Turkish-French dictionary of administration law.
______________
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ
(DICTIONNAIRE FRANÇAIS-TURC DES TERMES DE DROIT ADMINISTRATIF)
Kemal Gözler, İdare Hukuku, Bursa, Ekin, 2009, c.II. (www.idare.gen.tr/idarehukuku.htm)
Açıklama: Bilindiği gibi Türk idare hukuku terminolojisi esasen Fransız kökenlidir. Bu nedenle, biz bu kitapta kullandığımız Türkçe idare hukuku terimlerinin Fransızca asıllarını parantez içinde ve italik harflerle vermeyi gerekli gördük. Kitabımızda parantez içinde italik harflerle verilmiş Fransızca hukukî terimlerin Türkçe karşılıklarını vermek suretiyle de aşağıdaki "Fransızca-Türkçe İdare Hukuku Terimleri Sözlüğü"nü oluşturduk. Bu sözlükte 1800 civarında Fransızca hukukî terim, kavram, kurum, ilke, kural ve özdeyişin Türkçe karşılığı vardır. Sözlükte bu terimlerin bu kitapta geçtiği sayfa numaraları da belirtilmiştir. Terimlerin Türkçe karşılıklarını izleyen virgülden sonraki Roma rakamları bu kitabın cilt sayısına; Roma rakamlarını izleyen Arap rakamları ise o ciltteki sayfa numarasına işaret etmektedir. Örneğin "abrogation explicite: sarih ilga, I: 1097" şeklindeki sözlük girdisinden, "abrogation explicite" kavramının Türkçe karşılığının "sarih ilga" olduğu ve bu kavramın bu kitabın birinci cildinin 1097'nci sayfasında geçtiği anlaşılmalıdır. Böylece terimleri izleyen sayfa numaralarına bakılarak bu terimlerin anlamlarına ve hiç olmazsa kullanım örneklerine ulaşılabilir. Ayrıca bu sözlük, Fransızca bir idare hukuku metnini Türkçeye çevirecek kişilere de yararlı olacaktır. Nihayet şunu da belirtmek istiyoruz ki, Türkiye'de idare hukukçularının önemli bir kısmı (özellikle yeni kuşak idare hukukçuları) Fransızca bilmemektedir. Bununla birlikte okudukları metinlerde bu meslektaşlarımızın karşısına zaman zaman Fransızca terimlerin çıkması ihtimal dahilindedir. Dahası Fransızca bilmeyen Türk idare hukukçularının Türkçede kullandıkları kavramların asıllarını merak etmeleri de doğaldır. Yukarıdaki "Türkçe-Fransızca" ve buradaki "Fransızca-Türkçe İdare Hukuku Terimleri Sözlüğü" bu ihtiyacı bir ölçüde de olsa giderecektir.
—A___ à la discrétion du gouvernement: hükümetin
à l'occasion de l'accomplissement du servi- takdirine bağİ1, L 335 ce: hizmetin yerine getirilmesi dolayısıyla II: 1117 à perte: zararına, II: 277 à l'occasion du service: hizmet dolayısıyla, à prix coutant: maliyet fij^ta^ II: 277 D; 1124 à ses frais et risques: kendi kâr ve zararına,
II: 71, 403, 419
1590 İDARE HUKUKU (Cilt II)
à ses risques et frais du cocontractant: sö-zleşmecinin kâr ve zararına, II: 167
à ses risques et profits: kendi kâr ve zararına, II: 404
à temps complet: tam günlü, II: 75
à temps partiel: yarım günlü, II: 75
à titre principal: birinci dereceden, II: 1360;
esas itibarıyla, II: 489 à titre professionnel: meslekî sıfatla, II: 624 à titre purement gracieux: iyilik olsun diye
karşılıksız olarak, II: 1303 abattement: kesinti, II: 1382 abrogation des actes administratifs: idarî
işlemlerin ilga edilmesi, I: 1090 abrogation explicite: sarih ilga, I: 1097 abrogation implicite: zimnî ilga, I: 1097 abrogation partielle: kısmî ilga, I: 1097 abrogation totale: tam ilga, I: 1097 abrogation: ilga, kaldırma, I: 877, 1096 absence de fonctionnement du service: hizmetin hiç işlememesi, II: 1059 absence totale d'investiture: resmî sıfatın tamamıyla yokluğu, I: 816 abus de droit: hakkın kötüye kullanılması, I:
978
acceptation: kabul, II: 708 accessoire: tali, fer'i, II: 489 accident du travail: iş kazası, II: 1194 accord amiable: dostane uzlaşma, anlaşma,
I: 888, II: 930
accord des volontés: iradelerin uyuşumu, II:
100, 658
accord: uzlaşma, II: 5
accorder les prestations: edimde bulunmak,
hizmet sunmak, II: 250 achat par défaut: gıyabında satın alma, II:
166
acompte: taksit, II: 156 acquiescement des intéressés: ilgililerin
rızasının alınması, I: 892 acquisition: edinme, iktisap, kazanma, II:
842, 921
acte administratif unilatéral: bireysel idarî
işlem, II: 561 acte administratif: idarî işlem, I: 618 acte conférant un avantage: yararlandırıcı
işlemler, I: 691 acte contraire de l'acte initial: ilk işlemin
karşıt işleminin, I: 882 acte contraire: karşıt işlem, I: 755, 878 acte de authentification: mevsukiyet işlemi,
I: 249
acte de concession: imtiyaz işlemi, II: 425 acte de condition: şart işlem, II: 693 acte de confection: yapım işlemi, I: 249 acte de gestion: temşiyet tasarrufu, I: 80 acte de haute politique: yüksek siyaset işlemi, I: 646
acte de nomination: atama işlemi, II: 693 acte de soins: bakım işlemleri, II: 1089 acte de structure complexe: karma yapılı
işlem, I: 619 acte de volonté: irade işlemi, I: 249, 250 acte détachable: ayrılabilir işlem, I: 711; II:
101, 221, 917
acte initial: ilk işlem, I: 756, 878 acte inverse: tersine işlem, I: 755 acte juridictionnel: yargı işlemi, I: 32, 618 acte juridique: hukukî işlem, I: 614, 894 acte législatif: yasama işlemi, I: 618 acte mixte, mi-réglementaire, mi-contractuel: yarı-akdî, yarı-düzenleyici, karma bir
işlem, II: 425
acte non réglementaire: düzenleyici olmayan
işlem, II: 966
acte réglementaire: düzenleyici işlem, II:
149
acte unilatéral affecté d'une condition résolutoire: infisahî şarta bağlı tek taraflı işlem,
II: 659, 693
acte unilatéral non réglementaire: tek yanlı
düzenleyici olmayan işlemleri, I: 661 acte-condition: şart-işlem, II: 426 acte-règle: kural-işlem, I: 32, 618 actes administratifs bilatéraux: iki-yanlı idarî
işlemler, I: 665 actes administratifs individuels: bireysel idarî
işlemler, I: 666 actes administratifs informels: enformel idarî
işlemler, I: 735 actes administratifs réglementaires: düzenleyici idarî işlemler, I: 666 actes administratifs unilatéraux: tek-yanlı
idarî işlemler, I: 665; II: 2 actes administratifs: idarî işlemler, I: 656 actes bilatéraux: iki-yanlı işlemler, II: 2 actes collectifs: kolektif işlemler, I: 693 actes complexes: karma işlemler, I: 694 actes confirmatifs: teyit edici işlemler, I: 715 actes constitutifs: inşaî, yapıcı veya kurucu
işlemler, I: 688 actes créateurs de droits: hak yaratıcı işlemler, I: 691, 1099, 1104, 1128, 1135
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1591
actes d'autorité: hakimiyet tasarrufları, otorite işlemleri, I: 7680
actes de droit privé: idarenin özel hukuk işlemleri, I: I: 656
actes de gestion privée: özel işletme işlemleri, I: I: 656
actes de gestion: işletme işlemleri, I: 76 actes de gouvernement: hükümet tasarrufları,
I: 646, II: 1050
actes de l'administration: idarenin işlemleri,
I: 613, 656
actes de puissance public: kamu gücü işlemleri, I: 76 actes de pure faveur: saf lütuf işlemleri, I:
1104
actes de violence: şiddet eylemleri, II: 1214
actes déclaratifs: beyan edici belirleyici, tespit edici, izharî işlemler, I: 1067, 689
actes d'espèces: özel işlemler, somut olay işlemleri, I: 669
actes détachables du contrat: sözleşmeden ayrılabilir işlemler, II: 222
actes détachables relatives à l'exécution du contrat: sözleşmenin uygulanmasına ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 228
actes détachables relatives à la conclusion du contrat: sözleşmenin akdedilmesine ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 222
actes illégaux: hukuka aykırı işlemler, I:
1017
actes impératifs: emredici işlemler, I: 688 actes individuels non créateurs de droits: hak yaratıcı olmayan bireysel işlemler, I:
1149
actes individuels: bireysel işlemler, I: 1102,
1148
actes intermédiaires: ara işlemler, I: ortalama işlemler, 669 actes littéralement inexistant: tam anlamıyla
yok olan işlemler, I: 1006 actes matériels: maddi işlemler, eylemler
(kolluk alanında), II: 566 actes médicaux: tıbbî işlemler, II: 1087 actes mixtes: karma işlemler, II: 6 actes ne faisant pas grief: menfaatleri etkilemeyen işlemler, I: 674 actes négatifs: negatif işlemler, I: 1103, 1132 actes non créateurs de droits: hak yaratıcı
olmayan işlemler, I: 1102, 1129 actes non exécutoires: icraî olmayan işlemler,
I: 674, 703
actes non réglementaires: düzenleyici olmayan işlemler, I: 669, 1102
actes postérieurs à la décision exécutoire: icraî karardan sonraki işlemler, I: 715
actes précaires: geçici işlemler, I: 1103,
1130
actes quasi inexistants: yok gibi olan işlemler, I: 1013
actes qui font grief: menfaatleri etkileyen
işlemler, I: 673 actes réglementaires unilatéraux: tek-yanlı
düzenleyici işlemler, II: 232 actes réglementaires: düzenleyici işlemler, I:
1099, 1153
actes subjectifs: sübjektif işlemler, I: 32,
618, 687
actes types: tip işlemler, I: 740
actes unilatéraux négociés: pazarlıklı tek-
yanlı işlemler, II: 5 actes unilatéraux non décisoires: icrai olmayan tek taraflı işlemler, I: 674 actes unilatéraux: tek yanlı işlemler, I: 554 actes-condition: şart işlemler, durum işlemler, I: 686
action administrative: idarenin faaliyetleri,
II: 249
action en bornage: sınır tespiti davası, II:
859
action en indemnité: tazminat davası, I: 1076 action en revendication: istihkak davası, II:
836
action juridique: hukukî eylem, I: 613 action récursoire: rücu davası, II: 1128,
1213, 1351, 1360,
action subragatoire: zarar görenin halefi
sıfatıyla açılan dava, II: 1213 actions possessoires: zilyetlik davaları, II:
837
activité connexe de l'activité principale: temel faaliyet alanlarıyla az çok ilgili ek
faaliyet, I: 560
activité d'autorité: otorite faaliyeti, I: 85 activité de puissance publique: kamu gücü
faaliyeti, II: 1091 activité médicale: tıbbî faaliyet, II: 1087 activités administratives: idarenin faaliyetleri, II: 249
activités de l'administration: idarenin faaliyetleri, I: 613
activités judiciaires: yargı faaliyetleri, II:
1040
1592 İDARE HUKUKU (Cilt II)
activités juridiques: hukukî faaliyetler, II:
1092
activités législatives: yasama faaliyetleri, II:
1038
activités matérielles de police: kolluğu maddi
faaliyetleri, kolluk eylemleri, II: 607 activités matérielles: maddî faaliyetler, I:
613
activités matérielles: maddî faaliyetler, II:
1092
adaptation: uyum, II: 169, 580, 655 adéquate: uygun, II: 580 adéquation: uygunluk, II: 580 adhésion obligatoire: zorunlu üyelik, I: 89,
174, 575, 602
administration active: aktif idare, I: 584 administration au sens organique: organik
anlamda idare, I: 27 administration centrale de l'Etat: devletin
merkez idaresi, I: 240 administration centrale: merkez idaresi, I:
240
administration d'Etat: devlet idaresi, I: 240 administration privée: özel idare, I: 26 administration publique: kamu idaresi, I: 26;
kamu yönetimi, II: 626 administration territoriale d'Etat: devletin
mülkî idaresi, I: 241, 332
administration territoriale: taşra idaresi, I:
mülkî idare, 240 administration: idare, I: 25 administrations publiques: kamu idareleri, I:
161, 186, 552
administrer: idare etmek, I: 98 affaire courante: cari iş, I: 918 affaires courantes par nature: mahiyeti gereği cari işler, I: 791 affaires importantes: önemli işler, I: 791 affectation à l'utilité publique: kamu yararına
tahsis, II: 822
affectation à un service public: kamu hizmetine tahsis, II: 823
affectation de fait: fiilî tahsis, II: 845 affectation formelle: formel tahsis, II: 845 affectation tacite: zımnî tahsis, II: 844 affectation: tahsis, II: 842 affermage: iltizam, II: 73, 403 affermage: kiralama, tutma, II: 73 affermant: iltizam veren, II: 73, 403 affichage: ilân, I: 668, 1050 agent contractuel: sözleşmeli personeli, II:
233
agent public au sens large: geniş anlamda
kamu görevlisi, II: 624 agent public au sens le plus large: en geniş
anlamda kamu görevlisi, II: 623 agent public au sens le plus stricte: en dar anlamda kamu görevlisi, II: 625 agent public au sens stricte: dar anlamda kamu görevlisi, II: 624 agent public: kamu görevlisi, II: 271, 623 agents à temps partiel: kısmî zamanlı kamu
görevlileri, II: 646 agents de police municipale: belediye zabıta
memuru, II: 505 agents non titulaires: memur statüsünde olmayan görevliler, II: 234 agents publics non fonctionnaires: memur
olmayan kamu görevlileri, II: 644 agents publics: kamu görevlileri, II: 621 agents temporaires: geçici görevliler, II: 645 agissements: darenin eylemleri, II: 1062 aide sociale: sosyal yardım, II: 1381 aires permanentes d'accueil: daimî kabul sahaları, II: 901
aléa normalement assumé par la victime: mağdur tarafından normal olarak üstlenilen risk, II: 1304
aléa: risk, rastlantı, talih, baht, II: 185 aléas extraordinaires: olağandışı riskler, II:
185
aléas ordinaires: olağan riskler, II: 185 aliénations forcées: cebrî devir (kamu mallarının), II: 871
aliénations volontaires: iradî devir, II: 871 alignement des voies: yolun hizaya getirilmesi, I: istikamet, 990 alignement: istikamet, II: 862 allocation de chômage: işsizlik aylığı, II:
1381
aménagement spécial: özel düzenlenme, tertip, tanzim, II: 823, 839
amende: para cezası, II: 164, 895 Annuaire militiaire: Askerî Yıllık, I: 646 annulation de la decision en tant qu'elle a effet rétroactif: işlemin geçmişe etkili olduğu ölçüde iptali", I: 1062 annulation partielle: kısmî iptal, I: 1062 annulation: iptal, I: 814, 848, 1002, 1003, 1091, II: 217; geçersizleştirme, I: 1003 annulé: iptal edilmiş, 1019 anormal: anormal, II: 184, 1165, 1244, 1247 anormalement grave: anormal olarak ağır, II:
1167, 1319
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1593
antérieurs: idarî işlemden önce gelir, I: 893 application immédiate: derhal uygulama, I:
1061
application rétroactive: geçmişe etkili uygulama, I: 1061 application: uygulama, I: 717 appréciable en argent: parayla ölçülebilir, II:
1315
appréciation de la légalité: hukuka uygunluğunun incelenmesi, I: 1285
appréciations générales: genel değerlendirmeler, II: 700
approbation tacite: zımnî onama, I: 220 approbation: onaylama (idarî sözleşmenin),
II: 101
arbitrage international: uluslararası tahkim,
II: 241
arbitrage: tahkim, I: 90, 193, II: 240 arrangements particuliers: özel düzenlemeler, II: 657
arrêté d'alignement: istikamet kararı, II: 862 arrêté de cessibilité: temlik kararı, I: 1092,
1132
arrêté du maire: belediye başkanı kararı, I:
696
arrêté du préfet: vali kararı, I: 696 arrêté ministrériel [Fransa'da]: bakanlık kararı, I: 696, 1292
arrêté: karar, I: 695 arrondissement: ilçe, kaza, I: 344 assistance en mer et de sauvetage des navires: denizde yardım ve gemi kurtarma,
II: 1090
associations d'utilité publique: kamuya yararlı dernekler, I: 178
assouplissements du principe de légalité: hukukîlik ilkesinin yumuşatılması, I: 952
assujetti: tâbi, II: 285
astreint: para cezası, I: 1172; II: 226
