiz ve boş oy pusulası iptal edilebilir; nispi butlan iptal edilebilir akit volatilite, uçuculuk uçucu organik bileşik (VOC) hacim ihracat hacmi dış ticaret hacmi ithalat hacmi gönüllü, ihtiyari, isteyerek isteğe bağlı pay alım teklifi ihtiyari hacir i. oy, rey; oylama f. oy vermek çekimser oy boş oy etkin oy / belirleyici oy azlık oyu oyların dağılımı oy kullanma hakkına sahip olma oyların eşitliği oyda imtiyazlı paylar tercihli oylama (adaylar arasında tercih sırası gösterilerek yapılan oylama) nitelikli çoğunluk oylaması (QMV) oy kullanma hakkı, seçme hakkı kullanılan oylar oybirliği lehte oy güvensizlik oyu güvenoyu; güven oylaması güvensizlik oyu; güvensizlik oylaması isim okuyarak oylama gizli oylama, kapalı oylama oy kullanma yaşı vekil tayin suretiyle oy kullanma oy pusulası geçersiz ve boş oy pusulası oylama usulü boşa giden oy 329
342 330
343 W WAGE wage differentials wage level ücret, haftalık ücret farklılığı ücret düzeyi allowance: harçlık, tahsisat annuity: yıllık taksit veya gelir earning: kazanç fee: harç, ücret income: düzenli gelir pay: ödeme pension: emekli maaşı remuneration: ücret (genel anlamda) salary: maaş wage: haftalık ücret WAIVE (v.) waive a right of action waive from appeal waive immunity waive the candidacy WAIVER import without waiver WAR all out war civil war declaration of war in the event of war WAREHOUSE bonded warehouse customs data warehouse system customs warehousing customs warehousing procedure free warehouse general warehouse warehouse receipt warehouse regime WARNING feragat etmek, vazgeçmek dava hakkından feragat etmek temyizden feragat; itirazdan feragat dokunulmazlıktan feragat etmek adaylıktan çekilmek feragat, vazgeçme, terk; derogasyon, sapma, aykırılık bedelsiz ithalat savaş, harp topyekûn savaş iç savaş savaş ilanı savaş durumunda ambar, ardiye, antrepo gümrük vergisi ödenmemiş eşyanın koyulduğu antrepo gümrük veri ambarı sistemi gümrük antrepoculuğu gümrük antrepo usulü / prosedürü serbest antrepo genel antrepo antrepo makbuzu antrepo rejimi uyarı, ikaz 331
344 early warning early warning unit planning and early warning unit warn warning level written warning WARRANT European arrest warrant erken uyarı erken uyarı birimi planlama ve erken uyarı birimi uyarmak uyarı düzeyi ihtarname, yazılı uyarı i. varant, müzekkere, yetki; teminat, garanti; f. garanti vermek Avrupa tutuklama müzekkeresi 332 warrant of distraint warranted WARRANTY certificate of warranty haciz kararı; malı rehin olarak kullanma hakkı veren karar; el koyma kararı; rehnetme haklılığı kanıtlanmış; garanti edilmiş (üretici tarafından) garanti garanti belgesi WASTE atık, çöp, israf, kayıp, ziyan animal waste hayvansal atık chemical waste kimyasal atık domestic waste evsel atık dumping of waste at sea atıkların denize dökülmesi hazardous waste tehlikeli atık industrial waste endüsriyel atık inert waste bozulmayan, tepkimeye girmeyen atık landfill of wastes atıkların düzenli depolama sahası liquid waste sıvı atık medical waste tıbbi atık municipal waste kentsel atık nuclear waste nükleer atık nuclear waste disposal nükleer madde atıklarının bertaraf edilmesi / giderimi organic waste organik atık recyclable waste geri dönüşümlü atık recycling and disposing of wastes atıkların geri dönüşümü ve bertaraf edilmesi / giderimi safe disposal of nonrecoverable waste geri kazanımsız atıkların güvenli biçimde bertaraf edilmesi solid waste katı atık urban waste kentsel atık wasted vote boşa giden oy waste oil atık yağ waste recycle atık geri dönüşümü waste water treatment plant atık su arıtma tesisi water su bilge water sintine suyu drinking water içme suyu coastal water kıyı suları gr ound water yer altı suyu (taban suyu)
345 ground water yield inland water inland waterway inland waterway transport natural water remediation of water quality spring water surface water territorial waters transboundary water troubled waters underwater weight utility water waste water treatment plant water collection basin watermarked visa label water pollution watershed whirling water WEAPON antipersonnel weapon WEBSITE WELCOME (v.) welcoming that WEIGHT certificate of weight weighting WELFARE animal welfare social welfare welfare state WESTERN EUROPE Western European Armaments Group (WEAG) Western European Armaments Organisation (WEAO) Western European Logistics Group (WELG) Western European Union (WEU) Western European Union Telecommunications Network (WEUCOM) Forces Answerable to Western European Union (FAWEU) WETLAND yer altı suyu verimi iç suları iç su yolu iç sularda taşıma doğal su su kalitesinin iyileştirilmesi kaynak suyu yüzey suyu kara suları sınır aşan sular bulanık sular su altı ağırlığı kullanma suyu atık su arıtma tesisi su toplama havzası filigranlı vize etiketi suların kirlenmesi doruk çizgisi, su bölümü çizgisi girdap silah antipersonel silah web sitesi iyi dileklerle karşılamak, memnuniyetle karşılamak memnuniyetle karşılayarak ağırlık çeki listesi tartma, ağırlık, tartı refah hayvan refahı sosyal refah refah devleti Batı Avrupa Batı Avrupa Silahlanma Grubu (WEAG) Batı Avrupa Silahlanma Örgütü (WEAO) Batı Avrupa Lojistik Grubu (WELG) Batı Avrupa Birliği (BAB) Batı Avrupa Birliği Telekomünikasyon Ağı (WEUCOM) Batı Avrupa Birliğine Karşı Sorumlu Kuvvetler (FAWEU) sulak alan 333
346 WHEAT durum wheat WHERE APPROPRIATE WHEREAS WHITE BOOK WHITE PAPER WHOLESALE wholesaler wholesale market deliveries Wholesale Price Index (WPI) WINDING UP WITHDRAWAL withdraw withdrawal of benefit withdrawal of candidacy withdrawal of the marketed product withdrawal of a product from the market withdrawal price WITH REFERENCE TO WITH REGARD TO WITNESS defaulting witness false witness eye witness expert witness WORDING wording of the constitution WORK achievable work Council Working Group (CWG) European Agency for Safety and Health at Work (EU OSHA) European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions (Eurofound) European Works Council field work infr astr uctur e wor k buğday makarnalık buğday uygun olduğu hâllerde dığından Beyaz Kitap Beyaz Kitap (rapor) toptan satış toptancı toptancı piyasa teslimatı Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) tasfiye dönme; rücu; geri çekilme, geri çekme, geri alma, geri alınma geri çekmek, geri almak, geri çekilmek yardımın geri alınması adaylığın çekilmesi ürünün piyasadan toplatılması ürünün piyasadan toplatılması / çekilmesi geri çekme fiyatı e atfen, e değinerek hususunda, e ilişkin, ilgili, bağlantılı tanık, şahit duruşmaya gelmeyen tanık yalancı şahit görgü şahidi bilirkişi anlatım, bir konuyu dile getirmek için kullanılan sözcükler ve söz grubunun bütünü; lafz anayasanın lafzı i. iş, çalışma; f. çalışmak başarılabilecek iş Konsey Çalışma Grubu (CWG) Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU OSHA) Avrupa Yaşam ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı (Eurofound) Avrupa Çalışma Konseyi alan / saha çalışması altyapı çalışması 334
347 original work of art safety at work work accident work at piece rate work at time rate work is under way work equipment work injury workload work patterns work permit work place work plan WORKER Charter of the Fundamental Social Rights of Workers clandestine worker freedom of movement for workers free movement of workers fundamental social rights of workers illegal worker migrant worker workers and dependants WORKING ad hoc working group Conventional Arms Exports Working Group (COARM) on call working part time working shared working working age population working group working timetable WORLD World Bank World Customs Organisation (WCO) World Health Organisation (WHO) World Intellectual Property Organisation (WIPO) World Organisation for Animal Health (WOAH / OIE) World Trade Organisation (WTO) WRITTEN written premium written question wr itten war ning özgün eser, özgün sanat eseri iş güvenliği iş kazası parça başına çalışma zaman esasına göre çalışma çalışma devam etmekte iş donanımı / ekipmanı iş kazası nedeniyle yaralanma iş yükü çalışma tür ve biçimleri çalışma izni çalışma yeri çalışma planı işçi İşçilerin Temel Sosyal Hakları Şartı kaçak işçi işçilerin dolaşım serbestisi / özgürlüğü işçilerin serbest dolaşımı işçilerin temel sosyal hakları kaçak işçi göçmen işçi işçiler ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler çalışma, işleyiş ad hoc çalışma grubu Konvansiyonel Silahlar Dış Satım Çalışma Grubu (COARM) çağrı üzerine çalışma kısmi zamanlı çalışma iş paylaşımı çalışma çağındaki nüfus çalışma grubu çalışma programı dünya Dünya Bankası Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (WOAH / OIE) Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) yazılı yazılı prim yazılı soru (önergesi) ihtarname, yazılı uyarı 335
348 336
349 X XENOPHOBIA European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia (EUMC) fight against racism and xenophobia Racism and Xenophobia European Network (RAXEN) yabancı düşmanlığı; yabancı korkusu Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığını İzleme Merkezi (EUMC) ırkçılık ve yabancı düşmanlığıyla mücadele Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı Bilgi Ağı (RAXEN) 337
350 338
351 Y YEAR accounting year base year financial year legislative year / session YIELD ground water yield rate of yield variable yield security yield cur ve yıl / sene mali yıl temel yıl bütçe yılı, mali yıl; hesap dönemi yasama yılı, yasama dönemi getiri; randıman, verim; mahsul yer altı suyu verimi verimlilik oranı (gümrük) değişken getirili menkul kıymet verim eğrisi 339
352 340
353 Z ZONE bi zonal federation buffer zone customs maritime zone demilitarised zone denuclearised zone exclusive economic zone fishing zone forbidden zone free fire zone free trade zone free zone Eurozone industrial zone International Securities Free Zone nature protection zone neutral zone no fly zone organised industrial zone (OIZ) safe zone zone of influence zone of secur ity bölge iki bölgeli federasyon tampon bölge deniz gümrük bölgesi askerden arındırılmış bölge nükleer silahlardan arındırılmış bölge münhasır ekonomik bölge balık avlama alanı yasak bölge serbest atış bölgesi serbest ticaret bölgesi serbest bölge Avro bölgesi (ortak para birimi Avronun kullanıldığı ülkelerden oluşan bölge) endüstri / sanayi bölgesi Uluslararası Menkul Kıymetler Serbest Bölgesi doğa koruma alanı tarafsız bölge uçuşa yasak bölge organize sanayi bölgesi (OSB) güvenlik bölgesi nüfuz alanı güvenlik bölgesi 341
354 342
355 KISALTMALAR (ABBREVIATIONS) İNGİLİZCE TÜRKÇE (ENGLISH TURKISH) 343
356 AASM Associated African States and Madagascar / Afrika Devletleri ve Madagaskar Ortaklığı ABMT Anti Ballistic Missile Treaty / Anti Balistik Füze Antlaşması (ABMT) ACA Agency for the Control of Armament / Silahların Denetimi Ajansı (ACA) ACAA Agreement on Conformity Assessment and Acceptance of Industrial Products(ACAA) / Sınai Ürünlerin Uygunluk Değerlendirmesi ve Kabulü Anlaşması (ACAA) ACP States ACP (African, Caribbean and Pacific) States / Afrika Karayip ve Pasifik Devletleri (AKP) ACTS Advanced Communications Technologies and Services / İleri Haberleşme Teknolojileri ve Hizmetleri (ACTS) ACUSE Action Committee for United States of Europe / Avrupa Birleşik Devletleri için Eylem Komitesi ADP (ACUSE) Agricultural Development Programme / Tarımsal Kalkınma Programı (ADP) AEDE (fr ) / (EAT) Association Européenne des Enseignants European Association of Teachers / Avrupa Öğretmenler Birliği (EAT /AEDE) AEN Alliance for Europe of the Nations / Uluslar Avrupası İttifakı (AEN) AGINFO Agricultural Information / Tarımsal Bilgi [Arama] Servisi (AGINFO) AGREP agricultural research projects / tarımsal araştırma projeleri (TAP) AIDE Alliance of Independent Democrats in Europe / Avrupa Bağımsız Demokratlar İttifakı (AIDE) AIT Association of Internal Tourism / Ulusal Turizm Birliği ALDE Alliance of Liberals and Democrats for Europe / ALTERNER Avrupa Liberal ve Demokratlar İttifakı (ALDE) Alternative Energy / Alternatif Enerji AP ARTISTE ASEM Accession Partnership / Katılım Ortaklığı (Belgesi) (KOB) An Integrated Art Analysis and Navigation Environment / Bütünleşik Bir Sanat Analiz ve Gezinti Ortamı Asia Europe Meeting /Asya Avrupa Toplantısı ASEAN Association of South East Asian Nations / Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) 344
357 ATEX (fr.) ATM BAP BAS BCC BC Network atmosphères explosibles explosive atmospheres / patlayıcı ortamlar (ATEX) Automated Teller Machine / Otomatik Vezne Makinesi biotechnology action programme / biyoteknoloji eylem programı (BEP) Business Advisory Services / İş Danışmanlık Hizmetleri Business Cooperation Centre / İş koordinasyon Merkezi İşletmeler arası İş Birliği Merkezi (BCC) ticaret ve sanayi alanında iş birliği ağı BEAC Bank of Central African States / Orta Afrika Devletleri Bankası (BEAC) BEI Biological Exposure Index / Biyolojik Maruziyet Endeksi (BEI) BEPA Bureau of the European Policy Advisors / Avrupa Politika Danışmanları Bürosu (BEPA) BEUC (fr.) Bureau européen dés unions de consommateurs European Bureau of Consumers Union / Avrupa Tüketiciler Birliği Bürosu (BEUC) BIC Business and Innovation Centre / İş ve Yenilik Merkezi (İYM) BIS Bank for International Settlements / Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) BITS (fr.) Bureau International du Tourisme Social Bureau of International Social Tourism / Uluslararası Sosyal Turizm Bürosu (BITS) BOO Built Operate Own / Yap İşlet BoQ BOT bill of quantities / gerekli malzemelerin kantite listesi (BoQ) Built Operate Transfer / Yap İşlet Devret BRIDGE BSE BSEC Biotechnology Research Programme for Innovation and Development Growth in Europe / Avrupa da Yenileşme ve Gelişme Büyümesi Programına Dâhil Biyoteknolojik Araştırmalar Bovine Spongiform Encephalopathy / Sığırların Süngerimsi Beyin Hastalığı (Deli Dana) Black Sea Economic Cooperation / Karadeniz Ekonomik İş Birliği (KEİ) BSMOU Black Sea Memorandum of Understanding / Karadeniz Liman Devleti Kontrolü Mutabakat Zaptı 345
358 CADDIA CAEC Cooperation in Automation of Data and Documentation for Imports (Exports) and Agriculture / İthalat (İhracat) ve Tarım Dokümantasyonu ve Verilerinin Otomasyonunda İşbirliği (CADDIA) Council for Asia Europe Cooperation / Asya Avrupa İş Birliği Konseyi (CAEC) CAP Common Agricultural Policy / Ortak Tarım Politikası (OTP) CARDS Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation / [Batı Balkanlarda] Yeniden Yapılanma, Kalkınma ve İstikrara Yönelik Topluluk Yardımı CASE Computer Aided Software Engineering / Bilgisayar Destekli Yazılım Mühendisliği CAT Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment / İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı ya da Aşağılayıcı Muamele ve Cezanın Önlenmesi Sözleşmesi CBC cross border cooperation / sınır ötesi iş birliği (SÖİ) CBNM Central Bureau for Nuclear Measurements / Nükleer Ölçümler Merkez Bürosu (CBNM) CBSS Council of the Baltic Sea States / Baltık Denizi Devletleri Konseyi (CBSS) CC OECD Competition Committee / OECD Rekabet Komitesi CCA CENELEC Certification Agreement / CENELEC Belgelendirme Anlaşması CCBE Council of Bars and Law Societies of Europe / Avrupa Barolar ve Hukuk Dernekleri Konseyi (CCBE) CCC CCFC Consumer Consultative Committee / Tüketici Danışma Komitesi (CCC) Climate Change Framework Convention / İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (İDÇS) CCITT CCP CCT International Telegraph and Telephone Consultative Committee / Uluslararası Telgraf ve Telefon Danışma Komitesi (CCITT) Common Commercial Policy / Ortak Ticaret Politikası (OTP) Common Customs Tariff / Ortak Gümrük Tarifesi (OGT) 346
359 CDP Common Defence Policy / Ortak Savunma Politikası (OSP) CdT (fr.) Centre de traduction Translation Centre for the Bodies of the European Union / Avrupa Birliği Organları Tercüme Merkezi (CdT) CE (fr.) Communauté Européenne Conformity marking / CE ( Avrupa Topluluğu) Uygunluk işareti CEAC Conference of European Affairs Committees / Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (CEAC) CECs Central European Countries /Merkezi Avrupa Ülkeleri (CECs) CECUP Central and Eastern European Copyright User Platform / Merkezi ve Doğu Avrupa Telif Hakları Kullanıcı Platformu (CECUP) CEDAW Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women / Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) CEDEFOP (fr.) Centre Européen pour le Développement de la Formation Professionnelle European Centre for Development of Vocational Training / Avrupa Meslekî Eğitim Geliştirme Merkezi (CEDEFOP) CEDR (fr.) Comité Européen de Droit Rural European Council for Agricultural Law / Avrupa Tarım hukuku Konseyi CEEC Central and Eastern European Countries / Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri (MDAÜ) CEEP 1.European Centre for Public Enterprises/ Avrupa Kamu İşletmeleri Merkezi 2. European Centre of Enterprises with Public Participation and of Enterprises of General Economic Interest / Avrupa Kamu (İktisadi) Teşebbüsleri Merkezi CELEX Communitatis Eeuropeae Lex / Avrupa Topluluğu Hukuku (CELEX, Topluluk hukukuyla ilgili bilgisayarlaştırılmış kurumlar arası dokümantasyon sistemidir) CEN (fr.) 1.Comité Européen de Normalisation European Committee for Standardisation European Standardisation Committee/ Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) 2.Customs Enforcement Network / Gümrük Muhafaza Ağı (CEN) CENELEC (fr.) Comité Européen de Normalisation Electrotechnique Eurpean Committee for Electrotechnical Standardisation / Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (CENELEC) CENL Conference of European National Libraries / Avrupa Ulusal Kütüphaneler Konferansı 347
360 CENYC CEO CEPA Council of the European National Youth Committee / Avrupa Ulusal Gençlik Komiteleri Konseyi (CENYC) Chief Executive Officer / üst karar organının kararlarının uygulanmasında bir holdinge bağlı şirketlerin veya şirketin ana birimleri arasında koordinasyon sağlayan yönetici (CEO) Common European Priority Areas / Avrupa Müşterek Öncelikli Alanı (CEPA) CEPES (fr.) Centre européen pour l enseignement supérieur European Centre for Higher Education / Avrupa Yüksek Öğretim Merkezi (CEPES) CEPOL (fr.) Collège européen de police European Police College / Avrupa Polis Koleji (CEPOL) CEPT CERD Conference of the European Postal and Telecommunications Administrations / Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Avrupa Konferansı (CEPT) Convention on the elimination of all forms of racial discrimination / Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CERD) CERI Centre for Educational Research and Innovation / Eğitimde Araştırma ve Yenilik Merkezi (CERI) CERN 1. Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire European Council for Nuclear Research / Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi (CERN) 2. European Organisation for Nuclear Research / Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN) CESR Committee of European Securities Regulators / Avrupa Sermaye Piyasası Kurulları Komitesi (CESR) CET common external tariff / ortak dış tarife (ODT) CFCA CFCU 348 Community Fisheries Control Agency / Topluluk Balıkçılık Kontrol Ajansı (CFCA) central finance and contracts unit / merkezi finans ve ihale birimi (MFİB)
361 CFE Conventional Armed Forces in Europe Treaty / Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması (AKKA) CFI court of first instance / ilk derece mahkemesi (CFI) CFP Common Fisheries Policy / Ortak Balıkçılık Politikası (OBP) CFSP CID CIF CIM Common Foreign & Security Policy / Ortak Dış(işleri) ve Güvenlik Politikası (ODGP) centre for information and documentation / bilgi ve belge merkezi (BBM) cost, insurance and freight / mal bedeli, sigorta ve navlun (CIF) computer integrated manufacturing / bilgisayarla bütünleşik üretim (CIM) CIRD Community Import Requirements Database / Topluluk İthalat Şartları Veri Tabanı (CIRD) CIREFI Centre for Information, Discussion and Exchange on the Crossing of Frontiers and Immigration / Göç ve Sınır Geçişleri Konusunda Bilgi, Değerlendirme ve Değişim Merkezi (CIREFI) CIS 1. Commonwealth of Independent States / Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) 2. Customs Information System / Gümrük Bilgi Sistemi (CIS) CITES Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora / Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme (CITES) CJEC Court of Justice of the European Communities / Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD) CJTF Combined Joint Task Forces / Birleşik Müşterek Görev Gücü (BMGG) CML capital market law / sermaye piyasası hukuku (SPH); sermaye piyasası kanunu CMEA Council for Mutual Economic Assistance / CN Karşılıklı Ekonomik Yardım Konseyi (CMEA) Combined Nomenclature / Birleşik (Kombine) Nomenklatür (CN) COARM Conventional Arms Exports Working Group / Konvansiyonel Silahlar Dış Satım Çalışma Grubu (COARM) CoE Council of Europe / Avrupa Konseyi (AK) 349
362 CODEST Committee for the European Development of Science and Technology / Avrupa Bilim ve Teknoloji Geliştirme Komitesi (CODEST) COFACE (fr.) Confédération des Organisations Familiales de la Communauté Européenne Confederation of Family Organisations in European Community / Avrupa Topluluğu Aile Örgütleri Konfederasyonu (COFACE) COGECA (fr.) Comité Général de la Coopération Agricole de l UE General Confederation of Agricultural Co operatives in the European Union / Avrupa Birliği Tarım Kooperatifleri Konfederasyonu (COGECA) COM Common Organisation of Agricultural Markets / Ortak Tarım Piyasaları Düzeni (COM) Comenius Öğretim Kurumları Arasında İş Birliğinin Geliştirilmesi programı COMETT COPA (fr.) COPO (fr.) CoR Coreau (fr.) CORDIS COREPER COREU (fr.) COSAC (fr.) Community Programme in Education and Training for Technology / Teknoloji Alanında Eğitim ve Öğretim Topluluk Programı (COMETT) Comité des Organisations Professionnelles Agricoles de l UE Committee of Agricultural Organisations in the European Community / Avrupa Topluluğu Tarım Kuruluşları Komitesi (COPA) Comité Politique Political Committee / Siyasi Komite Committee of the Regions of the European Union / Avrupa Birliği Bölgeler Komitesi (BK) Correspondance européenne European Correspondence / Avrupa Haberleşmesi (Coreau) Community Research and Development Information Service / Topluluk Araştırma ve Geliştirme Bilgi Hizmeti (CORDIS) (Comité de Représentantes Permanentes) Permanent Representatives Committee / Daimî Temsilciler Komitesi (COREPER) Corespondance Européenne European Correspondence / Avrupa Haberleşmesi Conférence des organes spécialisés dans les affaires communautaires Conference of Community and European Affairs Committees of Parliaments of the European Union / Avrupa Birliği Parlamentoları Topluluk ve Avrupa İşleri Komiteleri Konferansı (COSAC) 350
363 COST European Cooperation in the Field of Scientific and Technical Research / Bilimsel ve Teknik Araştırma Alanında Avrupa İş Birliği (COST) CPC Central Product Classification / Merkezi Ürün Sınıflandırması (CPC) CPI Consumer Price Index / Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) CPT European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment / Avrupa İşkenceyi ve İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele ve Cezayı Önleme Komitesi (CPT) CPVO Community Plant Variety Office / Topluluk Bitki Çeşitleri Ofisi (CPVO) CRC Convention on the Rights of the Children / Çocuk Hakları Sözleşmesi (ÇHS) Crest (fr.) Comité de la recherche scientifique et technique Scientific and Technical Research Committee / Bilimsel ve Teknik Araştırma Komitesi CRS Computerised Reservation System / Bilgisayarlı Rezervasyon Sistemi CSCE Conference on Security and Cooperation in Europe / Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı (AGİK) CSDP Common Security And Defence Policy / Ortak Güvenlik Ve Savunma Politikası (OGSP) CSF Community support framework / Topluluk destek çerçevesi (CSF) CTR common technical regulation / ortak teknik düzenleme (CTR) CUJC Customs Union Joint Committee / Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK) CWG Council Working Group / Konsey Çalışma Grubu (CWG) DAB Digital Audio Broadcasting / Dijital Radyo Yayıncılığı Sistemi DAC Development Aid Committee / Kalkınma Yardım Komitesi (DAC) Development Assistance Committee / Kalkınma Yardım Komitesi (DAC) DCI 1. Defence Capability Initiative / Savunma Yetenekleri Girişimi (DCI) 2. Development Cooperation Instrument / Kalkınma İşbirliği Aracı (DCI) DECT Digital European Cordless Telephone / Avrupa Sayısal Telsiz Telefonu (DECT) DELTA Developing European Learning Through Technological Advance / Teknolojik Gelişmeyle Bilgi Teknolojisinin Geliştirilmesi DG Directorate General / Genel Müdürlük (GM) 351
364 DIS Decentralised Implementation System / Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi (DIS) DISC domestic international sales corporation / uluslararası satış yapan ulusal şirket (DISC) DNA DRIVE DVB EA deoxyribonucleic acid / dezoksiribonükleik asit Dedicated Road Infrastructure for Vehicle Safety in Europe / Avrupa da Taşıt / Araç Emniyeti için Tahsisli Yol Altyapısı (DRIVE) Digital Video Broadcasting / Dijital Görüntü Yayıncılığı European Accreditation European Cooperation for Accreditation / Avrupa Akreditasyon Birliği (EA) EAA European Armaments Agency / Avrupa Silahlanma Ajansı (EAA) EACC EACEA EAEC / Euratom EAGGF (FEOGA) EAIE EAP European Airlift Coordination Cell / Avrupa Hava Nakliye Koordinasyon Hücresi (EACC) Education, Audiovisual and Culture Executive Agency / Eğitim, Görsel işitsel ve Kültür İcra Ajansı (EACEA) European Atomic Energy Community / Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (AAET / Euratom) European Agricultural Guidance and Guarantee Fund / Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu (EAGGF / FEOGA) European Association for International Education / Avrupa Uluslarararası Eğitim Birliği (EAIE) Environmental Action Programme / Çevresel Eylem Programı (ÇEP) EAPC Euro Atlantic Partnership Council / Avrupa Atlantik Ortaklık Konseyi (AAOK) EAR EASA EAT (AEDE) EBLIDA European Agency for Reconstruction / Avrupa İmar Ajansı (EAR) European Aviation Safety Agency / Avrupa Hava Emniyeti Ajansı (EASA) European Association of Teachers /Avrupa Öğretmenler Birliği European Bureau of Library, Information and Documentation Associations / Kütüphane, Enformasyon ve Dokümantasyon Dernekleri Avrupa Bürosu (EBLIDA) 352
365 EBN European Business And Innovation Centre Network / Avrupa İş ve Yenilik Geliştirme Ağı (EBN) EDIS Extended Decentralised Implementation System / Genişletilmiş Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi (EDIS) EBRD European Bank of Reconstruction and Development / Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (AİKB) EBTI European Binding Tariff Information / Avrupa Bağlayıcı Tarife Bilgisi (EBTI) EBU European Broadcasting Union /Avrupa Yayın Birliği (EBU) EC 1. European Community / Avrupa Topluluğu (AT) 2. European Commission / Avrupa Komisyonu (Avrupa Toplulukları Komisyonu) (AK) ECA European Cooperation Agency / Avrupa İş Birliği Ajansı (ECA) ECB European Central Bank / Avrupa Merkez Bankası (AMB) ECDC European Centre for Disease Prevention and Control / Avrupa Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) ECDIN Environmental Chemicals Data and Information Network / Çevreyle İlgili Kimyasallar Hakkında Veri ve Bilgi Ağı (ECDIN) ECDL ECE ECF ECHA ECHO European Computer Driving Licence / Avrupa Bilgisayar Kullanım Lisansı (ECDL) Economic Commission for Europe / Avrupa Ekonomik Komisyonu (AEK) European Cultural Foundation / Avrupa Kültür Vakfı (ECF) European Chemicals Agency / Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA) 1. European Community Humanitarian Aid Office / Avrupa Topluluğu İnsani Yardım Ofisi (ECHO) 2. European Commission Host Organisation / Avrupa Komisyonu Ana Bilgisayar Birimi Organizasyonu (ECHO) 3. European Chronicles On Line (ECHO) (Görsel ve sayısal kaynakların özetlerini bünyesinde barındıran internet erişimli kütüphane) 353
366 ECHR European Convention on Human Rights / Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) EctHR European Court of Human Rights / Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ECIP European Community Investment Partners / Avrupa Topluluğu Yatırım Ortakları (ECIP) ECJ European Court of Justice / Avrupa Adalet Divanı (AAD) ECLAIR European Collaborative Linkage of Agriculture and Industry through Research / Avrupa Araştırma Yoluyla Tarım ve Sanayi İş Birliği Bağı (ECLAIR) ECLAS European Commisson s Library Automated System / Avrupa Komisyonu Kütüphanesi Otomatik Sistemi (ECLAS) ECML European Centre for Modern Languages / Avrupa Modern Diller Merkezi (ECML) ECN electronic communications network / elektronik haberleşme şebekesi (ECN) ECN&S electronic communications networks and services / elektronik haberleşme şebekeleri ve hizmetleri (ECN&S) ECO 354 Economic Cooperation Organisation / Ekonomik İş Birliği Teşkilatı (EİT) ECOFIN Economic and Financial Affairs Council / Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi (ECOFIN) ECOSOC ECOVAST ECOWAS ECP ECR ECSC ECSE ECT ECTRA Economic and Social Committee / Ekonomik ve Sosyal Komite (ESK) European Council for the Village and Small Town / Avrupa Köy ve Kasaba Konseyi (ECOVAST) The Economic Community of West African States / Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) European Common Proposal / Avrupa Ortak Teklifi (ECP) European Commission Representation / Avrupa Komisyonu Temsilciliği (AKT) European Coal and Steel Community / Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) European Charter for Small Enterprises / Küçük İşletmeler Avrupa Şartı (ECSE) Energy Charter Treaty / Enerji Şartı Antlaşması (ECT) European Committee for Telecommunications Regulatory Affairs / Avrupa Telekomünikasyon Düzenleyici İşler Komitesi (ECTRA)
367 ECTS European Credit Transfer System / Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) ECU European Currency Unit / Avrupa Para Birimi (APB) ECUP European Copyright User Platform / Avrupa Telif Hakları Kullanıcı Platformu (ECUP) ED European Democratic Group / Avrupa Demokratik Grubu EDA European Defence Agency / Avrupa Savunma Ajansı (EDA) EDC 1.European Defence Community /Avrupa Savunma Topluluğu (AST) 2. European documentation centre / Avrupa dokümantasyon merkezi (ADM) EDD Europe of Democracies and Diversities / Demokrasiler ve Çeşitlilikler Avrupası Grubu (EDD) EDF 1. European Development Fund / Avrupa Kalkınma Fonu (AKF) 2. European Disability Forum / Avrupa Engelliler Forumu /EDF) EDI electronic data interchange / elektronik veri değişimi (EVD) EDP 1. excessive deficit procedure / aşırı açık prosedürü (EDP) 2. European Development Pole / Avrupa Kalkınma Kutbu (EDP) 3. European Democratic Party / Avrupa Demokrat Partisi (EDP) EDTS electronic data transfer system / elektronik veri aktarım (transfer) sistemi (EVAS) EDU European Democratic Union / Avrupa Demokratik Birliği (EDU) EEA 1. European Economic Area / Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) 2. European Environment Agency / Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) EEC European Economic Community / Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) EEIG European Economic Interest Grouping / Avrupa Ekonomik Çıkar Gruplaşması (AEÇG) EES 1. European Employment Strategy / Avrupa İstihdam Stratejisi 2. European Economic Space (bkz. EEA 1) EESC European Economic and Social Committee / Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi (EESC) EFA European Free Alliance / Avrupa Özgür İttifakı (EFA) EFDO European Film Distribution Office / Avrupa Film Dağıtım Ofisi (EFDO) 355
368 EFICS EFMD EFSA EFT EFTA e.g. European Forestry Information and Communication System / Avrupa Ormancılık Bilgi ve İletişim Sistemi (EFICS) European Foundation for Management Development / Avrupa Yönetim Geliştirme Vakfı (EFMD) European Food Safety Authority / Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA) electronic fund transfer / elektronik fon transferi (EFT) European Free Trade Association / Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) exempli gratia / örneğin EGP EHLASS EIA EIB EIC EIDHR EIF EINECS EIONET European Green Party / Avrupa Yeşiller Partisi (EGP) European Home and Leisure Accident Surveillance System / Avrupa Ev ve Boş Vakit Kazalarını (iş yeri harici) Gözetim Sistemi (EHLASS) environmental impact assessment / çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) European Investment Bank / Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Euro Info Centre / Avrupa Bilgi Merkezi (ABM) European Initiative for Democracy and Human Rights/ Demokrasi ve İnsan Hakları Avrupa Girişimi (EIDHR) European Investment Fund / Avrupa Yatırım Fonu (AYF) European Inventory of Existing Commercial Chemical Substances / Mevcut Kimyasal Maddeler Avrupa Envanteri (EINECS) European Environment Information and Observation Network / Avrupa Çevre Bilgi ve Gözlem Ağı (EIONET) EIP Entrepreneurship and Innovation Programme / Girişimcilik ve Yenilik Programı (GİYEP) EJN European Judicial Network / Avrupa Yargı Ağı (EJN) ELDR European Liberal Democrat and Reform Party / Avrupa Liberal Demokrat ve Reform Partisi (ELDR) EMA EMAS European Monetary Agreement / Avrupa Para Anlaşması (APA) eco management and audit scheme / çevre yönetimi ve denetleme planı (EMAS) 356
369 EMCDDA European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction / Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını İzleme Merkezi (EMCDDA) EMCF European Monetary Cooperation Fund / Avrupa Parasal İşbirliği Fonu (APİF) EMCO Employment Committee / İstihdam Komitesi (EMCO) EMEA European Medicines Agency (European Agency for the Evaluation of Medicinal Products) / Avrupa Tıbbi Ürünler Değerlendirme Ajansı (EMEA) EMI European Monetary Institute / Avrupa Para Enstitüsü (APE) EMS European Monetary System / Avrupa Para Sistemi (APS) EMSA European Maritime Safety Agency / Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı (EMSA) EMU Economic and Monetary Union / Ekonomik ve Parasal Birlik (EPB) ENEA European Nuclear Energy Agency / Avrupa Nükleer Enerji Ajansı (ENEA) ENFSI European Network of Forensic Science Institute / Avrupa Adli Tıp Kurumları Ağı (ENFSI) ENISA European Network and Information Security Agency / Avrupa Ağ ve Bilgi Güvenliği Ajansı (ENISA) ENP European Neighbourhood Policy /Avrupa Komşuluk Politikası (AKP) ENPI European Neighbourhood and Partnership Instrument / Avrupa Komşuluk ve Ortaklık Aracı Komitesi (ENPI) ENQA European Network for Quality Assurance in Higher Education / Yüksek Öğretimde Avrupa Kalite Güvencesi Ağı (ENQA) Envireg Programme for Regional Environment Measures / Bölgesel Çevre Tedbirleri Programı EOQ European Organisation for Quality / Avrupa Kalite Teşkilatı (EOQ) EOTC European Organisation for Testing and Certification / Avrupa Test ve Belgelendirme Örgütü (EOTC) EP European Parliament / Avrupa Parlamentosu (AP) EPA European Productivity Agency/Avrupa Verimlilik Ajansı (EPA) EPC 1. European political cooperation / Avrupa siyasi iş birliği (ASİ) 2. European Political Community / Avrupa Siyasal Topluluğu (EPC) 357
370 EPO European Patent Office/ Avrupa Patent Ofisi (EPO) EPP (PPE) European People s Party / Avrupa Halk Partisi (EPP) EPP ED European People s Party (Christian Democrats) and European Democrats / Avrupa Halk Partisi (Hıristiyan Demokratlar) ve Avrupalı Demokratlar [Grubu] (EPP ED) EPSCO Employment, Social Policy, Health and Consumer Affairs Council / İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi (EPSCO) EPSO European Communities Personnel Selection Office / Avrupa Topluluğu Personel Seçme Bürosu (EPSO) EPU European Payments Union / Avrupa Ödemeler Birliği (EPU) ERA 1. European Research Area / Avrupa Araştırma Alanı (AAA) 2. European Railway Agency / Avrupa Demir Yolu Ajansı (ERA) Erasmus European Community action scheme for the mobility of university students / Üniversite Öğrencilerinin Hareketliliği için AT Eylem Planı ERC European Radiocommunications Committee / Avrupa Radyokomünikasyon Komitesi (ERC) ERDC European Research and Development Committee / Avrupa Araştırma ve Geliştirme Komitesi (ERDC) ERDF European Regional Development Fund / Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu (ABKF) ERF European Refugee Fund /Avrupa Mülteci Fonu (ERF) ERM exchange rate mechanism / döviz kuru mekanizması (ERM) ERMES 1. European radio message services / Avrupa radyo mesaj hizmetleri (ERMES) 2. European radio message standard / Avrupa radyo mesaj standardı (ERMES) 3. European radio message system / Avrupa radyo mesaj sistemi (ERMES) ERO European Radiocommunications Office / Avrupa Radyokomünikasyon Ofisi (ERO) ESA 1. European System of Accounts / Avrupa Hesaplar Sistemi (AHS) 2. European Space Agency / Avrupa Uzay Ajansı (AUA) 3. Euratom Supply Agency / Euratom Tedarik Ajansı (ESA) 358
371 ESC ESCB ESDI 1. Economic and Social Committee / Ekonomik ve Sosyal Komite (ESK) 2. economic and social cohesion / ekonomik ve sosyal uyum (ESC) European System of Central Banks / Avrupa Merkez Bankaları Sistemi (AMBS) European Security and Defence Identity / Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği (AGSK) ESDP ESF (FSE) European Security and Defence Policy / Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) 1. European Social Fund / Avrupa Sosyal Fonu (ASF) 2. European Social Forum / Avrupa Sosyal Forumu (ESF) 3. European Science Foundation /Avrupa Bilim Vakfı (ESF) ESO European Southern Observatory / Avrupa Güney Gözlemevi ESOA European Satellite Operators Association / Avrupa Uydu Operatörleri Birliği (ESOA) ESOC European Space Operations Centre / Avrupa Uzay Operasyonları Merkezi (ESOC) Esprit European strategic programme of research and development in information technology / Ar Ge Alanında Bilgi Teknolojilerine İlişkin Avrupa Stratejik Programı ESRIN European Space Research Institute / Avrupa Uzay Araştırmaları Enstitüsü (ESRIN) ESRO European Space Research Organisation / Avrupa Uzay Araştırmaları Örgütü (ESRO) ESTEC ETC ETF ETNS ETO European Space Research and Technology Centre / Avrupa Uzay Araştırma ve Teknoloji Merkezi (ESTEC) European Travel Commission / Avrupa Seyahat Komisyonu (ETC) European Training Foundation / Avrupa Eğitim Vakfı (AEV) European Telecommunications Network System / Avrupa Telekomünikasyon Şebekeleri Sistemi (ETNS) European Telecommunications Office / Avrupa Telekomünikasyon Ofisi (ETO) ETS European Treaty Series (Council of Europe) / Avrupa Antlaşma Serisi (Avrupa Konseyi) (ETS) 359
372 ETSC ETSI ETUC EU European Telecommunication Standards Committee / Avrupa Telekomünikasyon Standartları Komitesi (ETSC) European Telecommunication Standards Institute / Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (ETSI) European Trade Unions Confederation / Avrupa İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ETUC) European Union / Avrupa Birliği (AB) EUA EUCLID EUDISED EUI 1. European Unit of Account / Avrupa Hesap Birimi (AHB) 2. European Universities Association / Avrupa Üniversiteler Birliği (AÜB) European Co operation for the Long Term in Defence / Avrupa Uzun Vadeli Savunma İş Birliği (Programı) (EUCLID) European Documentation and Information System for Education / Eğitim için Dokümantasyon ve Enformasyon Avrupa Sistemi (EUDISED) European University Institute / Avrupa Üniversitesi Enstitüsü (EUI) EUISS European Union Institute for Security Studies / Avrupa Birliği Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (EUISS) EUMC EUMS EU OSHA Euratom (EAEC) 1.European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia /Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığını İzleme Merkezi (EUMC) 2. European Union Military Committee / Avrupa Birliği Askeri Komitesi (ABAK) European Union Military Staff / Avrupa Birliği Askeri Personeli (EUMS) European Agency for Safety and Health at Work / Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU OSHA) European Atomic Energy Community / Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (AAET) Eureka European Research Coordination Agency / Avrupa Araştırma Koordinasyon Ajansı EURES EURO AIM Eurochambers European Employment Services / Avrupa İstihdam Hizmetleri European Organisation for an Audiovisual Independent Market / Bağımsız Görsel İşitsel Piyasa İçin Avrupa Örgütü (EURO AIM) The Association of European Chambers of Commerce and Industry / Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (Eurochambers) 360