attributions de police: kolluk yetkileri, I: 340
attributions naturelles de l'Etat: devletin tabiî görevleri, II: 257
attroupement: gösteri, II: 1214
attroupements et rassemblement: toplantı ve
gösteri, II: 1213
au lieu et place d'une personne publique: bir
kamu tüzel kişisinin yerine, II: 22 au nom de l'Etat: devlet adına, I: 584 auteur de l'acte: işlemin yapıcısı, I: 743 auteur réel: gerçek sahibi, I: 781 auteur: yapıcı, I: 1113 authenticité: mevsukiyet, I: 249
autonome: bağımsız, I: özerk, 65 autonomie administrative: idarî özerklik, II:
391
autonomie de la responsabilité administrative: idarî sorumluluğun özerkliği, II:
1034
autonomie financière: malî özerklik, I: 554,
558; II: 391
autorisation administrative unilatérale assortie de conditions: şartnameyle donatılmış
tek taraflı idarî ruhsat, II: 6, 8, 99, 395
autorisation: izin, ruhsat, II, 101, 394, 549,
565, 906, 965
autorisations d'occupation du domaine public: kamu malının işgal izinleri, I: 1103,
1131
autorisations de police: kolluk izinleri, I:
1103, 1130
autorité administrative: idarî makam, I: 745,
793
autorité consultante: danışan makam, I: 857 autorité de chose décidée: kesin karar gücü,
I: 1085
autorité de la chose jugée: kesin hüküm gücü, I: 40, 637, 1085; II: 1041, 1102
autorité de police: kolluk makamı, II: 504 autorité de tutelle: vesayet makamı, I: 217 autorités administratives indépendantes:
bağımsız idarî otoriteler, I: 582 autorités collégiales: kolejyal makamlar, I:
694
autorités individuelles: bireysel makamlar, I:
695
autorités locales de l'administration de l'Etat: devlet idaresinin yerel makamları,
I: 241
auxiliaires: yardımcılar, II: 646 avancement d'échelon: kademe ilerlemesi,
II: 703, 751
avancement de grade: derece ilerlemesi, II:
703
avancement des fonctionnaires: memurların
ilerlemesi, II: 702 avances: avans, II: 156 avantages consentis au concessionnaire: im-
tiyazcı özel kişiye tanınan avantajlar, II:
435
avantages de toute nature: her nitelikteki
avantajlar, II: 910 avantages financiers: malî avantajlar, II: 435 avertissement: uyarı, uyarma, I: 731, 733,
735
1594 İDARE HUKUKU (Cilt II)
avertissement: uyarma, II: 751, 782 aveu: itiraf, I: 988
avis aux importateurs et exportateurs: ihracatçılara ve ithalatçılara tebliğ, I: 735
avis conforme: uygun görüş, muvafık mütalaa, I: 301, 862
avis: görüş, mütalaa, danışma kararları, I:
295, 324, 325, 860
avis: mütalaa, görüş, II: 72
avis: tebliğ, I: 295, 735
bail emphytéotique: uzun süreli kira, II: 885 bases constitutionnelles du droit administratif: idare hukukunun anayasal temelleri,
I: 93
bâtiments: binalar, II: 859
bénéficiaire direct et individuel du service public: kamu hizmetinden doğrudan doğruya ve bireysel olarak yararlanan
kişi, II: 285
bénéficiaire: yararlanıcı, II: 285
besoins d'un service public: kamu hizmeti
ihtiyaçları, II: 823
biens affectés à l'usage de tous: orta malları,
arazi-i metruke, II: 828 biens affectés aux services publics: hizmet
malları, II: 829
biens corporels: maddî mallar, II: 816 biens de reprise: alınan mallar (imtiyazda),
II: 442
biens de retour: dönen mallar (imtiyazda),
II: 442
biens incorporels: gayrimaddi mallar, II: 817 biens insusceptibles de propriété privée: özel
mülkiyete elverişsiz mallar, II: 828 biens mobiliers: taşınır mallar, II: 925 biens publics: kamu malları, II: 621, 815 biens: mal, eşya, II: 816, 828 bilan coût-avantages: yarar-zarar bilançosu,
I: 971
blâme: kınama, I: 731, II: 751, 782
bon fonctionnement du service: hizmetin iyi bir şekilde işlemesini, I: 1159
bon ordre: düzeni, I: 897
bonne administration de la justice: adaletin iyi idaresi, II: 489
bonne administration: iyi idare, I: 844
bouleversement de l'économie du contrat: sözleşmenin ekonomik dengesinin altüst olması, II: 186, 191
bouleversement du contrat: sözleşmenin sarsılması, altüst olması, II: 187
but d'hygiène: sağlık amacı, II: 959
but d'intéret général: kamu yararı amacı, I:
979
but déterminant: tayin edici amaç, I: 987 but étranger à l'intérêt général: kamu yararına yabancı bir amaç, I: 979 but général: genel maksat, I: 982 but lucratif: gelir elde etme amacı, II: 277 but particulier: özel maksat, I: 982 but: amaç, maksat, gaye, I: 976; II: 580 buts accessoires: ilâve maksatlar, I: 986 byzantisme: Bizantizm, I: 64 caducité: hükümsüzlük, kadük olma, I: 1092,
1093
cahier des charges: şartname, II: 6, 71, 146,
401, 425, 427
cahiers des charges de l'administration: idarenin belirleyeceği şartname, II: 31
cahiers des clauses administratives générales: genel idarî şartnameler, II: 146
cahiers des clauses administratives particulières: özel idarî şartnameler, II: 146
cahiers des clauses techniques générales: genel teknik şartnameler, II: 146
cahiers des clauses techniques particulières: özel teknik şartnameler, II: 146
Caisse nationale d'assurance maladie: Hastalık Sigortası Millî Sandığı, II: 20
Caisses nationales de sécurité sociale: Sosyal Güvenlik Ulusal Sandıkları, II: 278
Caisses primaires de sécurité sociale: Sosyal Güvenlik İlk Sandıkları, II: 21
candidats à l'usage du service public: kamu hizmeti kullanmaya adaylar, II: 310
candidats-usagers: kullanıcı adayları, II: 310
capital: sermaye, II: 1315
caractère exceptionnellement dangereux: olağanüstü tehlikeli nitelikte, II: 1180
caractère exécutoire: icraîlik özelliği, I: 66,
673, 675
caractère général: genel nitelik, I: 1154 caractère immoral: ahlâk dışı niteliği, II:
473
caractère impersonel: kişilik-dışı nitelikte, I:
1154
caractère non suspensif du recours pour excès de pouvoir: iptal davasının yürütmeyi durdurmaması özelliği, I: 680
caractère obligatoire des contrats: sözleşmenin bağlayıcılığı, II: 150
caractére politique: siyasî nitelik, I: 918
caractère sérieux: ciddî nitelik, II: 1307
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1595
caractère unilatéral: tek-yanlılık özelliği, I:
673
caratére licencieux: müstehcen nitelik, I:
918
carence de l'initiative privée: özel teşebbüsün yetersizliği, II: 371 carrière: meslek, II: kariyer, 699 cas d'insolvabilité: aciz (ödeme güçsüzlüğü)
hâli, II: 1360
cas fortuit: beklenmeyen hâl (umulmayan hâl, nagihanî hadise, kaza), II: 1166, 1194, 1336, 1337
cas par cas: ayrı ayrı, I: 875
catégorie particulière d'intérêt public: kamu yararının özel bir kategorisi, I: 982
cause directe: doğrudan neden, II: 1320
causes purement matérielles: tamamıyla maddi sebepler, I: 1094
centre de transfusion: kan aktarım merkezleri, II: 1181
certain: kesin, II: 1305 certificat de capacité: ehliyetname, I: 1160 certification: tasdik, I: 249 certificats d'urbanisme: imar durumunu belirten belgeler, I: 691 cession du contrat: sözleşmenin devri, II:
152
cession forcée: cebrî devir, II: cebri temlik, mülkiyetin cebren geçirilmesi (kamu mallarında), 924
chambres d'instruction: soruşturma daireleri,
I: 640, 641
chambres: meslek kuruluşları, I: odaları, 609 changement d'affectation: tahsis değişikliği,
II: 850
changement des circonstances: koşulların
değişmesi, I: 1147 charge de la preuve: ispat yükü, II: 1083 chasseur de vipères: yılan avcısı, I: 79, II:
399
chef de comptabilité sayman, II: muhasebe
müdürü, 75, 291, 294, 642, 662, chef de comptabilité: muhasebe müdürü, II:
sayman, 286 chef de service: hizmet şefi, I: 1159, 1293 chef du service de l'inspection générale de
l'administration: idarenin genel teftiş
servisi şefi, II: 698 chiffrage: tazminatın miktarını belirtme işi,
II: 1366
chiffre d'affaires du service: hizmet karşılığında elde edilen hasılat, II: 406
chose jugée: kesin hüküm, I: 811; II: 1041 choses dangereuses: tehlikeli şeyler, II: 1172 circonstances de l'espèce: somut olayın özellikleri, II: 328
circonstances exceptionnelles nées de la carence de l'initiative privée: özel teşebbüsün yetersiz kalmasından doğan istisnaî durumlar, II: 370
circonstances exceptionnelles: olağanüstü hâller, I: 677, 871, 1076
circonstances exceptionnelles: olağanüstü
hâller, II: 611
circonstances locales: yerel koşulların, II:
539
circonstances particulières: özel koşullar, II:
371
circulaire réglementaire: düzenleyici sirküler, I: 721
circulaires à caractère réglementaire: düzenleyici nitelikteki sirkülerler, I: 1293
circulaires interprétatives: yorumlayıcı sirkülerler, I: 722
circulaires purement interprétatives: tamamıyla yorumlayıcı sirkülerler, I: 721
circulaires réglementaires: düzenleyici sirkülerler, I: 721-723
circulaires: sirkülerler, I: 717
classe préparatoire aux grandes écoles: meslek yüksek okullarının hazırlık sınıfı (Fransa'da), II: 329
classification: sınıflandırma, II: 843
clause: hüküm (idarî sözleşmelerde, II: şartnamelerde), 32
clause: şart, II: hüküm, 147
clauses contractuelles: akdî hükümler, II:
149, 170, 426, 435
clauses exorbitantes du droit commun: özel hukuku aşan hükümler, II: 28, 29
clauses exorbitantes: aşan hükümler, II: aşırı şartlar, ifratkar kayıtlar, 28
clauses financières: malî hükümler, II: 170
clauses réglementaires des contrats administratifs: idarî sözleşmelerin düzenleyici
hükümleri, II: 232
clauses réglementaires: düzenleyici, II: tan-zimî hükümler, 170, 426
cocontractant: sözleşmeci, II: âkit, 103
Code de la voierie routière: Karayolları Kanunu (Fransa'da), II: 895
Code procédure pénale: Ceza Usül Kanunu,
II: 1042
Code rural: Kır Kanunu, II: 273, 546, 914
1596 İDARE HUKUKU (Cilt II)
codes de déontologie: meslek kuralları, I:
605
codification: tedvin, I: 63
codifié: tedvin edilmiş, I: 63
collaborateurs bénévoles de l'administration:
idarenin gönüllü işbirlikçileri, I: 753 collaborateurs bénévoles: gönüllü işbirliği
yapanlar, II: 640, 645 collaborateurs extérieurs à l'administration:
idareyle dıştan işbirliği yapan kişiler, II:
639, 645
collaborateurs occasionels de
l'administration: idarenin arızî işbirlikçileri, I: 753
collaborateurs occasionnels: arızî işbirlikçiler, II: 1202
collaborateurs permanents: daimî işbirlikçiler, II: 1202
collaborateurs spontanés: kendiliğinden
işbirliği yapan kimseler, II: 1207 collaboration bénévole: gönüllü işbirliği, I:
753
collaboration bénévole: hayrî işbirliği, II:
1208
collaboration directe: doğrudan işbirliği, II:
1206
collaboration obligatoire: zorunlu işbirliği,
II: 1207, 1209 collaboration rémunérée: ücretli işbirliği, II:
1208
collaboration sollicitée: talep üzerine işbirliği, II: 1209
collaboration spontanée: kendiliğinden işbirliği, II: 1209, 1361 collaboration: işbirliği, II: 639, 1203 collectivités locales: mahallî idareler, I: 363 collégial: kolejyal, kurulsal, I: 694, 745 commencement de preuve: delil başlangıcı, I:
989
commissaires du gouvernement: hükümet
komiserleri, I: 55 commission d'enquête: soruşturma kurulu,
II: 773
commissions administratives paritaires: eş idarî komisyonlar, II: 701
communauté des personels: personel ortaklığı, II: 486
commune: beldeler, II: 505 communication du dossier: dosyanın iletilmesi, I: 871; II: 777
compétence d'attribution: verme yetki, verilmiş yetki, I: 489, 559, 608, 746, 944, 1158
compétence d'exception: istisnaî yetki, I:
489, 559, 747
compétence de droit commun: genel yetki, I:
489, 559, 747,
compétence de juger: yangılama yetkisi, I:
54
compétence de principe: prensip yetki, I: genel yetki, 747
compétence discrétionnaire: takdir yetkisi,
II: 172, 358, 377, 382
compétence générale: genel yetki, I: 747 compétence liée: bağlı yetki, I: 250, 891,
939; II: 492
compétence ratione loci: yer bakımından yetki, I: 802
compétence ratione materiae: konu bakımından yetki, I: 801
compétence ratione personae: kişi bakımından yetki, I: 794
compétence ratione temporis: zaman bakımından yetki, I: 803
compétence: yetki, I: 203, 745
compétences énumérées: sayılmış yetkiler, I:
489
complémentaire: tamamlayıcı, II: 1164, 1243 concédant: imtiyazı veren, II: 402, 416 concession de service public: kamu hizmeti
imtiyazı, II: 416 concession de voirie: yol imtiyazı, II: 907 concession: imtiyaz, II: 402, 907 concessionnaire: imtiyaz sahibi veya im-
tiyazcı, II: 71, 305, 402, 416
concessionnaires de service public: kamu hizmeti imtiyazcıları, II: 639
conclusion des contrats administratifs: idarî sözleşmelerin akdedilmesi, II: 149
conclusions: netice-i talep, I: 1122
concours des pouvoirs de police: kolluk yetkilerinin yarışması, II: 538
concubine: birlikte yaşayan kadın (nikahsız
eş), II: 1310
concussion: irtikap, II: 1099
condition résolutoire: infisahî şart, I: 1066,
1133
conditions d'engagement de la responsabilité: sorumlu tutulma şartları, II: 1275
conditions d'organisation ou de fonctionnement: kuruluş veya işleyiş koşulları, II:
1089
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1597
conditions de la responsabilité des personnes publiques: kamu tüzel kişilerinin sorumluluğunun şartları, II: 1275
conditions de mise en jeu de la responsabilité: sorumluluğun ortaya konulmasının
şartları, II: 1275
conditions de mise en oeuvre de la responsabilité: sorumluluğun işletilmesi şartları,
II: 1275
conditions du droit à réparation: tazmin
hakkı şartları, II: 1275
conditions exorbitantes du droit commun: genel hükümleri aşan şartlar, özel hukuku aşan şartlar I: 85
conditions générales d'engagement de la responsabilité: sorumluluğun yükletilmesi-nin genel şartları, II: 1275
confier au cocontractant l'exécution du service public: kamu hizmetinin yürütülmesi görevini kısmen veya tamamen bir özel kişiye vermesi, II: 26
conjonction entre l'intérêt général et un intérêt privé: kamu yararı ile özel yarar arasında birleşme, I: 981
connaissance acquise: öğrenme hâli, I: 1049
connaissance: bilgi, II: 259
conseil de discipline: disiplin kurulu, II: 769
Conseil de la concurrence (Fransa'da): Rekabet Konseyi, I: 582
Conseil de sécurité nationale (Fransa'da):
Millî Güvenlik Kurulu, I: 322 Conseil des marchés financiers (Fransa'da):
Malî Piyasalar Kurulu, I: 587 Conseil d'État: Danıştay (Fransız), I: 53 conseil général: il genel meclisi, I: 694 Conseil national des corporations (Fransa'da): Meslek Kuruluşları Ulusal Konseyi, I: 609
Conseil supérieur de l'audiovisuel (Fransa'da): Görsel-işitsel Yüksek Konsey, I:
582, 1092
Conseil supérieur de l'éducation nationale (Fransa'da): Millî Eğitim Yüksek Konseyi, I: 722
Conseil supérieur de la fonction publique de l'Etat (Fransa'da): Devlet Kamu Görevi
Yüksek Kurulu, I: 881
conseils de préfecture: il kurullarına [il idare
kurulu], II: 13 conséquence directe: doğrudan sonuç, II:
1320, 1323 consigne: tembih, I: 731
consistance: maddî içerikleri, II: 830 constations de fait: tutanaklar, I: 705 constitution du domaine public: kamu malı