373 Eurocontrol EURO COOP Eurocorps European Organisation for the Safety of Air Navigation / Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (Eurocontrol) European Community of Consumer Cooperatives / Avrupa Tüketici Kooperatifleri Topluluğu (EURO COOP) Avrupa Kolordusu EUROFER EUROFOR EUROFOUND EUROJUST EUROMARFOR EUROMED Euronat EUROPOL European Confederation of Iron and Steel Industries / Avrupa Demir Çelik Sanayileri Konfederasyonu (EUROFER) European Operational Rapid Force / Avrupa Acil Müdahale Gücü (Eurofor) European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions /Avrupa Yaşam ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı (EUROFOUND) European Agency for the Enhancement of Judicial Cooperation / Avrupa Adli İş Birliğini Geliştirme Birimi (eurojust) European Maritime Force / Avrupa Deniz Gücü (EUROMARFOR) Euro Mediterranean Partnership / Avrupa Akdeniz Ortaklığı(EUROMED) European Nationalists / Avrupa Milliyetçileri (Euronat) European Police Office / Avrupa Polis Teşkilatı (Europol) EUROSOLAR European Association for Renewable Energies / Avrupa Yenilenebilir Enerji Birliği (EUROSOLAR) EUROSTAT EURYDICE EUSC EUTELSAT EVCA EVTA EYC FA European Community Statistical Office / Avrupa Topluluğu İstatistik Ofisi (EUROSTAT) Education Information Network in the European Community / Avrupa Topluluğu Eğitim Bilgi Ağı (EURYDICE) European Union Satellite Centre / Avrupa Birliği Uydu Merkezi (EUSC) European Telecommunications Satellite Organisation / Uydular Aracılığı ile Haberleşme Avrupa Teşkilatı (EUTELSAT) European Venture Capital Association / Avrupa Risk Sermayesi Birliği (EVCA) European Vocational Training Association /Avrupa Mesleki Eğitim Birliği (EVTA) Education, Youth and Culture Council / Eğitim, Gençlik ve Kültür Konseyi (EYC) Financing Agreement / Finansman Anlaşması 361
374 FACE FADN Falcone FAO FAR FATF Federation of Field Sports Associations of the European Union / Avrupa Birliği Arazi Sporları Birlikleri Federasyonu (FACE) Farm Accountancy Data Network / Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) Programme of Exchanges, Training and Cooperation for Persons Responsible for Action to Combat Organised Crime / Örgütlü Suçlarla Mücadeleye Katılan Kişiler İçin Fikir Alışverişi, Eğitim ve İş Birliği Programı Food and Agriculture Organisation (of the United Nations) / (Birleşmiş Milletler) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Fisheries and Agricultural Research / Balıkçılık ve Tarım Araştırmaları (FAR) Financial Action Task Force / Mali Eylem Görev Gücü (FATF) FAWEU Forces Answerable to Western European Union / Batı Avrupa Birliğine Karşı Sorumlu Kuvvetler (FAWEU) FDI FEC (fr.) / ECF foreign direct investment / doğrudan yabancı yatırım (FDI) Fondation Européenne de la Culture European Cultural Foundation / Avrupa Kültür Vakfı FECOM (fr.)/ EMCF Fonds Européen de coopération monétaire European Monetary Cooperation Fund / Avrupa Parasal İş Birliği Fonu (FECOM / EMCF) FEDER (fr.) Fonds Européen de Développement Régional European Regional Development Fund / Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu (ABKF) FEOGA (fr.) / EAGGF FESAC FIAS FIEP Le Fonds européen d'orientation et de garantie agricole European Agricultural Guidance and Guarantee Fund / Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu (FEOGA / EAGGF) Foundation of the Europe of Sciences and Cultures / Bilimler ve Kültürler Avrupası Vakfı (FESAC) Foreign Investment Advisory Service / Yabancı Yatırımlar Danışmanlık Servisi (FIAS) Association of the European and Mediterranean Police Forces and Gendarmeries with Military Status / Avrupa ve Akdeniz Askeri Statülü Zabıta ve Jandarmalar Birliği (FIEP) (Kurucu ülkeler olan Fransa,İtalya, İspanya, Portekiz in baş harfleri) FIFG Financial Instrument for Fisheries Guidance / Balıkçılık Yönlendirme Mali Aracı (FIFG) 362
375 FIHUAT (fr.) / IFHP Fédération internationale pour l'habitation, l'urbanisme et l'aménagement des Territoires International Federation for Housing and Planning / Uluslararası Konut ve Planlama Federasyonu (IFHP) FiM financial manager / mali yönetici (FİM) FIT (fr.) Fédération Internationale des Traducteurs International Federation of Translators / Uluslararası Çevirmenler Federasyonu (FIT) FITA Federal Information Technologies Agency / Federal Bilgi Teknolojileri Ajansı (FITA) FM financial memorandum / mali memorandum (FM) FMD Food and Mouth Disease / Şap Hastalığı (FMD) FMIS financial management information system / mali yönetim bilgi sistemi (FMIS) FOB free on board / güvertede teslim (FOB) FRA European Union Agency for Fundamental Rights / Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı (FRA) Frontex European Agency for the Management of Operational Cooperation at the External Borders / Avrupa Dış Sınırlarda Operasyonel İş Birliği Yönetimi Ajansı (FRONTEX) FSE (fr.) Forum Social Européen European Social Forum /Avrupa Sosyal Forumu FTA Free Trade Agreement / Serbest Ticaret GAC Anlaşması (STA) General Affairs Council / Genel İşler Konseyi (GİK) GAERC General Affairs and External Relations Council / Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi (GİDİK) GATT General Agreement on Trade and Tariffs / Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) GCP GDP GDR GEF GIS GLP GMO good clinical practice / iyi klinik uygulamaları (İKU) Gross Domestic Product / Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) German Democratic Republic / Demokratik Almanya Cumhuriyeti 1. global environment facility / küresel çevre imkanı (GEF) 2. Global Environment Fund / Küresel Çevre Fonu (GEF) geographic ınformation system / coğrafi bilgi sistemi (CBS) good laboratory practice / iyi laboratuar uygulamaları (İLU) genetically modified organism / genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) 363
376 GMP good manufacturing practices / iyi imalat uygulamaları (İİU) GNI Gross National Income / Gayrisafi Milli Gelir (GSMG) GNP Gross National Product / Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) GNSS Global Navigation Satellite System / Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi (GNSS) GONGO government organised non governmental organisation / hükûmet tarafından oluşturulan sivil toplum örgütü (GONGO) GPS Generalised Preferences System / Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) GRECO (fr.) Groupe d Etats Contre La Corruption Group of States Against Corruption / Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu (GRECO) GSP Generalised System of Preferences / Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) GUE (fr.) Gauche Unitaire Européen European United Left / Avrupa Birleşik Solu GUE NGL European United Left Nordic Green Left / Avrupa Birleşik Solu Kuzey Yeşil Solu Gymnich Informal Meeting of Foreign Ministers / Dışişleri Bakanları Gayrıresmî Toplantısı HACCP Hazard Analysis and Critical Control Point / Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktası HELIOS 364 (HACCP) Handicapped People in the European Community Living Independently in an Open Society / Avrupa Topluluğunun Açık Toplumunda Bağımsızca Yaşayan Engelli Kişiler Programı HICP Harmonised Index of Consumer Prices / Uyumlaştırılmış Tüketici Fiyatları Endeksi (UTFE) HSSC Harmonised Survey and Certification System / Armonize Sörvey ve Sertifikalandırma Sistemi (HSSC) IA 1. implementing agency / uygulamadan sorumlu kurum (IA) 2. Implementing Agreement / Uygulama Anlaşması IACS Integrated Administration and Control System / Entegre İdare ve Kontrol Sistemi (EİKS) IAEA International Atomic Energy Agency / Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) IAF IAS International Accreditation Forum / Uluslararası Akreditasyon Forumu (IAF) international accounting standards / uluslararası muhasebe standartları (UMS)
377 IASB International Accounting Standarts Board / Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) IATA International Air Transport Association / Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) IBIS Integrated Ballistics Information System / Entegre Balistik Tanımlana Sistemi IBRD International Bank of Reconstruction and Development / Uluslararası İmar ve Kalkınma ICA Bankası (UİKB) International Council on Archives / Uluslararası Arşiv Konseyi (ICA) ICAO International Civil Aviation Organisation / Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) ICC International Chamber of Commerce / Uluslararası Ticaret Odası (UTO) ICCA ICCAT ICCPR ICESCR ICJ ICN International Congress and Convention Association / Uluslararası Kongreler ve Toplantılar Birliği (ICCA) International Commission for the Conservation of Atlantic Tuna /Atlantik Ton Balığının Korunmasına İlişkin Uluslararası Komisyon International Covenant on Civil and Political Rights / Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi (ICCPR) International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights / Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi (ICESCR) International Court of Justice / Uluslararası Adalet Divanı (Lahey Divanı) (UAD) International Competition Network / Uluslararası Rekabet Ağı (ICN) ICP International Cooperation Programme / Uluslararası İş Birliği Programı (ICP) ICT information and communication technology / bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) IDA 1. International Development Agency / Uluslararası Kalkınma Ajansı (IDA) 2. interchange of data between administrations / yönetimler arası veri alışverişi (IDA) IDP i.e. IEA I EDN (fr.) integrated development programme / entegre kalkınma programı (IDP) id est / başka bir deyişle, yani International Energy Agency / Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) Groupe des Indépendants pour l'europe des Nations Group of the Independents for a Europe of Nations / Milletler Avrupası için Bağımsızlar Grubu (I EDN) 365
378 IEPG Independent European Program Group / Bağımsız Avrupa Program Grubu (IEPG) IFAC International Federation of Accountants / Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (UMF) IFHP (FIHUAT) International Federation for Housing and Planning / Uluslararası Konut ve Planlama Federasyonu (IFHP) IFI international financial institution / uluslararası finans kurumu (IFI) IFLA International Federation of Library Associations and Institutions / Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kurumları Federasyonu (IFLA) IGAD Intergovernmental Authority on Development / Hükûmetler Arası Kalkınma Otoritesi IGC Intergovernmental Conference / Hükûmetler Arası Konferans (HAK) IGE Intergovernmental Group of Experts / Hükûmetler Arası Uzmanlar Grubu (IGE) IHO International Hydrographic Organisation / Uluslararası Hidrografi Örgütü (IHO) IIA Institute of Internal Auditors / İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) IIF Institute of International Finance / Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) ILAC International Laboratory Accreditation Cooperation / Uluslararası Laboratuar Akreditasyon İş Birliği [Örgütü] (ILAC) ILO International Labour Organisation / Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) IMF International Monetary Fund / Uluslararası Para Fonu (IMF) IMM International Monetary Market / Uluslararası Para Piyasası (IMM) IMO International Maritime Organisation / Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) IMP Integrated Mediterranean Programmes / Akdeniz Entegre (Bütünleştirilmiş) Programları Akdeniz Programları (IMP) INSPIRE Infrastructure for Spatial Information in Europe /Avrupa Konumsal Bilgi Altyapısı (INSPIRE) IOM International Organisation for Migration / Uluslararası Göç Örgütü (IOM) IOSCO International Organisation of Securities Commissions / Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Örgütü (IOSCO) 366
379 IPA Instrument for Pre Accession Assistance / Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) IPARD Instrument for Pre Accession, Rural Development / Kırsal Kalkınma için Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPARD) IPEC International Programme on the Elimination of Child Labour / Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Program (IPEC) IPM integrated pest management / entegre zararlı yönetimi (IPM) IPR ıntellectual property rights / fikrî mülkiyet hakları, fikrî haklar (IPR) ISA international standards on auditing / uluslararası denetim standartları (UDS) ISDN Integrated Services Digital Network / Entegre Hizmetler Dijital Ağı ISIC International Standard Industrial Classification of All Economic Activities / Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Sanayi Sınıflaması (ISIC) ISM international security management / uluslararası güvenlik yönetimi (ISM) ISO International Organisation for Standardisation / Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı (ISO) ISPA 1. Instrument for Structural Policies for preaccession / Katılım Öncesi Yapısal Politikalar Aracı (ISPA) 2. Instrument for Pre accession Aid / Katılım Öncesi Altyapı Desteği (ISPA) ISPO Information Society Promotion Office / Bilgi Toplumunu Geliştirme Ofisi (ISPO) ISS Institute for Security Studies / Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü IST information society technologies / bilgi toplumu teknolojileri (IST) ITS Identity, Tradition and Sovereignty / Kimlik, Gelenek ve Egemenlik [Grubu] (ITS) ITU International Telecommunications Union / Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) JAA Joint Aviation Authorities / Ortak Havacılık Otoriteleri (JAA) JAR joint aviation regulations / ortak havacılık kuralları (JAR) JARS Joint Aviation Requirements and Standards / Ortak Havacılık Gerekleri ve Standartları (JARS) JHA justice and home affairs / adalet ve iç işleri (Aİ) JIC joint information centre / ortak bilgi merkezi (OBM) 367
380 JMC Joint Monitoring Committee / Ortak İzleme Komitesi (OİK) JRC Joint Research Centre / Ortak Araştırma Merkezi (OAM) Kaleidoscope programme to support artistic and cultural activities having a European dimension / Avrupa da kültürel faaliyetlerin ve artistik yaratıcılığın desteklenmesi programı LAFTA Latin American Free Trade Association / Latin Amerika Serbest Ticaret Birliği LAN local area network / yerel alan ağı (YAA) LDC 1. Less Developed Countries / Az Gelişmiş Ülkeler 2. Least Developed Countries / En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ) Leonardo Reshaped PETRA Programme / Mesleki Eğitim Programı (Petra Programını Yenilemektedir) LFA logical framework approach / mantıksal çerçeve yaklaşımı (MÇY) Lingua Programme to promote training in foreign languages / AT de Yabancı Dil Eğitiminin Desteklenmesi Programı Lomé Lomé Sözleşmesi (AB ve AKP ülkeleri arasında imzalanan çok taraflı ticaret ve kalkınma anlaşmaları) LRTAP Long Range Transboundary Air Pollution / Uzun Menzilli Sınır Aşan Hava Kirliliği (LRTAP) LYMEC Liberal and Radical Youth Movement of the European Community / Avrupa Topluluğu Liberal ve Radikal Gençlik Hareketi (LYMEC) MAP 1. Multinational Programme in the Field of Data Processing / Bilgi işlem Alanında Çok Uluslu Program (MAP) 2. Mediterranean Action Plan / Akdeniz Eylem Planı (AEP) 3. multiannual programme / çok yıllı program (MAP) MAGP multiannual guidance programme / çok yıllık yönlendirme programı (MAGP) MARPOL International Convention for the Prevention of Pollution from Ships / Gemilerden Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi (MARPOL) MAST Marine Action in Science and Technology / Deniz Bilimleri ve Teknolojisi (MAST) MATRA (Maatschappelijke Transformatie) The Social Transition Programme for Central and Eastern Europe / Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri için Sosyal Dönüşüm Programı 368
381 MCA monetary compensation amount / parasal telafi tutarı (MCA) MEDA (fr.) Mesures D'accompagnement Financières et Techniques Financial and Technical Accompanying Measures / Mali ve Teknik İlave Tedbirler (MEDA) MEDMOU Mediterranean Memorandum of Understanding on Port State Control / Liman Devleti Kontrolü Hakkında Akdeniz Mutabakat Zaptı (MEDMOU) MEP Member of the European Parliament / Avrupa Parlamentosu Üyesi (MEP) MFA Multi fibre Agreement / Çok Elyaflılar Anlaşması (MFA) MFN most favoured nation / en çok kayrılan / gözetilen ulus, en ziyade müsaadeye mazhar millet (MFN) MIS management information system / yönetim bilgi sistemi (YBS) Missoc Mutual Information System on Social Protection / Sosyal Koruma Konusunda Karşılıklı Bilgilendirme Sistemi (Missoc) MLA Multilateral Agreement / Çok Taraflı Anlaşma (MLA) MoF Ministry of Finance / Maliye Bakanlığı MOU memorandum of understanding / uyum zaptı, mutabakat zaptı (MOU) MSTQ project Metrology, Standardisation, Testing and Quality Project / Metroloji, Standardizasyon, Deney ve Kalite Projesi NAA North Atlantic Assembly / Kuzey Atlantik Asamblesi (NAA) NAC national aid coordinator / ulusal yardım koordinatörü (NAC) NACC North Atlantic Cooperation Council / Kuzey Atlantik İş Birliği Konseyi (KAİK) NACE (fr.) NAFTA NAO NAP NATO nomenclature statistique des activités économiques dans la Communauté européenne Statistical Classification of Economic Activities in the European Community / Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması (NACE) North American Free Trade Agreement / Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) national authorising officer / ulusal yetkilendirme görevlisi (UYG) national action plan / ulusal eylem planı (UEP) North Atlantic Treaty Organisation / Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) 369
382 NBLS notified bodies logistics support / bildirilmiş kuruluşlara lojistik destek (NBLS) NC Nordic Council / Kuzey Ülkeleri Konseyi (NC) NCP national contact point / ulusal temas noktası (UTN) NCI New Community Instrument / Yeni Topluluk Aracı (NCI) NDP national development plan / ulusal kalkınma planı (UKP) NEAP national environmental action plan / ulusal çevre eylem planı (UÇEP) NECC National Energy Conservation Centre / Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi (UETM) NF national fund / ulusal fon (UF) NGL Nordic Green Left / Kuzey Yeşil Solu NGLA Nordic Green Left Alliance / Kuzey Yeşil Solu İttifakı (NGLA) NGO Non governmental organisation / hükûmet dışı kuruluş, sivil toplum örgütü (STÖ) NIPAC National IPA Coordinator /Ulusal Katılım Öncesi Yardım Aracı Koordinatörü NIS New Independent States (Armenia, Azerbaijan, Belarus, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Moldova, Russia, Tajikistan, Turkmenistan, Ukraine, Uzbekistan) / Yeni Bağımsız Devletler (YBD) (Ermenistan, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Rusya, Tacikistan, Türkmenistan, Ukrayna, Özbekistan) NPAA National Programme for the Adoption of the Acquis / Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program (NPAA) NUTS Nomenclature of Units For Territorial Statistics / İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) OCT Overseas Countries and Territories / Denizaşırı Ülkeler ve Topraklar (OCT) ODA Overseas Development Assistance / Denizaşırı Kalkınma Yardımı (ODA) ODIHR Office for Democratic Institutions and Human Rights / Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi (ODIHR) OECD Organisation for Economic Cooperation and Development / Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütü OEEC Organisation for European Economic Cooperation / Avrupa Ekonomik İş Birliği Teşkilatı (OEEC) OHIM Office for Harmonisation in the Internal Market / İç Pazar (marka ve tasarım) Uyumlaştırma Ofisi (OHIM) 370
383 OIE (fr.) / WOAH OIZ OLAF ONP OOPEC OSCE OVI PAA PAO PC PCA PCM PDIBM PEP PERT PES PETRA Office International des Epizooties World Organisation for Animal Health / Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE / WOAH) organised industrial zone / organize sanayi bölgesi (OSB) European Anti Fraud Office / Avrupa Dolandırıcılıkla Mücadele Bürosu (OLAF) Open Network Provision / Açık Şebeke Tedariki Office for Official Publications of the European Communities / Avrupa Toplulukları Resmi Yayın Ofisi (OOPEC) Organisation for Security and Co operation in Europe / Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) Objectively Verifiable Indicators / Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler (TDG) pre accession adviser / katılım öncesi danışman (PAA) programme authorising officer / program yetkilendirme görevlisi (PYG) project centre / proje merkezi (PM) Partnership and Cooperation Agreement (with the NIS) / Ortaklık ve İş Birliği Anlaşması (YBD ile) project cycle management / proje döngüsü (çevrimi) yönetimi (PDY) Project Directorate of Integrated Border Management / Entegre Sınır Yönetimi Proje Uygulama Müdürlüğü (PDIBM) Pan European Programme / Pan Avrupa Programı (PEP) Professional Electronics and Research Technology / Profesyonel Elektronik ve Araştırma Teknolojisi (PERT) Party of European Socialists (PES) / Avrupa Sosyalist Partisi (PES) Community Programme for the Vocational Training of Young People and their preparation for the Adult and Working Life / Gençlerin Mesleki Eğitimi ve İş Hayatına Hazırlanmasına İlişkin Topluluk Programı PfP Phare Partnership for Peace / Barış için Ortaklık (BİO) Poland and Hungary: Action for the Restructuring of the Economy / Polonya ve Macaristana Yönelik EkonomininYeniden Yapılanması Programı 371
384 PHEA PMO PMU POCO POLARM PPE (fr.) 372 Public Health Executive Agency (Executive Agency for the Public Health Programme) / Genel Sağlık Programı Yürütme Ajansı (PHEA) Paymaster Office / Ödeme Ofisi (PMO) project management unit / proje yönetim merkezi (PYM) Political Committee / Siyasi Komite Armaments Policy / AB Silahlanma Politikası Parti Populaire Européen European People s Party / Avrupa Halk Partisi (EPP) PPE CD European Peoples Party Christian Democrat / Avrupa Halk Partisi Hıristiyan Demokrat Grup PPP polluter pays principle / kirleten öder prensibi (PPP) PRAG Practical Guide to EC Procurement Procedures / AT İhale Usulleri Uygulama Kılavuzu (PRAG) PSC PSE (fr.) / PES PSO PRTR QMV Political and Security Committee / Siyaset ve Güvenlik Komitesi (PSC) Parti Socialiste Européen Party of European Socialists / Avrupa Sosyalistler Partisi Programme for Cooperation with Central and East European Coutries / Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleriyle İşbirliği Programı (PSO) Pollutant Release and Transfer Register / Avrupa Kirletici Salınım ve Taşınım Kaydı (PRTR) qualified majority voting / nitelikli çoğunluk oylaması (QMV) RA Radiocommunication Assembly / Radyokomünikasyon Genel Kurulu RACE Research and development in advanced communications technologies for Europe / Avrupa İleri Haberleşme Teknolojilerinde Araştırma ve Geliştirme (RACE) Raphael EC action programme for the cultural heritage / Kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesine yönelik Avrupa Topluluğu eylem programı RARE (fr.) Réseaux Associés pour la Recherche Européenne Associated Networks for European Research /Avrupa Araştırmaları için Bağlantılı Ağlar RASFF Rapid Alert System for Food and Feed / Gıda ve Yem İçim Hızlı Alarm Sistemi RAXEN Racism and Xenophobia European Network / Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı Bilgi Ağı (RAXEN) R&D research and development / araştırma ve geliştirme (Ar Ge)
385 RDE (fr.) Rassemblement des Démocrates Européens European Democratic Alliance / Avrupa Demokratik Birliği (RDE) REACH Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals / Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (REACH) REITOX European Information Network on Drugs and Drug Addiction / Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı Enformasyon Ağı (REITOX) REMPEC Regional Marine Pollution Emergency Response Centre for the Mediterranean Sea / Akdeniz için Bölgesel Deniz Kirliliği Acil Müdahale Merkezi (REMPEC) RIA regulatory impact assesment / düzenleyici etki analizi (DEA) RRF Rapid Reaction Force / Acil Müdahale Gücü (AMG) RTA resident twinning advisor / daimî eşleştirme danışmanı (RTA) RTD Research and Technological Development / Araştırma ve Teknolojik Gelişim (RTD) RTGS System Real Time Gross Settlement System / Gerçek Zamanlı Brüt Hesap Kapatma Sistemi SACEUR Supreme Allied Commander Europe / Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Komutanı (SACEUR) SAD Single Administrative Document / Tek İdari Belge (TİB) SADC Southern African Development Community / Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) SAPARD Special Accession Programme for Agriculture and Rural Development / Tarımsal ve Kırsal Kalkınmaya Yönelik Özel Katılım Programı (SAPARD) SBS Structural Business Statistics System / Yapısal İş İstatistikleri Sistemi SCA Special Committee on Agriculture / Özel Tarım Komitesi (SCA) SCM senior contracting manager / kıdemli ihale yöneticisi SDR special drawing right / özel çekme hakkı (SDR) SDO substances that deplete the ozone layer / ozon tabakasını incelten maddeler (SDO) SEA Single European Act / Avrupa Tek Senedi (ATS) SECI South East European Cooperation Initiative / Güneydoğu Avrupa İş Birliği İnisiyatifi (SECI) 373
386 SEED Southeast Europe Enterprise Development / Güneydoğu Avrupa İşletmeleri Geliştirme [Ofisi] (SEED) SEM single European market / Avrupa tek pazarı (ATP) SFM senior financial manager / kıdemli mali yönetici SHAPE Supreme Headquarters Allied Powers Europe / Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Karargahı (SHAPE) SIE small industrial estate / küçük sanayi sitesi (KSS) SIGLE System For Information on Grey Literature on Europe / Avrupa ile ilgili Bilimsel Çalışmalar Hakkında Enformasyon Sistemi (SIGLE) SIGMA Support for Improvement in Governance and Management in Central and Eastern European Countries / Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkelerinde Yönetişim ve İdareyi Geliştirmeye Yönelik Destek SII (fr.) système d information intégré integrated information system / entegre (bütünleşmiş) bilgi sistemi (SII) SIS Schengen Information System / Schengen Bilgi Sistemi (SIS) SISNET Schengen Information System Network / Schengen Bilgi Sistemleri Ağı (SISNET) SITC Standard International Trade Classification / Standart Uluslararası Ticaret Sınıflaması (SITC) SJ (fr.) Service juridique Legal Service / Hukuk Servisi (SJ) SLIM Simplification of Legislation for the Internal Market / İç Pazar Mevzuatının Basitleştirilmesi SME small and medium sized enterprise / küçük ve orta boy işletme (KOBİ) SMSC Sectoral Monitoring Sub Committee / Sektörel İzleme Alt Komitesi (SMSC) SNA system of national accounts / ulusal hesaplar sistemi (UHS) SOLAS Safety of Life at Sea / Denizde Can Güvenliği (SOLAS) SOP standard operational procedures / standart işlem SPEAR 374 prosedürleri (SOP) Support Programme for Evaluation Activities in Research / Araştırma Etkinliklerini Değerlendirme Destek Programı (SPEAR) SPEC Support Programme for Employment Creation / İstihdam Yaratılması için Destek Programı (SPEC) SPES Stimulation Programme for Economic Sciences Ekonomik Bilimler için Teşvik Programı
387 SPO Sprint STABEX STAR STE STEP STRC STRIDE SWOT TA Senior Programme Officer / Kıdemli Program Görevlisi (SPO) Strategic programme for innovation and technology transfer / İnovasyon ve Teknoloji Transferi Stratejik Programı Système de Stabilisation des Recettes d'exportation Export Receipts Stabilisation System / İhracat Gelirlerinin Sabitleştirilmesi Sistemi (STABEX) Special Telecommunication Action for Regional Development / Bölgesel Gelişme için Özel Telekomünikasyon [Programı] (STAR) short term expert / kısa dönem uzman (STE) Science and Technology for Environmental Protection / Çevre Koruması için Bilim ve Teknoloji Scientific and Technological Research Committee / Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Komitesi (STRC) Science and Technology for Regional Innovation and Development in Europe / Avrupa da Bölgesel Yenileşme ve Gelişme için Bilim ve Teknoloji (STRIDE) Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats / Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler (GZFT) technical assistance / teknik yardım (TY) TACs Total Allowable Catches / Yıllık Avlanılabilir miktar TACIS Technical Assistance to the Commonwealth of Independent States and Georgia / Bağımsız Devletler Topluluğu ve Gürcistan a Teknik Yardım Programı (TACIS) TAIEX Technical Assistance and Information Exchange Office / Teknik Yardım ve Bilgi Değişim Ofisi (TAIEX) TARIC (fr.) tarif intégré des Communautés européennes Integrated Customs Tariff of the European Communities / Avrupa Toplulukları Entegre Gümrük Tarifesi (TARIC) TCAM Telecommunication Conformity Assessment and Market Surveillance Committee / Telekomünikasyon Uygunluk Değerlendirme ve Piyasa Gözetimi Komitesi (TCAM) TEDIS Trade Electronic Data System / Ticaret Elektronik Bilgi Sistemi (TEDIS) TEMPUS Trans European Mobility Scheme for University Studies / Üniversite Çalışmaları için Trans Avrupa Hareketlilik Planı (TEMPUS) 375
388 TEN Trans European Networks / Trans Avrupa Ağları (TEN) TEN E Trans European Energy Networks / Trans Avrupa Enerji Ağları (TEN E) TEN T Trans European Transport Networks / Trans Avrupa Taşımacılık Ağları (TEN T) eten Telecommunication TENs / Avrupa ötesi Telekomünikasyon Ağları TERFN Trans European Rail Freight Network / Trans Avrupa Demir Yolu Taşımacılık Ağı (TERFN) TERN Trans European Road Network / Trans Avrupa Kara Yolu Ağı (TERN) TEU Treaty on European Union / Avrupa Birliği Antlaşması (ABA) TINA Transport Infrastructure Needs Assessment / Taşıma Altyapısı İhtiyaç Analizi (TINA) TIPH Temporary International Presence in Hebron / El Halil'de Geçici Uluslararası Mevcudiyet TIR (transports internationaux routiers) international road transport / uluslararası kara yolu taşımacılığı (TIR) ToOR transfer of operating rights / işletme hakkı devri (İHD) ToR terms of reference / iş tanımı, yetki tanımı (belirli görevler için) (ToR) TRACECA Transport Corridor Europe Caucasus Asia / Avrupa Kafkasya Asya Taşımacılık Koridoru (TRACECA) TRIPS Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights / Fikrî Hakların Ticaretle Bağlantılı Yönleri (TRIPS) TS Technical Specification / Teknik Şartname (TS) TTE Transport, Telecommunication and Energy / Taşımacılık, Telekomünikasyon ve Enerji (TTE TWF television without frontiers / sınır tanımayan UCITS televizyon (TWF) Undertakings for Collective Investment in Transferable Securities / Devredilebilir Menkul Kıymet Müşterek Yatırım Fonu Girişimleri (UCITS) UCLAF (fr.) Unité de Coordination de La Lutte Anti Fraude Anti Fraud Coordination Unit / Hileyle Mücadele Koordinasyon Birimi (UCLAF) UCTE UEF Union for the Coordination of Transmission of Electricity / Elektrik İletim Koordinasyon Birliği (UCTE) Union of The European Federalists / Avrupa Federalistler Birliği (UEF) 376
389 UEFA UEN United European Football Association / Avrupa Futbol Federasyonları Birliği Union for Europe of the Nations / Uluslar Avrupası için Birlik (UEN) UMTS Universal Mobile Telecommunication System / Evrensel Mobil Telekomünikasyon Sistemi (UMTS) UN United Nations / Birleşmiş Milletler (BM) UNCTAD United Nations Conference on Trade and Development / Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) UNCITRAL United Nations Commission on International Trade Law / Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) UNDCP United Nations International Drug Control Programme / Birleşmiş Milletler Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Programı (UNDCP) UNDP United Nations Development Program / Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (BMKP) UN/ECE United Nations Economic Commission for Europe / Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM / AEK) UNEP United Nations Environment Programme / Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) UNESCO United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organisation / Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNHCR United Nations High Commissioner for Refugees / Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri (UNHCR) UNICE Union of Industrial and Employers' Confederations of Europe / Avrupa Sanayi ve İşveren Konfederasyonları Birliği (UNICE) UNICEF United Nations International Children Emergency Fund / Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu UNSC United Nations Security Council / Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) UPE Union for Europe (Union pour l'europe) / Avrupa için Birlik Grubu (UPE) UPOV International Union for the Protection of New Varieties of Plants / Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunması Uluslararası Birliği (UPOV) VAT value added tax / katma değer vergisi (KDV) 377
390 VOC volatile organic compound / uçucu organik bileşik VTMIS vessel traffic management and information system/ gemi trafik yönetim ve bilgi sistemi (GTYBS) WCO World Customs Organisation / Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) WEAG Western European Armaments Group / Batı Avrupa Silahlanma Grubu (WEAG) WEAO Western European Armaments Organisation / Batı Avrupa Silahlanma Örgütü (WEAO) WELG Western European Logistics Group / Batı Avrupa Lojistik Grubu (WELG) WEU Western European Union / Batı Avrupa Birliği (BAB) WEUCOM Western European Union Telecommunications Network / Batı Avrupa Birliği Telekomünikasyon Ağı (WEUCOM) WGTCP Working Group on the Interaction Between Trade and Competition Policy / Ticaret ve Rekabet Politikası arasındaki Etkileşime Dair Çalışma Grubu (WGTCP) WHO World Health Organisation / Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) WIPO World Intellectual Property Organisation / Dünya Fikrî Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) WOAH (OIE) World Organisation for Animal Health (Office International des Epizooties) / Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE / WOAH) WPI Wholesale Price Index / Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) WTO World Trade Organisation / Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) 378
391 AVRUPA BİRLİĞİNİN İDARİ YAPISI (ADMINISTRATIVE STRUCTURE OF THE EUROPEAN UNION) 379
392 1. KURUMLAR VE ORGANLAR (INSTITUTIONS AND BODIES) Full Name Short name Tam Adı Kısa Adı a. Kurumlar (Institutions) European Parliament (EP) Parliament Avrupa Parlamentosu Parlamento (AP) Council of the European Council Avrupa Birliği Konseyi Konsey Union Commission of the European Communities Avrupa Toplulukları Komisyonu Court of Justice of the European Communities (CJEC) European Commission or Commission Court of Justice Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD) Avrupa Komisyonu veya Komisyon Adalet Divanı Court of First Instance of the European Communities Court of First Instance Avrupa Toplulukları İlk Derece Mahkemesi İlk Derece Mahkemesi European Union Civil Service Tribunal Avrupa Birliği Kamu Personeli Mahkemesi Court of Auditors of the European Communities (ECA) European Court of Auditors Avrupa Toplulukları Sayıştayı (ECA) Avrupa Sayıştayı b. Danışma Organları (Consultative Bodies) European Economic and Social Committee (EESC) Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi (EESC) Committee of the Regions of the European Union (CoR) Committee of Regions Avrupa Birliği Bölgeler Komitesi (BK) Bölgeler Komitesi c. Diğer Organlar (Other Bodies) European Investment Bank (EIB) European Central Bank (ECB) European Ombudsman European Data Protection Supervisor Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Avrupa Merkez Bankası (AMB) Avrupa ombudsman ı Avrupa Veri Koruma Denetçisi 380
393 2. KURUMLARARASI SERVİSLER (INTERINSTITUTIONAL SERVICES) The European Personnel Selection Office (EPSO) European Administrative School Avrupa Topluluğu Personel Seçme Bürosu (EPSO) Avrupa Yönetim Bürosu The Office for Official Publications of the European Communities The Publications Office Avrupa Toplulukları Resmî Yayınlar Ofisi 3. AJANSLAR (AGENCIES) a. Agencies of the First Pillar a. Birinci Sütun Ajansları Community Fisheries Control Agency (CFCA) Community Plant Variety Office (CPVO) European Agency for Reconstruction (EAR) European Agency for Safety and Health at Work (EU OSHA) European Agency for the Management of Operational Cooperation at the External Borders (Frontex) European Aviation Safety Agency (EASA) European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) European Centre for the Development of Vocational Training (Cedefop) European Chemicals Agency (ECHA) European Environment Agency (EEA) European Food Safety Authority (EFSA) European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions (Eurofound) European Global Navigation Satellite System (GNSS) Supervisory Authority European Maritime Safety Agency (EMSA) Topluluk Balıkçılık Kontrol Ajansı (CFCA) Topluluk Bitki Çeşitleri Ofisi Avrupa İmar Ajansı (EAR) Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU OSHA) Avrupa Dış Sınırlarda Operasyonel İş Birliği Yönetimi Ajansı (Frontex) Avrupa Hava Güvenliği Ajansı (EASA) Avrupa Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) Avrupa Meslekî Eğitim Geliştirme Merkezi (Cedefop) Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA) Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA) Avrupa Yaşam ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı (Eurofound) Avrupa Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi (GNSS) Denetleyici Otoritesi Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı (EMSA) 381
394 European Medicines Agency (EMEA) European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA) European Network and Information Security Agency (ENISA) European Railway Agency (ERA) European Training Foundation (ETF) European Union Agency for Fundamental Rights (FRA) Office for Office for Harmonisation in the Harmonisation Internal Market (Trade Marks and Designs) (OHIM) Translation Centre for the Bodies of the European Union (CdT) b. Agencies of the Second Pillar (common foreign and security policy) European Defence Agency (EDA) European Union Institute for Security Studies (EUISS) European Union Satellite Centre (EUSC) Avrupa Tıbbi Ürünler Ajansı (EMEA) Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını İzleme Merkezi (EMCDDA) Avrupa Ağ ve Bilgi Güvenliği Ajansı (ENISA) Avrupa Demir Yolu Ajansı (ERA) Avrupa Eğitim Vakfı (AEV) Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı (FRA) İç Pazar (marka ve dizayn)uyumlaştırma Ofisi (OHIM) Uyumlaştırma Ofisi Avrupa Birliği Organları Tercüme Merkezi (CdT) b. İkinci Sütun Ajansları (ortak dış işleri ve güvenlik politikası) Avrupa Savunma Ajansı (EDA) Avrupa Güvenlik Sorunları Enstitüsü (EUISS) Avrupa Birliği Uydu Merkezi (EUSC) c. Agencies of the Third Pillar (police and judicial cooperation in criminal matters) European Agency for Eurojust the Enhancement of Judicial Cooperation European Police College (CEPOL) European Police Office (Europol) c. Üçüncü Sütun Ajansları (cezai konularda polis ve adli işbirliği) Avrupa Adli İş Eurojust Birliğini Geliştirme Ajansı Avrupa Polis Koleji (CEPOL) Avrupa Polis Teşkilatı (Europol) 382
395 4. İCRA / YÜRÜTME AJANSLARI (EXECUTIVE AGENCIES) Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EACEA) Executive Agency for the Public Health Programme (PHEA) Executive Agency for Competitiveness and Innovation Trans European Transport Network Executive Agency Eğitim, Görsel işitsel ve Kültür İcra Ajansı (EACEA) Genel Sağlık Programı Yürütme Ajansı (PHEA) Rekabet Edebilirlik ve İnovasyon Yürütme Ajansı Trans Avrupa Taşımacılık Ağı Yürütme Ajansı 383
396 384
397 KOMİSYON GENEL MÜDÜRLÜKLERİ VE SERVİSLERİ (COMMISSION DIRECTORATES GENERAL AND SERVICES) 385
398 Full Name Short name Tam Adı Kısa Adı Secretariat General of the Secretariat General Avrupa Komisyonu Genel Sekreterlik Commission (SG) Genel Sekreterliği (SG) Legal Service (SJ) Directorate General for Communication Communication DG Hukuk Servisi (SJ) İletişim Genel Müdürlüğü Bureau of the European Policy Advisers (BEPA) Avrupa Politika Danışmanları Bürosu (BEPA) Directorate General for Economic and Financial Affairs Directorate General for Enterprise and Industry Directorate General for Competition Directorate General for Employment, Social Affairs and Equal Opportunities Directorate General for Agriculture and Rural Development Directorate General for Energy and Transport Directorate General for the Environment Directorate General for Research Economic and Financial Affairs DG Enterprise and Industry DG Competition DG Employment, Social Affairs and Equal Opportunities DG Agriculture and Rural Development DG Energy and Transport DG Environment DG Research DG Ekonomik ve Mali İşler Genel Müdürlüğü İşletme ve Sanayi Genel Müdürlüğü Rekabet Genel Müdürlüğü İstihdam, Sosyal İşler ve Eşit Fırsatlar Genel Müdürlüğü Tarım ve Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü Enerji ve Taşımacılık Genel Müdürlüğü Çevre Genel Müdürlüğü Araştırma Genel Müdürlüğü Joint Research Centre (JRC) Ortak Araştırma Merkezi (OAM) Directorate General for the Information Society and Media Information Society and Media DG Bilgi Toplumu ve Medya Genel Müdürlüğü 386
399 Directorate General for Fisheries and Maritime Affairs Directorate General for the Internal Market and Services Directorate General for Regional Policy Directorate General for Taxation and Customs Union Directorate General for Education and Culture Directorate General for Health and Consumer Protection Directorate General for Justice, Freedom and Security Directorate General for External Relations Directorate General for Trade Directorate General for Development Directorate General for Enlargement EuropeAid Cooperation Office Directorate General for Humanitarian Aid (ECHO) European Community Statistical Office Fisheries and Maritime Affairs DG Internal Market and Services DG Regional Policy DG Taxation and Customs Union DG Education and Culture DG Health and Consumer Protection (DG) Justice, Freedom and Security DG External Relations DG Trade DG Development DG Enlargement DG EuropeAid Humanitarian Aid DG Eurostat Balıkçılık ve Denizcilik Genel Müdürlüğü İç Pazar ve Hizmetler Genel Müdürlüğü Bölgesel Politikalar Genel Müdürlüğü Vergilendirme ve Gümrük Birliği Genel Müdürlüğü Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Genel Müdürlüğü Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Ticaret Genel Müdürlüğü Kalkınma Genel Müdürlüğü Genişleme Genel Müdürlüğü EuropeAid İş Birliği Ofisi İnsani Yardım Genel Müdürlüğü Avrupa Topluluğu İstatistik Ofisi 387