oluşturmak, II: 958 constitution en action: çalışmakta olan
anayasa, I: 93 consultatif: istişarî, I: 584 consultation assortie de l'exigence de l'avis
conforme: uygun görüş danışması (uygun
görüş zorunluluğuna bağlı danışma), I:
862
consultation facultative: isteğe bağlı, ihtiyarî danışma, ihtiyarî istişare, I: 295, 880, 859 consultation obligatoire: mecburî danışma,
I: 295, 860
consultation: danışması, I: 705
contenant: taşıyıcı, hâmil, I: 829
contentieux administratif: idarî yargı, I: 109
contentieux de l'interprétation: yorum davası, yargılaması, II: 218
contentieux de la répression: idarî ceza davası, II: 209
contenu de l'acte: işlemin içeriği, I: 744,
931; II: 4 contenu: içerik, I: 688 contetieux des poursuites: takip yargısı, II:
209
continuité de l'Etat: devletin devamlılığı, II:
298
continuité du droit administratif: idare hukukunun devamsızlığı, I: 97 continuité: devamlılık, II: 297 contractuel: akdî, sözleşmesel, II: 6, 145,
641, 655
contrainte: cebir, I: 677, 1072 contrainte: cebir, II: 609 contrat comportant du domaine public: kamu mallarının işgaline ilişkin sözleşmeler,
II: 88
contrat d'affermage: iltizam sözleşmeleri, II:
73, 403
contrat d'habilitation: görevlendirme sözleşmesi, II: 399, 415
contrat de concession: imtiyaz sözleşmesi,
II: 70, 402
contrat de droit public: kamu hukuku sözleşmesi, II: 658
contrat de fonction publique: kamu görevi sözleşmesi, II: 658
contrat de gérance: vekâlet sözleşmesi, II:
407
1598 İDARE HUKUKU (Cilt II)
contrat de la délégation du service public: kamu hizmetinin devri sözleşmesi, II:
415
contrat de louage de service: hizmet akdî, II:
75
contrat: sözleşme, II: akit, 2, 71, 907 contrats administratifs innomés: isimsiz idarî
sözleşmeler, II: 86 contrats administratifs par détermination de la loi: kanunla belirlenen idarî sözleşmeler, II: 11
contrats administratifs: idarî sözleşmeler, I:
665; II: 8
contrats comportant occupation du domaine public: kamu mallarının özel kişiler tarafından işgaline ilişkin sözleşmeler, II:
13
contrats d'adhésion: iltihaki, katılmalısö-
zleşme, II: 5, 71, 145
contrats d'affermage des taxes communales: belediye vergileri iltizam sözleşmeleri,
II: 11
contrats d'emprunt publique: kamu istikraz sözleşmeleri, II: 74
contrats de droit privé par détermination de la loi: kanunla belirlenen özel hukuk sözleşmeleri, II: 11
contrats de droit privé: özel hukuk sözleşmesi, I: 81
contrats de droit privée de l'administration: idarenin özel hukuk sözleşmeleri, II: 8
contrats de l'administration: idarenin sözleşmeleri, II: 8
contrats innomés: isimsiz sözleşmeler, II:
414
contrats non qualifiées: nitelendirilmemiş sözleşmeler, II: 86, 414 contrats simples: basit sözleşmeler, II: 86,
414
contrats types: tip sözleşmeler, II: 4 contrats verbaux: sözlü sözleşmeler, II: 144 contraventions de grande voirie: deniz, nehir,
demir, hava yolları suçları, II:895 contraventions de voirie routière: karayolları
suçları, II: 895
contrepartie d'un service rendu: verilen bir
hizmetin karşılığı, II: 275, 902
contreseing: karşı-imza, I: 251, 695, 795,
834
contrôle d'opportunité: yerindelik denetimi,
I: 920, 969; II: 358, 378, 580
contrôle de l'adéquation d'une décision aux faits: kararın olaylara uygunluğunun denetimi, I: 923, 970
contrôle de l'administration: idarenin denetlenmesi, I: 109
contrôle de l'erreur manifeste
d'appréciation: açık değerlendirme hatası denetimi, I: 562
contrôle de l'exactitude matérielle des faits: olayların maddî doğruluğunun denetimi,
I: 905
contrôle de la matérialité des faits: olayların
maddîliğinin denetimi, I: 905 contrôle de la qualification juridique de faits:
olayların hukukî tavsifinin denetimi, I:
917
contrôle de moralité: ahlakîlik denetimi, I:
992
contrôle de proportionnalité: oranlılık denetimi, I: 923, 970
contrôle du bilan coût-avantages: yarar-zarar
bilançosu denetimi, I: 923, 971 contrôle minimum: minimum denetim, I:
922, 967
contrôle restreint: sınırlı denetim, I: 922,
967; II: 701
contrôle sur l'établissement: kurumun üzerindeki denetim, I: 564 contrôle: denetleme, I: 584 convention: anlaşma, II: 145, 425 convention: dar anlamda sözleşme, II: 401 conventions particulières: özel anlaşmalar,
II: 657
conversion des actes administratifs: idarî
işlemlerin dönüştürülmesi, I: 1040 conversion: dönüştürme, tahvil, I: 1041,
1206, 1236 corporation: kişi topluluğu, I: 161, 186 corporation: meslek kuruluşu, I: 609 corporations: loncalara benzer meslek kuruluşları, I: 609
corps de fonctionnaires: memurluk sınıfları,
II: 672
corps: sınıf (memurluk), II: 672 cotisation sociale: aidatlar, primler, ödentiler, I: 576
Cour des comptes: Sayıştay, I: 313 cours normal des choses: olayların normal
seyri, II: 1321
couverture des vices de procédures: usûl sakatlıklarının daha sonradan düzeltilmesi veya örtülmesi, I: 892
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1599
crainte de la sanction: müeyyide korkusu, I:
1070
créateur de droits: hak yaratıcı, I: 689, 1127 création du service public: kamu hizmetinin
kurulması, II: 353 création: kurma, II: 353 crieur public: tellal, I: 1047 crime: suç, II: 298
crise de la théorie du service public: kamu hizmeti teorisinin krizi, I: 85
crise du critère du service public: kamu hizmeti kriterinin krizi, I: 81
critère d'impersonnalité: kişisellik/kişilik-dışılık kriteri, I: 667
critère de généralité: genellik kriteri, I: 667
critère de la clause exorbitante: aşan hükümler kriteri, II: 28
critère de la puissance publique: kamu gücü kriteri veya ölçütü, I: 75
critère du service public: kamu hizmeti kriteri veya ölçütü, I: 75, 77, 80; II: 25
critère jurisprudentiel: içtihadî kriter, II: 274 critère matériel: maddî kriter, II: 24 critère organique: organik kriter, II: 19 critère qualitatif: niteliksel kriter, II: 4 criterium formel: şeklî kriter, I: 35, 620 criterium matériel: maddî kriter, I: 32 criterium organique: organik kriter, I: 35,
620
cumul des compétences: yetki birleşmesi, II:
1356
cumul des fautes: kusurların birleşmesi, II:
1122
cumul des responsabilités: sorumlulukların birleşmesi, II: 1124, 1150
cumul: birleşme, II: 748
cumulative: birlikte, II: 47
d'office: re'sen, I: 748, 979
dans des conditions particilièrement difficiles: fevkalâde ağır koşullarda, II: 606
dans le service: görevi içinde, II: 761
dans le service: hizmetin içinde, II: 1124
date: tarih, I: 836
de bonne foi: iyi niyetli, II: 101
de plein droit: bihakkın, I: 204; II: 163, 184,
439
décentralisation par service: hizmet adem-i
merkeziyeti, I: 154 décentralisation territoriale: yer yönünden
yerinden yönetim, yer yönünden adem-i
merkeziyet, I: 149, 152
décentralisation: adem-i merkeziyet, yerinden yönetim, I: 143, 149 déchéance du concession: imtiyazın düşmesi,
II: 167, 439, 440 décision administrative: idarî karar, II: 561 décision d'affectation: tahsis kararı, II: 845 décision de classement: tahsis kararı, II: 845 décision de déclassement: tahsisten çıkarma,
adem-i tahsis kararı, II: 848 décision de désaffectation: adem-i tahsis kararı, II: 849, 869
décision exécutoire: icraî karar, I: 66, 88,
673
décision implicite d'acceptation: zimnî kabûl
kararı, I: 700
décision implicite de rejet: zımnî ret kararı,
I: 698
décision non créatrice de droits: hak yaratıcı olmayan bir karar, II: 966
décision péalable: ön karar, II: 1365
décision verbale: sözlü karar, I: 831
décision: karar, I: 673; II: 101
décisions administratives individuelles défavorables: muhatabı açısından olumsuz nitelikte olan bireysel kararlar, I: 844
décisions administratives: idarî kararlar, I:
666
décisions conditionnelles: şarta bağlı kararlar,
I: şartlı kararlar, 1103, 1134
décisions de régularisation: düzeltme kararları, I: 1067
décisions explicites: sarih kararlar, I: 697 décisions expresses: sarih kararlar, I: 697 décisions gestuelles: işaretlerle veya hareketlerle de irade açıklaması, I: 831 décisions implicites: zımnî kararlar, I: 831,
1052
décisions pécuniaires: parasal kararlar, I: parasal ödeme kararları, 1130, 1103
décisions recognitives: tespit edici belirleyici, beyan edici, izharî işlemler, 1067, 689, 1103, 1129
décisions tacites: zımnî kararlar, I: 698
declaratif: bildirici, II: 843
déclaration d'utilité publique: kamu yararı kararı, I: 670, 971, 1103, 1132, II: 965
déclaration préalable: bildirim, II: 551, 565
déclarations d'intention: niyet açıklamaları,
I: 737
déclin du détournement de pouvoir: yetki saptırmasının gerileyişi (düşüşü, I: gerileme dönemi), 993
1600 İDARE HUKUKU (Cilt II)
déconcentration: adem-i temerküz, yetki genişliği, I: 147
décret: kararname, I: 695, 1289
décrets d'extradition: suçluların geri verilmesine ilişkin kararlar, I: 652
décrets réglementaires: düzenleyici kararnameler, I: 1289
décrets: kararnameler, I: 695 dédoublement fonctionnel: görev ikileşmesi,
II: 1356
déductions: indirimler, II: 1381 défaut d'entretien normal: normal bakım eksikliği, II: 1083, 1084, 1180
défaut dans l'organisation du service: hizmetin organizasyonunda eksiklik, II: 1084 défaut de surveillance: gözetim eksikliği, II:
1123
déféré préfectoral: valinin idarî yargıya başvurması, valinin dava açması, I: 227,
398
définitif: kesin, I: 1123
degré de gravité de l'irrégularité: sakatlığın
ağırlık derecesi, I: 1012 délai de droit commun: genel süre, I: 699 délai de recours: dava açma süresi, I: 1020 délai raisonnable: makul bir süre, I: 942,
1173
délai suffisant: yeterli süre, I: 874 délai: süre, I: 805
délais impératifs: emredici süreler, I: 805 délais indicatifs: gösterici süreler, I: 806 délégant: yetkiyi devreden makamın, I: 781 délégataire: yetkiyi devralan makam, I: 781 délégation de compétence: yetki devri, I: 759 délégation de pouvoir: iktidar devri, I: 759 délégation de signature: imza devri, I: 759,
775, 776
délégation temporaire de compétences: geçici yetki devri, I: 774 délibération inopérant: işlemez karar, I:
1011
délibération: müzakere, I: 695 délibérations: mukarrerat, I: 694 délimitation du domaine public fluvial: nehir
kenar sınırlarının belirlenmesine, I: 1051 délimitation du domaine public naturel: tabiî
kamu mallarının sınırlarının çizilmesi, I:
690, 1129
délimitation du domaine public: kamu malları sınırlarının tespiti, II: 859
demandes d'extradiction: suçluların geri verilmesi talepleri, I: 640
demandes de renseignements: bilgi talebi, I:
707
démission: çekilme, II: istifa, 708
démission: istifa, II: 659
démocratie directe: doğrudan demokrasi, I:
519
déni de justice: ihkak-ı haktan imtina, adalet
dağıtmaktan imtina, II: 1099, 1101
département: il, il özel idaresi, I: 382 départment: il, vilayet, il genel idaresi, I: 334 déplacement d'office: re'sen yer değiştirme,
II: 751
dépourvu de tout effet juridique: hukukî etkiden bütünüyle mahrum, I: 690 dérivé: türev, I: müştak, 1166 dérogations en moins: daha az yetkiler, I: 87 dérogations en plus: daha fazla yetkiler, I:
87
dès la signature: imzalanmadan itibaren, I:
1049
désordre moral: ahlâkî düzensizlik, II: 472 dessaisissement de compétence: yetkiyi terk,
I: 780
destinataires: muhataplar, I: 667, 1094
désuétude: metrukiyet, I: 1095
détachable: ayrılabilir, I: 711
détachement: geçici görevlendirme, I: 882
détenus en semi-liberté: yarı özgürlük ortamına bırakılan mahkumlar, II: 1191
détournement de pouvoir dans l'intérêt financier: malî yarar düşüncesiyle yetki saptırması, I: 983
détournement de pouvoir: yetki saptırması, I:
978
détournement de procédure: usül saptırması,
I: 989; II: 484
détournement du pouvoir: yetki saptırması,
II: 583
devenus définitifs: kesinleşme, I: 1117 devoir d'obéissance: itaat ödevi, I: 201, 202;
II: 728
devoir de loyalisme à l'égard de la nation:
millete bağlılık ödevi, II: 726 différence appréciable de situation: önemli
bir durum farklılığı, II: 311 difficulté d'exercice de l'activité: faaliyetin
yürütülmesindeki zorluk, II: 1086 difficultés exceptionnelles: istisnaî güçlükler,
II: 191
difficultés imprévues: öngörülmemiş güçlükler, II: 191
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1601
dignité de la personne humaine: insan onuru,
II: 475
directe: doğrudan doğruya, II: 1320 directeur géneral: genel müdür, II: 75, 286 directeurs d'administration centrale: merkezî
idare yöneticileri, II: 698 directives: talimatlar, direktifler, yönergeler,
I: 724
discipline interne: iç disiplin, I: 600 discontinuité du droit constitutionnel: anayasa hukukunun devamsızlığı, I: 97 discrimination licite: meşru ayrımcılık, II:
310
discrimination positive: pozitif ayrımcılık, II: 310, 679
disparition des actes administratifs: idarî işlemlerin sona ermesi, I: 1090
dispositions réglementaires: düzenleyici hükümler, II: 232
disproportion: oransızlık, I: 923, 970 documents généraux: genel belgeler, II: 146 documents particuliers: özel belgeler, II: 146
dol: dolandırıcılık, II: 1099 dol: hile, II: 102
domaine d'application du droit administratif:
idare hukukunun uygulama alanı, I: 74 domaine privé: özel mallar, II: 819, 912 domaine public aérien: hava kamu malı, II:
832
domaine public affecté à l'usage direct public: kamunun doğrudan kullanımına tahsis edilmiş kamu malları, II: 899
domaine public affecté aux services publics: kamu hizmetlerine tahsis edilmiş kamu
malları, II: 898
domaine public artificiel: sun'î kamu malları,
II: 833, 844, 848, 861
domaine public fluvial: su kamu malı, II: 832 domaine public immobilier: taşınmaz, II:
gayrimenkul kamu malları, 833 domaine public maritime: deniz kamu malları, II: 831
domaine public mobilier: taşınır, II: menkul
kamu malları, 833 domaine public naturel: tabiî kamu malları,
II: 832, 843, 859
domaine public terrestre: kara kamu malları,
II: 830
domaine public: kamu malı, II: 815, 818,
820
domaine: emlâk, II: 815
domanialité public: kamu malı statüsü, I: 88;
kamu mallarının hukukî rejimi, II: 865 dommage permanent: devamlı zararlar, II:
1362
dommage: zarar, ziyan, hasar, mağduriyet,
II: 1302
dommages aux biens: mala verilen zararlar,
II: 1390
dommages aux personnes: şahsa verilen zararlar, II: 1391
dommages corporels: bedensel, cismani zararlar, II: 1280, 1391
dommages indirectes: dolaylı zararlar, II:
1320
dommages insusceptibles de réparation: tazmine elverişsiz mağduriyetler, II: 1303 dommages matériels: maddî zararlar, II:
1390
dommages permanents: daimî zararlar, II:
1246
dommages-intérêts compensatoires: telafi
edici tazminatlar, II: 1419 dommages-intérêts: tazminat, zarar-ziyan, II:
164
double effet: çifte etkili, I: 692 douleur morale: manevî acı, II: 1286 douleur physique: fiziksel acılar, II: 1285 droit à consultation du dossier: dosyayı inceleme hakkı, I: 873