400 Directorate General for Personnel and Administration Personnel and Administration DG Personel ve Yönetim Genel Müdürlüğü Directorate General Informatics for Informatics DG Bilişim Genel Müdürlüğü Directorate General for the Budget Budget DG Bütçe Genel Müdürlüğü Internal Audit Service (IAS) European Anti Fraud Office (OLAF) İç Denetim Servisi (IAS) Avrupa Dolandırıcılıkla Mücadele Bürosu (OLAF) Directorate General for Interpretation Directorate General for Translation (DGT) Interpretation DG Translation DG [Sözlü] Tercüme Genel Müdürlüğü [Yazılı] Tercüme Genel Müdürlüğü (DGT) Office for Official Publications of the European Communities Publications Office Avrupa Toplulukları Resmi Yayınlar Ofisi Yayınlar Ofisi Office for Infrastructure and Logistics Office for the Administration and Settlement of Individual Entitlements Altyapı ve Lojistik Ofisi Bireysel Görevlendirmeler İdare ve Ödeme Ofisi European Communities Personnel Selection Office (EPSO) European Personnel Selection Office Avrupa Topluluğu Personel Seçme Bürosu (EPSO) Avrupa Personel Seçme Bürosu Executive Agency for Competitiveness and Innovation Education, Audiovisual and Culture Executive Agency Executive Agency for the Public Health Programme Trans European Transport Network Executive Agency Rekabet Edebilirlik ve İnovasyon Yürütme Ajansı Eğitim, Görsel İşitsel ve Kültür İcra Ajansı Genel Sağlık Programı Yürütme Ajansı Trans Avrupa Taşımacılık Ağı Yürütme Ajansı 388
401 AVRUPA KOMİSYONU YARDIMCI KOMİTELERİ (Şubat 2008 İtibarıyla) COMMITTEES ASSISTING THE EUROPEAN COMMISSION (As of February 2008) Enterprise and Industry (DG ENTR) Advisory Committee on Standardisation in the Field of Information Technology Machinery Committee Advisory Committee on the Approximation of The Laws of the Member States Relating to Medical Devices Committee for Harmonisation of National Regulations Relating to Cableway Installations Designed to Carry Persons Committee for the Adaptation to Technical Progress of Legislation on the Removal of Technical Barriers to Trade in Agricultural and Forestry Tractors Committee for the Adaptation to Technical Progress of Legislation on the Removal of Technical Barriers to Trade in Detergents (CATP DETERGENTS) Committee for the Adaptation to Technical Progress of Legislation on the Removal of Technical Barriers to Trade in Fertilisers (CATP FERTILISERS) Committee for the Adaptation to Technical Progress of Legislation on the Removal of Technical Barriers to Trade in Motor Vehicles and Their Trailers Committee for the Adaptation to Technical Progress of Legislation to Remove Technical Barriers to Trade in Aerosol Dispensers (CATP/AEROSOLS) İşletmeler ve Sanayi Bilgi Teknolojisi Alanında Standartlaşma Danışma Komitesi Makineler Komitesi Tıbbi Cihazlarla İlgili Üye Devlet Kanunlarının Yakınlaştırılması Danışma Komitesi İnsan Taşımak Amacıyla Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisatı Hakkındaki Ulusal Düzenlemelerin Uyumlaştırılması Komitesi Tarım ve Orman Traktörleri Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Mevzuatın Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Deterjan Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Mevzuatın Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi (CAPT DETERJAN) Gübre Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Mevzuatın Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi (CAPT GÜBRE) Motorlu Araçlar ve Römorklarının Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Mevzuatın Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Aerosol Kaplar Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Mevzuatın Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi (CATP/AEROSOLS) 389
402 Committee for the Adaptation to Technical Progress of Legislation to Remove Technical Barriers to Trade in Electro Medical Equipment Used in Human or Veterinary Medicine Committee for the Adaptation to Technical Progress of Legislation to Remove Technical Barriers to Trade in Measuring Instruments (from 2005) Committee for The Adaptation to Technical Progress of Legislation to Remove Technical Barriers to Trade in Pressure Vessels Committee for the Adaptation to Technical Progress of the Directives on the Removal of Technical Barriers to Trade in Colouring Matters Which May Be Added to Medicinal Products Committee for the Adaptation to Technical Progress of the Directives on the Removal of Technical Barriers to Trade in Cosmetic Products (CATP/COSM) Committee for the Harmonisation of National Legislation Relating to Recreational Craft Committee on Directives Relating to Textile Names and Labelling Committee on Drug Precursors Committee on the Adaptation to Technical Progress of the Directives for the Elimination of Technical Barriers to Trade in Dangerous Substances and Preparations Committee on the Harmonisation of the Provisions Relating to the Placing on the Market and Supervision of Explosives for Civil Uses (EXPLOSIVES) Management Committee on Horizontal Questions Concerning Trade in Processed Agricultural Products Not Listed in Annex I Tıpta ve Veterinerlikte Kullanılan Elektro Medikal Cihazların Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Mevzuatın Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Ölçme Araçları Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Mevzuatın Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi (2005 ten itibaren) Basınçlı Kaplar Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Mevzuatın Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Tıbbi Ürünlere Katılabilecek Renklendirici Maddelerin Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Direktiflerin Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Kozmetik Ürünler Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Direktiflerin Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi (CAPT/COSM) Gezi Tekneleriyle İlgili Ulusal Mevzuatın Uyumlaştırılması Komitesi Tekstil Ürünlerinin Etiketlenmesi ve İsimleri Hakkındaki Direktifler Komitesi Uyuşturucu Hammaddeleri Komitesi Tehlikeli Madde ve Preparatların Ticaretindeki Teknik Engellerin Kaldırılması Hakkındaki Direktiflerin Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Sivil Amaçlı Patlayıcı Maddelerin Piyasaya Sürülmesi ve Denetimi ile İlgili Hükümlerin Uyumlaştırılması Komitesi (PATLAYICILAR) Ek 1 de Listelenmemiş İşlenmiş Tarım Ürünlerinin Ticaretiyle İlgili Yatay Sorunlar Yönetim Komitesi Standing Committee on Approximation Of the Laws Relating to Construction Products İnşaat Ürünlerine İlişkin Kanunların Yakınlaştırılması Daimî Komitesi 390
403 Standing Committee on Medicinal Products for Human Use Standing Committee on the Approximation of the Laws of the Member States Concerning Equipment and Protective Systems Intended for Use in Potentially Explosive Atmospheres (ATEX) Standing Committee on the Approximation of the Laws of the Member States Concerning Pressure Equipment Lifts Committee Standing Committee on Veterinary Medicinal Products Telecommunications Conformity Assessment and Market Surveillance Committee (TCAM) Committee for the Approximation of the laws of the Member States relating to Measures Against The Emission of Gaseous and Particulate Pollutants From Internal Combustion Engines to Be Installed in Non Road Mobile Machinery Committee for the Approximation of the Laws of the Member States Relating to Noise Emission in the Environment by Equipment for Use Outdoors Measuring Instrument Committee Committee for the Entrepreneurship and Innovation Programme (EIP Management Committee) The Programme Committee for the Execution of the Specific Programme Co Operation` Implementing the 7 th Framework Programme (2007 2013) of the European Community for Research, Technological Development and Demonstration Activities Configuration Space` Beşerî Tıbbi Ürünler Daimî Komitesi Potansiyel Olarak Patlayıcı Ortamlardaki Kullanıma Yönelik Ekipman ve Koruyucu Sistemlere İlişkin Üye Devlet Kanunlarının Yakınlaştırılması Daimî Komitesi (ATEX) Basınçlı Ekipmana İlişkin Üye Devlet Kanunlarının Yakınlaştırılması Daimî Komitesi Asansörler Komitesi Veterinerlik Tıbbi Ürünleri Daimî Komitesi Telekomünikasyon Uygunluk Değerlendirme ve Piyasa Gözetimi Komitesi (TCAM) Karayolu Dışında Kullanılan Hareketli Makinelere Takılan İçten Yanmalı Motorlardan Çıkan Gaz ve Partikül Kirleticilerin Emisyonuna Karşı Alınacak Tedbirlerle İlgili Üye Devlet Kanunlarının Yakınlaştırılması Komitesi Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonuyla İlgili Üye Devlet Kanunlarının Yakınlaştırılması Komitesi Ölçme Aletleri Komitesi Girişimcilik ve Yenilik Programı Komitesi (GİYEP Yönetim Komitesi) Avrupa Topluluğu Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Demonstrasyon Faaliyetleri için 7. Çerçeve Programın (2007 2013) Uygulanmasını Sağlayan İşbirliği` Spesifik Programının Gerçekleştirilmesi Program Komitesi Konfigürasyon Uzay` 391
404 The Programme Committee for the Execution of the Specific Programme Co Operation` Implementing the 7 th Framework Programme (2007 2013) of the European Community for Research, Technological Development and Demonstration Activities Configuration Security` Committee Established Under The Regulation Concerning the Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) Technical Committee Motor Vehicles Avrupa Topluluğu Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Demonstrasyon Faaliyetleri için 7. Çerçeve Programın (2007 2013) Uygulanmasını Sağlayan İşbirliği` Spesifik Programının Gerçekleştirilmesi Program Komitesi Konfigürasyon Güvenlik` Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanmasına (REACH) İlişkin Tüzük Uyarınca Kurulan Komite Teknik Komite Motorlu Araçlar Employment, Social Affairs and Equal Opportunities (DG EMPL) Committee for the Technical Adaptation of Legislation on the Introduction of Measures to Encourage Improvements in the Safety and Health of Workers at Work Committee for the Technical Adaptation of Legislation on the Minimum Safety and Health Requirements for Improved Medical Treatment on Board Vessels İstihdam, Sosyal İşler ve Eşit Fırsatlar İş Sağlığı ve Güvenliği Konusundaki İyileştirmelerin Teşvik Edilmesine İlişkin Tedbirler Getirilmesi Hakkındaki Mevzuatın Teknik Adaptasyonu Komitesi Gemilerde Gelişmiş Tıbbi Bakım İçin Asgari Sağlık ve Güvenlik Gerekleri Konusundaki Mevzuatın Teknik Adaptasyonu Komitesi Advisory Committee on the European Year of Equal Opportunities for All Committee for the Implementation of the Community Programme for Employment and Social Solidarity PROGRESS 2007 2013 Avrupa Herkes İçin Eşit Fırsatlar Yılı Danışma Komitesi İstihdam ve Sosyal Dayanışma Topluluk Programının (PROGRESS) Uygulanması Komitesi 2007 2013 Agriculture and Rural Development (DG AGRI) Committee on Agricultural Structures and Rural Development (STAR Committee) Committee on the Conservation, Characterisation, Collection and Utilisation of Genetic Resources in Agriculture Tarım ve Kırsal Kalkınma Tarımsal Yapılar ve Kırsal Kalkınma Komitesi (STAR Komitesi) Tarımda Genetik Kaynakların Muhafazası, Karakterizasyonu, Toplanması ve Kullanılması Komitesi 392
405 Community Committee on the Farm Accountancy Data Network (FADN) European Agricultural Guidance and Guarantee Fund Committee Implementation Committee for Aromatised Wine Based Drinks Implementation Committee for Spirit Drinks Management Committee for Direct Payments Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) Topluluk Komitesi Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu Komitesi Aromatize Şarap Bazlı İçecekler Uygulama Komitesi Distile Alkollü İçecekler Yönetim Komitesi Doğrudan Ödemeler Yönetim Komitesi Management Committee for Fruit and Vegetables Meyve ve Sebzeler Yönetim Komitesi Management Committee for Products Processed from Fruit and Vegetables Management Committee for Wines Standing Committee on Traditional Specialities Guaranteed Regulatory Committee on Organic Farming Regularity Committee on the Protection of Geographical Indications and Designations of Origin for Agricultural Products and Foodstuffs (OAP) Standing Forestry Committee Committee on the Agricultural Funds Rural Development Committee Management Committee for the Common Organisation of Agricultural Markets İşlenmiş Sebze ve Meyve Ürünleri Yönetim Komitesi Şarap Yönetim Komitesi Geleneksel Özellikleri Garanti Edilen Ürünler Daimî Komitesi Organik Tarım Düzenleyici Komitesi Tarımsal Ürünler ve Gıdalara Özgü Coğrafi İşaretler ve Menşe Adlarının Korunması Düzenleyici Komitesi (OAP) Ormancılık Daimi Komitesi Tarım Fonları Komitesi Kırsal Kalkınma Komitesi Ortak Tarım Piyasaları Düzeni Yönetim Komitesi 393
406 Energy and Transport (DG TREN) Advisory Committee for the Technical Adaptation of the Community Procedure to Improve the Transparency of Gas and Electricity Prices Charged to Industrial End Users Enerji ve Taşımacılık Sanayideki Nihai Kullanıcılara Uygulanan Elektrik ve Gaz Fiyatlarının Şeffaflığını Geliştirmeye Yönelik Topluluk Prosedürünün Teknik Adaptasyonu Danışma Komitesi Advisory Committee on Application of the Legislation on Access for Community Air Carriers to Intra Community Air Routes Advisory Committee on Measures Taken in the Event of a Crisis in the Market in the Carriage of Goods by Road and for Laying Down the Conditions Under Which Non Resident Carriers May Operate National Road Haulage Services Within a Member State (cabotage) Advisory Committee on the Conditions Under Which Non Resident Carriers May Operate National Road Passenger Transport Services Within a Member State (cabotage) Advisory Committee on Unfair Pricing Practices in Maritime Transport Committee for the Promotion of High Efficiency Cogeneration of Heat and Power Based on Useful Heat Demand and Primary Energy Savings in the Internal Energy Market" (Combined Heat and Power Committee) Committee for the Interoperability of Electronic Road Toll Systems Committee for Implementation of the Multi Annual Framework Programme for Action in the Energy Sector (2003 2006) (Intelligent energy for Europe) Committee for the Implementation of the Rules Governing the Distribution and Management of Permits Allocated to the Community for Heavy Goods Vehicles Travelling in Switzerland Topluluk Hava Taşıyıcılarının Topluluk İçi Hatlara Girişi Hakkındaki Mevzuatın Uygulanması Danışma Komitesi Bir Üye Ülkede O Üye Ülkede İkamet Etmeyen Taşıyıcıların Ulusal Karayolu Taşımacılığı Yapabilmesine İlişkin Şartların Belirlenmesi ve Karayolu Taşımacılığı Piyasasında Bir Kriz Çıkması Durumunda Alınacak Tedbirler Danışma Komitesi (kabotaj) Bir Üye Ülkede O Üye Ülkede İkamet Etmeyen Taşıyıcıların Ulusal Karayolu Taşımacılığı Yapabilmesine İlişkin Şartların Belirlenmesi Danışma Komitesi (kabotaj) Deniz Taşımacılığında Haksız Fiyatlandırma Uygulamaları Danışma Komitesi İç Enerji Piyasasındaki Kullanılabilir Isı Talebine ve Birincil Enerji Tasarruflarına Dayanan Isı ve Gücün Yüksek Verimli Kojenerasyonunun Teşviki Komitesi (Birleşik Isı ve Güç Komitesi) Elektronik Yol Ücret Toplama Sistemlerinin Birlikte İşletilebilirliği Komitesi Enerji Alanındaki Eylemlere İlişkin Çok Yıllı Çerçeve Programın Yürütülmesi Komitesi (2003 2006) (Avrupa için akıllı enerji) İsviçre de Seyreden Ağır Yük Taşıtları için Topluluğa Tahsis Edilen Permi Dağıtım ve Yönetimini Düzenleyen Kuralların Uygulanması Komitesi 394
407 Committee on the Adaptation to Technical Progress on the Possible Adoption of a Harmonised Method of Analysis of the Risks Concerning Minimum Safety Requirements for Tunnels in the Trans European Road Network Committee for Harmonisation of National Measures on the Indication by Labelling and Standard Product Information of the Consumption of Energy and Other Resources by Household Appliances Committee for the Establishment of Conditions for the Interoperability of the Trans European High Speed Rail System Committee on the Implementation of Common Rules for the Transport, Distribution, Provision and Storage of Natural Gas Trans Avrupa Karayolu Ağı Üzerindeki Tünellerin Asgari Emniyet Gereksinimlerine İlişkin Uyumlu Bir Risk Analiz Metodunun Olabildiğince Kabulünün Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Ev Cihazlarının Tükettiği Enerji ve Diğer Kaynakların Standart Ürün Bilgisi ve Etiketleme Yoluyla Belirtilmesine İlişkin Ulusal Tedbirlerin Uyumlaştırılması Komitesi Trans Avrupa Hızlı Demiryolu Sisteminin Birlikte İşletilebilmesi için Gerekli Koşulların Oluşturulması Komitesi Doğal Gaz Taşınması, Dağıtımı, Tedariki ve Depolanmasıyla İlgili Ortak Kuralların Uygulanması Komitesi Committee for the Implementation of Legislation on Conditions of Access to the Network for Cross Border Exchanges of Electricity Sınır Ötesi Elektrik Alışverişi Amacıyla Elektrik Şebekesine Giriş Koşulları Mevzuatının Uygulanması Komitesi TEN E Guideline Committee for the Implementation of the Series of Guidelines for Trans European Energy Networks Committee on Adaptation of the Legislation Concerning Reciprocal Recognition of National Boatmasters' Certificates for the Carriage of Goods and Passengers by Inland Waterway Committee on Application of the Legislation on Access to the Ground Handling Market at Community Airports Committee on Application of the Implementation of Legislation on Improving Ship and Port Installation Security Committee on Application of the Legislation on Harmonisation of Technical Requirements and Administrative Procedures in the Field of Civil Aviation Committee on the Application of Legislation on Harmonisation and Common Rules on the Security of Civil Aviation Trans Avrupa Enerji Ağları İçin Bir Dizi Kılavuz İlkenin Uygulanması Komitesi İç Sularda Yolcu ve Eşya Taşımacılığına Yönelik Tekne Kaptanlığı Sertifikalarının Karşılıklı Tanınmasına İlişkin Mevzuatın Uyarlanması Komitesi Topluluk Hava Limanlarındaki Yer Hizmetlerine Erişime İlişkin Mevzuatın Uygulanması Komitesi Gemi ve Liman Tesislerinin Güvenliğinin Artırılması Hakkındaki Mevzuatın Uygulanması Komitesi Sivil Havacılık Alanındaki Teknik Şartların ve İdari Usullerin Uyumlaştırılmasına İlişkin Mevzuatın Uygulanması Komitesi Sivil Havacılık Güvenliğine İlişkin Ortak Kurallar ve Uyumlaştırma Hakkındaki Mevzuatın Uygulanması Komitesi 395
408 Committee on the Driving Licences Sürücü Belgeleri Komitesi Committee on Energy Demand Management (Directive 2002/91/EC on the Energy Performance of Buildings) Committee on Safe Seas and Prevention of Pollution From Ships + Regulation (COSS) Enerji Talebi Yönetimi Komitesi (Binalarda Enerji Performansı Direktifi 2002/91/AT) Güvenli Denizler ve Gemilerden Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesi Komitesi Committee on Tachograph (CATP) Committee on the Transport of Dangerous Goods Committee Overseeing the Conditions Governing Imports of Agricultural Products Originating in Third Countries Following the Accident at the Chernobyl Nuclear Power Station Community / Switzerland Transport Committee (rail and road) Developing European Railways Committee EASA Committee (air safety) (European Aviation Security Agency) Marco Polo Committee Single Sky Committee (SSC) Technical Adaptation Committee on Roadworthiness Testing Ten Financial Assistance Committee Ten Energy Financial Assistance Committee Ten Transport Financial Assistance Committee Transport Infrastructure Charging Committee for the Nuclear Decommissioning Assistance Programme Takograf Komitesi Tehlikeli Malların Taşınması Komitesi Çernobil Nükleer Güç İstasyonundaki Kazanın Ardından Üçüncü Ülkeler Menşeli Tarım Ürünlerinin İthalat Şartlarını Denetleme Komitesi Topluluk / İsviçre Taşımacılık Komitesi (demiryolu ve karayolu) Gelişen Avrupa Demiryolları Komitesi EASA (Avrupa Hava Güvenliği Ajansı) Komitesi Marco Polo Komitesi Tek Hava Sahası Komitesi Yola Elverişlilik Testi Teknik Uyum Komitesi Trans Avrupa Ağları (Ten) Alanında Mali Yardım Komitesi Ten Enerji Mali Yardım Komitesi Ten Taşımacılık Mali Yardım Komitesi Taşımacılık Altyapı Ücretlendirmesi Komitesi Nükleer İstasyonların Faaliyetlerinin Sonlandırılması Yardım Programı Komitesi 396