droit à indemnité: tazminat hakkı, II: 157 droit à l'autorisation: izin alma hakları, II:
907
droit à l'équilibre financier: malî dengenin korunmasını isteme hakkı, II: 434
droit à la création des services publics: kamu hizmetinin kurulmasını isteme hakkı, II:
358
droit à la redevance: ücret alma hakkı, II:
435
droit à la rémunération: ücret alma hakkı, II:
155
droit acquis: kazanılmış hak, II: 378, 656,
966
droit administratif au sens large: geniş anlamda idare hukuku, I: 50
droit administratif au sens strict: dar anlamda idare hukuku, I: 50
droit administratif des biens: eşya idare hukuku, II: idarî eşya hukuku, 621, 816
droit administratif est le droit des services publics: idare hukuku, kamu hizmetlerinin hukukudur, I: 81
1602 İDARE HUKUKU (Cilt II)
droit administratif général: genel idare hukuku, I: 107
droit administratif spécial: özel idare hukuku, I: 107
droit administratif: idare hukuku, I: 20, 25,
49
droit au maintien des services publics: kamu hizmetinin sürdürülmesini isteme hakkı,
II: 378
droit commun: genel hükümler, genel hukuk, ortak hukuk, özel hukuk, I: 105, 85, II:
37
droit d'accès au service public: kamu hizmetine ulaşma hakkı, II: 310 droit d'exception: istisna hukuku, I: 105 droit d'usufruit: intifa hakkı, II: 884 droit de garde et de surintendace: koruma ve
gözetim hakkı, II: 835 droit de l'administration: idarenin hukuku, I:
50
droit de la défense: savunma hakkı, I: 864;
II: 776
droit de la fonction publique: kamu görevi
hukuku, II: 625
droit de préférence: rüçhan hakkı, II: 440 droit de propriété: mülkiyet hakkı, II: 817,
835, 836, 984
droit demi-secret: yarı-gizli hukuk, I: 64 droit des biens: eşya hukuku, II: 816 droit des services publics: kamu hizmetleri
hukuku, I: 81
droit du travail: iş hukuku, II: 627 droit fiscal: vergi hukuku, II: 621 droit jurisprudentiel: içtihadî hukuk, I: 63 droit prétorien: yargıç yapısı hukuk, I: 64 droit: hak, II: 161
droits acquis: kazanılmış haklar, müktesep
haklar, I: 668, 1114, 1127
droits de l'administration: idarenin hakları,
II: 161
droits de place: yer harçları, işgaliye, II: 405 droits de servitude: irtifak hakları, II: 884 droits du cocontractant: sözleşmecinin hakları, II: 155
droits et obligations des parties: tarafların
hak ve borçları, II: 150 droits réels: ayni haklar, II: 884 droits: haklar, I: 1128
durée des effets des actes administratifs: idarî
işlemlerin etki süresi, I: 1090 durée: süre, II: 426
échange des consentements: rızalarının
değişimi, II: 100 école de Bordeaux: Bordeaux ekolü, I: 80 école de la puissance publique: kamu gücü
okulu, I: 75 école de Toulouse: Toulouse okulu, I: 75 école du service public: kamu hizmeti ekolü,
I: 80
édicter les prescriptions: yasaklar koymak,
II: 249
édiction: yapma, I: 754
effectivité: etkinlik, I: 858
effet rétroactif: geçmişe etkili, I: 65, 804,
936
effets de droit: hukukî sonuç, I: 614 effets directs: doğrudan etkili, I: 726 égalité absolue: mutlak eşitlik, II: 310 égalité des citoyens devant les charges publiques: kamu külfetleri karşısında vatandaşların eşitliği ilkesi, II: 1016, 1164 égalité des parties: tarafların eşitliği, II: 150 égalité proportionnelle: nispî eşitlik, II: 310 empiétement de pouvoir: yetki tecavüzü, I:
802, 818
emplois à la discrétion du gouvernement: hükümetin takdirinde memuriyet, istisnaî memuriyet, II: 697 emplois supérieurs: yüksek görevler, II: 697 emprise irrégulière: usülsüz elkoyma, II:
1028
en capital: sermaye şeklinde, II: 1399 en dehors du service: memurun görevinin
dışında, II: 761 en l'espéce: somut olaylarda, I: 890 en rente: irat, gelir şeklinde, II: 1399 encadrement: çerçevelendirme, II: 250 engins dangereux: tehlikeli araçlar, II: 1181 enquête disciplinaire: disiplin soruşturması,
II: 771
enquête: soruşturma, I: 740 enquêteur: soruşturmacı, II: 773 entrée dans la fonction publique: memurluğa giriş, 677
entrée en vigueur: yürürlüğe girme, I: 1045 entrée en vigueur: yürürlük, yürürlüğe girme, 102
entrepreneurs de travaux puplics: bayındırlık
işi müteahhitleri, II: 639 entreprise privée: özel teşebbüs, II: 924 équilibre financier du contrat: sözleşmenin
malî dengesi, II: 157 équilibre financier: malî denge, II: 160, 426
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1603
équité: hakkaniyet, II: 190 équivalence: eşdeğer, II: 1315, 1369 équivalent d'un retrait: geri almayla eşdeğer
[bir işlem], I: 1093 erreur de fait: fiilî hata, II: 860 erreur de qualification juridique de faits:
olayların hukukî tavsifinde hata, I: 917 erreur involontaire: istem dışı hata, I: 979 erreur manifeste de l'appréciation: açık takdir hatası, I: 921, 922, 966; II: 358
erreur: hata, II: 102
erreurs purement matérielles: tamamıyla maddî hatalar, I: 850
ésotérisme: ezoterizm, I: 64
esthétique publique: kamusal estetiK, II: 474
établissement d'utilité public: kamuya yararlı kurumlar, I: 563
établissement publics industriels et commerciaux: sınaî ve ticarî kamu kurumları, I:
177
établissements publics à caratère scientifiques: bilimsel, I: teknik ve kültürel kamu kurumları, technologiques et culturels,
576
établissements publics administratifs: idarî
kamu kurumları, I: 567 établissements publics: kamu kurumları, I:
161, 186, 552; II: 292, 390, 821
état de nécessité: zaruret hâli, II: 586 Etat patrimonial: mülk-devlet, I: 119 Etat providence: sosyal devlet, I: 118 État: devlet, I: 163
Etat-gendarme: jandarma devlet, II: 249 Etat-providence: sosyal devlet, II: 249 étroite collaboration: sıkı bir işbirliği, II:
1358
exactitude: maddî doğruluk, II: 860 exception de recours parallèle: paralel dava
yasağı veya def'i, II: 229 exception: def'i, itiraz, I: 1150 exception: istisna, I: 1063 excès de pouvoir: yetki aşımı, I: 818 exclusion temporaire: geçici ihraç (memuriyetten), II: 751 exclusivité des polices spéciales: özel kollukların inhisarîliği, II: 544 exécution d'office: re'sen icra, I: 66, 174, 88,
675, 1071; II: 897 exécution d'un service public: bir kamu hizmetinin ifası, yürütülmesi, yerine getirilmesi, II: 25
exécution des contrats administratifs: idarî sözleşmelerin uygulanması, II: 149
exécution du contrat: sözleşmenin uygulanması, II: icrası, 147
exécution forcée: cebrî icra, I: 88, 601, 677,
1072
exécution intégrale: tam, II: 154 exécution même d'un service public: kamu
hizmetinin bizzat yürütülmesi, II: 25 exécution par défaut: gıyabında ifa, II: 166 exécution par la force: kuvvet kullanarak
icra, I: 677 exécution ponctuelle: zamanında, II: 154 exécution volontaire: kendiliğinden uyma
veya gönüllü icra, I: 1070 exécution: icra, I: 1069 exécution: yürütme, II: ifa, yerine getirme,
25
exercice anticipé: zamanından önce kullanılması (bir yetkinin), I: 805
exercice d'une prérogative de puissance publique: kamu gücü ayrıcalığının kullanımı, I: 658
exercice personel: görevi şahsen yerine getirme, II: 729
exercices clos: son verilmiş faaliyetler, I:
1060
exigence de la certitude du préjudice: zararın
kesinliği şartı, II: 1305 existence matérielle: maddî varlık, I: 849,
1006
existence ou l'inexistence matérielle des faits: fiillerin maddî mevcudiyeti veya namev-
cudiyeti, II: 749
existence: varlık, I: 1053 exonération totale: tam muafiyet, yükümlülüğün bütünüyle ortadan kaldırılması, II:
1334, 1339
expédition des affaires courantes: cari işlerin
yürütülmesi, I: 790, 804; II: 300
expérience générale: genel tecrübeler, II:
1321
expilicite: sarih, I: 1097 expiration du délai: sürenin dolması, I: 1091 explosifs: patlayıcı maddeler, II: 1172 exposé des motifs: gerekçe, I: 839, 840 expression des motifs: gerekçe, II: 754 expropriation indirecte: dolaylı kamulaştırma, II: 993
expropriation pour cause d'utilité publique: kamulaştırma, kamu yararı nedeniyle mülkiyetten çıkarma, II, 958
1604 İDARE HUKUKU (Cilt II)
expropriation: kamulaştırma, istimlak, I: 91,
II, 924, 934
extension des pouvoirs de police: kolluk yetkilerinin genişlemesi, II: 586
extériorité: dışlık, II: 1329
extinction des actes administratifs: idarî işlemlerin sona ermesi, I: 1090
extinction des actes administratifs: idarî işlemlerin sona ermesi, I: 1090
facilitation: kolaylık, I: 725
faible importance: az önemli (disiplin tedbir ve cezaları), I: 730
faillite: iflas, I: 555
faisant grief: ilgililerin haklarına ve menfaatlerine dokunan, I: 711, 1019
faisant grief: ilgilisinin menfaatlerini etkilemesi, II: 783
faisceau d'indices: göstergeler demeti, I: 564 faisceau de présomptions: karineler demeti,
I: 988
fait dommageable: zarar veren olay, II: 1319 fait du prince au sens large: geniş anlamda
fedüprens, II: 178 fait du prince lata sensu: geniş anlamda fe-
düprens, II: 178 fait du prince strictissimo sensu: en dar anlamda fedüprens, II: 180 fait du prince stricto sensu: dar anlamda fe-
düprens, II: 179 fait du prince: fedüprens, II: 177, 178, 180 fait du tiers: üçüncü kişinin fiili, II: 1166 fait indépendant de la volonté des parties: tarafların iradesinden bağımsız bir olay, II:
185
fait matériel: idarenin eylemleri, II: 1062 fait matériel: maddî fiil, I: 894
fait: fiil, II: 1275
faits personnels: kişisel fiiller, II: 761
faute commise dans l'exécution du service public: kamu hizmetinin ifasında işlenilen kusur, II: 1059
faute d'une exceptionnelle gravité: istisnaî ağırlıkta bir kusur, II: 1085
faute d'une particulière gravité: özel ağılıkta kusur, II: 167
faute de la victime: mağdurun (zarar görenin) kusuru, II: 1166, 1339
faute de service: hizmet kusuru, II: 809,
1058, 1112
faute disciplinaire: disiplin suçu, I: 918; II:
747, 748, 756, 757, 759
faute grave: ağır kusur, II: 166
faute lourde dans l'exécution des mesures de police: kolluk tedbirlerinin uygulanmasında ağır hata, II: 1093
faute lourde professionnelle: meslekî ağır kusurlar, II: 1099
faute lourde: ağır kusur, II: 492, 605, 606,
1085, 1221
faute manifeste et d'une particulière gravité: özel bir ağırlıkta ve apaçık kusur, II:
1085, 1098
faute non dépourvue de tout lien avec le service: hizmetten tamamıyla kopuk olmayan kusur, II: 1126
faute personnelle: kişisel kusur, II: 810,
1114
faute professionnelle: meslekî kusur, II: 748 faute purement personnelle: saf kişisel kusur,
II: 1114
faute simple dans l'ediction des mesures de police: kolluk tedbirlerinin alınmasında
basit hata, II: 1094
faute simple dans l'ediction des mesures: kolluk tedbirlerinin alınmasında basit hata, II: 1092
faute simple: basit kusur, II: 605, 606, 1085
faute: kusur, II: 1058, 1278
fautes non détachables de l'exercice des fonctions: görevlerinin ifasından ayrılamaz nitelikte olan kusurlar, II: 1112
fautif: kusurlu, II: 761, 1278
favoritisme: kayırmacılık, II: 103
fermier: mültezim, II: 73, 403
fin de vigueur des actes administratifs: idarî işlemlerin yürürlüğünün sonu, I: 1090
fin des effets de la décision: idarî işlemlerin etkilerinin sona ermesi, I: 1090
flagrant: apaçık, I: 814, 922, 967
flagrante et grave: apaçık ve ağır, I: 814 fonction administrative: idarî fonksiyon, I:
36, 618
fonction consultative: danışma görevi, I: 295 fonction exécutive: yürütme fonksiyonu, I:
32
fonction gouvernementale: hükümet fonksiyonu, I: 41 fonction juridictionnelle: yargı fonksiyonu,
I: 32, 618
fonction législative: yasama fonksiyonu, I:
32, 36, 618
fonction publique: kamu görevi, II: 625 fonctionnaire de fait: fiilî memur, I: 817 fonctionnaire de fait: fiilî memur, II: 640
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1605
fonctionnaire: memur, II: 75, 641, 644
fonctionnement normal du service: hizmetin normal işleyişi, II: 307
fonctionnement tardive du service: hizmetin geç işlemesi, II: 1059
fonctions juridiques de l'Etat: devletin hukukî fonksiyonları, I: 32
fondation: mal topluluğu, I: 161, 187
force majeur: mücbir sebep, II: zorlayıcı neden, 174, 189, 1166, 1329
force obligatoire des contrats: sözleşmelerin bağlayıcılığı, II: 198
force obligatoire: bağlayıcı güç, I: 720
force: kuvvet, I: 1072; II: 609
forfait de la pension: sosyal güvenlik tazminatlarının inhisariliği doktrini, II: 1195
forfait: götürü, II: 155
formalité substantielle: aslî formalite, I: 861
formalités non substantielles: tali usûl kuralları, I: 889
formalités substantielles: aslî usûl kuralları,
I: 889
formation professionelle au cours de la carrière: hizmet içi eğitim, II: 698 forme écrite: yazılı şekil, I: 830 forme écrite: yazılı şekil, II: 144
forme: şekil, I: 828
foulard islamique: İslami başörtüsü, I: 729 fournisseurs: mal veya hizmet sağlayan kişiler, II: 406, 639
frais et risques: kâr ve zararı, II: 166 frais supllémentaires: ek masraflar, II: 344 gardes champêtres: kır bekçisi, II: 505 gendarmerie nationale: ulusal jandarma, II:
505
gérance: vekâlet (kamu hizmeti işletme usûlü), II: 407
gérant: vekalet yoluyla işleten (kamu hizmetlerinde), II: 407
géres conformément aux lois et usages du commerce: ticaret kanun ve teamüllerine göre işletilme, II: 273
gestion du domaine privé: (kamu tüzel kişilerinin) özel mallarının işletilmesi, I, 407;
II: 255
gestion en gérance: vekâlet yoluyla işletme,
II: 407
gouvernement de fait: fiilî hükûmet, I: 753 gouvernement légal: yasal hükûmet, I: 753 gouverner: hükûmet etmek, I: 98 grades: dereceler, II: 672
grande voirie: deniz, II: nehir, demir ve hava
yolları, 895
gratuit: bedava, II: 277
gratuité: bedavalık, II: meccanilik (kamu
hizmetlerinin), 341 grave: ağır, I: 814
gravité de la menace du trouble: kamu düzeninin bozan tehdidin ağırlığı, II: 583
gravité de la mesure de police: kolluk tedbirinin ağırlığı, II: 582
grenades lacrymogène: gözyaşartıcı bombalar, II: 1175
grossier et flagrant: çok ağır ve apaçık, I:
922, 967
habilitation: yetkilendirmesi, II: 101, 393 habitation bourgeoise: özel ikamete mahsus
konut, I: 918
haute police: yüksek kolluk, I: 921
hauts fonctionnaires: yüksek memur, II: 697
hermétique: zor anlaşılır, I: 64
hiérarchie: hiyerarşi, I: 196
honneur: şeref, II: 1283
horaires de service: çalışma saatleri, II: 730
hypothèque: rehin, II: 884
idée de cause raisonnable: makul sebep
düşüncesi, II: 1321 idée vague: belirsiz düşünce, fikr-i muğlak, I:
1014
identité: ayniyet, I: 715 illégal: hukuka aykırı, I: 816, 1001 illégalité à l'objet de l'acte: konu unsurunda sakatlık, işlemin konusuna ilişkin hukuka
aykırılık, I: 932
illégalité: hukuka aykırılık, I: 992, 1001; II:
1061
illégalités graves: ağır hukuka aykırılıklar, I:
1022
illégalités grossières: kaba saba hukuka aykırılıklar, I: 1012
illégalités particulièrement graves et flagrantes: fevkalade ağır ve apaçık hukuka aykırılıklar, I: 828, 1012, 1023
illégalités purement formelles: saf şekil
bakımından hukuka aykırılıklar, II: 1062,
1064
îlots d'irresponsabilité: sorumsuzluk adacıkları, II: 1303
immeubles non bâtis: binasız taşınmazlar, II:
931
immobilier: taşınmaz, gayrimenkul, II: 924 impartialité: tarafsızlık, I: 858
1606 İDARE HUKUKU (Cilt II)
impératifs de bonne gestion: iyi işletme icapları, I: 560
impersonnel: kişilik-dışı, I: 667
implicite: zımnî, I: 772, 1097
impôt: vergi, II: 275, 902
imprescriptibilité du domain public: kamu mallarının zamanaşımıyla kazanılama-
ması, II: 882
imprévisibilité: öngörülemezlik, II: 1329 imprévisible: öngörülemez, II: 184, 1330,
1337
Imprimerie nationale: Millî Matbaa, II: 638 imputable: isnat edilebilir, II: 1277 inadéquation: ölçüsüzlük, I: 904 inaptitude physique: fizikî elverişsizlik, II:
762
incompétence négative: negatif yetkisizlik, I:
809
incompétence: yetkisizlik, I: 809 incompétence: yetkisizlik, yetki tecavüzü, I:
802, 818
inconvénients du voisinage: komşuluk zararları, II: 1246
indemnisation en capital: sermaye şeklinde
tazminat, II: 1399
indemnisation en rente: irat şeklinde tazminat, II: 1399
indemnisation intégrale: zararı bütünüyle
tazmini, II: 181 indemnisation totale: tam tazminat, II: 191 indemnité d'imprévision: öngörülemezlik
tazminatı, II: 188
indemnité principal: esas tazminat, II: 1418 indemnités accessoires: fer'i tazminatlar, II:
1418
indemnités pour sujétions imprévues: öngörülmemiş güçlükler tazminatı, II: 191
indépendamment de toute faute: kusurdan bağımsız olarak, II: 1173
indépendante: bağımsız, I: 587
indexation: endekslere bağlama, II: 1400
indicative: belirtici, I: 1173
indice quasi certain: kesine yakın gösterge,
II: 269
individualisation: bireyselleştirilebilme, II:
1317
individuel: bireysel, I: 669, 694 inégalité: eşitsizlik, I: 66 inexcusable: mazur görülemez, II: 1117 inexistence absolue: mutlak yokluk, I: 849,
1006
inexistence de l'acte administratif: idarî işlemin yokluğu, I: 1006
inexistence des motif: sebebin mevcut olmaması, I: 905
inexistence matérielle: maddî yokluk, I: 849 inexistence: yokluk, I: 1005, 1053 informations: haber vermeler, I: 737 infraction effectivement commise: fiilen
işlenmiş bir suç, II: 480 infraction pénale déterminée: belirli bir suç,
II: 479
infraction pénale: ceza hukuku anlamında
suç, II: 748, 756
infraction pénale: suç, II: 748 infra-minimum denetim: minimum-altı, I:
969
injonction: emir, I: yargısal emir, 1172 injonction: hakiminin idareye emir vermesi,
yargısal emir, II: 1315, 1369 injonctions: emirler, II: 562, 216 inopposabilité: dermeyan edilmezlik, ileri
sürülemezlik I: 720, 1052, 1053 inopposable: ileri sürülemez, dermeyan edilemez, I: 720, 1053 insaisissabilité des biens: malların haczedi-
lemezliği, I: 555 insolvabilité: ödeme aczi, II: 1277 institutions d'éducation surveillée: gözetimli
eğitim kurumları, II: 1190 instructions de service: hizmet emirleri, I:
716
insuffisance professionnelle: meslekî yetersizliği, II: 762
intangibilité des effets individuelles des actes administratifs: idarî işlemlerin bireysel etkilerinin dokunulmazlığı ilkesi, I: 1098
intangible: dokunulmaz, I: 1123
intégralité du préjudice: zararın tamamı, II:
1378
intégrité matérielle: maddî bütünlük, II: 894 intentions: niyetler, I: 739, 744, 977 interdiction de séjour: ikamet yasağı, I: 822 interdiction: yasaklama, men etme, II: 563 interdictions: yasaklar, I: 688 intérêt général prééminent: üstün nitelikte bir
kamu yararı, II: 1266 intérêt général: genel çıkar, I: 87 intérêt général: genel yarar, II: 850, kamu
yararı, I: 66, II: 249
intérêt juridiquement protégé: hukuken korunan menfaat, II: 1310 intérêt légitime: meşru menfaat, II: 1310
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1607
intérêt moral: manevi değer, II: 1283 intérêt non qualifié: niteliksiz menfaat, II:
1310
intérêt public dans sa totalité: kamu yararının bütünü (bütünü itibarıyla kamu yararı), I:
982
intérêt public: kamu yararı, âmme menfaati,
II: 255, 257
intérêts moratoires: temerrüt, gecikme faizleri, II: 1418
intérim: vekâlet, vekâleten atama, I: 784, 785 intérimaire: vekil, I: 784 interprétation stricte: dar yorum, I: 747,
1064
interprétation: yorum, I: 717, 1285
invalidité: geçersizlik, I: 1053
investiture contractuelle: akdî görevlendirme,
II: 393, 398
investiture par contrat: sözleşmeyle görevlendirme, II: 393, 398
investiture périmée: resmî sıfatın sona ermesi, I: 816
investiture statutaire: statüter görevlendirme,
II: 393
investiture unilatérale: tek-taraflı görevlendirme, II: 393
investiture: görevlendirme-kamu hizmetlerinde), II: 393
invocables: başvurulabilir, ileri sürülebilir, I:
1045
irrégularité extrêmement grave et flagrante:
fevkalade ağır ve bariz sakatlık, I: 828 irrégularités flagrantes: apaçık sakatlıklar, I:
828, 1012
irregularités: sakatlıklar, I: 1001 irrésistibilité: karşı konulamazlık, dayan-
ılmazlık, 1331, 1329
irresponsabilité personnelle: kişisel sorumsuzluk, II: 1114
irrévocabilité du prix: sözleşmede kararlaştırılan ücretin geri alınamazlığı, II:
156
irrévocable: geri alınamaz, II: 709
juge administratif: idarî yargı anlamında idarî
yargıç, idarî hâkim, I, 90, 109 juge de l'excès du pouvoir: iptal davası bakan
hakim, II: 224, 225
juge de l'excès du pouvoir: iptal davasına bakan mahkeme, II: 214 juge du contrat: sözleşmenin hakimi, II: 214,
225
jugements de valeur: değer yargıları, II: 259
juridiction non contentieuse: nizasız kaza, çekişmesiz yargı, uyuşmazlıksız yargı,
636
juridictionnalisation: yargısallaşma, II: 771,
777
juridictionnel: yargısal, I: 585 jurisprudence: içtihat, I: 63, 65 jurisprudentielle: içtihadî, I: 63 justice déléguée: devredilmiş adalet, I: 55 justice retenue: tutulmuş adalet, I: 55 kamu malları, II: kamu emlâki, domaine public, 259
lancer de nain: cüce fırlatma, I: 898 lancer de nain: cüce fırlatma, II: 475 le principe qu'une personne ne doit jamais être condamnée à payer une somme qu'elle ne doit pas: bir kişi sorumlu olduğundan daha fazlasına mahkûm edilemez ilkesi, II: 1371 ledit arrêté doit être regardé comme un acte nul et non avenu: adı geçen karara geçersiz ve hiç doğmamış bir işlem olarak bakılması gerekir, I: 1015 légale et réglementaire: kanunî ve nizamî,
II: 655, 659, 738 légalité: hukukîlik, I: 123, 204, 229, 951
légalité: kanuna tâbi olma, I: 91 lésion d'un droit: hak ihlâli, II: 1310 libération conditionnelle: şartlı salıverme, II:
1191
liberté du choix du cocontractant: sözleşme-
ciyi seçme serbestisi, II: 103 libertés de forme: şekil serbestisi, I: 829 libertés innomméés: isimsiz hürriyetler, II:
572
libre administration des collectivités locales: mahallî idarelerin serbest idaresi, I: 1293
licenciement pour insuffisance professionnelle: mesleki yetersizlik nedeniyle işten çıkarma, II: 713
licenciement: memurluktan çıkarma, ihraç, işten çıkarma, II: 712
lien de causalité: illiyet rabıtası, nedensellik
bağı, II: 1319
lien de droit public: kamu hukuku bağı, II:
641
lien direct de causalité: doğrudan illiyet bağı,
II: 1320, 1323
lien indirect: dolaylı bağlantı, II: 1321 lieux ouverts au public: kamuya açık yerler,
II: 578
ligne de conduite: davranış çizgisi, I: 725
1608 İDARE HUKUKU (Cilt II)
limitativement énumérées: sınırlı olarak
sayılmış, I: 559 limites du principe de la légalité: hukukîlik
ilkesinin sınırları, I: 952 loi d'habilitation [Fransa'da]: yetki kanunu,
I: 1287
loi des parties: tarafların kanunu, II: 148,
168, 198, 238
lois de Rolland: Rolland kanunları, II: 297 lois du service public: kamu hizmeti kanunları, II: 297
loterie nationale: millî piyango, II: 256 maintien de l'ordre public: kamu düzeninin
korunması, II: 249 maires: belediye başkanları, II: 505 maître de l'ouvrage public: bayındırlık eserinin sahibi, II: 1362 majorité absolue renforcée: güçleştirilmiş
mutlak çoğunluk, I: 797 majorité absolue: salt veya mutlak çoğunluk,
I: 796
majorité qualifiée: nitelikli çoğunluk, I: 798 majorité relative: nispî çoğunluk, I: 796 maladie professionnelle: meslek hastalığı, II:
1194
mandat: vekâlet, II: 21 mandataire: vekil, II: 21 mandataires-liquidateurs: tasfiye memurları,
II: 1196
manifestation de volonté: irade açıklaması, I:
614, 615
manifeste: açık, I: 969
marchés d'études: araştırma, plan, proje, tasarı, vs. için yapılan kamu ihalesi, II: 89
marchés de fournitures: levazım sözleşmeleri, II: 87, 92, 166, 169
marchés de service: hizmetlerin özel kişilerden satın alınmasına dair sözleşmeler, II:
89, 93
marchés de transport: taşıma sözleşmeleri,
II: 87, 184
marchés de travaux publics: bayındırlık ihaleleri, yapım ihaleleri, II: 13, 20, 52, 87,
91, 169, 158, 166, 190
marchés publics: kamu ihaleleri, I: 623; II:
103
marge d'action libre en franchise de responsabilité: sorumluluktan bağışık serbest bir
hareket alanı, II: 1087
marge d'appréciation: değerlendirme marjı,
I: 899, 946
matérialité des faits: fiilin maddîliği, II: 760; olayların maddî doğruluğu, I: 905
mauvaise fonctionnement du service: hizmetin kötü işlemesi, II: 1058
Médiateur de la Républic: Cumhuriyet Arabulucusu [Fransa'da bir ceşit ombuds-
man), I: 582
mesure conservatoire: ihtiyati tedbir, II: 705,
773
mesure de police: kolluk tedbiri, II: 552, 615 mesure faisant grief: menfaatlere dokunan bir
tedbir, I: 731
mesure moins rigoureuse: daha az sert bir
tedbir, II: 582
mesures antérieures: ön işlemler, I: 704 mesures d'application: uygulama tedbirleri,
I: 1066
mesures d'ordes intérieur: iç düzen işlemleri, I: 716, 727; II: 755
mesures d'organisation du service: hizmetin örgütlenmesine ilişkin tedbirler, I: 728
mesures de police interne du service: hizmet içi kolluk tedbirleri, I: 730
mesures internes au services: hizmet içi tedbirler, I: 727
mesures juridiques: hukukî tedbirler, II:
1092
mesures mineures: küçük tedbirler, II: 783 mesures mineures: küçük tedbirler, önemsiz
işlemler, I: 730, 733; II: 783
mesures plus rigoureuses: daha sıkı tedbirler,
II: 541
mesures postérieures: sonraki tedbirler, I:
715
mesures préparatoires: hazırlık işlemleri, I:
704
mesures prises en considération de la personne: kişiyi göz önünde bulunduran işlemler, I: 871
mesures: tedbirler, I: 1286
méthodes dangereuses: tehlikeli yöntemler,
II: 1190
mettre un élève au piquet: ayakta durma cezası (öğrencilere), I: 730 mis en demeure: temerrüde düşürme, ihtar,
protesto, II: 163, 562
mise à l'isolement: tecride koyma, I: 732 mise à la retraite d'office: re'sen emekliliğe
sevk, II: 751
mise au cellule disciplinaire: disiplin hücresine koyma, I: 732 mise aux arrêts: hapis, I: 731
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1609
mise en régie: emanet hâline getirme, II: 166 mise sous séquestre: geçici el koyma, II:
166, 439
mises en demeure: temerrüde düşürme, I:
735
mitoyenneté: komşuluk, II: 837 mobile personelle: kişisel saik, I: 980 mobile politique: siyasî saik, I: 646, 980 mobile principal de l'opération: operasyonun
temel saiki, II: 488 modalité d'exécution du service public: kamu
hizmetinin yürütülme usûlünü, II: 27 mode de conclusion: akdedilme şekli, I: 649 modes de gestion des services publics: kamu
hizmetlerinin işletilmesi usûlleri, II: 381 modes de gestion: işletme usûlleri, II: 380,
381
modification: değiştirme, I: 754, 877 moralité publique: genel ahlâk, II: 473 motif: sebep, I: 715, 840, 893, 977 motifs de droit: hukukî sebepler, I: 894 motifs de fait: fiilî sebepler, I: 894, 927 motifs déterminants: belirleyici sebepler, I:
925
motifs surabandonts: ek sebepler, lüzumundan fazla sebepler, esbab-ı kasire, I: 925
motivation: gerekçe, I: 839, 840
moyen d'ordre public: kamu düzenine ilişkin bir defi veya itiraz vasıtası, I: 978, 1022,
1063
moyen: araç, II: 581 moyen: vasıta, I: 613
moyens d'action de l'administration: idarenin hareket araçları, II: 621
mutabilité: değişebilirlilik (kamu hizmetlerinde), II: 169, 655
mutation par changement d'affectation: tahsis değişikliğiyle dönüşüm, II: 856
mutation par transfert de propriété: mülkiyet devri yoluyla dönüşüm, II: 851
mutations domaniales: mal dönüşümleri, II:
850
nationalisation: devletleştirme, II: 924, 935 nature contractuelle: akdî nitelik, II: 148 nature de la mission assignée au juge pénal: ceza hakimine verilen görevin doğası, I:
1285
nature des choses: eşyanın tabiatı, I: 1158 nature réglementaire: düzenleyici nitelik
(şartnalamaeler), II: 148 ne faisant pas grief: menfaatini etkilemeyen,
I: 716
nécessaire: gerekli, II: 581 nécessité d'intérêt général: kamu yararı gereği, II: 312
negatif, II: olumsuz, ihmalî, menfi, 1276 neutralité abstention: kaçınma yoluyla tarafsızlık, II: 320
neutralité objectivité: objektiflik yoluyla tarafsızlık, II: 321
neutralité pluralisme: plüralizm yoluyla tarafsızlık, II: 320
nomination comme stagiaire: stajyer olarak
atama, I: 1066 nomination: atama, II: 645 nominations pour ordre: düzmece atamalar,
I: 1017
nominativement: ismen, I: 667
non dépourvu de tout lien avec le service: hizmetten tamamıyla kopuk, II: 1124
non-cognitivisme des valeurs: değerlerin bili-nemezliği, II: 259
non-lieu à statuer: karar vermeye gerek olmadığına, I: 1124, 1123
non-rétroactivité: geriye yürümezlik, I: 1116 notations des fonctionnaires: memurların
değerlendirilmesi, II: 699 note chiffrée: rakamsal not, II: 700 notification: tebliğ, yazılı bildirim, I: 830,
1049
notions juridiques indéterminées: belirsiz hukukî kavramlar, I: 896, 903
nul et de nul effet: yok hükmünde, geçersiz ve etkisiz, I: 1018; geçersiz ve tamamıyla etkisiz, I: 1019, 1012, 1013
nul et non avenu: geçersiz ve hiç doğmamış (meydana gelmemiş), I: 1012, 1013,
1019
nul: batıl, geçersiz, I: 1003
nullité du contrat: sözleşmenin butlanı, II:
217
nullité: butlan, geçersizlik, I: 1002, 1003; II:
102, 870
objet: konu, I: 715, 930, 1094 obligation d'agir: harekete geçme yükümlülüğü, II: 491
obligation d'assurer le service: hizmeti
görme ödevi, II: 729 obligation d'exécution personelle: şahsen ifa
borcu, II: 152
obligation d'exercer ses compétences: yetkilerini kullanma yükümlülüğü, I: 748
1610 İDARE HUKUKU (Cilt II)
obligation de décider sur l'avis conforme: uygun görüş danışması [uygun görüş üzerine karar verme zorunluluğu, I: 862
obligation de faire: yapma borcu, II: 1315,
1368
obligation de prendre les mesures de police: kolluk tedbiri alma zorunluluğu, II: 553 obligation de réserve: ihtiyat yükümlülüğü,
II: 727
obligation de se consacrer à ses fonctions: kendisini bütünüyle görevine adaması,
II: 729
observations: düşünceler: itirazlar, gözlemler, I: 863, 871
obstacle insurmontable: aşılamaz engel, II:
189
occasionnelle: geçici, II: 75
occupants sans titre: kamu malını haksız
işgal eden kişinin, II: 908 occupation temporaire: geçici işgal, II: 928 occupation: işgal, II: 904 occupations privatives: özel işgaller, II: 904 octroi d'indemnités: tazminat ödenmesi, II:
217
Office national des forêts: Ormanlar Millî
Ofisi, II: 643 offres et propositions: icap ve teklifler, I:
708
opération projetée présente un intérêt général: genel yarar arz eden operasyon, II:
960
opérations de police: kolluk operasyonları,
II: 566
opérations matérielles d'exécution: maddî uygulama operasyonları, II: 1093
opérations matérielles: eylemler (kolluk alanında), II: kolluk eylemleri , 606
opérations sur le terrain: saha operasyonları,
II: 1093
opérations: operasyonlar, I: 613
opinion: kanaat, I: 739
opportunité des poursuites: soruşturmanın
yerindeliği, II: 771 opportunité: yerindelik, I: 123, 204, 229,
951, 1117, 1121 opposabilité des directives: direktiflerin ileri
sürülebilirliliği (dermeyan edilebilirli-
liği), I: 726
opposabilité: dermeyan edilebilme, I: ileri sürülebilme, kabil-i dermeyan olma, 1052
opposable: dermeyan edilebilir, ileri sürülebilir, kabil-i dermeyan, I: 1045, 1052
opposables à l'administration: idareye karşı da ileri sürülebilir, I: 726
opposables aux administrés: idare edilenlere karşı ileri sürülebilir, dermeyan edilebilir, I: 726
ordonnances (Fransa'da): ordonanslar, I:
1287
ordre de service: hizmet konusunda emir ve
talimat, II: 161
ordre illégal: kanunsuz emir, II: 728 ordre matériel et extérieur: maddî ve dış düzen, II: 472
ordre moral: ahlâk düzeni, II: 472
ordre public: kamu düzeni, I: 748, 862, 983,
1159; II: 472, 1166 ordres professionnels: meslek kuruluşları, I:
180, 601
ordres: meslek kuruluşları, I: 609 Organisation de Planification de l'Etat: Devlet Planlama Teşkilâtı (Türkiye'de), I:
328
organisation et le fonctionnement du service public: kamu hizmetinin organizasyonuna ve çalışmasına, II: 149, 426
organisation interne du service: hizmetin iç düzenlemesini, I: 201
organisme consultatif: danışma (istişare) organı, I: 854, 857
organisme quasi-juridictionnel: yargısal kuruluş benzeri, I: 585 organismes consultatifs: danışma organları,
I: 289
originaire: aslî, ilkel, ilksel: 136, 1166, 1169 origine de l'établissement: kurumun kökeni,
I: 564
ouvrages publics exceptionnellement dangereux: olağanüstü tehlikeli bayındırlık
eserleri, II: 1180
ouvrages publics: bayındırlık eserleri, II:
992, 1178, 1210
paiement après service fait: iş yapıldıktan
sonra ödeme, II: 156 par voie d'action: dava yoluyla, I: 1149 par voie d'exception: defi yoluyla, I: 1149 parafiscal: vergi-benzeri, II: 376, 436 paralysie de l'administration: idarenin felç
olması, I: 889
parlement: Fransa'da 1789 öncesi bu isimli mahkemeler, I: 120
participation directe: doğrudan doğruya katılma, II: 27
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1611
participation du cocontractant à l'exécution même du service public: gerçek kişi aki-din bir kamu hizmetinin yürütülmesine katılması, II: 27
patrimoine: mal varlığı, I: 191, 554
pénalité: cezaî şart, II: 164
pension de retraite: emekli aylığı, II: 720
péremption de l'avis: görüşün zamanaşımına uğraması, I: 859
péremption de la procédure contradictoire: çelişme usûlünün zamanaşımına uğraması, I: 874
péremption: zamanaşımına uğrama, I: 874 permanence: kesintisizlik, sürerlilik, dami-
lik, II: 297
permanent: daimî, II: 75
permis de chasse: av tezkeresi, I: 985
permis de stationnement: işgal ruhsatı, II:
907
permis: lisans, ruhsat, II: 394. 907 permissions de sortir: çıkma izinleri, II:
1191
permissions de voirie: yol izinleri, I: 1103,
1131
personel: kişisel, I: 978 personnalité des peines: cezaların şahsîliği, I: 1085
personnalité morale de l'Etat: devlet tüzel
kişiliği, I: 144 personne morale: tüzel kişi, II: 399 personne physique: gerçek kişi, II: 399 personne sans titre: herhangi bir resmî sıfatı
olmayan bir kişi, I: ni qualité, 816 personne: kişi, I: 160
personnel de police: kolluk personeli, II: 504
personnel: şahsî, II: 760
personnels titulaires: memur, II: 284
personnes en traitement dans les hôpitaux publics: kamu hastanelerinde tedavi gören kişiler, II: 1084
personnes morales de droit privé: özel hukuk tüzel kişileri, I: 160
personnes morales de droit public: kamu hukuku tüzel kişileri, I: 161, 192, 554
personnes morales mixtes: karma tüzel kişiler, I: 190
personnes physiques: gerçek kişiler, I: hakikî şahıslar, 160
personnes privées chargées d'un service public: kamu hizmetiyle görevli özel kişiler,
I: 178
perte d'une chance: şans kaybı, II: 1307
perte de la valeur juridique des actes administratifs: idarî işlemlerin hukukî değerinin kaybı, I: 1090
phase administrative: idarî aşama, II: 963 phase judiciaire: adlî aşama, II: 963 pièces écrites du dossier: dosyadaki yazılı
belgeler, I: 987
plan d'alignement: istikamet planı, I: 1095
II: 862
plans: planlar, I: 740
plénitude de juridiction: tam yargılama yetkisi, yargılama yetkisinin tamlığı, I: 1285 pluralité de buts: amaçların çokluğu, I: 986 pluralité des motifs: sebeplerin çokluğu, I:
924
plus ou moins durablement: az çok uzunca bir süre, II: 639
plus restrictives des libertés: özgürlükleri daha sınırlandırıcı, II: 541, 539
plus rigoureuse: daha sıkı, II: 539, 540
police administrative générale: genel idarî
kolluk, II: 493
police administrative: idarî kolluk, II: 477 police de la conservation du domaine public: kamu mallarını koruma kolluğu, II: 894 police des étrangers: yabancılar kolluğu, II:
496
police des installations classées pour la protection de l'environnement: çevrenin korunması için sınıflandırılmış tesisler kolluğu, II: 493
police judiciaire: adlî kolluk, II: 477 police nationale: ulusal polis, II: 505 police spéciale: özel kolluk, II: 535
police: kolluk, II: 249, 471
polices administratives spéciales: özel idarî
kolluklar, II: 493
polyvalence des opérations de police: kolluk operasyonlarının çok anlamlılığı, II: 487 positif: olumlu, icraî, müspet, II, 1276 pour le compte de l'Etat: devletin hesabına,
II: 22
pour le compte de: hesabına, II: 22, 406, 407 pouvoir d'annulation: iptal (bozma, kaldırma) yetkisi, I: 219 pouvoir d'appréciation: takdir yetkisi, I:
724, 903, 943, 1160
pouvoir d'approbation: onama yetkisi, I: 220 pouvoir d'instruction: emir ve talimat verme,
I: 228
pouvoir de contrôle et de direction: denetim ve yönlendirme yetkisi, II: 161
1612 İDARE HUKUKU (Cilt II)
pouvoir de modification unilatérale: tek-yanlı
değişiklik yetkisi, II: 169, 179, 180
pouvoir de réformation: düzeltme yetkisi, I:
203, 228
pouvoir de résiliation dans l'intérêt du service: hizmet yararına fesih yetkisi, II: 171 pouvoir de sanction: müeyyide uygulama
yetkisi, II: 162
pouvoir de substitution d'office: resen ikame
yetkisi, I: 228
pouvoir de substitution: ikame yetkisi, I:
203; II: 1360
pouvoir de suspension: askıya alma yetkisi,
I: 222
pouvoir de tutelle: vesayet yetkisi, I: 167 pouvoir disciplinaire: disiplin yetkisi, II: 768 pouvoir être qualifiée de préjudice: zarar olarak nitelendirilebilme, II: 1279, 1302
pouvoir exceptionnel: istisnaî nitelikte bir
yetki, I: 210
pouvoir hiérarchique: hiyerarşik güç, I: 201 pouvoir réglementaire autonome: özerk düzenleme yetkisi, I: 1288, 1289
pouvoir réglementaire dérivé: türev düzenleme yetkisi, I: 1289
pouvoir réglementaire: düzenleme yetkisi, I: 1154, 1155
pouvoir: yetki, II: 161
pouvoirs de l'administration: idarenin yetkileri, II: 161
pouvoirs de police afférents à la gestion du domaine départemental: il emlakine ilişkin kolluk yetkileri, II: 505
pouvoirs généraux d'administration exercés sur le domaine: idarenin kamu malları üzerinde sahip olduğu genel yetkiler, II:
847
préalable: ön, I: 678
précarité: geçicilik, II: 910
précision suffisante: yeterli sarahat, I: 772
préfet: vali, I: 334; II: 505
préjudice d'affection: duygusal zarar, II:
1286
préjudice esthétique: estetik zararlar, II:
1284
préjudice exceptionnel: olağanüstü zarar, II:
1170
préjudice grave: ağır zarar, II: 1167, 1318 préjudice indemnisable: tazmin edilebilir zarar, II: 1062
préjudice spécial: özel zarar, II: 1168, 1316 préjudice: zarar, II: 1279, 1302, 1319
préjudices 'par ricochet : dolaylı zararlar, II:
yansıyan zararlar, 1292 préjudices actuels: güncel zararlar, II: 1305 préjudices éventuels: muhtemel zararlar, II:
1306
préjudices futures: gelecekteki zararlar, II:
1305
préjudices immédiates: doğrudan zararlar, II:
1292
préjudices matériels: maddî zararlar, II:
1280
préjudices moraux: manevi zararlar, II: 1283 préjudices réfléchis: yansıyan zararlar, II:
1292
préjudie anormal: anormal bir zarar, II:
1167, 1176, 1318
prélèvement obligatoire: zorunlu kesintiler,
I: 576
premier ministre: başbakan, II: 505 préoccupations d'ordre privé: kişisel saikler-
le, II: 1115
prérogative: ayrıcalık, I: 87 prérogatives de l'administration: idarenin
ayrıcalıkları, II: 161 prérogatives de puissance publique: kamu
gücü ayrıcalıkları, I: 66, 87, 88; II: 268, 492
prérogatives et privilèges: ayrıcalıklar ve imtiyazlar, I: 85
prérogatives et sujétions exorbitantes du droit commun: genel hükümleri (özel hukuku) aşan ayrıcalıklar veya yükümlülükler, I: 86
prérogatives exorbitantes du droit commun: genel hükümleri aşan ayrıcalıklar, I: 86
prescription: emir, II: 562
Présidence de la République: Cumhurbaşkanlığı, I: 242
Président de la République: Cumhurbaşkanı,
I: 242
président du conseil général: il genel meclisi
başkanı, II: 505 présomption de conformité au droit: hukuka
uygunluk karinesi, I: 88, 678 présomption de légalité: yasallık karinesi
(=hukuka uygunluk karinesi), I: 678 présomption: karine, II: 23 présomptions de fautes: kusur karineleri, II:
1083
présomptions sérieuses: ciddî karineler, I:
988
prestation: hizmet, II: 285
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1613
prestations de biens et de services: mal ve
hizmet sunumları, II: 250 preuve: ispat, I: 987
préventif: önleyici, II: 478, 492, 747
principal: esas, II: 489
principe contradictoire: çelişme ilkesi, I:
104
principe d'adaptation: uyum ilkesi, II: 304 principe d'adéquation: elverişlilik ilkesi, II:
577
principe d'autonomie: özerklik ilkesi, I: 556 principe d'effectivité et sincérité: etkililik ve
samimiyet ilkesi, I: 858 principe d'égalité devant les charges publiques: kamu külfetleri karşısında eşitlik
ilkesi, II: 1242
principe d'égalité: eşitlik ilkesi (kamu hizmetlerinde), II: 309
principe d'exercice personnel de la compétence: yetkinin şahsen kullanılması ilkesi,
I: 750
principe d'immutabilité du contrat: sözleşmenin değişmezliği ilkesi, II: 168
principe d'incessibilité des biens au-dessous de leur valeur: özel malların değerinin altında devredilemeyeceği ilkesi, II: 916
principe d'intangibilité des ouvrages publics: bayındırlık eserlerinin dokunulmazlığı ilkesi, II: 994
principe d'interdiction des cumuls: birden fazla görevde çalışma yasağı, II: 729 principe de continuité: devamlılık ilkesi, II:
297
principe de gratuité: bedavalık ilkesi, II: 902 principe de l'égale admissibilité aux emplois publics: kamu görevlerine girişte eşitlik
ilkesi, II: 678
principe de l'inaliénabilité du domaine public: kamu mallarının devredilmezliği ilkesi, II: 865
principe de l'insaisisbilité du domaine privé: özel malların haczedilemezliği ilkesi, II:
916
principe de l'insaissabilité des biens publics: kamu mallarının haczedilemezliği ilkesi,
II: 873
principe de l'irrécevabilité du recours pour excès du pouvoir contre les contrats administratifs: idarî sözleşmelere karşı iptal davası açılamayacağı kuralı, II: 219
principe de l'irresponsabilité de l'Etat du fait du justice: yargı faaliyetlerinden (adliye-
den) dolayı devletin sorumsuzluğu ilkesi, II: 1040, 1100 principe de l'irresponsabilité de l'Etat: devletin sorumsuzluğu ilkesi, II: 1018,
1038
principe de la continuité des service publics: kamu hizmetlerinin devamlılığı ilkesi, II:
181
principe de la libre détermination du mode de gestion: işletme usûllerinin serbestçe belirlenmesi ilkesi, II: 382
principe de la non-rétroactivité: geriye yürümezlik ilkesi, I: 804, 936
principe de la réparation en argent: parayla tazmin ilkesi, II: 1368
principe de la réparation intégrale: tam tazmin ilkesi, II: 1379
principe de la réparation par équivalent: eşdeğeriyle tazmin ilkesi, II: 1315, 1369
principe de la responsabilité de l'Etat: devletin sorumluluğu ilkesi, II: 1020
principe de la séparation des autorités administratives et judiciaires: idarî ve adlî makamların ayrılığı ilkesi, I: 53
principe de laïcité: lâiklik ilkesi, II: 321
principe de légalité: hukuka uygunluk ilkesi,
I: 1119
principe de liberté: serbestlik ilkesi, II: 900 principe de mutabilité du contrat administratif: idarî sözleşmenin değiştirilebilirliği
ilkesi, II: 169
principe de mutabilité: değişebilirlilik ilkesi,
II: 304
principe de nécessité: gereklilik ilkesi, II:
577, 580
principe de neutralité: tarafsızlık ilkesi, II:
319
principe de non-rétroactivité des actes administratifs: idarî işlemlerin geriye yürümezliği ilkesi, I: 1056, 1116
principe de proportionnalité: oranlılık ilkesi,
II: ölçülülük ilkesi 578, 581
principe de rattachement: bağlılık ilkesi, I:
556; II: 392
principe de securité juridique: hukukî güvenlik ilkesi, I: 1060
principe de sincérité: samimiyet ilkesi, I:
858
principe de spécialité locale: yerel uzmanlık
ilkesi, I: 560
1614 İDARE HUKUKU (Cilt II)
principe de spécialité: uzmanlık ilkesi, ihtisas ilkesi, spesyalite prensibi, I: 156, 188,
559, 603, II: 392, 941
principe de valeur constitutionnelle: anayasal
değerde ilke, II: 298
principe du cumul des responsabilités: sorumlulukların birleşmesi ilkesi, II: 1127
principe du non-cumul des indemnisations: tazminatların birleşmemesi ilkesi, II:
1127
principe genéral du droit: hukukun genel ilkesi, I: 1057, 864, 879; II: 1243
principe interdisant aux personnes publiques de recourir à l'arbitrage: kamu tüzel kişilerinin tahkime başvurma yasağı ilkesi, II: 240
principes généraux du droit public: kamu hukukunun genel ilkeleri, I: 204 principes généraux du droit: hukukun genel
ilkeleri, II: 198
privatisation: özelleştirme (kamu hizmetlerinin), II: 249, 379
privatives de liberté: hürriyetten mahrum
edici, I: 1079; II: 615 privilège du préalable: ön ayrıcalığı
(=hukuka uygunluk karinesi), I: 678, II:
168
prix: fiyat, II: 345, 348, 436, 902
procédé de l'établissement public: kamu kurumu usülü, II: 390
procédés de police: kolluk usülleri, II: 548
procédure consultative: istişarî usül, danışma usülü, I: 857