409 Environment (DG ENV) Advisory Committee for Implementation of the Directive on the Limitation of Emissions of Volatile Organic Compounds Due to the Use of Organic Solvents in Certain Activities and Installations Committee for Application of the Regulation Authorising Voluntary Participation by Undertakings in the Industrial Sector in a Community Eco Management and Audit Scheme (EMAS) Committee for Implementation of the Directive on Packaging and Packaging Waste Committee for Implementing the Directive Establishing a Community Policy Regarding Water Committee for the Adaptation to Scientific and Technical Progress and Implementation of the Directive on Protection of Waters Against Pollution Caused By Nitrates from Agricultural Sources Committee for the Adaptation to Scientific and Technical Progress and Implementation of The Directive on the Incineration of Hazardous Waste Committee for the Adaptation to Scientific and Technical Progress and Implementation of the Directive on Urban Waste Water Treatment Committee for the Adaptation to Scientific and Technical Progress and Implementation of The Directives on Waste Committee for the adaptation to Scientific and Technical Progress of the Directive on Conservation of Wild Birds (ORNIS) Committee for the Adaptation to Technical and Scientific Progress of The Directive on the Quality of Water Intended for Human Consumption Çevre Bazı Faaliyetlerde ve Tesislerde Organik Çözücülerin Kullanılmasından Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşik Emisyonlarının Sınırlandırılması Hakkındaki Direktifin Uygulanması Danışma Komitesi Sanayi Sektöründeki İşletmelerin Bir Topluluk Çevre Yönetimi ve Denetleme Planına (EMAS) Gönüllü Katılımını Düzenleyen Tüzüğün Uygulanması Komitesi Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Direktifinin Uygulanması Komitesi Suyla İlgili Bir Topluluk Politikası Oluşturan Direktifin Uygulanması Komitesi Suların Tarım Kaynaklı Nitratların Sebep Olduğu Kirlenmeye Karşı Korunması Hakkındaki Direktifin Bilimsel ve Teknik İlerlemeye Uyarlanması ve Uygulanması Komitesi Tehlikeli Atıkların Yakılması Hakkındaki Direktifin Bilimsel ve Teknik İlerlemeye Uyarlanması ve Uygulanması Komitesi Kentsel Atık Su Arıtımı Direktifinin Bilimsel ve Teknik İlerlemeye Uyarlanması ve Uygulanması Komitesi Atık Konusundaki Direktiflerin Bilimsel ve Teknik İlerlemeye Uyarlanması ve Uygulanması Komitesi Yaban Kuşlarının Korunması Hakkındaki Direktifin Bilimsel ve Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi İnsan Tüketimine Yönelik Su Kalitesi Hakkındaki Direktifin Teknik ve Bilimsel İlerlemeye Uyarlanması Komitesi 397
410 Committee for the Adaptation to Technical Progress and Application of the Community Award Scheme for an Eco Label (ECO LABEL) Committee for the adaptation to Technical Progress and Implementation of the Directive on the Contained Use of Genetically Modified Micro Organisms Committee for the adaptation to Technical Progress and Implementation of the Directive on the Deliberate Release into the Environment of Genetically Modified Organisms Committee for the Adaptation to Technical Progress and Implementation of the Regulation on the Evaluation and Control of The Risks of Existing Substances Committee for the Adaptation to Technical Progress of Legislation to Remove Technical Barriers to Trade in Dangerous Substances and Preparations Committee for the Adaptation to Technical Progress of the Directive on the Control of Volatile Organic Compound Emissions Resulting from the Storage of Petrol and Its Distribution from Terminals to Service Stations (VOC) Committee for the Adaptation to Technical Progress of the Directive on the Quality of Bathing Water Committee for the Application of the Directive Relating to the Availability of Consumer Information on Fuel Economy and Co2 Emissions in Respect of the Marketing of New Passenger Cars Committee for the Protection of Species of Wild Fauna and Flora by Regulating Trade Therein (CITES) Committee on Implementing Legislation on Ambient Air Quality Assessment and Management Eko etiket Konusundaki Topluluk Ödül Programının Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Genetiği Değiştirilmiş Mikroorganizmaların Kontrollü Kullanımı Hakkındaki Direktifin Teknik İlerlemeye Uyarlanması ve Uygulanması Komitesi Genetiği Değiştirilmiş Organizmaların Bilinçli Olarak Çevreye Salınması Hakkındaki Direktifin Teknik İlerlemeye Uyarlanması ve Uygulanması Komitesi Mevcut Maddelerin Risklerinin Değerlendirilmesi ve Kontrolü Hakkındaki Tüzüğün Teknik İlerlemeye Uyarlanması ve Uygulanması Komitesi Tehlikeli Madde ve Preparatların Ticaretindeki Engellerin Kaldırılması Hakkındaki Mevzuatın Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Petrolün Depolanmasından ve Depo Merkezlerinden Servis İstasyonlarına Dağıtılmasından Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşik Emisyonlarının Kontrolü Hakkındaki Direktifin Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Yüzme Suyu Kalitesi Direktifinin Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Yeni Binek Otomobillerin Pazarlanması Çerçevesinde Tüketicinin Yakıt Ekonomisi ve Karbondioksit Emisyonu Hakkında Bilgilendirilmesine İlişkin Direktifin Uygulanması Komitesi Ticaretin Düzenlenmesi Suretiyle Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Korunması Komitesi Dış Hava Kalite Değerlendirmesi ve Yönetimi Mevzuatının Uygulanması Komitesi 398
411 Committee on the Conservation of Natural Habitats and of Wild Fauna and Flora (HABITAT) Committee on the Financial Instrument for the Environment (LIFE) Climate Change Committee Doğal Yaşam Ortamlarının ve Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Korunması Komitesi (HABITAT) Çevre Mali Aracı Komitesi İklim Değişikliği Komitesi Management Committee for Application of the Directive on the Standardisation and Rationalisation of Reports on the Implementation of Certain Directives Relating to the Environment Management Committee to Monitor Production and Consumption of Substances that Deplete the Ozone Layer (SDO) Çevre Konusundaki Belirli Direktiflerin Uygulanmasına İlişkin Raporların Standardizasyonu ve Rasyonalizasyonu Hakkındaki Direktifin Uygulanması Yönetim Komitesi Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Üretim ve Tüketimini İzleme Komitesi Standing Committee for Implementation of the Directive Concerning the Placing of Biocidal Products on the Market Standing Committee for Implementation of the Directive on the Control of Major Accidental Hazards Involving Dangerous Substances Committee for Directive 2003/65/EEC on the Approximation of Laws, Regulations and Administrative Provisions of the Member States Regarding the Protection of Animals Used for Experimental and Other Scientific Purposes Regulatory Committee on the Implementation of the European PRTR (Pollutant Release and Transfer Register) Civil Protection Committee Committee for the Implementation of the Directive on Sulphur Content in Marine Fuels Forest Law Enforcement Governance and Trade (FLEGT) Committee Committee Established Under The Regulation Concerning the Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) Biyosidal Ürünlerin Piyasaya Sürülmesi Hakkındaki Direktifin Uygulanması Daimî Komitesi Tehlikeli Maddeler İçeren Büyük Kaza Risklerinin Kontrolü Hakkındaki Direktifin Uygulanması Daimî Komitesi Üye Devletlerin Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Hayvanların Korunması Hakkındaki Kanunlarının, Tüzüklerinin ve İdari Hükümlerinin Yakınlaştırılması Direktifi (2003/65/AET) Komitesi Avrupa Kirletici Salınım ve Taşınım Kaydının (PRTR) Uygulanması Düzenleyici Komitesi Sivil Savunma Komitesi Deniz Yakıtlarının Kükürt İçeriği Direktifinin Uygulanması Komitesi Orman Kanunu Uygulama Yönetişim ve Ticaret Komitesi Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanmasına (REACH) İlişkin Tüzük Uyarınca Kurulan Komite 399
412 Committee for the Adaptation to Technical Progress of Directive 2006/7/EC Concerning the Management of Bathing Water Quality Yüzme Suyu Kalitesi Yönetimi Direktifinin (2006/7/AT) Teknik İlerlemeye Uyarlanması Komitesi Research (DG RTD) Standing Committee for Agricultural Research (SCAR) The Programme Committee for the Execution of the Specific Programme Co operation Implementing the 7th Framework Programme (2007 2013) of the European Community for Research, Technological Development and Demonstration Activities Specific Health Food, Agriculture and Fisheries, Biotechnology Nano sciences, Nano technologies, Materials and New Production Technologies Energy Environment (including Climate Change) Transport (including Aeronautics) Socio economic Sciences and Humanities The Programme Committee For the Execution of the Specific Programme 'Ideas' Implementing the 7th Framework Programme (2007 2013) of the European Community for Research, Technological Development and Demonstration Activities The programme Committee for the Execution of the Specific Programme 'People' Implementing the 7th Framework Programme (2007 2013) of the European Community for Research, Technological Development and Demonstration Activities Araştırma Tarımsal Araştırmalar Daimî Komitesi (SCAR) Avrupa Topluluğu Araştırma, Teknoloji Geliştirme ve Demonstrasyon Faaliyetleri için 7. Çerçeve Programın (2007 2013) Uygulanmasını Sağlayan İşbirliği Spesifik Programının Gerçekleştirilmesi Program Komitesi Spesifik Sağlık Gıda, Tarım ve Balıkçılık, Biyoteknoloji Nano bilimler, Nano teknolojiler, Malzemeler ve Yeni Ürün Teknolojileri Enerji Çevre (İklim Değişikliği dahil) Taşımacılık (Havacılık dahil) Sosyo ekonomik Bilimler ve Beşeri Bilimler Avrupa Topluluğu Araştırma, Teknoloji Geliştirme ve Demonstrasyon Faaliyetleri için 7. Çerçeve Programın (2007 2013) Uygulanmasını Sağlayan Fikirler` Spesifik Programının Gerçekleştirilmesi Program Komitesi Avrupa Topluluğu Araştırma, Teknoloji Geliştirme ve Demonstrasyon Faaliyetleri için 7. Çerçeve Programın (2007 2013) Uygulanmasını Sağlayan Kişiyi Destekleme` Spesifik Programının Gerçekleştirilmesi Program Komitesi 400
413 The Programme Committee for the Execution of the Specific Programme 'Capacities' Implementing the 7th Framework Programme (2007 2013) of the European Community for Research, Technological Development and Demonstration Activities Research Infrastructures (DG RTD and DG INFSO) Research for the Benefit of Small and Medium Sized Enterprises (SMEs) Regions of Knowledge, Research Potential and Support for the Coherent Development of Research Policies Science in Society Activities of International Co operation Avrupa Topluluğu Araştırma, Teknoloji Geliştirme ve Demonstrasyon Faaliyetleri için 7. Çerçeve Programın (2007 2013) Uygulanmasını Sağlayan Kapasiteler` Spesifik Programının Gerçekleştirilmesi Program Komitesi Araştırma Altyapıları (DG RTD ve DG INFSO) Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ ler)yararına Yapılan Araştırmalar Bilgi Bölgeleri, Araştırma Potansiyeli ve Araştırma Politikalarının Uyumlu Gelişiminin Desteklenmesi Toplumda Bilim Uluslararası İşbirliği Faaliyetleri Information Society and Media (DG INFSO) Advisory Committee on Information Systems Security (SOG IS) Committee for the Implementation of a Multi Annual Community Programme to Make Digital Content in Europe More Accessible, Usable and Exploitable (econtentplus) (2005 2008) Committee for the Implementation of a Multi Annual Community Programme on Promoting Safer Use of The Internet and New Online Technologies (Safer Internet Plus) (2005 2008) Communications Committee (COCOM) Framework Directive 2002/21/EC (COCOM) Electronic Signatures Committee Radio Spectrum Committee (RSC) Decision no 676/2002/EC (RSC) CIP ICTC the Committee for the ICT Policy Support Programme, called the ICT Management Committee (ICTC) Bilgi Toplumu ve Medya Bilgi Sistemleri Güvenliği Danışma Komitesi Avrupa da Dijital İçeriğin Daha Ulaşılabilir, Kullanılabilir ve Faydalanılabilir Hale Getirilmesi Çok Yıllı Topluluk Programının Uygulanması Komitesi (eiçerik +) (2005 2008) İnternet ve Yeni Çevrimiçi Teknolojilerin Güvenli Kullanımının Teşviki Çok Yıllı Topluluk Programının Uygulanması Komitesi (Güvenli İnternet +) (2005 2008) Haberleşme Komitesi (COCOM) Çerçeve Direktif 2002/21/AT (COCOM) Elektronik İmzalar Komitesi Radyo Spektrumu Komitesi (RSC) Karar no 676/2002/AT (RSC) BİT (Bilgi ve İletişim Teknolojileri) Yönetim Komitesi (BİT Politika Destek Programı Komitesi) MEDIA 2007 MEDYA 2007 401
414 FP7 ICTC The Programme Committee for the Execution of the Specific Programme Cooperation Implementing the Seventh Framework Programme (2007 2013) of the European Community for Research, Technological Development and Demonstration Activities Information and Communication Technologies (Configuration of DG RTD FP7 committee) Avrupa Topluluğu Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Demonstrasyon Faaliyetleri için 7. Çerçeve Programın (2007 2013) Uygulanmasını Sağlayan İşbirliği Spesifik Programının Gerçekleştirilmesi Program Komitesi Bilgi ve İletişim Teknolojileri (Araştırma ve Teknolojik Gelişme Genel Müdürlüğü Yedinci Çerçeve Programı Komitesi Konfigürasyonu) Fisheries and maritime affairs (DG FISH) Committee on Structures for Fisheries and Aquaculture Committee for Fisheries Products Committee for Fisheries and Aquaculture European Fisheries Fund Committee Balıkçılık ve Denizcilik İşleri Balıkçılık ve Su Ürünleri Yapıları Komitesi Balıkçılık Ürünleri Komitesi Balıkçılık ve Su Ürünleri Yetiştiriciliği Komitesi Avrupa Balıkçılık Fonu Komitesi Internal Market and Services (DG MARKET) Accounting Regulatory Committee Advisory Committee on Public Procurement (ACPC) European Banking Committee (EBC) Committee for Application of the Legislation Concerning Common Rules for the Development of the Internal Market of Community Postal Services and the Improvement of Quality of Service Committee of Senior Officials on Public Health (CSOPH) Committee on Fees, Implementation Rules and The Procedure of the Boards of Appeal of the Office for Harmonisation in the Internal Market (trade marks and designs) İç Pazar ve Hizmetler Muhasebe Düzenleyici Komitesi Kamu Alımları Danışma Komitesi Avrupa Bankacılık Komitesi Topluluk Posta Hizmetleri İç Pazarının Geliştirilmesi ve Hizmet Kalitesinin Artırılmasına Yönelik Ortak Kurallar Hakkındaki Mevzuatın Uygulanması Komitesi Genel Sağlık Kıdemli Memurlar Komitesi İç Pazarda Uyumlaştırma Bürosu Temyiz Kurullarının Başvuru Bedelleri, Uygulama Kuralları ve Prosedürü Komitesi (markalar ve tasarımlar) 402
415 Committee on the Second General System for the Recognition of Professional Education and Training European Securities Committee Insurance Committee European Financial Conglomerates Committee Audit Regulatory Committee Committee on the Prevention of Money Laundering and Terrorist Financing Committee on the Recognition of Professional Qualifications Mesleki Eğitim ve Öğretimin Tanınmasına Yönelik İkinci Genel Sistem Komitesi Avrupa Menkul Kıymetler Komitesi Sigortacılık Komitesi Avrupa Finansal Grupları Komitesi Denetim Düzenleyici Komitesi Kara Para Aklanmasının ve Terörist Faaliyetlerin Finansmanının Önlenmesi Komitesi Mesleki Yeterliliklerin Tanınması Komitesi Regional policy (DG REGIO) Committee on the Regulation Establishing an Instrument for Structural Policies for Pre Accession (ISPA) Coordination Committee of the Funds Bölgesel Politika Katılım Öncesi Yapısal Politikalar Aracı (ISPA) Oluşturan Tüzük Komitesi Fon Koordinasyon Komitesi Taxation and Customs Union Committee for Monitoring Trade in Substances Used for the Illicit Manufacture of Narcotic Drugs or Psychotropic Substances (precursors) Committee for Mutual Assistance on Recovery of Claims (assistance) Committee on Economic Outward Processing Arrangements for Textiles Committee on Excise Duties Committee on the Export and Return of Cultural Goods Vergilendirme ve Gümrük Birliği Uyuşturucuların ya da Psikotrop Maddelerin Yasa Dışı İmalinde Kullanılan Maddelerin Ticaretinin İzlenmesi Komitesi (hammaddeler) Alacakların Kurtarılması Hakkında Karşılıklı Yardım Komitesi (yardım) Tekstil Ürünlerine İlişkin Ekonomik Hariçte İşleme Düzenlemeleri Komitesi Özel Tüketim Vergileri Komitesi Kültürel Malların İhracı ve İadesi Komitesi 403
416 Committee on the Movement of Air or Sea Passengers' Baggage (principles) Customs Code Committee Counterfeit and pirated goods Customs procedures with economic impact Customs valuation Customs warehouses and free zones Duty free arrangements Tariff and statistical nomenclature Economic tariff questions Favourable tariff treatment (end use of goods) General legislation Movement of air or sea passengers' baggage (technical problems) Origin Repayment Single Administrative Document Transit Standing Committee on Administrative Cooperation Hava veya Deniz Yolcularının Bagajlarının Dolaşımı Komitesi (ilkeler) Gümrük Kodu Komitesi Sahte ve korsan mallar Gümrük prosedürleri ve ekonomik etki Gümrük kıymeti Gümrük Antrepoları ve Serbest Bölgeler Vergi muafiyeti düzenlemeleri Tarife ve istatistiksel nomenklatür Ekonomik tarife sorunları Ayrıcalıklı tarife uygulaması (malların nihai kullanımı) Genel mevzuat Hava veya deniz yolcularının bagajlarının dolaşımı (teknik sorunlar) Menşe Geri ödeme Tek İdari Belge Transit İdari İşbirliği Daimî Komitesi Customs 2013 Gümrük 2013 FISCALIS Committee FISCALIS Komitesi Education and Culture (DG EAC) Programme for the Enhancement of Quality in Higher Education and the Promotion of Intercultural Understanding Through Cooperation With Third Countries (Erasmus Mundus) (2004 to 2008) elearning Committee Committee Europe for Citizens Committee of the Integrated Action Programme in The Field of Lifelong Learning Committee Youth in Action Culture Committee Eğitim ve Kültür Üçüncü Ülkelerle İşbirliği Yapılarak Yüksek Öğrenimdeki Kalitenin Artırılması ve Kültürlerarası Anlayışın Teşvik Edilmesi Programı (Erasmus Mundus) (2004 2008) e Öğrenim Komitesi Vatandaşlar için Avrupa Komitesi Hayat Boyu Öğrenme Alanında Entegre Eylem Programı Komitesi Topluluk Gençlik [Programı] Komitesi Kültür Komitesi European Year of Intercultural Dialogue 2008 Avrupa Kültürlerarası Diyalog Yılı 2008 404
417 Health and Consumer Protection (DG SANCO) Tobacco Products Regulatory Committee Committee for the Implementation of the Community Action Programme on Public Health (2003 2008) Committee of the General Product Safety Directive (2001/95/EC) Committee for Community Actions in Support of Consumer Policy (2004 2007) Committee on the Decision to Set Up a Network for the Epidemiological Surveillance and Control of Communicable Diseases Regulatory Committee on the Quality and Safety of Blood Standing Committee for Community Protection of Plant Variety Rights Sağlık ve Tüketicinin Korunması Tütün Ürünleri Düzenleyici Komitesi Genel Sağlık Alanında Topluluk Eylem Programının Uygulanması Komitesi (2003 2008) Genel Ürün Güvenliği Direktifi (2001/95/AT) Komitesi Tüketici Politikasını Destekleyen Topluluk Eylemleri Komitesi (2004 2007) Bulaşıcı Hastalıkların Epidemiyolojik Sürveyansı ve Kontrolü için Ağ Oluşturulması Hakkındaki Karar Komitesi Kan Kalitesi ve Güvenliği Düzenleyici Komitesi Topluluk Bitki Çeşidi Haklarının Korunması Daimî Komitesi Standing Committee on Plant Health (SCPH) Bitki Sağlığı Daimî Komitesi Standing Committee on Propagating Material and Ornamental Plants Standing Committee on Propagating Material and Plants of Fruit Genera and Species Standing Committee on Seeds and Propagating Material for Agriculture, Horticulture and Forestry Süs Bitkileri ve Üretim Materyalleri Daimî Komitesi Meyve Cins ve Türlerine Ait Üretim Materyali ve Bitkileri Daimî Komitesi Tarım, Bahçecilik ve Ormancılık İçin Tohum ve Üretim Materyali Daimî Komitesi 405