procédure contradictoire: çelişme usülü, I:
584, 863; II: 771, 777
procédure disciplinaire: disiplin usülü, II:
771
procédure: usül, I: 828, 851
procédures obligatoires: zorunlu usüller, I:
880
produits sanguins: kan ürünleri, II: 1181 profession libérale: serbest meslek, I: 600 projets: projeler, I: 740 promulgation: ısdar, I: 647 proportionnalité: oranlılık, II: 583 proportionnée: orantılı, II: 581 proposition: öneri, teklif, inha, 855, 707 propriété administrative: idarî mülkiyet, II:
837
propriété privée: özel mülkiyet, II: 837 propriété publique: kamu mülkiyeti, II: 838 publication: yayın, I: 1047, 1050
publicité impersonnelle: kişisel olmayan duyurma, idarî işlemin kişisel olmayan bir şekilde ilgililerine duyurulması, I:
1047
publicité par voie d'affichage: ilân yoluyla
yayın, I: 1047
publicité personnelle: kişisel duyurma, idarî işlemin kişisel olan bir şekilde ilgililere duyurulması, I: 1050
publicité: aleniyet, aleni hale getirme, ilgililere duyurma, 1045
puissance commandante: emredici güç, I: 85
puissance publique: kamu gücü, âmme kudreti, I: 85, 87
qualification juridique de faits: olayların hukukî tavsifi, I: 917
qualification juridique: hukukî tavsif, I: 904 qualification textuelle: kanun metniyle yapılan nitelendirme, II: 274 qualification: nitelendirme, II: tavsif, 9 qualification: tavsif, nitelendirme, I: 564, 903 quasi inexistence: yokluk benzeri, I: 1013 quasi: keenne, sanki, güya, gibi, benzer, I:
1014
quasi-juridictionnel: yarı-yargısal, I: 585 question d'opportunité: yerindelik sorunu,
II: 358, 383
rachat amiable: dostane geri satın alma, II:
441
rachat contractuel: akdî geri satın alma, II:
441
rachat forcé: cebrî geri satın alma, II: 440
rachat unilatéral: tek-taraflı geri satın alma, II: 440, 441, 442
rachat: geri satın alma, II: 441
radiation du tableau d'avancement: ilerleme tablosundan silinme, II: 751
raison d'Etat: hikmet-i hükümet, devlet sebebi , 653
rapport de droit privé: özel hukuk ilişkisi, II:
23
rassemblement: toplanma, II: 1214 rationalisation: rasyonalizasyon, I: 725 ratione temporis yetkisizlik: zaman bakımından, I: 1202
réalisation de condition résolutoire: infisahi
şartın gerçekleşmesi, I: 1091 réalité des faits: olayların gerçekliği, I: 905 récéppissé: alındı belgesi, II: 551, 565 réception: kabul etme (idari sözleşmelerde,
II: 194
recognitif: tanıyıcı, II: 1390
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1615
recommandations: tavsiyeler, I: 325, 735 recours à la contrainte: cebir kullanma, I: 88 recours de plein contentieux: tam yargı davası, II: 209, 210
recours en annulation: iptal davası, I: 1002 recours en constatation de nullité: hükümsüzlüğün saptanması davası, I: 1027 recours en déclaration de l'inexistence: yokluğun tespiti davası, I: 816, 1010, 1019, 1020, 1027
recours en interprétation: yorum davası, II:
209
recours gracieux: aynı makama başvuru, is-titaf başvurusu, 1125
recours hiérarchique: üst makamlara başvuru, I: 1055
recours pour excès de pouvoir: iptal davası (yetki aşımı davası), I: 818; II: 209
recouvrement des créances publiques: kamu alacakları tahsili, I: 89
recrutement corporatif: korporatif devşirme,
I: 602
recrutement externe: dıştan doldurma, dışarıdan memur alımı, II: 689
recrutement interne: kadroların kurumun içinden doldurulması, II: 689
recrutement par contrat: sözleşmeyle göreve alınanlar, II: 645
recrutement: memurluğa giriş, II: 677
redevance de nature parafiscale: vergi-benzeri nitelikte aidat, II: 276
redevance forfaitaire: götürü usûlle tespit edilmiş bir bedel, II: 404
redevance non fiscale: vergi niteliğinde olmayan ödenti, II: 902
redevance: ödenti, ücret, II: 73, 275, 342,
436, 435, 902,
redevances: aidat, bedel, iltizam bedeli, II:
403
refus de proposition: teklifin reddi, I: 711 refus: ret, II: 659
regardé comme un acte nul et non avenu: geçersiz ve hiç doğmamış bir işlem sayılma, I: 1015
régie directe: emanet usûlü, II: 277
régie intéressée: müşterek emanet, II: 385,
405
régie simple: basit emanet, II: 385 régie: emanet, II: 385 régime administratif: idarî rejim, I: 52 régime de dérogation: istisna rejimi, I: 105
régime de protection du domaine public: kamu mallarının korunması rejimi, II: 865
régime de puissance publique: kamu gücü rejimi, II: 161
régime des prix: fiyat rejimi, II: 902 régime discipline: disiplin rejimi, II: 747 régime exorbitant du droit commun): özel hukuku aşan rejim (idarî sözleşmelerde),
II: 32
régime juridique exorbitant du droit privé: özel hukuku aşan hukukî rejim, II: 266
régime particulier d'indemnisation: özel tazmin rejimi, II: 1267
régime préventif: önleyici sistem, II: 549,
565
régime répressif: düzeltici sistem, bastırıcı
rejim, II: 548 régisseur intéressé: müşterek emanetçi, II:
405
règle de l'examen particulier des circonstances: her bir durumun özel olarak incelenmesi ilkesi, I: 875
régle de l'examen particulier du dossier: dosyanın özel olarak incelenmesi kuralı, I:
875
règle de la décision préalable: ön karar kuralı, II: 1365
règle du parallélisme des compétences: yetkilerin paralelliği ilkesi, I: 747, 754, 1113
règle du parallélisme des formes et procédures: şekilde ve usûlde paralellik ilkesi, I:
1098
régle du parallélisme des procédures: usûlde
paralellik ilkesi, I: 877 règlement ministériel [Fransa'da]: bakanlık
yönetmeliği, I: 1292 réglementaire: düzenleyici, tanzimî, I: 669,
724; II: 392, 941, 2312, 425 réglementation: düzenleme, II: 250 règlements autonomes: özerk yönetmelikler,
I: 1288, 1289
règlements d'exécution des lois: kanunları uygulama yönetmelikleri, I: 1289
règlements de police (Fransa'da): kolluk yönetmelikleri, I: 1291
règles d'ordre public: kamu düzeni kuralı,
II: 101
règles de compétence: yetki kuralları, I: 746 règles exorbitants du droit commun: ortak
hukuku aşan kurallar, I: 105 régularité de la procédure contradictoire: çelişme usûlünün düzgünlüğü, I: 872
1616 İDARE HUKUKU (Cilt II)
régularité: düzgünlük, I: 858
régulation: düzenleme, I: 584
régulière: düzgün, I: 872
rejet de l'exces de formalisme: aşırı usülcü-lüğün reddi, I: 889
relation contractuelle de droit privé: özel hukuk akdî ilişkisi, II: 287
relation contractuelle: akdî ilişki, II: 306 relation de cause à effet: neden-sonuç ilişkisi,
II: 1320
relativisme: görecelilik, II: 259 rémunération forfaitaire: götürü ücretlendir-
me, II: 408
rendre la justice: adalet dağıtma, I: 54 renouveau de la technique de la concession de service public: kamu hizmeti imtiyazı usülünün yeniden canlanması, II: 445 renouveau du critère de la puissance publique: kamu gücü ölçütünün yenilenmesi, I: yeniden doğuşu, 85 renouvellement de la concession: imtiyazın
yenilenmesi, II: 440 renseignements: bilgilendirmeler, I: 737 rente temporaire: geçici irat, II: 1315, 1399 rente viagère: ömür boyu irat, II: 1315 réparation en argent: nakden tazmin, II:
1368
réparation en nature: aynen tazmin, II:
1315, 1368 réparation: tamir edilme, II: 895 réparatrice: tazmin edici, II: 1304 représentant de l'Etat dans le départment:
ilde devletin ve Hükümetin temsilcisi, I:
337
représentant du Gouvernement dans le dé-partment: ilde hükümetin temsilcisi, I:
338
répressive: cezalandırıcı, II: bastırıcı, 478,
747
réputation: ün, II: 1283
requis occasionnels: arızi yükümlüler,
olağanüstü hâllerde çalışma yükümlülüğü getirilen kişiler, II: 640, 645 requis: yükümlü, II: müsadereye tâbi tutulmuş kişi, 640, 645 réquisition: istimval, II: 925, 935 réquisition: zorla çalıştırma, II: 1207 résiliation à l'amiable: dostane fesih, II:
195, 442
résiliation aux torts et griefs du concessionnaire: imtiyazcının kusurundan dolayı fesih, II: 440
résiliation dans l'intéret du service: hizmet yararına feshetmesi, II: 440
résiliation dans l'intérêt général: kamu yararına fesih, II: 167, 196
résiliation dans l'intérêt public: kamu yararına fesih, II: 196
résiliation du contrat: sözleşmenin feshi, II:
167, 217
résiliation: fesih, II: 195, 438
résiliation-sanction: müeyyide-fesih, müeyyide niteliğinde fesih, II: 167
respect de la dignité de la personne humaine: insan onuruna saygı, I: 898
respect des droits acquis: kazanılmış haklara saygı, I: 1098, 1127
responsabilité administrative: idarî sorumluluk, II: 1011, 1015, 1016, 1022
responsabilité civile de l'administration: idarenin medenî sorumluluğu, II: 1022
responsabilité civile: hukukî sorumluluk, . medeni sorumluluk, II: 1009
responsabilité collective: kolektif sorumluluk, II: 1010
responsabilité contractuelle: akdî (sözleşme-sel) sorumluluk, I: 622; II: 1012, 1015,
1019
responsabilité de droit commun: özel hukuk sorumluluğu, I: 90
responsabilité de l'administration: idarenin sorumluluğu, II: 1022
responsabilité de plein droit: bihakkın sorumluluk, II: 1166
responsabilité disciplinaire: disiplin sorumluluğu, II: 1113
responsabilité du fait des conventions internationales: uluslararası andlaşmalardan dolayı idarenin sorumluluğu, II: 1270
responsabilité du fait des lois: kanunlardan dolayı idarenin sorumluluğu, II: 1038,
1261, 1263
responsabilité extra-contractuelle: sözleşme
dışı sorumluluk, I :622; II: 1012
responsabilité in solidum: müteselsil sorumluluk, II: 1349
responsabilité individuelle: bireysel sorumluluk, II: 1010
responsabilité non contractuelle: akdî olmayan sorumluluk, II: 1015
responsabilité patrimoniale: malvarlığı sorumluluğu, II: 1011
responsabilité pécuniaire: malî sorumluluk,
II: 1113
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1617
responsabilité pénale: cezaî sorumluluk, II:
1009, 1010, 1113 responsabilité politique: siyasî sorumluluk,
II: 1009
responsabilité pour danger: tehlike sorumluluğu, II: 1169
responsabilité pour dommages permanents de travaux publics: bayındırlık işlerinin daimî zararlarından dolayı sorumluluk, II: 1245
responsabilité pour faute: kusurlu sorumluluk, II: 605, 1016, 1057
responsabilité pour risque: risk sorumluluğu,
II: 1016, 1164, 1169
responsabilité sans faute: kusursuz sorumluluk, II: 1016, 1164
responsabilité: sorumluluk, mesuliyet, II:
1009
résultat du travail de l'homme: insan emeği
sonucu, II: 992
retrait des actes administratifs: idarî işlemlerin geri alınması, I: 1090 retrait: geri alma, I: 754, 1106 retraite: emeklilik, II: 715 rétrocession: geri alma, II: 981 rétrogradation: derece indirmesi, tenzil-i
rütbe, II: 751
revirements de jurisprudence: içtihat değişiklikleri, I: 65
révision du contrat: sözleşme hükümlerinde
değişiklik yapılması, II: 189 révocation: azil, II: 713, 751 risque accepté: kabul edilmiş risk, II: 1304 risque exceptionnelle: istisnaî risk, II: 1170 risque social: sosyal risk, II: 1213 risque spécial et anormal: anormal ve özel
risk, II: 1170
risque spécial et grave pour les tiers: üçüncü kişiler için ağır ve özel risk, II: 1190
rivage de la mer: deniz kıyıları, II: 831
rupture de l'égalité devant les charges publiques: kamu külfetleri karşısında eşitliğin bozulması, II: 608
salaire: ücret, II: 744
salariés protégés: korunmuş işçiler, I: 972;
II: 1096
salubrité publique: genel sağlık, I: 897, 983;
kamu sağlığı, umumî hıfzıssıhha, II: 473 sanction administrative: idarî müeyyide, I:
589
sanction de l'inexistence: yokluk müeyyidesi,
I: 800
sanction: müeyyide, I: 869, 1001; II: 552 sanctionnnatrice: müeyyidelendirici, II:
1304
sanctions administratives: idarî müeyyideler,
I: 1079; II: 615 sanctions coercitives: cebrî müeyyideler, II:
166
sanctions déguiséés: kılık değiştirmiş disiplin
müeyyideleri, II: 754 sanctions pécuniaires: parasal müeyyideler,
II: 164, 439
sanctions pénales: cezaî müeyyideler, I:
1077
sans cause déterminée: belirli bir sebep olmaksızın, I: 205 schémas: şemalar, I: 740 science administrative: yönetim bilimi, II:
626
secteurs sensibles de la vie sociale: sosyal
hayatın hassas alanları, I: 583 sécurité juridique: hukuk güvenliği, I: 1098,
, 1114, 1127, 1060 sécurité publique: kamu güvenliği, genel
asayiş, âmme emniyeti, âmme asayişi, II:
473
sécurité: güvenlik, I: 983
selon les régles et conditions des contrats intervenues entre les particuliers: özel kişiler arasında yapılan sözleşmelerin kurallarına ve koşullarına göre, II: 29
service public administratif: idarî kamu hizmetleri, II: 271
service public au sens fonctionnel: fonksiyonel anlamda kamu hizmeti, II: 251
service public au sens matériel: maddî anlamda kamu hizmeti, II: 251
service public au sens organique: organik anlamda kamu hizmeti, II: 251
service public industriel et commercial: sınaî ve ticarî kamu hizmetleri, II: 271
service public: kamu hizmeti, II: 251
service: hizmet, I: 152
services d'aide médicale urgente: sağlık alanında acil yardım, II: 1090
services de lutte contre l'incendie: yangınla
mücadele, II: 1090
services publics constitutionnels: anayasal
kamu hizmetleri, II: 360 services publics gérés par des organismes
privés: özel kişiler tarafından yürütülen
kamu hizmetleri, I: 84
1618 İDARE HUKUKU (Cilt II)
services publics lacaux: mahallî kamu hizmetleri, II: 355, 363
services publics nationaux: millî kamu hizmetleri, II: 355
services publics sociaux: sosyal kamu hizmetleri, II: 278
services puslics industriels et commerciaux: sınaî ve ticarî kamu hizmetleri, I: 82, 657
servitude: irtifak, II: 884
servitudes d'urbanisme: imar irtifakları, II: 1303
sessions: toplantı dönemleri, I: 804 sévères observations: kınama, I: 733 sévères observations: sert uyarı, II: 782 signature manuscrite: el yazısı imza, I: 833 signature surabondante: fazladan imza, I: 1290
signature: imza, I: 794, 833 simple erreur d'appréciation: basit değerlendirme hatası, II: 1066, 1073
simples autorités administratives: basit idarî
makamlar, I: 98 sincérité: samimiyet, I: 858 site pittoresque: pitoresk sit, I: 917 situation contractuelle de droit privé: özel
hukuk akdî durumu, II: 307 situation contractuelle: akdî bir durum, II:
287, 659
situation de droit public: kamu hukuku durumu, II: 655
situation définitivement constituée: kesin olarak oluşmuş bir durum, I: 1061
situation extra-contractuelle: sözleşme-dışı
durum, II: 186
situation juridiquement protégée: hukuken
korunan durum, II: 1310 situation légale et réglementaire: kanunî ve
nizamî bir durum, II: 285, 287, 306, 308, 658, 659
situations contractuelles: akdî durumlar, I:
1062
situations en cours: devam eden durumlar, I:
1061
sortie de vigueur des actes administratifs: idarî işlemlerin yürürlükten kalkması, I:
1090
sortie de vigueur: yürürlükten kalkma, I:
1096
sortie du domaine public: kamu malı olmaktan çıkma veya çıkarılma, II: 847 souhait: dilek, I: 739
sous astreinte: para cezası tehdidi altında, II:
226
sous réserve: kaydı altında, I: 871 sous-préfet: kaymakam, I: 345 sous-traitant: alt-yüklenici, taşeron, II: 153 spécial: özel, II: 1166, 1244, 1247 spécialité du préjudice: zararın özelliği, II:
1316
spontanément: kendiliğinden, I: 204 stagiaires: stajyerler, II: 646 stationnements réservés: mahsus park yerleri,
II: 902
statut général: genel statü, II: 669
statut réglementaire: düzenlenmiş statü, II:
284
statutaire: statüter, statüsel, I: 65, 686; II:
641, 655
stricte neutralité: kesin tarafsızlık, II: 325,
327
subdélégation: alt-devir, I: 782 subordonné hiérarchique: hiyerarşik ast,
memur, mâdûn, I: 197 subsidiaire: tamamlayıcı, II: 1164, 1243 substance du contrat: sözleşmenin özü, II:
170
substitution de motifs: sebep ikamesi, I: 927 subventions: devlet yardımları, II: 276 succédané: eş etkili, I: 1123 sujétions de puissance publique: kamu gücü
yükümlülükleri, II: 267 supérieur hiérarchique: hiyerarşik üst, amir,
mafevk, 197 suppléance: vekâlet verme, yerine vekil
bırakma, yedeklik, mülazemet, I: 783,
785
suppléant: vekil, yedek, mülazım, I: 783 support: taşıyıcı, hamil, I: 829, 1006 supression du service public: kamu hizmetinin kaldırılması, II: 373 supression: kaldırılması (kamu hizmetlerinin), II: 379
supression: kaldırma (kamu hizmeti, II: 373 surêté et sécurité: güvenlik, I: 897 sûreté publique kamu güvenliği, genel
asayiş, âmme emniyeti, âmme asayişi, II:
476
sursis à exécution: yürütmeyi durdurma, I:
681
surveillance: gözetim ve denetim, II: 490 suspension: askıya alma, II: 705 suspension: görevden uzaklaştırma, II: 773
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1619
Syndicat des médecins: Hekimler Sendikası,
II: 20
système de l'administrateur-juge: idareci-
hâkim sistemi, I: 53 système de l'emploi: görev sistemi, II: 671 système de la carrière: kariyer sistemi, II:
671
système de la justice déléguée: devredilmiş
adalet sistemi, I: 54 système de la justice retenue: tutulmuş adalet
sistemi, I: 54 tabac factice: yapay tütün, II: 1263 tacite reconduction: zımnen yenileme, II:
906
taux d'escompte de la Banque de France: Fransız Merkez Bankasının iskonto faiz
oranı, II: 1418
taxe: vergi, II: 275, 902
teneur de l'acte: işlemin taşıyıcısı, I: 743
teneur: taşıyıcı hâmil, I: 839
territoire: yer, I: 152
texte: metin, I: 830
théorie d'apparence: görünüş teorisi, I: 751
théorie de l'équivalence des conditions: koşulların eşitliği teorisi, II: 1320
théorie de l'expropriation indirecte: dolaylı kamulaştırma teorisi, II: 861
théorie de l'imprévision: öngörülemezlik teorisi, II: 158, 181, 300
théorie de la causalité adéquate: uygun illiyet teorisi, II: 1320
théorie de neutralisation: etkisizleştirme teorisi, I: 926
théorie des fonctionnaires de fait: fiilî memur
teorisi, I: 747, 751
théorie des formalités impossibles: imkânsız usûller teorisi, I: 887
théorie des formalités inutiles: yararsız usûller teorisi, I: 888
théorie des services publics virtuelles: virtüel kamu hizmetleri teorisi, II: 258, 372
théorie du bilan: bilanço teorisi, I: 923
théorie sujétions imprévues: öngörülmemiş güçlükler teorisi, II: 158, 190
tiers: üçüncü kişiler, II: 4
titre de circulation: dolaşım belgesi, II: 901
titulaire: asıl görevli, I: 783
titularisation: asalet, asli memuriyet, II: 646,
698
titularisation: asalete alınma, I: 1066 tous les litiges d'ordre individuel: bireysel nitelikteki bütün uyuşmazlıklar, I: 623
traitement: maaş, II: aylık, 744 tranquillité publique: kamu huzuru, âmme
selameti, âmme sükûnu, II: 473 transaction: uzlaşma, I: 1085; II: 1371 transfert de propriété: mülkiyet devri, II:
850
transfert forcé: cebrî devir (kamu mallarının),
II: 924
transfert par voie législative: teşriî yoldan
devir, II: 851
transfusion sanguine: kan aktarımı, II: 1097 transmissions administratifs: belgeyi iletmesi, I: 707
travail forcé: zorla çalıştırma, II: 709 travaux préparatoires: Hazırlık çalışmaları,
I: 1242
travaux publics: bayındırlık (nafia) işleri, I:
91, II: 87, 91, 289, 959, 1210 triologie traditionnelle: geleneksel üçlü, II:
472
troubles sérieux: ciddî karışıklıklar, II: 545 tutelle administrative: idarî vesayet, I: 208 tutelle civile: medenî vesayet, I: 217 tutelle: vesayet, II: 102 unilatéral: tek-taraflı, I: 66; II: 490 unité de mesure: birim fiyat, II: 155 urgence: acil, II: 611 urgence: aciliyet, acil durum, I: 677, 791,
1076
urgente nécessité: acil ihtiyaç, II: 1208 usage contraire à l'acte administratif: idarî
işleme aykırı uygulama, I: 1095 usage direct public: doğrudan doğruya kullanılma, II: 899
usage directe du public: kamunun doğrudan
kullanımı, II: 823
usage directe: doğrudan kullanım, II: 823 usage privatif et anormal: aşırı ve özel bir
yararlanma, II: 344 usager: kullanıcı, yararlanıcı (kamu hizmetleri), II: 71, 271, 285, 306, 310, 327
usagers des ouvrages publics: bayındırlık eserlerinin kullanıcıları, II: 1084
usurpation des fonctions: fonksiyon gaspı, I: 810, 1014
usurpation du pouvoir: yetki gaspı, I: 801,
815
usurpation par l'administration de la fonction juridictionnelle: yargı fonksiyonunun idare tarafından gaspı, I: 811
utilisation collective: kolektif kullanım, II:
900
1620 İDARE HUKUKU (Cilt II)
utilisation du domaine public: kamu mallarının kullanılması, II: 898 utilisation privative: özel kullanım, II: 904 utilité publique: kamu yararı, I: 87, II: 946, 958 utilisateur du domaine public: kamu malları
kullanan kişiler, II: 285 valeur vénale du bien: malın satış değeri, II:
1379
validité: geçerlilik, II: 102
ventes d'immeubles du domaine privé de l'Etat: devletin özel mal statüsünde bulunan taşınmazlarının satımı, II: 13
verbaux: sözlü, II: 144
vérité légale: kanunî hakikat, I: 1086
vice de forme: şekil bozukluğu, şekil sakatlığı, I: 842, 848
vice de procédure substantielle: aslî usûl sakatlığı, I: 861
vice de procédure: usûl sakatlığı, I: 856, 875,
889
vices de consentement: irade sakatlığı hâlleri,
II: 102
vices très graves et inexcusables: çok ağır ve
mazur görülemez sakatlıklar, I: 1012 vide juridique: hukuk boşluğu, I: 1065 vie intérieure: idarenin iç yaşamı, I: 716
village: köy, I: 509
violation de la chose jugée: kesin hükmün
ihlâli, I: 935
violation de la loi: kanunun ihlâli, I: 932, 933 violation directe de la loi: kanunun doğrudan
ihlâli, I: 932
violation par l'administration de la chose jugée: kesin hükmün idare tarafından ihlâli,
I: 811
violence et intensité exceptionnelles: olağanüstü şiddet ve yoğunluk, II: 1332 violence: ikrah, II: 102 visa: vize, I: 53, 837 voeux: temenniler, I: 735 voie d'exception: defi yolu, I: 1149 voie de fait: fiilî yol, I: 1017, 1077; II: 612,
932, 991, 1028
voies d'exécution forcée du droit privé: özel
hukuk cebrî icra yolları, I: 89, 155 voirie départmentale: il yolu, II: 852 voirie nationale: devlet yolu, II: 852 volonté de commandement: emretme iradesi,
I: 76
volonté du législateur: kanun koyucunun iradesi, I: 564 zone de montagne: dağ bölgesi, I: 671
ÖZDEYİŞLER SÖZLÜĞÜ
A. FRANSIZCA - TÜRKÇE
L'administration agit à ses risques et périls: İdare her riski ve tehlikeyi alarak davranır, I: 1077
L'administration exécute ses décisions à ses risques et périls: İdare kararlarını her riski ve tehlikeyi kendi üstüne alarak icra eder, I: 1077
Le droit administratif est le droit des services publics: İdare hukuku, kamu hizmetlerinin hukukudur, I: 81
L'État, c'est moi!: ben devletim, I: 163
L'existence d'un acte administratif n'est pas subordonné à sa publication ou à sa notification: Bir idarî işlemin varlığı, onun yayınına veya tebliğine bağlı değildir: I: 1053
La faute se détache peut-être du service; mais le service ne se détache pas de la faute: Kusur belki hizmetten ayrılır, ama hizmet kusurdan ayrılmaz, II: 1125
Juger l'administration, c'est aussi et encore administrer. İdareyi yargılamak, aynı zamanda idare etmek demektir, I: 54
Les larmes ne se monnayent pas: Gözyaşları para etmez, II: 1286, 1295
Nul ne peut se faire justice soi-même: Kimse kendi hakkını bizzat alamaz (ihkak-ı hak yasaktır), I: 676
Ouvrage public mal planté ne se détruit pas: Yanlış yere yapılmış bayındırlık eseri yıkılamaz,
II: 994
Pas de pouvoir réglementaire sans texte: Kanunsuz düzenleme yetkisi olmaz, I: 1158
FRANSIZCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 1621
Pas de service public, sans prérogatives de puissance publique: Kamu gücü ayrıcalıkları yoksa, kamu hizmeti de yoktur, II: 267
Pas de tutelle sans texte, ni au-delà des textes: Kanunsuz vesayet olmayacağı gibi, kanunun ötesinde de vesayet olmaz, II: 213
Pas de tutelle sans texte: Metinsiz vesayet olmaz, I: 211, 467
Qui ne dit mot consent: Sükût ikrardan gelir, I: 697
Qui ne dit mot refuse: Sükût inkârdan gelir, I: 697
La responsabilité pour faute passe avant la responsabilité sans faute: kusurlu sorumluluk,
kusursuz sorumluluktan önce gelir, II: 1165, 1243 Le Roi ne peut mal faire: Kral kötülük yapmaz, II: 1019
Seuls les gouvernants sont chargés de définir ce qui est d'intéret général: Kamu yararı tanımlama görevi sadece hükûmet edenlere aittir, II: 260 La tutelle ne se présume point: Vesayet varsayılmaz, I: 211, 467
Une fois le contrat conclu, elles ont valeur contractuelle: Sözleşme bir defa akdedilince, bunlar (şartnamedeki şartlar) akdî değere sahip olurlar, II: 148
Une personne ne doit jamais être condamnée à payer une somme qu'elle ne doit pas: Bir kişi sorumlu olduğundan daha fazlasına mahkûm edilemez, II: 1371
B. TÜRKÇE - FRANSIZCA
Ben devletim: L'État, c'est moi!, I: 163
Bir kişi sorumlu olduğundan daha fazlasına mahkûm edilemez: Une personne ne doit jamais
être condamnée à payer une somme qu'elle ne doit pas, II: 1371 Gözyaşları para etmez: Les larmes ne se monnayent pas, II: 1286, 1295 İdare her riski ve tehlikeyi alarak davranır: L'administration agit à ses risques et périls, I: 1077 İdare hukuku, kamu hizmetlerinin hukukudur: Le droit administratif est le droit des services
publics, I: 81
İdareyi yargılamak, aynı zamanda idare etmek demektir: Juger l'administration, c 'est aussi et
encore administrer, I: 54 İdarî işlemin varlığı, onun yayınına veya tebliğine bağlı değildir: L'existence d'un acte
administratif n'est pas subordonné à sa publication ou à sa notification, I: 1053 Kamu gücü ayrıcalıkları yoksa, kamu hizmeti de yoktur: Pas de service public, sans
prérogatives de puissance publique, II: 267 Kamu yararı tanımlama görevi sadece hükûmet edenlere aittir: Seuls les gouvernants sont
chargés de définir ce qui est d'intéret général, II: 260 Kanunsuz düzenleme yetkisi olmaz: Pas de pouvoir réglementaire sans texte, I: 1158 Kanunsuz vesayet olmayacağı gibi, kanunun ötesinde de vesayet olmaz: Pas de tutelle sans
texte, ni au-delà des textes, II: 213 Kimse kendi hakkını kendi alamaz (ihkak-ı hak yasaktır): Nul ne peut se faire justice soi-
même, I: 676
Kral kötülük yapmaz: Le Roi ne peut mal faire, II: 1019
Kusur belki hizmetten ayrılır, ama hizmet kusurdan ayrılmaz: La faute se détache peut-être du
service; mais le service ne se détache pas de la faute, 1125 Kusurlu sorumluluk, kusursuz sorumluluktan önce gelir: La responsabilité pour faute passe
avant la responsabilité sans faute, 1165, 1243 Metinsiz vesayet olmaz: Pas de tutelle sans texte, I: 211, 467
Sözleşme bir defa akdedilince, bunlar akdî değere sahip olurlar: Une fois le contrat conclu,
elles ont valeur contractuelle, II: 148 Sükût ikrardan gelir: Qui ne dit mot consent, I: 697 Sükût inkârdan gelir: Qui ne dit mot refuse, I: 697 Vesayet varsayılmaz: La tutelle ne se présume point: I: 211, 467
Yanlış yere yapılmış bayındırlık eseri yıkılamaz: Ouvrage public mal planté ne se détruit pas,
II: 994
1622 İDARE HUKUKU (Cilt II)
Kemal Gözler, İdare Hukuku, Bursa, Ekin, 2009, c.II. (www.idare.gen.tr/idarehukuku.htm)
© Kemal Gözler. Tüm hakları saklıdır.
Copyright
(c) Kemal Gözler+Türkiye Günlüğü (Cedit Yayınları), 2009. Bu sayfaya izin almadan link verilebilir. Ancak, bu web sayfası, önceden izin almaksızın ne suretle olursa olsun, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, tekrar yayınlanamaz, dağıtılamaz, başka internet sitelerine metin olarak konulamaz. İzin için kgozler[at]hotmail.com adresine başvurunuz. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 3 Mart 2004 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 71 ve 72'nci maddeleri, bir fikir ve sanat eserini herhangi bir yöntemle çoğaltanları, dağıtanları, satanları, elinde bulunduranları, paraya çevrilmeksizin, 2 (iki) yıldan 4 (dört) yıla kadar hapis cezası veya 50.000 TL'den 150.000 TL'ye kadar ağır para cezasıyla veya zararın ağırlığı dikkate alınarak bunların her ikisiyle birden cezalandırmaktadır.
Alıntılar (İktibas) Konusunda Açıklamalar
Bu çalışmadan yapılacak alıntılarda (iktibaslarda) 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35'inci maddesinde öngörülen şu şartlara uyulmalıdır: (1) İktibas, bir eserin "bazı cümle ve fıkralarının" bir başka esere alınmasıyla sınırlı olmalıdır (m.35/1). (2) İktibas, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde ve münderecatını aydınlatmak maksadıyla yapılmalıdır (m.35/3). (3) İktibas, belli olacak şekilde yapılmalıdır (m.35/5) [Bilimsel yazma kurallarına göre, aynen iktibasların tırnak içinde verilmesi ve iktibasın üç satırdan uzun olması durumunda iktibas edilen satırların girintili paragraf olarak dizilmesi gerekmektedir]. (4) İktibas ister aynen, ister mealen olsun, eserin ve eser sahibinin adı belirtilerek iktibasın kaynağı gösterilmelidir (m.35/5). (5) İktibas edilen kısmın alındığı yer belirtilmelidir (m.35/5).
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 3 Mart 2004 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 71'inci maddesinin 4'üncü fıkrası, 35'inci maddeye aykırı olarak "kaynak göstermeyen veya yanlış yahut kifayetsiz veya aldatıcı kaynak" göstererek iktibas yapan kişileri, 2 (iki) yıldan 4 (dört) yıla kadar hapis cezası veya 50.000 TL'den 150.000 TL'ye kadar ağır para cezasıyla veya zararın ağırlığı dikkate alınarak bunların her ikisiyle birden cezalandırmaktadır.
Ayrıca Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 18 Şubat 1981 tarih ve E.1980/1, K.1981/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre kararına göre, "iktibas hususunda kullanılan eser sahibinin ve eserinin adı belirtilse bile eser sahibi, haksız rekabet hükümlerine dayanarak Borçlar Kanununun 49. maddesindeki koşulların gerçekleşmesi halinde manevi tazminat isteyebilir".
Editör: Kemal Gözler Ana sayfa: www.idare.gen.tr