418 Standing Committee on the Food Chain and Animal Health Section: Phytopharmaceuticals Legislation Section: Phytopharmaceuticals Pesticide residues Section: Animal health and animal welfare Section: Animal nutrition Section: Biological safety of the food chain Section: Toxicological safety of the food chain Section: Controls and import conditions Section: General food law Section: Genetically Modified Food & Feed and Environmental Risk Standing Committee on Zootechnics Consumer Protection Cooperation Committee (Reg. (EC) No 2006/2004) Tissues and Cells Committee Gıda Zinciri ve Hayvan Sağlığı Daimî Komitesi Fitofarmasotik Maddeler Kısmı Mevzuat Fitofarmasotik Maddeler Kısmı Pestisit Kalıntıları Hayvan Sağlığı ve Hayvan Refahı Kısmı Hayvan Beslenmesi Kısmı Gıda Zincirinin Biyolojik Güvenliği Kısmı Gıda Zincirinin Toksikolojik Güvenliği Kısmı Kontroller ve İthalat Koşulları Genel Gıda Hukuku Kısmı Genetiği Değiştirilmiş Gıda ve Yemler ve Çevresel Risk Kısmı Zooteknik Daimî Komitesi Tüketicinin Korunması İşbirliği Komitesi (Tüzük (AT) No 2006/2004) Dokular ve Hücreler Komitesi Consumer Financial Programme Committee 2007 2013 Committee of the Second Programme of Community Action in the Field of Health (2008 2013) Tüketici Mali Programı Komitesi 2007 2013 Sağlık Alanında İkinci Topluluk Eylem Programı Komitesi (2008 2013) Justice, Freedom and Security (DG JLS) Committee Article 6 Visa Committee for the Implementation of Daphne Programme European Refugee Fund Advisory Committee SIS II Committee Committee on the Service in the Member States of Judicial and Extrajudicial Documents in Civil and Commercial Matters Committee on Legal Aid in Cross Border Disputes in Civil and Commercial Matters Adalet, Özgürlük ve Güvenlik 6. Madde Komitesi (Vize) Daphne Programının Uygulanması Komitesi Avrupa Mülteci Fonu Danışma Komitesi Schengen Bilgi Sistemi II (SIS II) Komitesi Üye Devletlerde Hukuki ve Ticari Konulardaki Adli ve Adli Olmayan Belgelerin Tebliği Komitesi Özel Hukuk ve Ticaret Hukuku Konularındaki Sınır Aşan Uyuşmazlıklarda Adli Yardım Komitesi 406
419 Advisory Committee Concerning Jurisdiction, Recognition and Enforcement of Judgments in Civil and Commercial Matters Brussels I Sirene Manual Committee Crime Victims Committee Committee on the Protection of Individuals With Regard to the Processing of Personal Data and on the Free Movement of Such Data EURODAC Committee DUBLIN II Committee Prevention, Preparedness and Consequence Management of Terrorism and Other Security Related Risks Prevention of and Fight Against Crime Criminal Justice Solidarity and Management of Migration Flows Committee for the Specific Programme Fundamental Rights and Citizenship The Second Generation Schengen Information System and Visa Information System Committee (SIS VIS Committee) Civil Justice Drug Prevention and Information Özel Hukuk ve Ticaret Hukuku Konularında Yargı Yetkisi, Yargı Kararlarının Tanınması ve Tenfiziyle İlgili Danışma Komitesi Brüksel I Sirene El Kitabı Komitesi Suç Mağdurları Komitesi Bireylerin Kişisel Verilerin İşlenmesiyle İlgili Olarak Korunması ve Bu Verilerin Serbest Dolaşımı Komitesi EURODAC Komitesi DUBLIN II Komitesi Terörizm ve Güvenlikle Alakalı Diğer Risklerin Önlenmesi, Hazırlık ve Sonuç Yönetimi Komitesi Suçun Önlenmesi ve Suçla Mücadele Ceza Yargılaması Dayanışma ve Göç Akımları Yönetimi Komitesi Temel Haklar ve Vatandaşlık Özel Programı Komitesi İkinci Kuşak Schengen Bilgi Sistemi ve Vize Bilgi Sistemi Komitesi (SIS VIS Komitesi) Hukuk Yargılaması Uyuşturucunun Önlenmesi ve bilgilendirme External relations (DG RELEX) Committee for the Implementation of the Kimberley Process Certification Scheme for the International trade in Rough Diamonds Industrialised Countries Committee Dış İlişkiler Kimberley Süreci Sertifika Sisteminin Uluslararası Ham Elmas Ticaretinin Belgelendirilmesinde Uygulanması Komitesi Sanayileşmiş Ülkeler Komitesi 407
420 Trade (DG TRADE) Advisory Committee on the Implementation of Activities Relating to the Community Market Access Strategy Committee on Common Rules for Exports of Products Ticaret Topluluk Pazarına Giriş Stratejisiyle İlgili Faaliyetlerin Uygulanması Danışma Komitesi Ürünlerin İhracına İlişkin Ortak Kurallar Komitesi Textile Committee (conventional regime) Committee on Common Rules for Imports of Textile Products from Certain Third Countries (autonomous regime) Committee on Defence Against Obstacles to Trade Which Affect the Market of the Community or a Non Member Country (TBR) Tekstil Komitesi (konvansiyonel rejim) Tekstil Ürünlerinin Belirli üçüncü Ülkelerden İthaline İlişkin Ortak Kurallar Komitesi (otonom rejim) Topluluk Pazarını veya Üye Olmayan Bir Ülkeyi Etkileyen Ticaret Engellerine Karşı Önlem Komitesi Committee on Harmonisation of the Provisions Concerning Export Credit Insurance for Transactions with Medium and Long Term Cover Orta ve Uzun Vadeli İşlemler için İhracat Kredisi Sigortasıyla İlgili Hükümlerin Uyumlaştırılması Komitesi Generalised System of Preferences Committee (GSPC) Management Committee on Quantitative Import or Export Quotas Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Komitesi İthalatta ve İhracatta Miktar Kısıtlamaları Yönetim Komitesi OCT Transhipment Committee Access to Medicines Committee Committee on Trade Retaliation OCT (Denizaşırı Ülkeler ve Topraklar) Aktarma Komitesi İlaçlara Erişim Komitesi Ticari Misilleme Komitesi Enlargement Genişleme 408
421 CARDS: Committee for the implementation of Community Assistance to Reconstruction, Development & Stabilisation for Albania, Bosnia and Herzegovina, Croatia, Montenegro, Serbia, Kosovo (under UNSCR 1244) and Former Yugoslav Republic of Macedonia IPA Committee Arnavutluk, Bosna Hersek, Hırvatistan, Karadağ, Sırbistan, Kosova (1244 sayılı BM Güvenlik Kararı uyarınca) ve Makedonya da Yeniden Yapılanma, Kalkınma ve İstikrara Yönelik Topluluk Yardımının Uygulanması Komitesi IPA (Katılım Öncesi Yardım Aracı) Komitesi Europe Aid (AIDCO) European Development Fund Committee (EDF) ENPI Committee (European Neighbourhood and Partnership Instrument) DCI Committee (Development Cooperation Instrument) IFS Committee (Instrument for Stability) INSC Committee (Instrument for Nuclear Safety Cooperation) EIDHR Committee (Democracy and Human Rights Committee) Avrupa Yardımı Avrupa Kalkınma Fonu (AKF) Komitesi Avrupa Komşuluk ve Ortaklık Aracı Komitesi Kalkınma İşbirliği Aracı Komitesi IFS (İstikrar Aracı) Komitesi INSC (Nükleer Güvenliği İşbirliği Aracı) Komitesi EIDHR (Demokrasi ve İnsan Hakları Avrupa Girişimi) Komitesi (Demokrasi ve İnsan Hakları Komitesi) Humanitarian Aid (DG ECHO) Humanitarian Aid Committee (HAC) İnsani Yardım Komitesi İnsani Yardım Eurostat (ESTAT) Committee on Statistics Relating to the Trading of Goods Between Member States Committee on Statistics Relating to the Trading of Goods With Non Member Countries Committee on the Harmonisation of Gross National Income at Market Prices (GNI) Eurostat Üye Devletler Arasında Mal Ticaretine İlişkin İstatistikler Komitesi Üye Olmayan Devletlerle Mal Ticaretine İlişkin İstatistikler Komitesi Gayrisafi Milli Gelirin Piyasa Fiyatlarıyla Uyumlaştırılması Komitesi 409
422 Committee on the Harmonisation of the Compilation of Gross National Product at Market Prices (GNP) Confidentiality of Statistics Committee Standing Committee for Agricultural Statistics (SCAS) Statistical Programme Committee (SPC) Balance of Payments Committee Committee on Infrastructure for Spatial Information in the European Community (INSPIRE) Gayrisafi Milli Hasılanın Piyasa Fiyatlarıyla Derlenmesinin Uyumlaştırılması Komitesi İstatistik Güvenliği Komitesi Tarımsal İstatistikler Daimî Komitesi İstatistik Program Komitesi Ödemeler Dengesi Komitesi Avrupa Topluluğunda Konumsal Bilgi Altyapısı (INSPIRE) Komitesi Budget (DG BUDG) Advisory Committee on the Communities' Own Resources (ACOR) Regulatory Committee for Executive Agencies (RCEA) Bütçe Toplulukların Öz Kaynakları Danışma Komitesi (ACOR) Yürütme Ajansları Düzenleyici Komitesi (RCEA) European anti fraud office (OLAF) Committee on Mutual Assistance in Customs and Agricultural Matters Avrupa Dolandırıcılıkla Mücadele Bürosu Gümrük ve Tarım Konularında Karşılıklı Yardım Komitesi Informatics (DG DIGIT) Pan European egovernment Services Committee (PEGSCO) Bilişim Pan Avrupa e Devlet Hizmetleri Komitesi (PEGSCO) 410
423 AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKELER (2008 itibarıyla) EU MEMBER STATES (As of 2008) Kaynak Dil İngilizce Türkçe Royaume de Belgique/ Koninkrijk België Kingdom of Belgium Belçika Krallığı Република България Republic of Bulgaria Bulgaristan Cumhuriyeti Česká republika Czech Republic Çek Cumhuriyeti Kongeriget Danmark Kingdom of Denmark Danimarka Krallığı Bundesrepublik Deutschland Federal Republic of Germany Almanya Federal Cumhuriyeti Eesti Vabariik Republic of Estonia Estonya Cumhuriyeti Éire/Ireland Ireland İrlanda Ελληνική Δημοκρατία Hellenic Republic Yunanistan Cumhuriyeti Reino de España Kingdom of Spain İspanya Krallığı République française French Republic Fransa Cumhuriyeti Repubblica italiana Italian Republic İtalya Cumhuriyeti Κυπριακή Δημοκρατία Republic of Cyprus Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Latvijas Republika Republic of Latvia Letonya Cumhuriyeti Lietuvos Respublika Republic of Lithuania Litvanya Cumhuriyeti Grand Duché de Luxembourg Grand Duchy of Luxembourg Lüksemburg Büyük Dükalığı Magyar Köztársaság Republic of Hungary Macaristan Cumhuriyeti Repubblika Ta Malta Republic of Malta Malta Cumhuriyeti Koninkrijk der Nederlanden Kingdom of the Netherlands Hollanda Krallığı Republik Österreich Republic of Austria Avusturya Cumhuriyeti Rzeczpospolita Polska Republic of Poland Polonya Cumhuriyeti 411
424 República Portuguesa Portuguese Republic Portekiz Cumhuriyeti România Romania Romanya Republika Slovenija Republic of Slovenia Slovenya Cumhuriyeti Slovenská republika Slovak Republic Slovak Cumhuriyeti Suomen tasavalta / Republiken Finland Republic of Finland Finlandiya Cumhuriyeti Konungariket Sverige Kingdom of Sweden İsveç Krallığı United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland İngiltere AVRUPA BİRLİĞİ ÜYELİĞİNE ADAY ÜLKELER (2008 itibarıyla) CANDIDATE COUNTRIES FOR ACCESSION TO THE EU (As of 2008) Hrvatska Republic of Croatia Hırvatistan Cumhuriyeti поранешна југословенска Република Македонија the former Yugoslav Republic of Macedonia Makedonya Cumhuriyeti Türkiye Cumhuriyeti Republic of Turkey Türkiye Cumhuriyeti 412
425 ÜLKELER (COUNTRIES) Short Name Full Name Kısa Adı Tam Adı Afghanistan Islamic Republic of Afghanistan Afganistan Afganistan İslam Cumhuriyeti Albania Republic of Albania Arnavutluk Arnavutluk Cumhuriyeti Algeria People s Democratic Republic of Algeria Cezayir Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Andorra Principality of Andorra Andorra Andorra Prensliği Angola Republic of Angola Angola Angola Cumhuriyeti Antigua and Barbuda Antigua and Barbuda Antigua ve Barbuda Antigua ve Barbuda Argentina Argentine Republic Arjantin Arjantin Cumhuriyeti Armenia Republic of Armenia Ermenistan Ermenistan Cumhuriyeti Australia Commonwealth of Australia Avustralya Avustralya Austria Republic of Austria Avusturya Avusturya Cumhuriyeti Azerbaijan Republic of Azerbaijan Azerbaycan Azerbaycan Cumhuriyeti Bahamas Commonwealth of the Bahamas Bahama Adaları Bahama Adaları Bahrain Kingdom of Bahrain Bahreyn Bahreyn Krallığı Bangladesh People s Republic of Bangladesh Bangladeş Bangladeş Halk Cumhuriyeti Barbados Barbados Barbados Barbados 413
426 Belarus Republic of Belarus Belarus Belarus Cumhuriyeti Belgium Kingdom of Belgium Belçika Belçika Krallığı Belize Belize Belize Belize Benin Republic of Benin Benin Benin Cumhuriyeti Bermuda Bermuda Bermuda Bermuda Bhutan Kingdom of Bhutan Butan Butan Krallığı Bolivia Republic of Bolivia Bolivya Bolivya Cumhuriyeti Bosnia and Herzegovina Bosnia and Herzegovina Bosna Hersek Bosna Hersek Botswana Republic of Botswana Bostvana Bostvana Cumhuriyeti Brazil Federative Republic of Brazil Brezilya Brezilya Federatif Cumhuriyeti Brunei Negara Brunei Darussalam Burunei Brunei Darüsselam Sultanlığı Bulgaria Republic of Bulgaria Bulgaristan Bulgaristan Cumhuriyeti Burkina Faso Burkina Faso Burkina Faso Burkina Faso Burundi Republic of Burundi Burundi Burundi Cumhuriyeti Cambodia Kingdom of Cambodia Kamboçya Kamboçya Krallığı Cameroon Republic of Cameroon Kamerun Kamerun Cumhuriyeti Canada Canada Kanada Kanada Cape Verde Republic of Cape Verde Yeşil Burun Yeşil Burun Cumhuriyeti Central African Republic Central African Republic Orta Afrika Cumhuriyeti Orta Afrika Cumhuriyeti Chad Republic of Chad Çad Çad Cumhuriyeti 414
427 Chile Republic of Chile Şili Şili Cumhuriyeti China People s Republic of China Çin Çin Halk Cumhuriyeti Colombia Republic of Colombia Kolombiya Kolombiya Cumhuriyeti Comoros Union of the Comoros Komorlar Komorlar Birliği Congo Republic of the Congo Kongo Kongo Cumhuriyeti Costa Rica Republic of Costa Rica Kostarika Kostarika Cumhuriyeti Côte d Ivoire Republic of Côte d Ivoire Fildişi Sahili Fildişi Sahili Cumhuriyeti Croatia Republic of Croatia Hırvatistan Hırvatistan Cumhuriyeti Cuba Republic of Cuba Küba Küba Cumhuriyeti Cyprus Republic of Cyprus Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Czech Republic Czech Republic Çek Cumhuriyeti Çek Cumhuriyeti Democratic Republic of the Congo Democratic Republic of the Congo Demokratik Kongo Cumhuriyeti Demokratik Kongo Cumhuriyeti Denmark Kingdom of Denmark Danimarka Danimarka Krallığı Djibouti Republic of Djibouti Cibuti Cibuti Cumhuriyeti Dominica Commonwealth of Dominica Dominika Dominika Dominican Republic Dominican Republic Dominik Cumhuriyeti Dominik Cumhuriyeti East Timor Democratic Republic of East Timor Doğu Timor Demokratik Doğu Timor Cumhuriyeti Ecuador Republic of Ecuador Ekvator Ekvator Cumhuriyeti Egypt Arab Republic of Egypt Mısır Mısır Arap Cumhuriyeti 415
428 El Salvador Republic of El Salvador El Salvador El Salvador Cumhuriyeti Equatorial Guinea Republic of Equatorial Guinea Ekvator Ginesi Ekvator Ginesi Cumhuriyeti Eritrea State of Eritrea Eritre Eritre Devleti Estonia Republic of Estonia Estonya Estonya Cumhuriyeti Ethiopia Federal Democratic Republic of Ethiopia Etiyopya Federal Demokratik Etiyopya Cumhuriyeti Faeroe Islands Faeroe Islands Faroe Adaları Faroe Adaları Fiji Republic of the Fiji Islands Fiji Fiji Adaları Cumhuriyeti Finland Republic of Finland Finlandiya Finlandiya Cumhuriyeti Former Yugoslav Republic of Macedonia Former Yugoslav Republic of Macedonia Makedonya Makedonya Cumhuriyeti France French Republic Fransa Fransa Cumhuriyeti Gabon Gabonese Republic Gabon Gabon Cumhuriyeti Gambia Republic of the Gambia Gambiya Gambiya Cumhuriyeti Georgia Georgia Gürcistan Gürcistan Germany Federal Republic of Germany Almanya Almanya Federal Cumhuriyeti Ghana Republic of Ghana Gana Gana Cumhuriyeti Greece Hellenic Republic Yunanistan Yunanistan Cumhuriyeti Grenada Grenada Grenada Greneda Guatemala Republic of Guatemala Guatemala Guatemala Cumhuriyeti 416
429 Guinea Republic of Guinea Gine Gine Cumhuriyeti Guinea Bissau Republic of Guinea Bissau Gine Bissau Gine Bissau Cumhuriyeti Guyana Cooperative Republic of Guyana Guyana Guyana Kooperatif Cumhuriyeti Haiti Republic of Haiti Haiti Haiti Cumhuriyeti the Holy See (Vatican City State) the Holy See (Vatican City State) Vatikan Vatikan Honduras Republic of Honduras Honduras Honduras Cumhuriyeti Hong Kong Hong Kong Special Administrative Region of the People s Republic of China Hong Kong Çin Halk Cumhuriyeti Hong Kong Özel İdare Bölgesi Hungary Republic of Hungary Macaristan Macaristan Cumhuriyeti Iceland Republic of Iceland İzlanda İzlanda Cumhuriyeti India Republic of India Hindistan Hindistan Cumhuriyeti Indonesia Republic of Indonesia Endonezya Endonezya Cumhuriyeti Iran Islamic Republic of Iran İran İran İslam Cumhuriyeti Iraq Republic of Iraq Irak Irak Cumhuriyeti Ireland Ireland İrlanda İrlanda Israel State of Israel İsrail İsrail Devleti Italy Italian Republic İtalya İtalya Cumhuriyeti Jamaica Jamaica Jamaika Jamaika Japan Japan Japonya Japonya 417
430 Jordan Hashemite Kingdom of Jordan Ürdün Ürdün Haşimi Krallığı Kazakhstan Republic of Kazakhstan Kazakistan Kazakistan Cumhuriyeti Kenya Republic of Kenya Kenya Kenya Cumhuriyeti Kiribati Republic of Kiribati Kiribati Kiribati Cumhuriyeti Kosovo Republic of Kosovo Kosova Kosova Cumhuriyeti Kuwait State of Kuwait Kuveyt Kuveyt Devleti Kyrgyzstan Kyrgyz Republic Kırgızistan Kırgız Cumhuriyeti Laos Lao People s Democratic Republic Laos Lao Demokratik Halk Cumhuriyeti Latvia Republic of Latvia Letonya Letonya Cumhuriyeti Lebanon Lebanese Republic Lübnan Lübnan Cumhuriyeti Lesotho Kingdom of Lesotho Lesotho Lesotho Krallığı Libya Great Socialist People s Libyan Arab Jamahiriya Libya Libya Arap Halk Sosyalist Büyük Cemahiriyesi Liechtenstein Principality of Liechtenstein Lihtenştayn Lihtenştayn Prensliği Lithuania Republic of Lithuania Litvanya Litvanya Cumhuriyeti Luxembourg Grand Duchy of Luxembourg Lüksemburg Lüksemburg Büyük Dükalığı Macau Macao Special Administrative Region of the People s Republic of China Makau Çin Halk Cumhuriyeti Makau Özel İdare Bölgesi Madagascar Republic of Madagascar Madagaskar Madagaskar Cumhuriyeti Malawi Republic of Malawi Malavi Malavi Cumhuriyeti 418
431 Malaysia Malaysia Malezya Malezya Maldives Republic of Maldives Maldivler Maldivler Cumhuriyeti Mali Republic of Mali Mali Mali Cumhuriyeti Malta Republic of Malta Malta Malta Cumhuriyeti Marshall Islands Republic of the Marshall Islands Marşal Adaları Marşal Adaları Cumhuriyeti Mauritania Islamic Republic of Mauritania Moritanya Moritanya İslam Cumhuriyeti / Mauritius Republic of Mauritius Moritiyus Moritiyus Cumhuriyeti Mexico United Mexican States Meksika Birleşik Meksika Devletleri Micronesia Federated States of Micronesia Mikronezya Mikronezya Federe Devletleri Moldova Republic of Moldova Moldova Moldova Cumhuriyeti Monaco Principality of Monaco Monako Monako Prensliği Mongolia Mongolia Moğolistan Moğolistan Montenegro Montenegro Karadağ Karadağ Morocco Kingdom of Morocco Fas Fas Krallığı Mozambique Republic of Mozambique Mozambik Mozambik Cumhuriyeti Myanmar Union of Myanmar Myanmar Myanmar Birliği Namibia Republic of Namibia Namibya Namibya Cumhuriyeti Nauru Republic of Nauru Nauru Nauru Cumhuriyeti Nepal Kingdom of Nepal Nepal Nepal Krallığı Netherlands Kingdom of the Netherlands Hollanda Hollanda Krallığı 419
432 New Zealand New Zealand Yeni Zelanda Yeni Zelanda Nicaragua Republic of Nicaragua Nikaragua Nicaragua Cumhuriyeti Niger Republic of Niger Nijer Nijer Cumhuriyeti Nigeria Federal Republic of Nigeria Nijerya Nijerya Federal Cumhuriyeti North Korea Democratic People s Republic of Korea Kuzey Kore Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Norway Kingdom of Norway Norveç Norveç Krallığı Oman Sultanate of Oman Oman Oman Sultanlığı Pakistan Islamic Republic of Pakistan Pakistan Pakistan İslam Cumhuriyeti Palau Republic of Palau Palau Palau Cumhuriyeti Palestine Paletsine National Authority Filistin Filistin Ulusal Yönetimi Panama Republic of Panama Panama Panama Cumhuriyeti Papua New Guinea Independent State of Papua New Guinea Papua Yeni Gine Papua Yeni Gine Bağımsız Devleti Paraguay Republic of Paraguay Paraguay Paraguay Cumhuriyeti Peru Republic of Peru Peru Peru Cumhuriyeti Philippines Republic of the Philippines Filipinler Filipinler Cumhuriyeti Poland Republic of Poland Polonya Polonya Cumhuriyeti Portugal Portuguese Republic Portekiz Portekiz Cumhuriyeti Qatar State of Qatar Katar Katar Devleti Romania Romania Romanya Romanya Russia Russian Federation Rusya Rusya Federasyonu 420
433 Rwanda Republic of Rwanda Ruanda Ruanda Cumhuriyeti Saint Kitts and Nevis Federation of Saint Kitts and Nevis Saint Kitts ve Nevis Saint Kitts ve Nevis Federasyonu Saint Lucia Saint Lucia Saint Lucia Saint Lucia Saint Vincent and the Grenadines Saint Vincent and the Grenadines Saint Vincent ve Grenadine Saint Vincent ve Grenadine Adaları Samoa Independent State of Samoa Samoa Samoa Bağımsız Devleti San Marino Republic of San Marino San Marino San Marino Cumhuriyeti São Tomé and Príncipe Democratic Republic of São Tomé and Príncipe Sao Tome ve Prinsipe Demokratik Sao Tome ve Principe Cumhuriyeti Saudi Arabia Kingdom of Saudi Arabia Suudi Arabistan Suudi Arabistan Krallığı Senegal Republic of Senegal Senegal Senegal Cumhuriyeti Serbia Republic of Serbia Sırbistan Sırbistan Cumhuriyeti Seychelles Republic of Seychelles Seyşeller Seyşeller Cumhuriyeti Sierra Leone Republic of Sierra Leone Sierra Leone Sierra Leone Cumhuriyeti Singapore Republic of Singapore Singapur Singapur Cumhuriyeti Slovakia Slovak Republic Slovakya Slovak Cumhuriyeti Slovenia Republic of Slovenia Slovenya Slovenya Cumhuriyeti Solomon Islands Solomon Islands Solomon Adaları Solomon Adaları Somalia Somalia Somali Somali South Africa Republic of South Africa Güney Afrika Güney Afrika Cumhuriyeti South Korea Republic of Korea Güney Kore Kore Cumhuriyeti 421
434 Spain Kingdom of Spain İspanya İspanya Krallığı Sri Lanka Democratic Socialist Republic of Sri Lanka Sri Lanka Demokratik Sosyalist Sri Lanka Cumhuriyeti Sudan Republic of Sudan Sudan Sudan Cumhuriyeti Suriname Republic of Suriname Surinam Surinam Cumhuriyeti Swaziland Kingdom of Swaziland Svaziland Svaziland Krallığı Sweden Kingdom of Sweden İsveç İsveç Krallığı Switzerland Swiss Confederation İsviçre İsviçre Konfederasyonu Syria Syrian Arab Republic Suriye Suriye Arap Cumhuriyeti Taiwan Taiwan Tayvan Tayvan Tajikistan Republic of Tajikistan Tacikistan Tacikistan Cumhuriyeti Tanzania United Republic of Tanzania Tanzanya Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti Thailand Kingdom of Thailand Tayland Tayland Krallığı Togo Togolese Republic Togo Togo Cumhuriyeti Tonga Kingdom of Tonga Tonga Tonga Krallığı Trinidad and Tobago Republic of Trinidad and Tobago Trinidad ve Tobago Trinidad ve Tobago Cumhuriyeti Tunisia Republic of Tunisia Tunus Tunus Cumhuriyeti Turkey Republic of Turkey Türkiye Türkiye Cumhuriyeti Turkish Republic of Northern Cyprus Turkish Republic of Northern Cyprus Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Turkmenistan Turkmenistan Türkmenistan Türkmenistan Tuvalu Tuvalu Tuvalu Tuvalu 422
435 Uganda Republic of Uganda Uganda Uganda Cumhuriyeti Ukraine Ukraine Ukrayna Ukrayna United Arab Emirates United Arab Emirates Birleşik Arap Emirlikleri Birleşik Arap Emirlikleri United Kingdom United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland İngiltere / Birleşik Krallık Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı / İngiltere United States United States of America Birleşik Devletler / Amerika Amerika Birleşik Devletleri Uruguay Eastern Republic of Uruguay Uruguay Uruguay Doğu Cumhuriyeti Uzbekistan Republic of Uzbekistan Özbekistan Özbekistan Cumhuriyeti Vanuatu Republic of Vanuatu Vanuatu Vanuatu Cumhuriyeti Vatican City Vatican City State Vatikan Vatikan Venezuela Bolivarian Republic of Venezuela Venezüela Venezüela Bolivar Cumhuriyeti Vietnam Socialist Republic of Viet Nam Vietnam Sosyalist Vietnam Cumhuriyeti Yemen Republic of Yemen Yemen Yemen Cumhuriyeti Zambia Republic of Zambia Zambiya Zambiya Cumhuriyeti Zimbabwe Republic of Zimbabwe Zimbabvi Zimbabvi Cumhuriyeti 423
436 424
437 LATİNCE TERİMLER (LATIN TERMS) A ab abrubto, ex abrubto ab agendo ab ante ab antiquo ab extra ab initio ab intestato ab intra ab invito, à contre coeur ab ovo Abusus acte clair Actio actio civilus actio confessoria actio criminalis actio de dolo actio ex contractu actio ex delicto actio in personam actio in rem a datu addendum, addenta (pl) ad finem ad hoc ad honorem ad infinitum ad initium ad interim adjurn sine die ad libitum ad litteram ad locum ad referandum ad rem ad summam ad valorem ad verbum Aetas aetas legitima ansızın ehliyetsiz, hukuken geçerli işlemlere girişme yeterliğine sahip olmayan kimse önceden; takaddüm eden eski zamanlardan, eski, eski tarihli hariçten, dışardan başından itibaren, bidayetten, başlangıçta vasiyetname bırakmadan ölen kimse içeriden gönülsüzce, rıza hilafına başlangıçtan itibaren bir hakkın kötü kullanılması sarih / açık işlem dava özel hukuk davası irtifak hakkını tanıtma davası ceza davası hile davası akitten doğan dava haksız fiil davası kişisel dava; kişisel bir borç veya bağlantıdan doğan dava hakkı aynî dava tarihinden, belirli bir tarihten itibaren ilave / ek; zeyil; ek yorum sonunda geçici, belirli bir olaya özgü fahri, onursal sonsuza dek, ebediyen, sonsuz başında geçici olarak belirsiz bir tarihe ertelemek keyfine göre harfi harfine; sözcüğü sözcüğüne yerde, yerinde ileride gözden geçirilmek koşuluyla Sadede, maksada, konuya sonuç olarak; kısacası değer / kıymet esasına göre sözcüğü sözcüğüne yaş yasal yaş; rüşt 425
438 aide memoire alias dictus alimoni pendente lite alpha omega alter ego amende honorable amour propre animo et fide animus animus cancellandi animus capiendi animus dedicandi animus defamandi animus et factum animus furandi animus revocandi anno domini ante ante diem ante mortem appendum apologia a posteriori a priori a propos a quoi bon arra as per auctoritas au contraire audita querela avant garde avant propos avis conforme beaux arts beneficium biens biens immeubles biens meubles bipartite bis bona bona fide bona fides B hatırlatıcı not; diplomatik not bir başka deyişle tedbir nafakası a dan z ye, baş ve son, başlangıç ve bitiş, baştan sona, hepsi tümü ikinci kişilik özür dileme öz saygı, izzetinefis cesaret ve sadakatle kasıt, niyet tahrip veya iptal niyeti işgal veya alma kastı vakıf kastı, tesis niyeti hakaret kastı fiille niyet arasındaki uyum çalma (hırsızlık) kastı iptal kastı miladi yıl önce, daha önce gününden önce ölümden önce ilave, ek savunma yazısı veya konuşması sonradan önceden, tümden gelimli (sebepten sonuca varma) sırası gelmişken yararsız kaparo, pay akçesi mucibince, göre yetki, otorite aksine, tersine haczin kaldırılması emri öncü önsöz, giriş uygun görüş güzel sanatlar imtiyaz, hak, menfaat, yarar her çeşit menkul ve gayrimenkul eşya taşınamayan (gayrimenkul) eşya taşınabilen (menkul) eşya iki taraflı mükerrer, tekrar eşya; iyi iyi niyetle iyi niyet 426
439 bona fiscalia bona gestura bona gratia bona immobilia bona mobilia bona peritura bona vacantia bonus devlet malları iyi tavırlı hareket, iyi davranış karşılıklı rızayla taşınmaz eşya taşınır eşya bozulan mallar sahipsiz mallar ikramiye, prim C calumnia capitalis capitalis debitor capitalis justiciarius carte blanche casus casus belli casus foederis casus major casus omissus catalla causa causa adulteri causa mortis causa patet causa proxima causa remota causa (condition) sine qua non cautio cesset executio cesset processus cessio ceteris paribus circa (circum) civilus civis civitas clausula rebus sic standibus collegium colloquium commendam iftira baş, reis, asıl asıl borçlu mahkeme reisi sınırsız, tam yetki; açık bono tesadüf, rastlantı, kaza; sebep, neden savaş sebebi yükümlülüklerin yerine getirilmesi talebi; bir anlaşmanın uygulanabilir ve bağlayıcı hâle geldiği koşul; düşmanlık sebebi kaza, yangın, sel, gemi batması gibi fevkalade olay yasada boşluk menkul eşya doğrudan doğruya amil (illet); sebep, saik; mahkemede görülmekte olan bir anlaşmazlık veya hukuki olay zina sebebiyle ölüm sebebi / nedeni sarih sebep / neden müessir sebep / neden uzak sebep, diğer sebepler dolayısıyla müessir olan sebep olmazsa olmaz, zorunlu sebep / neden, teminat, kefalet, kefil, garanti tehir i icra (emri) işlemin durdurulması vazgeçme, terk, devir, temlik diğer şartlar aynı kalmak üzere yaklaşık olarak özel hukuka ait yurttaş / vatandaş yurttaşlık / vatandaşlık koşullarda köklü değişiklik cemiyet, birlik, lonca akademik toplantı, tartışma komandit şirket 427
440 commercial domicile communiqué communis opinio compendium compensatio compensatio criminis comprendinatio compromissarius compromissum concordat conditio condito sine qua non condominia condominium conductio conductus confessio confirmatio consideratio curiae consuetudo consuetudo mercatorum consulto contra contra voluntatem suam contractus co obligor coram coram populo corpus corpus delicti coup de grace coup de main coup d essai coup d état crimen crimen falsi crimen furti culpa culpa lata culpa letis culpa levissima ticari ikametgah resmî bildiri, tebliğ kamu oyu kısaltma, öz, özet tazminat; karşılıklı iddia karşılıklı suçlama davanın ertelenmesi hakem anlaşmazlığın hakeme bırakılması konkordato; pakt, sözleşme, muahede, antlaşma; iki veya daha fazla bağımsız devlet arasında akdolunan antlaşma şart olmazsa olmaz koşulu sınırlı aynî haklar kondominyum, bir bölgenin iki veya daha fazla devlet tarafından birlikte yönetilmesi kiralama kiralanan şey itiraf onama, tasvip, onama mahkeme kararı, hüküm yerleşmiş bir teamül veya âdet ticari örf kasten zıt, aykırı rızası hilafına, istemeyerek akit, sözleşme, mukavele, kontrat müşterek borçlu önünde, huzurunda gözler önünde, halkın önünde gövde; fizikî varlık; anapara suçun maddi unsuru öldürücü darbe ani saldırı, baskın teşebbüs hükûmet darbesi, askeri darbe suç, cürüm evrak üzerinde sahtekârlık hırsızlık suçu kusur, ihmal ağır kusur alelade kusur hafif kusur 428
441 D damnum damnum fatale damnum sine injuria de facto defectus de fine force de injuria de integro de jure delictum dictum divide et imperia dolus dolus malus domicilium dominus zarar, hasar zorlayıcı sebeplerden doğan hasar veya zarar kanuni bir hak ihlal edilmeksizin meydana gelen zarar fiilen noksanlık, eksiklik, ehliyetsizlik zorunluluk sebebiyle kendi kusuruyla yeniden, ikinci kez hukuki suç, haksız fiil, kusurlu fiil görüş, mütalaa, müşahede böl ve yönet hile, kasıt kasten yapılan hile ikametgah, konut malik, mülk sahibi; bir unvan; koca E en gros en masse erga omnes et al. étatisme et cetera (etc.) et sequens exceptio ex ante ex contractu ex delicto exempli gratia ex industria ex jure naturae ex natura rei, in rerum natura ex novo exodus ex officio ex post ex post facto brüt olarak kitle olarak herkes açısından, herkes için eş ve diğerleri devletçilik vesaire (vs.) ve aşağıdaki, ve müteakip itiraz uygulama öncesi sözleşmeden doğan, akdî haksız fiilden doğan örneğin kasten tabii hukuktan doğan eşyanın tabiatı gereği yeniden toplu çıkış / terk; toplu göç görev gereği, resmen fiilden sonra, sonradan, bilahare geriye dönük olarak 429
442 F factum fait accompli policy falsum faux pas flagrante delicto fobia force majeure forum generalia specialibus non derogant generalibus specialia derogant haereditas haeres homo id est (i.e) imperium in imperio in absentia in abstracto in actu in capita in delicto index locorum index nominum index rerum index verborum in esse in fine in futuro in jure injuria in memoriam in nomine in nuce in pais in pari causa 430 G H I hadise, vaka, olay, maddi olay oldu bitti politikası sahte şey, tahrif veya taklit olunmuş olan şey kusur, kabahat, hata suçüstü / cürm ü meşhut korku, fobi mücbir sebep yetki; mahkeme; adalet icra olunan yer genel hükümler özel hükümleri değiştirmez özel hüküm genel hükmün ilgili bulunduğu kısmını değiştirir miras, tereke varis, mirasçı insan, adam başka bir deyişle, yani devlet içinde devlet yokluğunda, gıyaben, yokken soyut olarak bilfiil, gerçekten adam başına, münferiden suçüstü yerler dizini adlar dizini konular dizini sözcükler dizini şimdiki hâlinde, fiilen var olan sonunda ileride hukuka göre, hukukta zarar; yaralama anısına adına, namına özetle, kısaca kanuni usuller dışında; mahkeme dışında aynı şartlar altında
443 in posse in promptu in rem in situ in solido in solidum in status quo inter alia inter alios inter partes in toto intra vires ipso facto ipso jure ius sanguinis ius soli judicium juramentum jus jus civitatis jus commune jus gentium jus in personam jus in re jus non scriptum jus privatum jus publicum jus rerum lato sensu lex fori lex loci lex mercatoria lex non scripta lex scripta lex terrae locatio locatio conductio J olası / muhtemel anında aynî (hak veya dava); herkese karşı ortaya koyulması mümkün olan; bir eşyayla ilgili veya bir eşyayı hedef tutan yerinde müteselsilen, hep birden bütünü kapsayan, hepsine şamil eski durumda başka şeyler arasında, diğer şeylerin yanı sıra üçüncü kişiler arasında taraflar arasında karşılıklı, yalnız iki tarafı bağlayıp üçüncü kişilere karşı ileri sürülemeyen tamamen, bütünüyle yetki çerçevesi içinde kendiliğinden hukuken kan esası toprak esası L muhakeme, dava, karar yemin hukuk, hak, adalet; salahiyet, yetki vatandaşlık hakkı herkese uygulanabilen hukuk, genel hukuk devletler hukuku kişisel hak, belirli bir kişiye karşı ileri sürülebilen hak aynî hak, herkese karşı ileri sürülebilen hak yazısız hukuk, örf ve âdet hukuku özel hukuk kamu hukuku eşya hukuku geniş anlamda davayı gören mahkemenin hukuku; davayı gören mahkemenin mensup olduğu devletin hukuku yerel hukuk ticaret örf âdet hukuku yazılı olmayan hukuk (örf ve adet hukuku) yazılı hukuk ülke kanunları, mülkî kanunlar kira akdi, kiralama kira sözleşmesi 431
444 locus (pl. loci) locus contractus locus crimini mala fide mala fides modus faciendi modus operanti modus vivendi multi partite mutatis mutandis mutuus disensus narratio ne bis in idem officium ordinandi lex ore tenus pacta sunt servanda pactum par delictum par excellence par la force des choses parole d honneur per annum per capita per cent per cur per curiam opinion per diem per mensem per pro per se 432 M yer, mahal akit yeri, akdin yapıldığı yer suçun işlendiği yer kötü niyetle kötü niyet hareket tarzı çalışma usulü geçici anlaşma / uzlaşma çok taraflı, çok partili gerekli değişiklikler yapılmış olarak; farklı hususlar göz önünde tutularak anlaşmanın karşılıklı olarak feshedilmesi, anlaşmanın karşılıklı olarak bozulması N O P dava dilekçesi, şikayet dilekçesi aynı suçtan iki kez yargılanmama görev, vazife; iş, büro, daire usule ait kanun şifahi, sözlü ahde vefa pakt, antlaşma eşit kusur mükemmelen eşyanın tabiatı gereği, doğal olarak şeref sözü yıllık, her yıl kişi başına yüzde mahkemece bütün mahkeme üyelerinin katıldıkları ve birleştikleri gerekçe günlük / yevmiye ayda, her ay temsilci sıfatıyla, vekaleten bizatihi / kendiliğinden, kendi başına
445 persona grata persona non grata petitio principii pignus placit (placitum) plenum a posteriori prima facie pro rata pro tempore quantum quasi quasi contractus quasi delict quod quorum rachetum raison d être ratio decidendi rebus sic stantibus res inter alios res nullius res private res publica Q R S istenen / makbul kişi (diplomaside) istenmeyen kişi (diplomaside) iddiayı ispatlanmış kabul etmek rehin, teminat olarak verilen şey; rehin maksadıyla bir şey verilmesi ilam, karar, hüküm genel kurul (üyelerin tamamının bulunması gereken) sonraki ilk bakışta, ilk izlenim üzerine oran üzerine; eşit oranda geçici olarak, şimdilik miktar, yekun, toplam benzeri, şibih şibih akit, akit benzeri kasıtsız kusurlu fiil bu soruna gelince yeter sayı / nisap tekrar satın alma hakkı; vefa hakkı varoluş nedeni bir hükmün gerekçesi şartların esaslı değişikliği ahdi / anlaşmayı etkisiz kılar üçüncü kişiler arasındaki işlemler sahipsiz mallar özel mülk kamu mülkü sans recours secundum legem secundum regulam securitas sine anno sine qua non status status quo sub modo sui generis sorumlu olmamak şartıyla kanun gereğince nizam (kaide) gereğince teminat, kefil tarihsiz olmazsa olmaz, vazgeçilemez koşul, vazgeçilemez nitelik statü statüko / süregelen durum kayıtlı şartlı nevi şahsına münhasır, türü kişiliğine özgü 433
446 sui juris suo nomine tempore terminus a quo terminus ad quem terra nullius tertium quid tête a tête uberrimae fidei uberrima fides ultra vires universum jus vade mecum verbatim versus vice versa vis a vis vis divina vis major vitium viva voce T U V tam ehliyetli kendi adına zamana ait, zamanında, vaktinde başlangıç günü bitiş günü hiç kimseye ait olmayan toprak gri alan baş başa son derecede karşılıklı güvene dayanan sözleşme azami iyi niyet; mutlak samimiyet ve dürüstlük salahiyet tecavüzü, yetkiyi aşma mutlak hak, tek mülkiyet hakkı el kitabı, kılavuz harfi harfine, aynen karşı, aleyhine tersi durumda (bir şeye) göre, karşılaştırıldığında zorlayıcı sebepler zorlayıcı sebep, önceden tahmin edilmesi ve önlenmesi mümkün olmayan olay hata, yanlış(lık) sözlü olarak, şifahen 434
447 KAYNAKLAR I. Basılı Kaynaklar AKSAN Akil, Türkçe Fransızca Fransızca Türkçe Hukuk Terimleri Sözlüğü, Dışişleri Bakanlığı, Ankara, 1978. ANSAY Tuğrul, WALLACE Don, Introduction to the Turkish Law, Turhan Kitabevi Yayınları, 5th edition, Ankara, 2007. ANSAY Tuğrul, SCHNEIDER Eric C, Introduction to the Turkish Business Law, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara, 2002. ATALAY Hamit, İngilizce Türkçe Sözlük, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları: 714, 9. Baskı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1999. Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program, 24 Mart 2001 tarih ve 24352 sayılı (Mükerrer) Resmi Gazete. Secretary General for EU Affairs, National Programme for Adoption of Acquis, Ankara,2001 Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program, 24 Temmuz 2003 tarih ve 25178 sayılı (Mükerrer) Resmi Gazete. Secretary General for EU Affairs, National Programme for Adoption of Acquis, Ankara 2003 435
448 Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilciliği, Avrupa Topluluğu Sözlüğü, Pelin Matbaacılık, Ankara, 1984. BOZKURT Ömer, ERGUN Turgay, SEZEN Seriye, Kamu Yönetimi Sözlüğü,Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü,Ankara,1998. CAMPELL Henry (editor), Black s Law Dictionary with Guide to pronunciation and Citations, Fourth Edition, M.A.St.Paul, Minn.West Publishing Co., 1951 CEYHAN Ayşe, Avrupa Topluluğu Terimler Sözlüğü, AFA (Gülen Ofset), İstanbul, 1991. DAĞ Ahmet Emin, Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi Sözlüğü, Anka Yayınları, Ankara, 2004. DAYINLARLI Kemal, Dictionnaire des termes juridiques Français Turc Fransızca Türkçe Hukuk Terimleri Sözlüğü, Dayınlarlı Hukuk Yayınları, Gözden geçirilmiş ve genişletilmiş 3. Baskı, Ankara, 2004 DEREK Urwin, Glossary of The European Union and European Communities, http://www.uta.fi/fast/gc/eurgloss.html ERDOĞMUŞ Belgin, Hukukta Latince Teknik Terimler Özlü Sözler, Bilgi Üniversitesi Yayınları,İstanbul,2004. HERBST Robert, Dictionary of Commercial, Financial and Legal Terms. Vol.1,3.edition, Translegal S.A..1968. HERBST Robert, Wörterbuch der Handelssprache, Finanzsprache und Rechtssprache, Vol.2,1.edition,Translegal S.A..1975. 436
449 HERBST Robert, Dictionnaire des termes commerciaux, financiers et juridiques,vol.3, 1.edition, Translegal S.A..1975. İktisadi Kalkınma Vakfı, Avrupa Topluluğu Temel Hukuk Terimleri Sözlüğü, İKT: 51, İstanbul, 1987. İktisadi Kalkınma Vakfı, Avrupa Birliği Türkiye Kavramlar Sözlüğü, İKV:157, İstanbul, 1999. KIRK PATRİCK E.M. (Editor), Chambers Dictionary, 20th Century, Edinburgh, 1983. MORAN A. Vahid, Büyük Türkçe İngilizce Sözlük A Turkish English Dictionary, Adam Yayınları, 7. Basım, İstanbul, 1999. OVACIK Mustafa, Türkçe İngilizce Hukuk Sözlüğü, (Tıpkı Basım), Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü (T. İş Bankası Vakfı), 4. Basım, Yayın No: 340, Ankara, 1999. OVACIK Mustafa, İngilizce Türkçe Hukuk Sözlüğü, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü (T. İş Bankası Vakfı), 3. Baskı, Yayın No: 379, Ankara, 2000. PAZARCI Hüseyin, Uluslararası Hukuk, Güncellenmiş 4. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2005. RENKLİYILDIRIM Önder (Genel Yönetmen), Longman Metro Büyük İngilizce Türkçe Türkçe Sözlük, Longman Metro, 1993. 437
450 SAK Ziya, Dictionary of Commercial and Economic Terms Ticari ve Ekonomik Terimler Sözlüğü, 1996. SOYSAL H.Cahit, UYSAL Osman, ATABİNİCİ Murat, Gümrük ve Dış Ticaret Terimleri Sözlüğü, Gümrük Müfettişleri Derneği Yayını, İstanbul.1999. SÖNMEZOĞLU Faruk, Uluslararası İlişkiler Sözlüğü, Der Yayınları, İstanbul,2005. SUMMERS Della (editor), Longman Dictionary of Contemporary English, printed in China, 2003. TUĞLACI Pars, İngilizce Türkçe Ekonomi ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, Güncelleştirilmiş 4. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2002. Türk Dil Kurumu, Yazım Kılavuzu, Ankara, 2005. Türk Hukuk Kurumu, Türk Hukuk Lügati, 4. Baskı, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1998. The Collins, Robert, French English English French Dictionary, Major new edition, Second Edition. Paris, 1987. UYSAL Bahar, TANRISEVER N. Hezar, DÜZEL Osman, Avrupa Birliği Temel Terimler Sözlüğü, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Yayını, Ankara, 2002 438
451 WILLIAMS Ivy, The Swiss Civil Code, Remak Verlak, Printed in Switzerland, Zürich.1976. WETTSTEIN Georg, The Swiss Federal Code of Obligations, Jacques Bollmann S.A., Zürich,1928. YILMAZ Ejder, Hukuk Sözlüğü, Yetkin Yayınları, Yenilenmiş 9. Baskı, Ankara, 2005. II. Elektronik Kaynaklar Merkez Bankası, Terimler Sözlüğü, http://www.tcmb.gov.tr/yeni/gen_sek/sozluk.htm European Union, Scadplus Glossary, http://europa.eu.int/scadplus/leg/en/cig/g4000.htm. Eurovoc Thesaurus, http://europa.eu/eurovoc İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Borsa Terimleri Sözlüğü, http://www.imkb.gov.tr/yayinlar/spkilavuzu.htm World Bank, Glossary, http://rru.worldbank.org/documents/toolkits/labor/toolkit/glossary.html 439
452 World Bank, Turkish Glossary, http://siteresources.worldbank.org/intecaadvpro/resources/1934132 1135022599854/glossary TURK.doc World Trade Organisation, Glossary, http://www.wto.org/english/thewto_e/glossary_e/glossary_e.htm Register of the Comitology of the European Commission http://ec.europa.eu/transparency/regcomitology/include/comitology_commit tees_en.pdf 440
